Viktor Semyonoviç Abakumov (rus. Виктор Семёнович Абакумов; 11 (24) aprel 1908 və ya 1908, Moskva – 19 dekabr 1954, Leninqrad[d]) — SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri.
Viktor Abakumov | |
---|---|
rus. Виктор Семёнович Абакумов | |
SSRİ Ali Sovetinin deputatı[d] | |
12 mart 1946 – 11 iyun 1950 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Виктор Семёнович Абакумов |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Moskva, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (46 yaşında) |
Vəfat yeri | Moskva, SSRİ |
Dəfn yeri |
|
Partiya | |
Fəaliyyəti | zabit, siyasətçi |
Dini | ateizm |
Hərbi xidmət | |
Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
Qoşun növü | SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Nazirliyi[d] |
Döyüşlər | |
Rütbəsi | general-polkovnik |
Həyatı
Viktor Semyonoviç Abakumov 24 aprel 1908-ci ildə Moskvada anadan olmuşdu və olduqca təmkinli, ağıllı qərar qəbul etməsilə ən təcrübəli mütəxəssisləri belə şoka salırdı. Adi bir ocaqçı ailəsində dünyaya göz açan Abakumov ibtidai təhsil almışdı. Amma bu onun sonralar xalq komissarı vəzifəsinə qədər yüksəlməsinə və general-polkovnik rütbəsi almasına mane ola bilməmişdi. 1921–1923-cü illərdə o, xüsusi təyinatlı 2-ci Moskva alayında sanitar kimi xidmət etmişdi. 1924–27-ci illərdə fəhləliklə məşğul olmuşdu. 1927–28-ci illərdə hərbi sənaye əhəmiyyətli müəssisələrdən birində atıcı vəzifəsinə düzələn Abakumov 1930-cu ildə partiyaya daxil oldu. Az sonra onu Ticarət Nazirliyində şöbə müdirinin müavini təyin etdilər. 1932-ci ildə Abakumov komsomol işinə keçdi. Əvvəlcə, Ümumittifaq Lenin Kommunist Gənclər İttifaqında şöbənin müdiri işlədi. Bundan sonra onun vəzifəyə gedən yolu açıldı. 1933–34-cü illərdə Xalq Komissarları Sovetində baş müfəttiş vəzifəsinə irəli çəkilən Abakumovu az sonra əxlaqsız qadınlarla kef məclisində tutdular. Vəzifədən dərhal azad edilən Abakumovu islah əmək müəssisələrindən birinə göndərdilər. Əvvəlcə, o burada cəzasını operativ şöbənin xüsusi əməkdaşı kimi çəkdi. Buradan da onu gizli şöbələrdən birinə (xüsusi əməliyyatların yoxlanılması) göndərdilər. Beriya hakimiyyətə gələndən sonra Abakumovun bəxti açıldı. Beriya Abakumovu Rostov-Don vilayətində Daxili İşlər İdarəsinin (NKVD) rəhbəri təyin etdi. Qısa müddətdə Abakumov Rostov-Don vilayəti əhalisi arasında dəhşət əmələ gətirdi. Kütləvi repressiyalara başlayan Abakumov günahkarları şəxsən dindirir və təqsirini boynuna almayanda onları təpik altına salırdı. Olduqca güclü zərbəyə malik Abakumov kimə yumruq vururdusa, onun sümüyü, qabırğası sınırdı. Sonralar şahidlərin dediklərinə görə, 30 adamı Abakumov döyə-döyə öldürmüşdü. "Mələksimalı" bu cəllad da Yejov kimi qan görməyəndə dəli olurdu. Demək olar ki, bir il ərzində Abakumov 30 min adamı xalq düşməni çıxardı. Onların hamısı Sibirə və Kolımaya sürgün edildi. Əsrlər boyu Rusiyanın ən cinayətkar zonası kimi ad çıxaran Rostov-Don Abakumovun adı gələndə tir-tir əsirdi. Adamlar gecələr evdə danışmağa, səslərini çıxarmağa qorxurdular ki, birdən gəlib onları gedər-gəlməzə göndərərlər. Rostov-Dondakı "fəaliyyəti" Abakumov üçün bir cəlladlıq məktəbi oldu. 1941-ci ildə, əvvəlcə, onu Xalq daxili işlər komissarı sədrinin müavini, sonra isə xüsusi şöbənin rəhbəri qoydular. Abakumov bu vəzifədə kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat işlərinə nəzarəti həyata keçirirdi. 1943-cü ildə isə Baş Əks-Kəşfiyyat İdarəsi yaradıldı və Abakumov ona rəhbər təyin edildi. O, birbaşa Stalinə tabe idi. Yeni vəzifəyə gələr-gəlməz "casuslara ölüm" şüarını irəli sürən Abakumov əsir düşmüş sovet əsgərlərinin azad edilməsi və xüsusi filtrasiyadan keçirilməsi məsələsində qeyri-insani bir sistem tətbiq etmişdi. Abakumovun şəxsi göstərişilə heç bir günahı olmayan və sovet hökumətinin rəhminə bel bağlayıb könüllü şəkildə hərbi hissələrə gəlib, özünü təqdim edən 80 min əsir güllələndi. Sonradan müəyyən edildi ki, 80 min nəfər güllələnən keçmiş sovet əsirlərinin birinin də zərrə qədər günahı olmayıb. Bundan başqa, Abakumov məşhur İsveç diplomatı, faşizmin Avropada hökm sürdüyü bir dövrdə minlərlə insanı labüd ölümdən xilas edən Vallenberqi oğurlatdı və güllələtdi. 1944-cü ildə Abakumov çeçenlərin sürgün edilməsi zamanı olduqca amansız addımlar atdı. Onun əmrilə on minlərlə çeçen diri-diri suda boğduruldu. Yüzlərlə çeçen kəndi yandırılaraq yerlə-yeksan edildi.
