Volter Becet, və ya Volter Bacot (ing. Walter Bagehot (tələffüzü: ˈbædʒət); 3 fevral 1826[…] – 24 mart 1877[…], Somerset qraflığı) — XIX əsrin İngilis iqtisadçısı və siyasi filosofu, Mançester məktəbinin siyasi iqtisadiyyatda təmsilçisi.
Volter Beychot | |
---|---|
Doğum tarixi | 3 fevral 1826[…] |
Vəfat tarixi | 24 mart 1877[…](51 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Elm sahələri | iqtisadiyyat, fəlsəfə |
İş yeri |
|
Təhsili | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Riyaziyyat və fəlsəfə tədris aldığı London Universitet Kollecini (1848) bitirib. Hüquq fakültəsinə dəvət edildi, amma təcrübə etmədi, ancaq atasının bank işinə qatıldı. Müxtəlif dövri mətbuatda məqalələr yazdı, ancaq atasının James Wilson tərəfindən qurulan The Economist jurnalının köşə yazarı və baş redaktoru kimi şöhrət qazandı. Becetin Amerika mövzularında yazdığı təfərrüatlı məqalələr təkcə ictimai rəydə deyil, həm də İngilis siyasətçilərinin hərəkətlərində böyük təsir bağışladı.
Vəfatından sonra çox sayda bioqrafik və iqtisadi esselər nəşr olundu.
Xidmətlərinə görə xərac verən The Economist, Britaniya siyasətinə dair həftəlik köşəsini onun adını verdi — "Beychot". Siyasi Elmlər Birliyi, hər il hökumət və dövlət idarəçiliyində ən yaxşı dissertasiyaya görə mükafatını verir.
Siyasi-fəlsəfi və sosioloji nəzəriyyə
Becet yalnız cəmiyyətin iqtisadi sahəsinə maraq göstərmədi. Əsərləri arasında bir çox siyasi və sosioloji tədqiqatlar var. Bundan əlavə, bir çox Qərb alimi tərəfindən müstəqil siyasi sosiologiyanın qurucularından biri kimi tanınır. Sosial elmlərdə zamanında populyar olan sosioloji naturalizm və təkamülçülüyün vəkilidir. Becetin siyasi fəlsəfəsi və sosiologiyası bu istiqamətlərin prinsipləri üzərində qurulur.
Sosial və siyasi həyat araşdırmalarında filosof sosial sistemin davamlı təkamülü konsepsiyasına istinad edirdi. Cəmiyyətdəki bəzi hadisələrin məcmuəsinin nəticədə onu "üzvi" inkişafa aparacağına inanırdı. Xüsusi təkamül və etik yanaşması buna əsaslanır: Becet dövlətə elə sosial inkişaf üçün mümkün qədər çox seçim azadlığı təmin etməyi zəruri hesab etdi. Yalnız belə bir azadlıq şəraitində, ən yaxşı işləyənlərin "təbii seçimi" yolu ilə qurumlarda bir inkişaf olacağını düşünürdü. Bu yanaşmaya əsasən, alim inqilabı qəbuledilməz hesab etdi, çünki hər halda şeylərin təbii gedişatını pozur, sosial tarazlığı məhv edir. Yalnız ardıcıl modernləşməni təsirli saydı.
Sosial inkişafı öyrənən Becet, cəmiyyətin fərd üzərində hökm sürdüyü kollektivizmdən insan şəxsiyyətinə qiymət verdiyi fərdiyyətçi bir cəmiyyətə keçid kimi bir meyar tətbiq etdi və özü də əsasən şəxslərin öz ehtiyaclarını ödəmək üçün fəaliyyət göstərir.
