Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Təyyar Salamoğlu (tam adı: Təyyar Salam oğlu Cavadov) — Azərbaycan ədəbiyyatşünası, tənqidçi, pedaqoq, filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
| Təyyar Salamoğlu | |
|---|---|
| Təyyar Salam oğlu Cavadov | |
| Təxəllüsü | Təyyar Salamoğlu |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Mürsəlli, Sabirabad rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti |
| İxtisası | filoloq |
| Fəaliyyəti | pedaqoq, ədəbiyyatşünas, tənqidçi |
| Fəaliyyət illəri | 1981-ci ildən – |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan türkcəsi |
| İstiqamət | ədəbiyyat tarixi, müasir ədəbi proses |
| Janrlar | monoqrafiya, polemik məqalə, dərs vəsaiti |
Həyatı
Təyyar Salam oğlu Cavadov 1960-cı ildə Sabirabad rayonunun Mürsəlli kəndində anadan olmuş, 1977-ci ildə Sabirabad rayonu Ulacalı kənd orta məktəbini bitirmiş, həmin ildə V.İ.Lenin adına APİ-nin (indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti) filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur.
1981-ci ildə institutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş, təyinatla Sabirabad rayonuna Azərbaycan dili və ədəbiyyatı ixtisası üzrə müəllim göndərilmişdir. 1981-ci ildən Sabirabad rayonu Qalaqayın kənd orta məktəbində müəllim, sinifdənxaric və məktəbdənkənar tərbiyə işləri üzrə direktor müavini, 1983-cü ildən isə həmin məktəbdə tədris işləri üzrə direktor müavini vəzifələrində çalışmış,1984-cü ildə V.İ.Lenin adına APİ-nin Azərbaycan ədəbiyyatı ixtisası üzrə aspiranturasına (qiyabi) daxil olmuş, 1988-ci ildə oranı bitirmişdir. Elə həmin ildə "XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan uşaq poeziyası" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.
1985-ci ildən 1991-ci ilədək Sabirabad rayonunun Mürsəlli kənd orta məktəbində Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi işləmiş,1991-ci ildən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində baş laborant, kiçik elmi işçi vəzifələrində çalışmış, 1996-cı ildən Müasir Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı kafedrasında müəllim vəzifəsinə təyin edilmişdir.
1998-ci ildən Müasir Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı, 2003-cü ildən isə Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı kafedrasında dosent vəzifəsində çalışmış, 2007-ci ildə "80-ci illər Azərbaycan romanı: janr təkamülü" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş, 2013-cü ildə Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kafedrası üzrə professor elmi adı almışdır. 2010-cu illərdə Bakı Qızlar Universitetində əlavə iş yeri kimi professor, Ədəbiyyat və jurnalistika kafedrasının müdiri, elmi işlər üzrə prorektor vəzıfələrində çalışmışdır.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.
2013–2016-cı illərdə Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında AAK-nın Filologiya üzrə Ekspert Şurasının üzvü, sədr müavini və sədri kimi çalışmışdır. Bir sıra beynəlxalq elmi konfransların iştirakçısıdır. Elmi məqalələri Rusiya, Türkiyə və başqa xarici ölkələrdə çap olunmuşdir.
Ailəsi
Ailəlidir, iki qızı, bir oğlu var.
Yaradıcılığı
Təyyar Salamoğlu XX əsrin 80-ci illərində yaradıcılığa gələn ədəbi nəslin nümayəndəsidir. Ədəbiyyatşünas-tənqidçinin yaradıcılıq yolu çoxistiqamətlidir: Uşaq ədəbiyyatı; mühacirət ədəbiyyatı; Azərbaycan romanı; müasir ədəbi proses; Azərbaycan ədəbi tənqidinin tarixi; Sovet dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı; XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəlləri