Bu məqalə "Xəzər balladası" baleti haqqındadır. Digər mənalar üçün Xəzər balladası (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
"Xəzər balladası" — Tofiq Bakıxanovun Xəzər neftçilərinin əməyinə həsr etdiyi bir pərdəli balet. Musiqi tarixində "Xəzər balladası" dəniz neftçilərinin çətin və rəşadətli əməyinə həsr olunmuş ilk baletdir. Qara Qarayev bu baleti "Xəzər neftçilərinin qəhrəman, romantik əməyini əks etdirən əzəmətli musiqi" adlandırmışdır. Musiqişünas E. Abbasova baletin janrını "balet-novella", "balet-poema" kimi müəyyən etmişdir.
Xəzər balladası | |
---|---|
Tipi | Klassik |
Bəstəkar | Tofiq Bakıxanov |
Xoreoqraf | Maqsud Məmmədov, P. Abolimov, Soltan Dadaşov |
Premyera | |
Personajlar | Neft, Dəniz, Alov rəmzi obrazları |
Rəssam | İzzət Seyidova |
Tarixçə
Əsər müəllifinə Azərbaycanda də, onun hüdudlarından kənarda da böyük şöhrət gətirmişdir. Bu bir pərdəli balet 1968-ci ildə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet teatrında tamaşaya qoyulduqdan sonra (baletmeysterlər Rəfiqə Axundova və Maqsud Məmmədov) tezlikdə Moskva, Sankt-Peterburq, Kiyev və keçmiş SSRİ-nin digər şəhərlərində, eləcə də Fransanın bir neçə şəhərlərində, Lüksemburqda və Monte-Karloda göstərilmişdir. Əlamətdardır ki, "Xəzər balladası" baleti Moskvanın Qurultaylar Sarayında oynanılmışdır, Xaricdə isə bu balet 30 dəfədən çox nümayiş etdirilmiş, Fransanın Amyen, Bezanson, Dijon, Le-Krezo, Nansi, Eks-Provans, Monpelye şəhərlərində tamaşaya qoyulmuşdur. Əsər Parisdə keçirilən VII Beynəlxalq rəqs festivalında "Şan Elize" teatrında oynanılaraq böyük uğur qazanmışdır.
Bu haqda Fransa mətbuatında da bir sıra müsbət rəylər çap olunmuşdur. Məsələn, "Parizyen libere" yazırdı ki, "Xəzər balladası" baleti koloritli və şəffaf tərzdə instrumentləşdirilmiş musiqidən ibarətdir". "Le Monde" qəzetində çıxmış rəydə belə deyilirdi: "Bu əsər həqiqətən dəniz neftçilərinin həyatından bəhs edən gözəl bir himndir... Bu musiqi əsərində maşınların işləməsi, neftin necə əldə olunması və s. geniş surətdə qələmə alınmışdır".
Müsahibələrinin birində Qara Qarayev qürurla qeyd edirdi ki, "Paris Azərbaycan baletinin varlığını etiraf etdi". Həmin festivalda Fərəc Qarayevin "Qobustan kölgələri" və Rauf Hacıyevin "Azərbaycan süitası (balet)" bir pərdəli baletləri də böyük uğurla nümayiş etdirilmişdi. Və buna işarə edərək, Q. Qarayev deyirdi: "Paris tamaşaçıları qarşısında sanki qısa şəkildə xaqımızın tarixi – qədim Qobustandan başlamış Neft Daşlarına kimi inkişaf dövrü canlanır".
25 ildən sonra əsər 2001-ci ilin noyabr ayında yenidən Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı səhnəsində canlandılırdı. Yeni quruluşda xoreoqraf Tamilla Şirəliyeva, dirijor Cavanşir Cəfərov, rəssamlar Tahir Tahirov və idilər .
Məzmun
Surətlər - Neftçilər, Qağayılar və Neft, Dəniz, Alov rəmzi obrazları
İstinadlar
- "Azərbaycan balet tamaşaları xronologiyası". 2021-05-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-03-28.
- "C. Həsənova-İsmayılova -- Tofiq Bakıxanov 70". 2022-01-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-03-28.
- ""Azerbaijan İnternational" - Caspian Ballad Lives Again". 2022-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-02.
- "Balet ensiklopediyasında "Xəzər balladası"". 2021-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-02.
Xarici keçidlər
- "Xəzər balladası" baleti (bütöv) İZLƏ
- "Xəzər balladası" baletindən video görüntüləri İZLƏlfmdmdkzkzzkzmmssod
- "Xəzər balladası" baletindən musiqi parçalarını DİNLƏ
- “Xəzər balladası”nın 50 yaşı tamam olur
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Xezer balladasi baleti haqqindadir Diger menalar ucun Xezer balladasi deqiqlesdirme sehifesine baxin Xezer balladasi Tofiq Bakixanovun Xezer neftcilerinin emeyine hesr etdiyi bir perdeli balet Musiqi tarixinde Xezer balladasi deniz neftcilerinin cetin ve resadetli emeyine hesr olunmus ilk baletdir Qara Qarayev bu baleti Xezer neftcilerinin qehreman romantik emeyini eks etdiren ezemetli musiqi adlandirmisdir Musiqisunas E Abbasova baletin janrini balet novella balet poema kimi mueyyen etmisdir Xezer balladasiTipi KlassikBestekar Tofiq BakixanovXoreoqraf Maqsud Memmedov P Abolimov Soltan DadasovPremyera 1967Personajlar Neft Deniz Alov remzi obrazlariRessam Izzet SeyidovaTarixceEser muellifine Azerbaycanda de onun hududlarindan kenarda da boyuk sohret getirmisdir Bu bir perdeli balet 1968 ci ilde Azerbaycan Dovlet Opera ve Balet teatrinda tamasaya qoyulduqdan sonra baletmeysterler Refiqe Axundova ve Maqsud Memmedov tezlikde Moskva Sankt Peterburq Kiyev ve kecmis SSRI nin diger seherlerinde elece de Fransanin bir nece seherlerinde Luksemburqda ve Monte Karloda gosterilmisdir Elametdardir ki Xezer balladasi baleti Moskvanin Qurultaylar Sarayinda oynanilmisdir Xaricde ise bu balet 30 defeden cox numayis etdirilmis Fransanin Amyen Bezanson Dijon Le Krezo Nansi Eks Provans Monpelye seherlerinde tamasaya qoyulmusdur Eser Parisde kecirilen VII Beynelxalq reqs festivalinda San Elize teatrinda oynanilaraq boyuk ugur qazanmisdir Bu haqda Fransa metbuatinda da bir sira musbet reyler cap olunmusdur Meselen Parizyen libere yazirdi ki Xezer balladasi baleti koloritli ve seffaf terzde instrumentlesdirilmis musiqiden ibaretdir Le Monde qezetinde cixmis reyde bele deyilirdi Bu eser heqiqeten deniz neftcilerinin heyatindan behs eden gozel bir himndir Bu musiqi eserinde masinlarin islemesi neftin nece elde olunmasi ve s genis suretde qeleme alinmisdir Musahibelerinin birinde Qara Qarayev qururla qeyd edirdi ki Paris Azerbaycan baletinin varligini etiraf etdi Hemin festivalda Ferec Qarayevin Qobustan kolgeleri ve Rauf Haciyevin Azerbaycan suitasi balet bir perdeli baletleri de boyuk ugurla numayis etdirilmisdi Ve buna isare ederek Q Qarayev deyirdi Paris tamasacilari qarsisinda sanki qisa sekilde xaqimizin tarixi qedim Qobustandan baslamis Neft Daslarina kimi inkisaf dovru canlanir 25 ilden sonra eser 2001 ci ilin noyabr ayinda yeniden Azerbaycan Dovlet Akademik Opera ve Balet Teatri sehnesinde canlandilirdi Yeni qurulusda xoreoqraf Tamilla Sireliyeva dirijor Cavansir Ceferov ressamlar Tahir Tahirov ve idiler MezmunSuretler Neftciler Qagayilar ve Neft Deniz Alov remzi obrazlariIstinadlar Azerbaycan balet tamasalari xronologiyasi 2021 05 09 tarixinde Istifade tarixi 2013 03 28 C Hesenova Ismayilova Tofiq Bakixanov 70 2022 01 24 tarixinde Istifade tarixi 2013 03 28 Azerbaijan International Caspian Ballad Lives Again 2022 07 06 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 02 Balet ensiklopediyasinda Xezer balladasi 2021 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 02 Xarici kecidler Xezer balladasi baleti butov IZLE Xezer balladasi baletinden video goruntuleri IZLElfmdmdkzkzzkzmmssod Xezer balladasi baletinden musiqi parcalarini DINLE Xezer balladasi nin 50 yasi tamam olurHemcinin baxXeyir ve Ser balet Serq poemasi balet