Alim şəxsiyyətin tarixdəki rolu məsələsinə də toxundu. Görkəmli siyasətçilərin və xadimlərin ictimai tərəqqini əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdiyinə inanırdı. Becet siyasi lideri yalnız insanlarla münasibətləri qarşılıqlı etimad və məsuliyyət əsasında qurmağı bacarmayan, eyni zamanda dəyişən cəmiyyətə uyğunlaşma qabiliyyətini, seçicilərinin təbəqələrində və sosial təbəqələrində hiss etməyi bacaran bir şəxs olaraq təyin etdi. Ümumiyyətlə, onun cəmiyyət haqqında apardığı tədqiqatlar tarixi şəxsiyyətlərə qarşı açıq bir oriyentasiya ehtiva edir.
Əsərləri
1867-ci ildə İngilis Konstitusiyası kitabını yazdı, burada Böyük Britaniyanın dövlət quruluşunu, xüsusən Parlamentin fəaliyyətini və İngilis monarxiyasını ətraflı araşdırdı, İngilis və Amerika hökumət sistemini müqayisə etdi. İngilis monarxiyasının əksər hissəsində ideoloji bir funksiyanı yerinə yetirdiyi və ya alimin özünün dediyi "fəxri" olduğu qənaətinə gəldi. Fəal, həqiqi hakimiyyət, şübhəsiz ki, demokratik hakimiyyət qurumu olan parlament tərəfindən həyata keçirilir. Büdcə İngiltərəni monarxiya ətrafının yuxarıdan verilmiş ilahi bir şey və eyni zamanda parlamentin fəaliyyəti ilə həyata keçirilmiş demokratiya kimi birləşməsinin misilsiz bir nümunəsi kimi tanıdı. Amerika modelində, özü parlamentarizmin tərəfdarı olsa da, o siyasi sistemə xas olan həddindən artıq qeyri-sabitliyi tənqid etdi. Kitab nümunəvi sayıldı və bir çox xarici dillərə tərcümə edildi.
Ayrıca Physics and Politics (1872) və Lombard Street (1873) yazdı, əhəmiyyətli bir maliyyə əsəri.
- Bedzhgot, Walter Science and Politics. Təbii seleksiya və irsiyyət prinsiplərinin siyasi cəmiyyətə tətbiqi barədə düşüncələr. - SPb., 1874. - 328 s.
- Bedzhgot, Walter İrsiyyət və təbii seleksiya ilə əlaqəli xalqların inkişafının elmi qanunları. - Xarkov, 1896. - 209 s.
- Bedjgot, Walter Lombard Caddesi. İngilis pul bazarının təşkili və istismarı ilə bağlı kritik bir araşdırma. / Ön sözlə ona. ed. prof. Franz von Holtzendorf; Per. İngilis dilindən. (ed. 1896) və sənət. "İngiltərə və Rusiyadakı depozit bankları" E. Epstein. - SPb., 1901. - 294 s.
- Bedzhgot, İngiltərə Dövlət sistemi - M., 1905 .- 359 s.
- Millin Siyasi İqtisadiyyat Prinsiplərinin icmalı (Review of Mill’s Principles of Political Economy, 1848);
- "İqtisadi Tədqiqatlar" (Economic Studies, 1880);
- "İngilis Siyasi İqtisadiyyatının Postulatları" (The Postulates of English Political Economy, 1885)
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Walter Bagehot // Encyclopædia Britannica (ing.).
- https://newcriterion.com/issues/1998/10/the-greatest-victorian.
- Ермолович Д. И. Англо-русский словарь персоналий. — М.: Рус. яз., 1993. — 336 с. — С. 43
Ədəbiyyat
- Блауг М. Бэджгот, Уолтер // 100 великих экономистов до Кейнса. Библиотека «Экономической школы», вып. 42 (1 500 nüs.). СПб.: Экономикус. 2008 [Great Economists before Keynes: An introduction to the lives & works of one hundred great economists of the past]. 52–52. ISBN .
- Кузнецов А. Г. Уолтер Бэджгот как основоположник политической социологии (PDF). 4 (43) (Вестник ПАГС). Саратов: Поволжский институт управления имени П. А. Столыпина. 2014. 100–104.
