Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xalxal xanlığı — mərkəzi Xalxal şəhəri olmaqla Azərbaycan xanlıqlarından biri.
| Xanlıq | |
| Xalxal xanlığı | |
|---|---|
 XVIII — XIX əsrlərdə Xalxal xanlığı | |
| | |
| Paytaxt | Xalxal |
| Rəsmi dilləri | Azərbaycan dili, fars dili |
| Dövlət dini | İslam (Şiəlik) |
| Əhalisi | azərbaycanlılar |
| İdarəetmə forması | Mütləq monarxiya |
| Xan | |
| • (1747-1782) | Əmirgunə xan Əmirli-Avşar (ilk) |
| • (1794-1799) | Məhəmmədhüseyn xan Əmirli-Avşar (son) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Xanlığın yaradıcısı Əmirgunə xandır. Əmirgunə xan Əmirli-Avşar Nadir şah Qırxlı-Avşarın ölümündən sonra Gilanın valisi olmuşdu. Sonra Taroma başçılıq etmişdi. Əmirgünə xan Avşar Fətəli xan Araşlı-Avşarla birləşib Kərim xan Zəndə qarşı çıxdı. Sonra Kərim xanın tərəfini tutub Fətəli xanı satdı. Kərim xan onu Şiraza "fəxri qonaqlığa" aparıb ali şuraya daxil etdi.
Kərim xanın vəfatından sonra Əmirgünə xan Taroma qayıdıb özünün xanlığını elan etmişdi. İranı birləşdirməyə başlayan Ağaməhəmməd xanı tanımaq istəmirdi. İlk növbədə Urmiya hakimi Məhəmmədqulu xan Qasımlı-Avşara müraciət etdi. Məhəmmədqulu xan ona etina etmədi.
Əmirgunə xan 1782-ci ildə başqa xanlarla birləşib Mazandarana hücum etdi. Savaşda yaralanıb qaçdı.
General-poruçik Aleksandr Suvorov 28 iyul 1780-ci ildə Həştərxandan Q. A. Potyomkinə məruzəsində yazırdı:
"Nəzərəli xan Rəşti alandan sonra Hidayət xan canını qurtararaq gəmidə Rəştin 10 saatlığında Mazandaran tərəfdə Səfidrud çayının mənsəbinə gəlib-çıxmışdır. O. Rəştin 150 verstliyində Təbriz tərəfdə yaşayan xalxallı Əmirgunə xana kömək etməyi xahiş etmişdi və onun tələb etdiyi hər şeyi yerinə yetirməyə boyun olmuşdur. Əmirgunə xan, guya, onun xahişi ilə qoşunla Rəşt yaxınlığına gələrək həmin şahsevənli Nəzərəli xanı oradan qovub-çıxarmış və həmin şəhəri idarə etmək üçün əvvəlki kimi Hidayət xana vermişdir. Nəzərəli xan isə Xalxal xanına müqavimət göstərmək iqtidarında olmadığını görüb, oradan çıxarkən şəhərdəki bütün tikililəri və bağları yandırmışdır. Lakin bu məlumatın təsdiqini gözləmək lazımdır".
— General-poruçik Aleksandr Suvorov
Hakimləri
- Əmirgunə xan Əmirli-Əfşar (1747–1782)
- Fərəculla xan Əmirli-Əfşar (1782–1794)
- Məhəmmədhüseyn xan Əmirli-Əfşar (1794–1799)
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Xalxal xanlığı, Bakı: Mütərcim, 2016, 128 səh.
- Нестеров А. Г., Иванова Ю. П. Халхальское ханство: Историко-географический очерк // Научный диалог. — 2017. — № 5. — С. 405–409.[1] 2017-08-14 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Muriel Atkin. Russia and Iran, 1780—1828. 2nd. ed. Minneapolis:University of Minnesota Press Press. 2008. ISBN .Orijinal mətn (ing.)
«In Safavi times, Azerbaijan was applied to all the muslim-ruled khanates of the eastern Caucasian as well as to the area south of the Araz River as fas as the Qezel Uzan River, the latter region being approximately the same as the modern Iranian ostans of East and West Azerbaijan.»