O, Axısqa türklərinin də sürgün edilməsini xüsusi qəddarlıqla həyata keçirdi. Vaqonlara doldurulan və 10–15 gün ərzində yol gedən adamlara vaqonun qapısını açmağa belə, icazə vermirdilər. Onlara adi çörək, su belə vermirdilər. Nəticədə, sürgünə göndərilən Axısqa türklərinin yarısı acından və xəstəlikdən yolda qırıldı. Xüsusi xidmətlərinə görə, orden üstündən orden alan Abakumov 1946-cı ildə SSRİ Ali Soveti deputatı seçildi. Həmin ildə o, Stalinin tapşırığı ilə Leninqradda təmizləmə əməliyyatı həyata keçirdi.
Qatilin sonu
1948-ci ildə Abakumov yenə də Stalinin göstərişi ilə məşhur bolşevik Mixoelsin öldürülməsini təşkil etdi. Amma artıq tale Abakumovdan üz döndərməyə başlamışdı. Beriya Abakumovun simasında ən təhlükəli rəqibini görməyə başlamışdı. Çünki həmin dövrdə Abakumov əvvəllər Beriyanın tabeliyində olan nazirliklərin böyük əksəriyyətini öz rəhbərliyi altında cəmləşdirmişdi. Revanş arzulayan Beriya hərəkətə keçdi. Onun Stalinlə qısamüddətli danışığından sonra rəhbər (Stalin) əks-kəşfiyyata rəhbərliyi Abakumovdan alaraq, Beriyaya verdi. Beriya Abakumovu kölgə kimi izləyirdi. Nəticədə isə 1951-ci ildə Beriya Abakumovu vəzifədən çıxarmaq və həbs etmək barədə səbəb tapa bildi. O, həkimlərdən istifadə edərək, Stalinə qarşı sui-qəsd hazırlamaqda və sionistlərlə gizli əlaqə saxlamaqda suçlanaraq həbs edildi. Abakumovun fəaliyyətini yoxlamaq üçün xüsusi komissiya yaradıldı. Bu komissiyaya Abakumovun düşmənləri olan G. M. Malenkov, Beriya, M. F. Şkiryatov və S. D. İqnatyev daxil oldular. Onu da deyək ki, Abakumovun dövlət çevrilişi etməyə hazırlaşması barədə Beriyaya M. D. Ryumin adlı şəxs məlumat vermişdi. Bu adamı Beriya ələ almışdı və Abakumov bu yolla daim nəzarətdə idi. Abakumov həbs etdiyi adamlara necə cəza verirdisə, ona da elə cəzalar verirdilər. Abakumovun dırnaqları çıxarılmış, qol və qıçları sındırılmış, əl barmaqlarını xüsusi cihazla qırmışdılar. Hər gün döyülmək və təpiklənmək Abakumovun əlil olmasına gətirib çıxardı. Necə deyərlər, minlərlə insana etdiyi cəzanın əvəzini o, sağlığında aldı. Stalinin ölümündən və Beriyanın həbs edilməsindən sonra belə Abakumovu həbsdən azad etmədilər. 1954-cü il dekabr ayının 12–19-da Ali Məhkəmə xüsusi iclasını keçirdi. Abakumov 1938–1951-ci illərdə baş verən cinayətlərdə təqsirkar bilindi. Buna cavab olaraq, Abakumov bildirdi ki, Stalin nə deyibsə, onu da yerinə yetirib. Məhkəmə Abakumovu vətənə xəyanətdə günahlandıraraq, ona ölüm hökmü kəsdi. 1954-cü il dekabrın 19-da Abakumov güllələndi. Beləliklə, Stalin epoxasının "mələksimalı" cəlladı öz layiqli cəzasını aldı.