Xarici keçidlər
- Bagehot tərəfindən əsərlər Qutenberq layihəsində
- Volter Beychotun əsərlərinin mətnləri
- Volter Beychotun sitatları[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Volter Becet ve ya Volter Bacot ing Walter Bagehot teleffuzu ˈbaedʒet 3 fevral 1826 24 mart 1877 Somerset qrafligi XIX esrin Ingilis iqtisadcisi ve siyasi filosofu Mancester mektebinin siyasi iqtisadiyyatda temsilcisi Volter BeychotDogum tarixi 3 fevral 1826 1826 02 03 Vefat tarixi 24 mart 1877 1877 03 24 51 yasinda Vefat yeri Somerset qrafligi Ingiltere Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis KralligiElm saheleri iqtisadiyyat felsefeIs yeri The Economist 1861 1877 Tehsili London Universitet Kolleci Vikianbarda elaqeli mediafayllar Riyaziyyat ve felsefe tedris aldigi London Universitet Kollecini 1848 bitirib Huquq fakultesine devet edildi amma tecrube etmedi ancaq atasinin bank isine qatildi Muxtelif dovri metbuatda meqaleler yazdi ancaq atasinin James Wilson terefinden qurulan The Economist jurnalinin kose yazari ve bas redaktoru kimi sohret qazandi Becetin Amerika movzularinda yazdigi teferruatli meqaleler tekce ictimai reyde deyil hem de Ingilis siyasetcilerinin hereketlerinde boyuk tesir bagisladi Vefatindan sonra cox sayda bioqrafik ve iqtisadi esseler nesr olundu Xidmetlerine gore xerac veren The Economist Britaniya siyasetine dair heftelik kosesini onun adini verdi Beychot Siyasi Elmler Birliyi her il hokumet ve dovlet idareciliyinde en yaxsi dissertasiyaya gore mukafatini verir Siyasi felsefi ve sosioloji nezeriyyeBecet yalniz cemiyyetin iqtisadi sahesine maraq gostermedi Eserleri arasinda bir cox siyasi ve sosioloji tedqiqatlar var Bundan elave bir cox Qerb alimi terefinden musteqil siyasi sosiologiyanin qurucularindan biri kimi taninir Sosial elmlerde zamaninda populyar olan sosioloji naturalizm ve tekamulculuyun vekilidir Becetin siyasi felsefesi ve sosiologiyasi bu istiqametlerin prinsipleri uzerinde qurulur Sosial ve siyasi heyat arasdirmalarinda filosof sosial sistemin davamli tekamulu konsepsiyasina istinad edirdi Cemiyyetdeki bezi hadiselerin mecmuesinin neticede onu uzvi inkisafa aparacagina inanirdi Xususi tekamul ve etik yanasmasi buna esaslanir Becet dovlete ele sosial inkisaf ucun mumkun qeder cox secim azadligi temin etmeyi zeruri hesab etdi Yalniz bele bir azadliq seraitinde en yaxsi isleyenlerin tebii secimi yolu ile qurumlarda bir inkisaf olacagini dusunurdu Bu yanasmaya esasen alim inqilabi qebuledilmez hesab etdi cunki her halda seylerin tebii gedisatini pozur sosial tarazligi mehv edir Yalniz ardicil modernlesmeni tesirli saydi Sosial inkisafi oyrenen Becet cemiyyetin ferd uzerinde hokm surduyu kollektivizmden insan sexsiyyetine qiymet verdiyi ferdiyyetci bir cemiyyete kecid kimi bir meyar tetbiq etdi ve ozu de esasen sexslerin oz ehtiyaclarini odemek ucun fealiyyet gosterir Alim sexsiyyetin tarixdeki rolu meselesine de toxundu Gorkemli siyasetcilerin ve xadimlerin ictimai tereqqini ehemiyyetli