VII Aleksandrın məzarı (it. Sepolcro di Alessandro VII) — Covanni Lorenso Bernini tərəfindən dizayn və qismən icra edilmiş qəbirüstü xatirə abidəsidir. Abidə Vatikandakı Müqəddəs Pyotr bazilikasının cənub qanadında yerləşir. Abidə Papa VII Aleksandrın özü tərəfindən sifariş edilmişdir. Lakin, abidənin quraşdırılmasına 1671-ci ilə kimi başlanılmamış və o, 1678-ci ildə, Papanın ölümündən on bir il sonra tamamlanmışdır. Bu əsər həyatının son dövrlərində 81 yaşlı Berninin aldığı ən böyük sifariş idi. Heykəlin tamamlanmasından sonra 1680 ildə ustad sənətkar vəfat etmişdir.
VII Aleksandrın məzarı | |
---|---|
Ölkə | Vatikan |
Memarlıq üslubu | barokko |
Heykəltaraş | Bernini |
Tikilib | təq. 1670 |
Material | mərmər |
Saxlanıldığı yer | Müqəddəs Pyotr bazilikası |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Pontifikliyinin əvvəllərində Aleksandr başa düşür ki, xatirəsini ölümsüzləşdirmək üçün monumental məzarüstü abidəyə ehtiyacı var; xələfləri kimi, o da abidənin hazırlanmasını məşhur sənətkar Berniniyə həvalə edir. Papanın gündəliyində abidə ilk dəfə 9 avqust 1656-cı ildə qeyd edilir. Papann ölümündən sonra abidənin icrası və xərclərinin ödənilməsinə onun qardaşı oğlu Kardinal nəzarət edir. Papa dövründə abidənin xorunda yerləşdirilməsinə qərar verilir. Klementin ölümündən sonra bu ideya unudulur və abidə üçün yeni yer kimi Müqəddəs Pyotr bazilikası seçilir. Abidə cənub qanadına qapısı olan nişdə yerləşdirilir. İri həcmli abidənin yerləşməsində yaranan çətinliyi ağılla aradan qaldıran Bernini Ölüm fiqurunu qapının üstündə yerləşdirmişdir.
İşə başlaması üçün Berniniyə ilkin olaraq min skudi ödənilmiş və 7 oktyabr 1672-ci ildə sənətkar, məzarın dizaynı və modeli üzərində işə start vermişdir. Abidənin bir çox ilkin dizayn eskizləri dövrümüzə çatmışdır. Berninin studiyasında hazırlanmış ən erkən dizayn eskizi Kral Kitabxanasının kolleksiyasında saxlanılır. Abidənin hissələri olan iki gil bozetti dövrümüzə çatmışdır ki, onlardan biri – Xeyrixahlıq, Sienadakı İncəsənət İnstitutunda, diz çökmüş Papanın fiquru isə Londondakı Viktoriya və Albert muzeyində saxlanılır.1671-ci ilin dekabrında taxta və gil karrkaslar və ya tam ölçülü model formasında abidənin quraşdırılmasına başlamışdır. Berniniyə son ödəniş 9 aprel 1672-ci ildə edilmişdir. Ödənişi aldıqdan sonra, həmin ilin 23 iyulunda, Bernini, abidənin eskizlərini mərmər bloklar kəsilən karxanaya göndərir. Abidə artıq hazır olsa da, həmin dövrdə hakimiyyətdə olan Papa bəzi qeydlər bildirir. Papa abidəni gördükdən sonra, Həqiqət fiqurunun çılpaqlığı və Xeyirxahlıq fiqurunun ayaqyalın olmasını tənqid etmişdir. Bundan sonra, Bernini fiqurları geyindirməklə məşğul olmuşdur. Berniniyə sifariş edilmiş son əsər nəhayət ki, taamlanaraq 1648-ci ildə təqdim edilmişdir.
Təsviri
Abidədə altı diqqətçəkən fiqur vardır. Yuxarıda diz çökmüş Aleksandr ibadət edir. Ondan aşağıda pontifikə qulluq edən dörd qadın fiquru vardır. Ön planda əlində körpə tutmuş Mərhəmət dayanıb. Sağ tərəfdə bir ayağını qlobusun üstünə qoymuş Həqiqət durub. Həqiqətin baş barmağı Papanın uzun müddət anqlikanizmi özünə tabe etməyə çalışdığı İngiltərənin üstünə düşür və həmin barmağa İngiltərədən çıxan tikan batır. İkinci səviyyədə Ehtiyyatlılıq və Ədalət yerləşdirilib. Bu heykəllər ağ mərmərdən yonulmuşdur. Abidənin ən dramatik hissəsində siciliya yəşəmindən yonulmuş parçanın altından qalxan, qızıl suyuna çəkilmiş bürüncdən hazırlanmış Ölüm fiquru dayanır. Vaxtın keçdiyini göstərmək üçün Ölüm, qum saatını qaldırır. Qum saatı həm də “xatırlayın ki, öləcəksiniz” kimi tərcümə olunan "memento mori"nin bədii simvolu hesab edilir. Papa üçün matəm ifadəsi olaraq abidənin plintusu qara rəngli mərmərdən işlənmişdir. Bahalı Siciliya yəşəmindən hazırlanmış örtük ağ mərmərdən hazırlanmış fiqurlarla ziddiyyət təşkil edir. Böyük ölçülü materiala ehtiyac olan hissələrdə Bernini köhnə daşlardan imtina edərək yeni mərmər istifadəsinə üstünlük vermişdir. Buna görə də sənətkar zəngin qırmızı çalarlı Siciliya yəşəmini seçmişdir. Seçimin zərurətdən irəli gəlməsinə baxmayaraq, abidənin hər detalında Berninin mükəmməl sənətinin şahidi olmaq mümkündür. Papa və onu əhatə edən dörd qulluqçunun ağ mərmərdən hazırlanmış fiqurları təmizliyi təlqin edir. Bu, dramatik örtük və bürünc ölüm fiquru ilə tərs mütənasib təşkil edərək onların mənasını vurğulayır.
Abidə Bernini və tələbələrinin iş birliyi nəticəsində hazırlanmışdır. Ümumiyyətlə həyatının son dövrlərinə yaxın Berninin götürdüyü bütün sifarişlər onun dizaynı əsasında və nəzarəti altında tələbələri tərəfindən həyata keçirilirdi. Bernini ilə iş birliyi edən sənətkarların sırasına G. Mazzuoli, L. Morelli, G. Kartari, M. Maqlia və L. Balestri daxildir. Papanın heykəli üzərində ehtimal ki, Bernini özü şəxsən çalışmışdır. Öz portret heykəlləri ilə məşhur olan Bernini, ehtimal ki, Papanın üz cizgilərinə son ştrixləri də özü vermişdir.
İstinadlar
- Mormando, Bernini, 199; və Wittkower, Bernini, 295-296.
- Koortbojian, "Disegni for the Tomb," 272.
- Bernini, 295-296
- Mezzatesta and Preimesberger, "Bernini".
- Koortbojian, "Disegni for the Tomb", 272-273.
- Mormando, Bernini, 238.
- Koortbojian, "Disegni for the Tomb," 273.
- Nicolo Suffi, "St Peter's".
- Borsi, Bernini, 236.
- Suffi, "St Peter's".
Ədəbiyyat
- Borsi, Franco. Bernini. New York: Rizzoli, 1984. ISBN
- Koortbojian, Michael (1991). "Disegni for the Tomb of Alexander VII". Journal of the Warburg and Courtauld Institutes. The Warburg Institute. 54: 268-273. DOI:10.2307/751499
- Mezzatesta, Michael P. and Rudolf Preimesberger. "Bernini." Grove Art Online.
