Wi-Fi (ing. Wireless Fidelity — "simsiz dəqiqlik") və ya Vayfay — ticarət markası. standartları əsasında simsiz şəbəkə yaratmaq üçündür. Texnologiya eyni vaxtda onlarla istifadəçinin bir şəbəkədə işləməsi üçün şərait yaradır. Bu zaman sonuncu abonent üçün məlumat ötürülməsi sürəti 108 Mbit/san təşkil edir. "IEEE 802.11" standartını dəstəkləyən xüsusi modulla təmin edilmiş notbuk, netbuk, cib kompüteri, smartfonlar, veb-kamera sahibləri "Wi-Fi" birləşmədən istifadə edə bilərlər.
Kompyuterlərin şəbəkəyə birləşdirilməsi və yaxud İnternetə qoşulması üçün müasir simsiz texnologiyadır. Məhz bu texnologiya vasitəsilə İnternet mobil olaraq istifadəçiyə istər bir otaq hüdudlarında, istərsə də bütün dünyada sərbəst hərəkət imkanı təqdim edir. Texnologiya eyni vaxtda onlarla istifadəçinin bir şəbəkədə işləməsi üçün şərait yaradır. Bu zaman sonuncu abonent üçün məlumat ötürülməsi sürəti 108 Mbit/san təşkil edir. IEEE 802.11 standartını dəstəkləyən xüsusi modulla təmin edilmiş notbuk, , sahibləri Wi-Fi birləşmədən istifadə edə bilərlər.
Wi-Fi-ın tarixi
Simlərdən yalnız iki üsulla qurtulmaq imkanı mövcuddur – məlumatların infraqırmızı şüa və ya radiokanal vasitəsilə ötürülməsi. Əfsus olsun ki, birinci üsul informasiya ötürücüsü ilə qəbuledicinin birbaşa görüntüsü şəraitində "işlədiyi" üçün mobillik təmin olunmur. Bunun üçün də 1990-cı illərin ortalarında yeni texnologiya hazırlanaraq əsasən, ABŞ-nin Silikon vadisində yerləşən iri korporasiya və şirkətlərin lokal şəbəkələrində tətbiq edilməyə başladı.
Mobil abonentlə (adətən bu, simsiz şəbəkə adapterli notbukla təchiz edilmiş şirkət işçisi olurdu) əlaqə şirkətin naqil infrastrukturuna qoşulmuş "qoşulma nöqtələri" vasitəsilə təşkil edilirdi. Bu zaman hər belə "nöqtə"nin təsir radiusunda (on metrlərlə) şəbəkənin vəsaitlərindən eyni zamanda istifadə edən 20-ə qədər abonent işləyirdi.
İlk əvvəl "Wi-Fi" termini əlaqəni ancaq 2,4 HHs diapazonunda təmin edən və IEEE 802.11b standartı ilə işləyən (məlumat ötürülmə sürəti – 11 Mbit/san) texnologiyanın işarələnməsi üçün istifadə olunurdu. Hal-hazırda bu termin digər simsiz lokal şəbəkə texnologiyalarına da şamil olunur. Bu texnologiyaların arasında ən əhəmiyyətliləri IEEE 802.11a və 802.11g standartları ilə müəyyənləşdirilmişdir (ötürülmə sürəti 54 Mbit/san-dək, tezlik diapazonları, müvafiq olaraq – 5 HHs və 2,4 HHs).
Hazırlanmaqda olan perspektiv IEEE 802.16 fəsiləsi (802.16a artıq qəbul edilmişdir) məlumatların 70 Mbit/san-dən artıq sürətlə ötürülməsini təmin edəcəkdir.
Bu texnologiya vasitəsilə əvvəllər 1 Mbit/san təşkil edən maksimal məlumat ötürülməsi sürəti, nəticədə 11 Mbit/san-dək artmışdı. Sürətin artırılmasına paralel olaraq, simsiz əlaqə avadanlıqlarının qiyməti də ucuzlaşırdı. Nəticədə avadanlığın fərdi şəxslər tərəfindən də əldə olunmasına imkan yarandı və 1990-cı illərin sonlarında ABŞ və Avropanın iri şəhərləri əhatə dairəsi zonaları ilə təmin olunmağa başladı. Belə zonalar "hot spot" ("qaynar nöqtə") adlandırılırdı.