derecede tesir etdiyine inanirdi Becet siyasi lideri yalniz insanlarla munasibetleri qarsiliqli etimad ve mesuliyyet esasinda qurmagi bacarmayan eyni zamanda deyisen cemiyyete uygunlasma qabiliyyetini secicilerinin tebeqelerinde ve sosial tebeqelerinde hiss etmeyi bacaran bir sexs olaraq teyin etdi Umumiyyetle onun cemiyyet haqqinda apardigi tedqiqatlar tarixi sexsiyyetlere qarsi aciq bir oriyentasiya ehtiva edir Eserleri1867 ci ilde Ingilis Konstitusiyasi kitabini yazdi burada Boyuk Britaniyanin dovlet qurulusunu xususen Parlamentin fealiyyetini ve Ingilis monarxiyasini etrafli arasdirdi Ingilis ve Amerika hokumet sistemini muqayise etdi Ingilis monarxiyasinin ekser hissesinde ideoloji bir funksiyani yerine yetirdiyi ve ya alimin ozunun dediyi fexri oldugu qenaetine geldi Feal heqiqi hakimiyyet subhesiz ki demokratik hakimiyyet qurumu olan parlament terefinden heyata kecirilir Budce Ingiltereni monarxiya etrafinin yuxaridan verilmis ilahi bir sey ve eyni zamanda parlamentin fealiyyeti ile heyata kecirilmis demokratiya kimi birlesmesinin misilsiz bir numunesi kimi tanidi Amerika modelinde ozu parlamentarizmin terefdari olsa da o siyasi sisteme xas olan heddinden artiq qeyri sabitliyi tenqid etdi Kitab numunevi sayildi ve bir cox xarici dillere tercume edildi Ayrica Physics and Politics 1872 ve Lombard Street 1873 yazdi ehemiyyetli bir maliyye eseri Bedzhgot Walter Science and Politics Tebii seleksiya ve irsiyyet prinsiplerinin siyasi cemiyyete tetbiqi barede dusunceler SPb 1874 328 s Bedzhgot Walter Irsiyyet ve tebii seleksiya ile elaqeli xalqlarin inkisafinin elmi qanunlari Xarkov 1896 209 s Bedjgot Walter Lombard Caddesi Ingilis pul bazarinin teskili ve istismari ile bagli kritik bir arasdirma On sozle ona ed prof Franz von Holtzendorf Per Ingilis dilinden ed 1896 ve senet Ingiltere ve Rusiyadaki depozit banklari E Epstein SPb 1901 294 s Bedzhgot Ingiltere Dovlet sistemi M 1905 359 s Millin Siyasi Iqtisadiyyat Prinsiplerinin icmali Review of Mill s Principles of Political Economy 1848 Iqtisadi Tedqiqatlar Economic Studies 1880 Ingilis Siyasi Iqtisadiyyatinin Postulatlari The Postulates of English Political Economy 1885 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Walter Bagehot Encyclopaedia Britannica ing https newcriterion com issues 1998 10 the greatest victorian Ermolovich D I Anglo russkij slovar personalij M Rus yaz 1993 336 s S 43EdebiyyatBlaug M Bedzhgot Uolter 100 velikih ekonomistov do Kejnsa Biblioteka Ekonomicheskoj shkoly vyp 42 1 500 nus SPb Ekonomikus 2008 Great Economists before Keynes An introduction to the lives amp works of one hundred great economists of the past 52 52 ISBN 978 5 903816 01 9 Kuznecov A G Uolter Bedzhgot kak osnovopolozhnik politicheskoj sociologii PDF 4 43 Vestnik PAGS Saratov Povolzhskij institut upravleniya imeni P A Stolypina 2014 100 104 Xarici kecidlerBagehot terefinden eserler Qutenberq layihesinde Volter Beychotun eserlerinin metnleri Volter Beychotun sitatlari olu kecid