- Mormando, Franco. Bernini: His Life and His Rome. Chicago; London: University of Chicago Press, 2011. ISBN
- Nicolo Suffi, "St Peter's: Guide to the Basilica and Square," Libreria Editrice Vaticana, The Glass Press, Inc. ISBN
- Wittkower, Rudolf. Bernini: The Sculptor of the Roman Baroque, 4th edition. London: Phaidon Press, 1997. ISBN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
VII Aleksandrin mezari it Sepolcro di Alessandro VII Covanni Lorenso Bernini terefinden dizayn ve qismen icra edilmis qebirustu xatire abidesidir Abide Vatikandaki Muqeddes Pyotr bazilikasinin cenub qanadinda yerlesir Abide Papa VII Aleksandrin ozu terefinden sifaris edilmisdir Lakin abidenin qurasdirilmasina 1671 ci ile kimi baslanilmamis ve o 1678 ci ilde Papanin olumunden on bir il sonra tamamlanmisdir Bu eser heyatinin son dovrlerinde 81 yasli Berninin aldigi en boyuk sifaris idi Heykelin tamamlanmasindan sonra 1680 ilde ustad senetkar vefat etmisdir VII Aleksandrin mezariOlke VatikanMemarliq uslubu barokkoHeykeltaras BerniniTikilib teq 1670Material mermerSaxlanildigi yer Muqeddes Pyotr bazilikasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiPontifikliyinin evvellerinde Aleksandr basa dusur ki xatiresini olumsuzlesdirmek ucun monumental mezarustu abideye ehtiyaci var xelefleri kimi o da abidenin hazirlanmasini meshur senetkar Berniniye hevale edir Papanin gundeliyinde abide ilk defe 9 avqust 1656 ci ilde qeyd edilir Papann olumunden sonra abidenin icrasi ve xerclerinin odenilmesine onun qardasi oglu Kardinal nezaret edir Papa dovrunde abidenin xorunda yerlesdirilmesine qerar verilir Klementin olumunden sonra bu ideya unudulur ve abide ucun yeni yer kimi Muqeddes Pyotr bazilikasi secilir Abide cenub qanadina qapisi olan nisde yerlesdirilir Iri hecmli abidenin yerlesmesinde yaranan cetinliyi agilla aradan qaldiran Bernini Olum fiqurunu qapinin ustunde yerlesdirmisdir Ise baslamasi ucun Berniniye ilkin olaraq min skudi odenilmis ve 7 oktyabr 1672 ci ilde senetkar mezarin dizayni ve modeli uzerinde ise start vermisdir Abidenin bir cox ilkin dizayn eskizleri dovrumuze catmisdir Berninin studiyasinda hazirlanmis en erken dizayn eskizi Kral Kitabxanasinin kolleksiyasinda saxlanilir Abidenin hisseleri olan iki gil bozetti dovrumuze catmisdir ki onlardan biri Xeyrixahliq Sienadaki Incesenet Institutunda diz cokmus Papanin fiquru ise Londondaki Viktoriya ve Albert muzeyinde saxlanilir 1671 ci ilin dekabrinda taxta ve gil karrkaslar ve ya tam olculu model formasinda abidenin qurasdirilmasina baslamisdir Berniniye son odenis 9 aprel 1672 ci ilde edilmisdir Odenisi aldiqdan sonra hemin ilin 23 iyulunda Bernini abidenin eskizlerini mermer bloklar kesilen karxanaya gonderir Abide artiq hazir olsa da hemin dovrde hakimiyyetde olan Papa bezi qeydler bildirir Papa abideni gordukden sonra Heqiqet fiqurunun cilpaqligi ve Xeyirxahliq fiqurunun ayaqyalin olmasini tenqid etmisdir Bundan sonra Bernini fiqurlari geyindirmekle mesgul olmusdur Berniniye sifaris edilmis son eser nehayet ki taamlanaraq 1648 ci ilde teqdim