Hot spot
"Hot spot"ların kommersiya cəhətdən cəlb ediciliyi tez bir zamanda əksini tapdı və onları aeroportlarda, mehmanxanalarda, restoranlarda və s. yerlərdə təşkil etməyə başladılar. Eyni zamanda "hot spot"un "yad" istifadəçilərin müdaxiləsindən qorunması məqsədilə simsiz şəbəkələrdə trafikin şifrələnməsi texnologiyaları və avtorizə sistemləri meydana çıxdı. Məlumatların belə qorunaraq ötürülməsi texnologiyası WiFi adlandırıldı. Nəticədə simsiz ofis müasir insanların "məkan dəyişmə" tələbatını təmin etməklə mobil oldu və bu da iş adamlarının səfər zamanı Internet-in xidmətlərindən istifadə edərək mehmanxanada şəxsi ofisindəki kimi işləməsi üçün geniş imkanlar yaratdı.
Wi-Fi-ın perspektivləri
Hal-hazırda Wi-Fi çox sürətlə yüksək texnologiyalı yenilikdən gündəlik həyatın onsuz təsəvvür edilmədiyi bir əşyaya çevrilir. Hələ bu yaxınlaradək notbuklar üçün Wi-Fi antenasını ayrılıqda əldə etmək lazım gəlirdisə, indi bütün yeni modellər artıq quraşdırılmış antenalar ilə komplektləşdirilmiş şəkildə hazırlanır. 802.11 standartlı şəbəkəyə giriş üçün lazım olan qurğular digər mobil qurğular üçün də hazırlanır, məsələn, bütün iri istehsalçılar iki diapazonlu mobil telefon istehsal edir. Analitiklər əmindirlər ki, WiFi texnologiyası ilə bütün hərəkət edən vasitələr təmin ediləcəkdir. Bundan əlavə, söhbət xüsusi olaraq WiFi imkanlarına uyğunlaşdırılmış yeni tip qurğulardan da gedir.
Wi-Fi-ın üstünlükləri
- Simsiz əlaqə — telefon və ya digər simli əlaqə vasitələrindən istifadə edilməsinin tələb olunmadığı şəbəkə simsiz WiFi texnologiyası üzərində qurulmuşdur. Məlumatların ötürülməsi hava ilə, insanlara təsir etməyən və elektron avadanlıqları üçün maneə yaratmayan çox alçaq tezlikdə yerinə yetirilir.
- Yeni üfüqlər — Bu, hər şeydən əvvəl – mobillikdir. Siz daha öz iş yerinizə bağlı deyilsiniz və bu zaman bazalar, elektron poçt, həmkar və dostlarınızdan ayrılmırsınız.
- Bir sıra mobil imkanlar — Siz simli rabitə vasitələrindən asılı olmadan və əhatə dairəsində əlaqənin pozulmasından narahat olmayaraq sərbəst şəkildə kompüterinizin yerini dəyişmək imkanına maliksiniz.
- İnternetə yüksəksürətli qoşulma — Abonentlər üçün internetə yüksəksürətli qoşulma imkanı yaranır. Bu zaman zəngə, birləşmənin qurulmasına və s. ehtiyac duyulmur. Siz həmişə on-line rejimdə olursunuz və Sizə Internet-ə giriş üçün sadəcə olaraq brauzeri açmaq kifayət edir.
- Bütün növ şəbəkədaxili məlumat mübadiləsi — abonentin şəbəkədaxili ünsiyyətiniz heç nə ilə məhdudlaşdırılmır. Siz istənilən faylları ötürmək, çatlarda ünsiyyətdə olmaq, şəbəkə oyunları oynamaq və s. imkanlarınız vardır.
Wi-Fi-ın mənfi cəhətləri
Mənzildə internetin Wi-Fi ilə paylanmasına bir neçə amil təsir edir: elektron cihazlar, maneələr, router və s. Məhz buna görə tövsiyə edilir ki, personal kompüter və ya televizor kimi stasionar avadanlıqlar internetə Wi-Fi vasitəsi ilə deyil, birbaşa kabellə qoşulsun. Wi-Fi-la qoşulduğunuz zaman isə internet siqnalının bərabər paylanması məqsədi ilə Wi-Fi routeri mənzilin mərkəz hissəsində quraşdırmağınızı məsləhət görülür. Wi-Fi-ın keçirmə qabiliyyəti aşağı olması səbəbindən, böyük faylları ötürdüyünüz zaman ləngimələrə səbəb ola bilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Vayfay". 2023-09-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-04.