- Ənvər Çingizoğlu, Aydın Avşar, Avşarlar, Bakı, "Şuşa", 2008, səh. 279.
- ЦГВИА, ф. 52, д. 218, лл. 39–40. (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xalxal xanligi merkezi Xalxal seheri olmaqla Azerbaycan xanliqlarindan biri XanliqXalxal xanligiXVIII XIX esrlerde Xalxal xanligi 1747 1799Paytaxt XalxalResmi dilleri Azerbaycan dili fars diliDovlet dini Islam Sielik Ehalisi azerbaycanlilarIdareetme formasi Mutleq monarxiyaXan 1747 1782 Emirgune xan Emirli Avsar ilk 1794 1799 Mehemmedhuseyn xan Emirli Avsar son Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiXanligin yaradicisi Emirgune xandir Emirgune xan Emirli Avsar Nadir sah Qirxli Avsarin olumunden sonra Gilanin valisi olmusdu Sonra Taroma basciliq etmisdi Emirgune xan Avsar Feteli xan Arasli Avsarla birlesib Kerim xan Zende qarsi cixdi Sonra Kerim xanin terefini tutub Feteli xani satdi Kerim xan onu Siraza fexri qonaqliga aparib ali suraya daxil etdi Kerim xanin vefatindan sonra Emirgune xan Taroma qayidib ozunun xanligini elan etmisdi Irani birlesdirmeye baslayan Agamehemmed xani tanimaq istemirdi Ilk novbede Urmiya hakimi Mehemmedqulu xan Qasimli Avsara muraciet etdi Mehemmedqulu xan ona etina etmedi Emirgune xan 1782 ci ilde basqa xanlarla birlesib Mazandarana hucum etdi Savasda yaralanib qacdi General porucik Aleksandr Suvorov 28 iyul 1780 ci ilde Hesterxandan Q A Potyomkine meruzesinde yazirdi Nezereli xan Resti alandan sonra Hidayet xan canini qurtararaq gemide Restin 10 saatliginda Mazandaran terefde Sefidrud cayinin mensebine gelib cixmisdir O Restin 150 verstliyinde Tebriz terefde yasayan xalxalli Emirgune xana komek etmeyi xahis etmisdi ve onun teleb etdiyi her seyi yerine yetirmeye boyun olmusdur Emirgune xan guya onun xahisi ile qosunla Rest yaxinligina gelerek hemin sahsevenli Nezereli xani oradan qovub cixarmis ve hemin seheri idare etmek ucun evvelki kimi Hidayet xana vermisdir Nezereli xan ise Xalxal xanina muqavimet gostermek iqtidarinda olmadigini gorub oradan cixarken seherdeki butun tikilileri ve baglari yandirmisdir Lakin bu melumatin tesdiqini gozlemek lazimdir General porucik Aleksandr SuvorovHakimleriEmirgune xan Emirli Efsar 1747 1782 Fereculla xan Emirli Efsar 1782 1794 Mehemmedhuseyn xan Emirli Efsar 1794 1799 MenbeEnver Cingizoglu Xalxal xanligi Baki Mutercim 2016 128 seh Nesterov A G Ivanova Yu P Halhalskoe hanstvo Istoriko geograficheskij ocherk Nauchnyj dialog 2017 5 S 405 409 1 2017 08 14 at the Wayback MachineIstinadlarMuriel Atkin Russia and Iran 1780 1828 2nd ed Minneapolis University of Minnesota Press Press 2008 ISBN 0 521 58336 5 Orijinal metn ing In Safavi times Azerbaijan was applied to all the muslim ruled khanates of the eastern Caucasian as well as to the area south of the Araz River as fas as the Qezel Uzan River the latter region being approximately the same as the modern Iranian ostans of East and West Azerbaijan Enver Cingizoglu Aydin Avsar Avsarlar Baki Susa 2008 seh 279 CGVIA f 52 d 218 ll 39 40 rus Vikianbarda elaqeli media fayllar