Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Xəzər təlxəsi və (lat. Dolichophis caspius) — Suilanı fəsiləsinə aid iri ilan növü.
Xəzər təlxəsi | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Xəzər təlxəsi | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Görünüşü
Avropanın ən iri ilanlarında biridir. Onun uzunluğu 200 sm, bəzən isə 250 sm ola bilir. Bu növə daxil olan ilanlar Egey dənizi adalarında yaşayan papulyasiyaları isə 100 sm təşkil edirlər. Erkəklər əsasən dişilərdən iri olurlar. Başları kiçik olur. Yetkin iilanların bel hissəso çoşqun-zeytunu, parlaq-sarı və ya qırmızı olur.
Areldan kənarda onu (Hierophis gemonensis) və ya Kərtənkələyəbənzər ilana oxşayırlar.
Yayılması
Onlar əsasən Balkan yarımadası, Cənubi Moldova, Ukrayna və Rusiyanın qərb çöl sahələrində, Cənubi Qafqaz ölkələrində, Şimali Türkiyə, Şərqi Qazaxıstan, Şimali İran ərazilərində yayılmışdır.
Onlara açıq və yarımaçıq sahələrdə, üzümlüklərdə, kolluqlarda və çay kənarlarında yaşayırlar. Nadir hallarda yollarda avtomobil təkərləri altında qalırlar. Ümumilikdə isə onlara 1500–1600 metr yüksəkliklərə belə yayıla bilirlər.
Həyat tərzi
Qışlamadan mart aprel ayları qayıdır. Günün əsasən işıqlı vaxtları ov edirlər. İsti vaxtlarda gecələr aktivləşirlər. Əsasən gəmiricilər və kərtənkələlərlə qidalanır.
Çütləşmə aprel-may aylarında baş verir. 2,5 aydan sonra dişi 5–18 yumurta (45×22 mm) qoyur. Balalar 30 sm olmaqla sentyabrda yumurtadan çıxır. Təbii şəraitdə 8–10 il yaşayırlar.
İstinadlar
- Pyron R. A., Burbrink F. T., Wiens J. J. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes (ing.). // BMC Evol. Biol. BMC, Springer Science+Business Media, 2013. Vol. 13, Iss. 1. P. 93. ISSN 1471-2148 doi:10.1186/1471-2148-13-93 PMID:23627680
- The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
- "Coluber caspius Gmelin, 1789— Желтобрюхий (Каспийский) полоз". Позвоночные животные России. Институт проблем экологии и эволюции имени А. Н. Северцова РАН. 2013-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-20.
Xarici keçidlər
- Xəzər təlxəsi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Xezer telxesi ve lat Dolichophis caspius Suilani fesilesine aid iri ilan novu Xezer telxesiElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Xezer telxesiBeynelxalq elmi adiDolichophis caspius J F Gmel 1789 Sekil axtarisiITIS 1081675NCBI 927616EOL 795330GorunusuAvropanin en iri ilanlarinda biridir Onun uzunlugu 200 sm bezen ise 250 sm ola bilir Bu nove daxil olan ilanlar Egey denizi adalarinda yasayan papulyasiyalari ise 100 sm teskil edirler Erkekler esasen disilerden iri olurlar Baslari kicik olur Yetkin iilanlarin bel hisseso cosqun zeytunu parlaq sari ve ya qirmizi olur Areldan kenarda onu Hierophis gemonensis ve ya Kertenkeleyebenzer ilana oxsayirlar YayilmasiOnlar esasen Balkan yarimadasi Cenubi Moldova Ukrayna ve Rusiyanin qerb col sahelerinde Cenubi Qafqaz olkelerinde Simali Turkiye Serqi Qazaxistan Simali Iran erazilerinde yayilmisdir Onlara aciq ve yarimaciq sahelerde uzumluklerde kolluqlarda ve cay kenarlarinda yasayirlar Nadir hallarda yollarda avtomobil tekerleri altinda qalirlar Umumilikde ise onlara 1500 1600 metr yuksekliklere bele yayila bilirler Heyat terziQislamadan mart aprel aylari qayidir Gunun esasen isiqli vaxtlari ov edirler Isti vaxtlarda geceler aktivlesirler Esasen gemiriciler ve kertenkelelerle qidalanir Cutlesme aprel may aylarinda bas verir 2 5 aydan sonra disi 5 18 yumurta 45 22 mm qoyur Balalar 30 sm olmaqla sentyabrda yumurtadan cixir Tebii seraitde 8 10 il yasayirlar IstinadlarPyron R A Burbrink F T Wiens J J A phylogeny and revised classification of Squamata including 4161 species of lizards and snakes ing BMC Evol Biol BMC Springer Science Business Media 2013 Vol 13 Iss 1 P 93 ISSN 1471 2148 doi 10 1186 1471 2148 13 93 PMID 23627680 The Reptile Database ing P Uetz 2015 Coluber caspius Gmelin 1789 Zheltobryuhij Kaspijskij poloz Pozvonochnye zhivotnye Rossii Institut problem ekologii i evolyucii imeni A N Severcova RAN 2013 06 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 06 20 Xarici kecidlerXezer telxesi