- ""Vayfay" zərərlidirmi?". 2023-09-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-04.
- İnternetə necə qoşulaq? [ölü keçid]
- "WiFi Hacking Alert". 2021-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-30.
Xarici keçidlər
- "Saxta xəbər: Wi-Fi ixtiraçısı yəhudi əsilli Hedy Lamarrdır". Fakt Yoxla (az.). İstifadə tarixi: 2024-02-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Wi Fi ing Wireless Fidelity simsiz deqiqlik ve ya Vayfay ticaret markasi standartlari esasinda simsiz sebeke yaratmaq ucundur Texnologiya eyni vaxtda onlarla istifadecinin bir sebekede islemesi ucun serait yaradir Bu zaman sonuncu abonent ucun melumat oturulmesi sureti 108 Mbit san teskil edir IEEE 802 11 standartini destekleyen xususi modulla temin edilmis notbuk netbuk cib komputeri smartfonlar veb kamera sahibleri Wi Fi birlesmeden istifade ede bilerler Wi Fi Alliance loqosu Kompyuterlerin sebekeye birlesdirilmesi ve yaxud Internete qosulmasi ucun muasir simsiz texnologiyadir Mehz bu texnologiya vasitesile Internet mobil olaraq istifadeciye ister bir otaq hududlarinda isterse de butun dunyada serbest hereket imkani teqdim edir Texnologiya eyni vaxtda onlarla istifadecinin bir sebekede islemesi ucun serait yaradir Bu zaman sonuncu abonent ucun melumat oturulmesi sureti 108 Mbit san teskil edir IEEE 802 11 standartini destekleyen xususi modulla temin edilmis notbuk sahibleri Wi Fi birlesmeden istifade ede bilerler Wi Fi in tarixiDama berkidilmis Wi Fi antenasi Simlerden yalniz iki usulla qurtulmaq imkani movcuddur melumatlarin infraqirmizi sua ve ya radiokanal vasitesile oturulmesi Efsus olsun ki birinci usul informasiya oturucusu ile qebuledicinin birbasa goruntusu seraitinde islediyi ucun mobillik temin olunmur Bunun ucun de 1990 ci illerin ortalarinda yeni texnologiya hazirlanaraq esasen ABS nin Silikon vadisinde yerlesen iri korporasiya ve sirketlerin lokal sebekelerinde tetbiq edilmeye basladi Mobil abonentle adeten bu simsiz sebeke adapterli notbukla techiz edilmis sirket iscisi olurdu elaqe sirketin naqil infrastrukturuna qosulmus qosulma noqteleri vasitesile teskil edilirdi Bu zaman her bele noqte nin tesir radiusunda on metrlerle sebekenin vesaitlerinden eyni zamanda istifade eden 20 e qeder abonent isleyirdi Ilk evvel Wi Fi termini elaqeni ancaq 2 4 HHs diapazonunda temin eden ve IEEE 802 11b standarti ile isleyen melumat oturulme sureti 11 Mbit san texnologiyanin isarelenmesi ucun istifade olunurdu Hal hazirda bu termin diger simsiz lokal sebeke texnologiyalarina da samil olunur Bu texnologiyalarin arasinda en ehemiyyetlileri IEEE 802 11a ve 802 11g standartlari ile mueyyenlesdirilmisdir oturulme sureti 54 Mbit san dek tezlik diapazonlari muvafiq olaraq 5 HHs ve 2 4 HHs Hazirlanmaqda olan perspektiv IEEE 802 16 fesilesi 802 16a artiq qebul edilmisdir melumatlarin 70 Mbit san den artiq suretle oturulmesini temin edecekdir Bu texnologiya vasitesile evveller 1 Mbit san teskil eden maksimal melumat oturulmesi sureti neticede 11 Mbit san dek artmisdi Suretin artirilmasina paralel olaraq simsiz elaqe avadanliqlarinin qiymeti de ucuzlasirdi Neticede avadanligin ferdi sexsler terefinden de elde olunmasina imkan yarandi ve 1990 ci illerin sonlarinda ABS ve Avropanin iri seherleri ehate dairesi zonalari ile temin olunmaga basladi Bele zonalar hot spot qaynar noqte adlandirilirdi Hot spot Hot spot larin kommersiya cehetden celb ediciliyi tez bir zamanda eksini tapdi ve onlari