Xarici keçidlər
- Биография Виктора Абакумова на сайте ФСБ России
- Виктор Семёнович Абакумов на сайте "Хронос"
- Виктор Семёнович Абакумов на сайте газеты "Новая газета"
- Виктор Абакумов. "Трофейное дело", устранение конкурентов
- Who led the NKVD (rus.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Viktor Semyonovic Abakumov rus Viktor Semyonovich Abakumov 11 24 aprel 1908 ve ya 1908 Moskva 19 dekabr 1954 Leninqrad d SSRI Dovlet Tehlukesizlik Komitesinin sedri Viktor Abakumovrus Viktor Semyonovich AbakumovSSRI Ali Sovetinin deputati d 12 mart 1946 11 iyun 1950Sexsi melumatlarDogum adi Viktor Semyonovich AbakumovDogum tarixi 24 aprel 1908Dogum yeri Moskva Rusiya imperiyasiVefat tarixi 19 dekabr 1954 46 yasinda Vefat yeri Moskva SSRIDefn yeri Levasovo memorial qebiristanligi d Partiya Umumittifaq Kommunist bolsevikler Partiyasi 1930 Fealiyyeti zabit siyasetciDini ateizmHerbi xidmetMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu SSRI Dovlet Tehlukesizliyi Nazirliyi d Doyusler Ikinci Dunya muharibesi Moskva ugrunda doyus Stalinqrad doyusu Qafqaz doyusuRutbesi general polkovnikHeyatiViktor Semyonovic Abakumov 24 aprel 1908 ci ilde Moskvada anadan olmusdu ve olduqca temkinli agilli qerar qebul etmesile en tecrubeli mutexessisleri bele soka salirdi Adi bir ocaqci ailesinde dunyaya goz acan Abakumov ibtidai tehsil almisdi Amma bu onun sonralar xalq komissari vezifesine qeder yukselmesine ve general polkovnik rutbesi almasina mane ola bilmemisdi 1921 1923 cu illerde o xususi teyinatli 2 ci Moskva alayinda sanitar kimi xidmet etmisdi 1924 27 ci illerde fehlelikle mesgul olmusdu 1927 28 ci illerde herbi senaye ehemiyyetli muessiselerden birinde atici vezifesine duzelen Abakumov 1930 cu ilde partiyaya daxil oldu Az sonra onu Ticaret Nazirliyinde sobe mudirinin muavini teyin etdiler 1932 ci ilde Abakumov komsomol isine kecdi Evvelce Umumittifaq Lenin Kommunist Gencler Ittifaqinda sobenin mudiri isledi Bundan sonra onun vezifeye geden yolu acildi 1933 34 cu illerde Xalq Komissarlari Sovetinde bas mufettis vezifesine ireli cekilen Abakumovu az sonra exlaqsiz qadinlarla kef meclisinde tutdular Vezifeden derhal azad edilen Abakumovu islah emek muessiselerinden birine gonderdiler Evvelce o burada cezasini operativ sobenin xususi emekdasi kimi cekdi Buradan da onu gizli sobelerden birine xususi emeliyyatlarin yoxlanilmasi gonderdiler Beriya hakimiyyete gelenden sonra Abakumovun bexti acildi Beriya Abakumovu Rostov Don vilayetinde Daxili Isler Idaresinin NKVD rehberi teyin etdi Qisa muddetde Abakumov Rostov Don vilayeti ehalisi arasinda dehset emele getirdi Kutlevi repressiyalara baslayan Abakumov gunahkarlari sexsen dindirir ve teqsirini boynuna almayanda onlari tepik altina salirdi Olduqca guclu zerbeye malik Abakumov kime yumruq vururdusa onun sumuyu qabirgasi sinirdi Sonralar sahidlerin dediklerine gore 30 adami Abakumov doye doye oldurmusdu Meleksimali bu cellad da Yejov kimi qan gormeyende deli olurdu Demek olar ki bir il erzinde Abakumov 30 min adami xalq dusmeni cixardi Onlarin hamisi Sibire ve Kolimaya surgun edildi Esrler boyu Rusiyanin en cinayetkar zonasi kimi ad cixaran Rostov Don Abakumovun adi gelende tir tir esirdi Adamlar geceler evde danismaga seslerini cixarmaga qorxurdular ki birden gelib onlari geder gelmeze gondererler Rostov Dondaki fealiyyeti Abakumov ucun bir celladliq mektebi oldu 1941 ci ilde evvelce onu Xalq daxili isler komissari sedrinin muavini sonra ise xususi sobenin rehberi qoydular Abakumov bu vezifede kesfiyyat ve eks kesfiyyat islerine nezareti heyata kecirirdi 1943 cu ilde ise Bas Eks Kesfiyyat Idaresi yaradildi ve Abakumov ona rehber teyin edildi O birbasa Staline tabe idi Yeni vezifeye geler gelmez casuslara olum suarini ireli suren Abakumov esir dusmus sovet esgerlerinin azad edilmesi ve xususi filtrasiyadan kecirilmesi meselesinde qeyri insani bir sistem tetbiq etmisdi Abakumovun sexsi gosterisile hec bir gunahi olmayan ve sovet hokumetinin rehmine bel baglayib konullu sekilde herbi hisselere gelib ozunu teqdim eden 80 min esir gullelendi Sonradan mueyyen edildi ki 80 min nefer gullelenen kecmis sovet esirlerinin birinin de zerre qeder gunahi olmayib Bundan basqa Abakumov meshur Isvec diplomati fasizmin Avropada hokm surduyu bir dovrde minlerle insani labud olumden xilas eden Vallenberqi ogurlatdi ve gulleletdi 1944 cu ilde Abakumov cecenlerin surgun edilmesi zamani olduqca amansiz addimlar atdi Onun emrile on minlerle cecen diri diri suda bogduruldu Yuzlerle cecen kendi yandirilaraq yerle yeksan edildi O Axisqa turklerinin de surgun edilmesini xususi qeddarliqla heyata kecirdi Vaqonlara doldurulan ve 10 15 gun erzinde yol geden adamlara vaqonun qapisini acmaga bele icaze vermirdiler Onlara adi corek su bele vermirdiler Neticede surgune gonderilen Axisqa turklerinin yarisi acindan ve xestelikden yolda qirildi Xususi xidmetlerine gore orden ustunden orden alan Abakumov 1946 ci ilde SSRI Ali Soveti deputati secildi Hemin ilde o Stalinin tapsirigi ile Leninqradda temizleme emeliyyati heyata kecirdi Qatilin sonu 1948 ci ilde Abakumov yene de Stalinin gosterisi ile meshur bolsevik Mixoelsin oldurulmesini teskil etdi Amma artiq tale Abakumovdan uz dondermeye baslamisdi Beriya Abakumovun simasinda en tehlukeli reqibini gormeye baslamisdi Cunki hemin dovrde Abakumov evveller Beriyanin tabeliyinde olan nazirliklerin boyuk ekseriyyetini oz rehberliyi altinda cemlesdirmisdi Revans arzulayan Beriya herekete kecdi Onun Stalinle qisamuddetli danisigindan sonra rehber Stalin eks kesfiyyata rehberliyi Abakumovdan alaraq Beriyaya verdi Beriya Abakumovu kolge kimi izleyirdi Neticede ise 1951 ci ilde Beriya Abakumovu vezifeden cixarmaq ve hebs etmek barede sebeb tapa bildi O hekimlerden istifade ederek Staline qarsi sui qesd hazirlamaqda ve sionistlerle gizli elaqe saxlamaqda suclanaraq hebs edildi Abakumovun fealiyyetini yoxlamaq ucun xususi komissiya yaradildi Bu komissiyaya Abakumovun dusmenleri olan G M Malenkov Beriya M F Skiryatov ve S D Iqnatyev daxil oldular Onu da deyek ki Abakumovun dovlet cevrilisi etmeye hazirlasmasi barede Beriyaya M D Ryumin adli sexs melumat vermisdi Bu adami Beriya ele almisdi ve Abakumov bu yolla daim nezaretde idi Abakumov hebs etdiyi adamlara nece ceza verirdise ona da ele cezalar verirdiler Abakumovun dirnaqlari cixarilmis qol ve qiclari sindirilmis el barmaqlarini xususi cihazla qirmisdilar Her gun doyulmek ve tepiklenmek Abakumovun elil olmasina getirib cixardi Nece deyerler minlerle insana etdiyi cezanin evezini o sagliginda aldi Stalinin olumunden ve Beriyanin hebs edilmesinden sonra bele Abakumovu hebsden azad etmediler 1954 cu il dekabr ayinin 12 19 da Ali Mehkeme xususi iclasini kecirdi Abakumov 1938 1951 ci illerde bas veren cinayetlerde teqsirkar bilindi Buna cavab olaraq Abakumov bildirdi ki Stalin ne deyibse onu da yerine yetirib Mehkeme Abakumovu vetene xeyanetde gunahlandiraraq ona olum hokmu kesdi 1954 cu il dekabrin 19 da Abakumov gullelendi Belelikle Stalin epoxasinin meleksimali celladi oz layiqli cezasini aldi Xarici kecidlerBiografiya Viktora Abakumova na sajte FSB Rossii Viktor Semyonovich Abakumov na sajte Hronos Viktor Semyonovich Abakumov na sajte gazety Novaya gazeta Viktor Abakumov Trofejnoe delo ustranenie konkurentovWho led the NKVD rus