edilmisdir TesviriAbidede alti diqqetceken fiqur vardir Yuxarida diz cokmus Aleksandr ibadet edir Ondan asagida pontifike qulluq eden dord qadin fiquru vardir On planda elinde korpe tutmus Merhemet dayanib Sag terefde bir ayagini qlobusun ustune qoymus Heqiqet durub Heqiqetin bas barmagi Papanin uzun muddet anqlikanizmi ozune tabe etmeye calisdigi Ingilterenin ustune dusur ve hemin barmaga Ingiltereden cixan tikan batir Ikinci seviyyede Ehtiyyatliliq ve Edalet yerlesdirilib Bu heykeller ag mermerden yonulmusdur Abidenin en dramatik hissesinde siciliya yeseminden yonulmus parcanin altindan qalxan qizil suyuna cekilmis buruncden hazirlanmis Olum fiquru dayanir Vaxtin kecdiyini gostermek ucun Olum qum saatini qaldirir Qum saati hem de xatirlayin ki oleceksiniz kimi tercume olunan memento mori nin bedii simvolu hesab edilir Papa ucun matem ifadesi olaraq abidenin plintusu qara rengli mermerden islenmisdir Bahali Siciliya yeseminden hazirlanmis ortuk ag mermerden hazirlanmis fiqurlarla ziddiyyet teskil edir Boyuk olculu materiala ehtiyac olan hisselerde Bernini kohne daslardan imtina ederek yeni mermer istifadesine ustunluk vermisdir Buna gore de senetkar zengin qirmizi calarli Siciliya yesemini secmisdir Secimin zeruretden ireli gelmesine baxmayaraq abidenin her detalinda Berninin mukemmel senetinin sahidi olmaq mumkundur Papa ve onu ehate eden dord qulluqcunun ag mermerden hazirlanmis fiqurlari temizliyi telqin edir Bu dramatik ortuk ve burunc olum fiquru ile ters mutenasib teskil ederek onlarin menasini vurgulayir Abide Bernini ve telebelerinin is birliyi neticesinde hazirlanmisdir Umumiyyetle heyatinin son dovrlerine yaxin Berninin goturduyu butun sifarisler onun dizayni esasinda ve nezareti altinda telebeleri terefinden heyata kecirilirdi Bernini ile is birliyi eden senetkarlarin sirasina G Mazzuoli L Morelli G Kartari M Maqlia ve L Balestri daxildir Papanin heykeli uzerinde ehtimal ki Bernini ozu sexsen calismisdir Oz portret heykelleri ile meshur olan Bernini ehtimal ki Papanin uz cizgilerine son strixleri de ozu vermisdir IstinadlarMormando Bernini 199 ve Wittkower Bernini 295 296 Koortbojian Disegni for the Tomb 272 Bernini 295 296 Mezzatesta and Preimesberger Bernini Koortbojian Disegni for the Tomb 272 273 Mormando Bernini 238 Koortbojian Disegni for the Tomb 273 Nicolo Suffi St Peter s Borsi Bernini 236 Suffi St Peter s EdebiyyatBorsi Franco Bernini New York Rizzoli 1984 ISBN 978 8 8828 9445 0 Koortbojian Michael 1991 Disegni for the Tomb of Alexander VII Journal of the Warburg and Courtauld Institutes The Warburg Institute 54 268 273 DOI 10 2307 751499 Mezzatesta Michael P and Rudolf Preimesberger Bernini Grove Art Online Mormando Franco Bernini His Life and His Rome Chicago London University of Chicago Press 2011 ISBN 978 0 2265 3851 8 Nicolo Suffi St Peter s Guide to the Basilica and Square Libreria Editrice Vaticana The Glass Press Inc ISBN 978 8 8209 2480 5 Wittkower Rudolf Bernini The Sculptor of the Roman Baroque 4th edition London Phaidon Press 1997 ISBN 978 0 7148 3715 4