aeroportlarda mehmanxanalarda restoranlarda ve s yerlerde teskil etmeye basladilar Eyni zamanda hot spot un yad istifadecilerin mudaxilesinden qorunmasi meqsedile simsiz sebekelerde trafikin sifrelenmesi texnologiyalari ve avtorize sistemleri meydana cixdi Melumatlarin bele qorunaraq oturulmesi texnologiyasi WiFi adlandirildi Neticede simsiz ofis muasir insanlarin mekan deyisme telebatini temin etmekle mobil oldu ve bu da is adamlarinin sefer zamani Internet in xidmetlerinden istifade ederek mehmanxanada sexsi ofisindeki kimi islemesi ucun genis imkanlar yaratdi Wi Fi in perspektivleriHal hazirda Wi Fi cox suretle yuksek texnologiyali yenilikden gundelik heyatin onsuz tesevvur edilmediyi bir esyaya cevrilir Hele bu yaxinlaradek notbuklar ucun Wi Fi antenasini ayriliqda elde etmek lazim gelirdise indi butun yeni modeller artiq qurasdirilmis antenalar ile komplektlesdirilmis sekilde hazirlanir 802 11 standartli sebekeye giris ucun lazim olan qurgular diger mobil qurgular ucun de hazirlanir meselen butun iri istehsalcilar iki diapazonlu mobil telefon istehsal edir Analitikler emindirler ki WiFi texnologiyasi ile butun hereket eden vasiteler temin edilecekdir Bundan elave sohbet xususi olaraq WiFi imkanlarina uygunlasdirilmis yeni tip qurgulardan da gedir Wi Fi in ustunlukleriSimsiz elaqe telefon ve ya diger simli elaqe vasitelerinden istifade edilmesinin teleb olunmadigi sebeke simsiz WiFi texnologiyasi uzerinde qurulmusdur Melumatlarin oturulmesi hava ile insanlara tesir etmeyen ve elektron avadanliqlari ucun manee yaratmayan cox alcaq tezlikde yerine yetirilir Yeni ufuqler Bu her seyden evvel mobillikdir Siz daha oz is yerinize bagli deyilsiniz ve bu zaman bazalar elektron poct hemkar ve dostlarinizdan ayrilmirsiniz Bir sira mobil imkanlar Siz simli rabite vasitelerinden asili olmadan ve ehate dairesinde elaqenin pozulmasindan narahat olmayaraq serbest sekilde komputerinizin yerini deyismek imkanina maliksiniz Internete yukseksuretli qosulma Abonentler ucun internete yukseksuretli qosulma imkani yaranir Bu zaman zenge birlesmenin qurulmasina ve s ehtiyac duyulmur Siz hemise on line rejimde olursunuz ve Size Internet e giris ucun sadece olaraq brauzeri acmaq kifayet edir Butun nov sebekedaxili melumat mubadilesi abonentin sebekedaxili unsiyyetiniz hec ne ile mehdudlasdirilmir Siz istenilen fayllari oturmek catlarda unsiyyetde olmaq sebeke oyunlari oynamaq ve s imkanlariniz vardir Wi Fi in menfi cehetleriMenzilde internetin Wi Fi ile paylanmasina bir nece amil tesir edir elektron cihazlar maneeler router ve s Mehz buna gore tovsiye edilir ki personal komputer ve ya televizor kimi stasionar avadanliqlar internete Wi Fi vasitesi ile deyil birbasa kabelle qosulsun Wi Fi la qosuldugunuz zaman ise internet siqnalinin beraber paylanmasi meqsedi ile Wi Fi routeri menzilin merkez hissesinde qurasdirmaginizi meslehet gorulur Wi Fi in kecirme qabiliyyeti asagi olmasi sebebinden boyuk fayllari oturduyunuz zaman lengimelere sebeb ola biler Hemcinin baxSimsiz lokal sebeke WiGig Li FiIstinadlar Vayfay 2023 09 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 04 Vayfay zererlidirmi 2023 09 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 04 Internete nece qosulaq olu kecid WiFi Hacking Alert 2021 07 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 30 Xarici kecidler Saxta xeber Wi Fi ixtiracisi yehudi esilli Hedy Lamarrdir Fakt Yoxla az Istifade tarixi 2024 02 22