Valyuta riskləri (ing. exchange rate exposure) - xarici ticarət, kredit, valyuta əməliyyatları, fond və əmtəə birjalarında əməliyyatlar aparılarkən xarici valyutanın milli valyutaya nisbətən məzənnəsinin dəyişməsi ilə əlaqədar valyuta itkiləri təhlükəsi.
Valyuta risk amilləri
Bu təhlükə açıq valyuta mövqeyi olduqda yaranır. İxracatçılar və idxalatçılar üçün valyuta riskləri, qiymət valyutası onlar üçün xarici valyuta olduğu halda yaranır. Onlar kontraktın bağlanması ilə kontrakt üzrə ödəniş arasındakı müddətdə maddi itkiyə məruz qala bilərlər. Lakin məzənnələr əks istiqamətdə dəyişdikdə ixracatçılar və idxalatçılar ziyana düşür. Əgər borcluların borcu və kreditorların krediti başqa ölkələrin valyutası şəklində ifadə edilmişdirsə, borclular və kreditorlar, xarici valyuta şəklində avuarlann saxlayıcılan, dövlət təşkilatlan və banklar, eləcə də ölkələrin rəsmi valyuta ehtiyatlan valyuta risklərinə məruz qala bilərlər. Ölkələrin valyuta risklərindən müdafiə vasitəsi, ilk növbədə, forvard kontraktlan və svoplar haqqında sazişlərdir. Valyuta risklərini minimallaşdırmağın əsas istiqamətləri: tədiyə valyutası kimi milli valyutadan istifadəsi, müqaviləyə valyuta məzənnəsinin dəyişməsindən asılı olaraq pul öhdəliklərinin dəyişməsi haqqında şərtlər daxil edilməsi, valyuta fyuçerslərinin köməyi ilə hecirləmə.
Valyuta risklərinin növləri
Valyuta risklərinin üç növü fərqləndirilir:
İqtisadi risk
Gələcəkdə valyuta məzənnəsinin dəyişməsi nəticəsində aktivlərin və passivlərin dəyəri dəyişə bilər. Bu, səhmləri və ya borc öhdəlikləri xarici valyuta şəklində gəlir gətirən kənar investorlara da aiddir.
Köçürmə riski
Firmanın aktivlərinin və passivlərinin xarici valyuta şəklində mühasibat uçotundaki fərqlərlə bağlıdır. Əgər şirkətin aktivlərinin ifadə edildiyi valyutanın məzənnəsi azalarsa, onların dəyəri də azalır.
Əqdlər riski
Xarici valyuta ilə konkret əməliyyatlar üzrə zərər yaranması ehtimalı. Bu ehtimal həm ticarət kontraktları bağlanarkən, həm də kreditlər alman və verilən anda yaranır.
İstinadlar
- ZİYAD ƏLİABBAS oğlu SƏMƏDZADƏ. BÖYÜK İQTİSADİ ENSİKLOPEDİYA (PDF). V SŞTUÜVYZ. Bakı. 2012. səh. 287-288.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Valyuta riskleri ing exchange rate exposure xarici ticaret kredit valyuta emeliyyatlari fond ve emtee birjalarinda emeliyyatlar aparilarken xarici valyutanin milli valyutaya nisbeten mezennesinin deyismesi ile elaqedar valyuta itkileri tehlukesi Valyuta risk amilleriBu tehluke aciq valyuta movqeyi olduqda yaranir Ixracatcilar ve idxalatcilar ucun valyuta riskleri qiymet valyutasi onlar ucun xarici valyuta oldugu halda yaranir Onlar kontraktin baglanmasi ile kontrakt uzre odenis arasindaki muddetde maddi itkiye meruz qala bilerler Lakin mezenneler eks istiqametde deyisdikde ixracatcilar ve idxalatcilar ziyana dusur Eger borclularin borcu ve kreditorlarin krediti basqa olkelerin valyutasi seklinde ifade edilmisdirse borclular ve kreditorlar xarici valyuta seklinde avuarlann saxlayicilan dovlet teskilatlan ve banklar elece de olkelerin resmi valyuta ehtiyatlan valyuta risklerine meruz qala bilerler Olkelerin valyuta risklerinden mudafie vasitesi ilk novbede forvard kontraktlan ve svoplar haqqinda sazislerdir Valyuta risklerini minimallasdirmagin esas istiqametleri tediye valyutasi kimi milli valyutadan istifadesi muqavileye valyuta mezennesinin deyismesinden asili olaraq pul ohdeliklerinin deyismesi haqqinda sertler daxil edilmesi valyuta fyucerslerinin komeyi ile hecirleme Valyuta risklerinin novleriValyuta risklerinin uc novu ferqlendirilir Iqtisadi risk Gelecekde valyuta mezennesinin deyismesi neticesinde aktivlerin ve passivlerin deyeri deyise biler Bu sehmleri ve ya borc ohdelikleri xarici valyuta seklinde gelir getiren kenar investorlara da aiddir Kocurme riski Firmanin aktivlerinin ve passivlerinin xarici valyuta seklinde muhasibat ucotundaki ferqlerle baglidir Eger sirketin aktivlerinin ifade edildiyi valyutanin mezennesi azalarsa onlarin deyeri de azalir Eqdler riski Xarici valyuta ile konkret emeliyyatlar uzre zerer yaranmasi ehtimali Bu ehtimal hem ticaret kontraktlari baglanarken hem de kreditler alman ve verilen anda yaranir IstinadlarZIYAD ELIABBAS oglu SEMEDZADE BOYUK IQTISADI ENSIKLOPEDIYA PDF V SSTUUVYZ Baki 2012 seh 287 288