Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
V Şarl (fr. Charles V Fransızca tələffüz: [ʃaʁl sɛ̃k]) və ya Müdrik Şarl (fr. Charles le Sage Fransızca tələffüz: [ʃaʁl lə saʒ]) (d. 21 yanvar 1338 — ö. 16 sentyabr 1380) — Fransa kralı. Onun səltənəti Yüzillik müharibənin əvvəllərində uğurlu bir fransız qələbəsi ilə fərqlənir. Onun hərbi əməliyyatları nəticəsində ingilislər tərəfindən ələ keçirilən bir çox bölgə geri alındı və sələflərinin bəzi hərbi itkilərini uğurla bərpa etdi.
| V Karl | |
|---|---|
| fr. Charles V de France | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 21 yanvar 1338 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 16 sentyabr 1380 (42 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Yoluxucu xəstəliklər |
| Dəfn yeri | |
| Sülalə | Valua sülaləsi |
| Atası | II Jan |
| Uşaqları | |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | Dövlət idarəetməsi, siyasət, hərbi iş[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Atası II Conun 1356-cı ildə Puatye döyüşündə əsir düşməsinin ardından Şarl Fransa kral naibi təyin edildi. Krallığın düşdüyü siyasi və iqtisadi çətin vəziyyətdə Şarl ilk öncə vergiləri artırdı. Nəticədə Navarra kralı rəhbərlik etdiyi zadəgan qrupu, fransız burjuaziyası və kəndli üsyanlarıyla qarşılaşdı. Bütün bu ayaqlanma və üsyanları yatırmasına baxmayaraq Şarl atasını azadlığa buraxmaq üçün 1360-cı ildə bağlanan sülhlə cənub-qərbi Fransanın böyük bir hissəsini ingilislərə təslim etdi.
Şarl atasının əsarət altında ölümünün ardından 1364-cü ildə Fransa kralı oldu. Təcrübəli müşavirlərinin yardımıyla ölkə üzərindəki hakimiyyəti kral xəzinəsini doldurmağa və Valua sülaləsinin yenidən nüfuz qazanmasına gətirib çıxardı. Fransa tarixinin ilk nizami ordusunu quraraq hərbçi zümrəsinin sadə xalq üzərindəki nüfuzunu azaltdı. Apardığı hərbi islahatların ardından güclənmiş orduyla vaxtilə atası səbəbilə ingilislərə tərk etdiyi bölgələrin hamısını geri aldı.
Şarl 1380-ci ildə vəfat etdi və yerinə qəli zəifliyi olan oğlu VI Şarl taxta çıxdı.
Mənbə
- Sarindar-Fontaine, François (2019). Charles V le Sage – Dauphin, duc et régent (1338–1358) (in French). L'Harmattan.
- Henneman, John Bell (1971). Royal taxation in Fourteenth Century France, The Development of War Financing 1322–1356 (in French). Princeton: Princeton University Press
- Adams, Tracy; Adams, Christine (2020). The Creation of the French Royal Mistress: From Agnès Sorel to Madame Du Barry. The Pennsylvania State University Press
İstinadlar
- Kindred Britain.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118776754 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
V Sarl fr Charles V Fransizca teleffuz ʃaʁl sɛ k ve ya Mudrik Sarl fr Charles le Sage Fransizca teleffuz ʃaʁl le saʒ d 21 yanvar 1338 o 16 sentyabr 1380 Fransa krali Onun selteneti Yuzillik muharibenin evvellerinde ugurlu bir fransiz qelebesi ile ferqlenir Onun herbi emeliyyatlari neticesinde ingilisler terefinden ele kecirilen bir cox bolge geri alindi ve seleflerinin bezi herbi itkilerini ugurla berpa etdi V Karlfr Charles V de FranceSexsi melumatlarDogum tarixi 21 yanvar 1338Dogum yeri VensenVefat tarixi 16 sentyabr 1380 42 yasinda Vefat yeri Paris Fransa kralligiVefat sebebi Yoluxucu xesteliklerDefn yeri Sen Deni bazilikasiSulale Valua sulalesiAtasi II JanUsaqlari VI SarlElmi fealiyyetiElm sahesi Dovlet idareetmesi siyaset herbi is d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Atasi II Conun 1356 ci ilde Puatye doyusunde esir dusmesinin ardindan Sarl Fransa kral naibi teyin edildi Kralligin dusduyu siyasi ve iqtisadi cetin veziyyetde Sarl ilk once vergileri artirdi Neticede Navarra krali rehberlik etdiyi zadegan qrupu fransiz burjuaziyasi ve kendli usyanlariyla qarsilasdi Butun bu ayaqlanma ve usyanlari yatirmasina baxmayaraq Sarl atasini azadliga buraxmaq ucun 1360 ci ilde baglanan sulhle cenub qerbi Fransanin boyuk bir hissesini ingilislere teslim etdi Sarl atasinin esaret altinda olumunun ardindan 1364 cu ilde Fransa krali oldu Tecrubeli musavirlerinin yardimiyla olke uzerindeki hakimiyyeti kral xezinesini doldurmaga ve Valua sulalesinin yeniden nufuz qazanmasina getirib cixardi Fransa tarixinin ilk nizami ordusunu quraraq herbci zumresinin sade xalq uzerindeki nufuzunu azaltdi Apardigi herbi islahatlarin ardindan guclenmis orduyla vaxtile atasi sebebile ingilislere terk etdiyi bolgelerin hamisini geri aldi Sarl 1380 ci ilde vefat etdi ve yerine qeli zeifliyi olan oglu VI Sarl taxta cixdi MenbeSarindar Fontaine Francois 2019 Charles V le Sage Dauphin duc et regent 1338 1358 in French L Harmattan ISBN 978 2 343 17371 9 Henneman John Bell 1971 Royal taxation in Fourteenth Century France The Development of War Financing 1322 1356 in French Princeton Princeton University Press Adams Tracy Adams Christine 2020 The Creation of the French Royal Mistress From Agnes Sorel to Madame Du Barry The Pennsylvania State University PressIstinadlarKindred Britain Deutsche Nationalbibliothek Record 118776754 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi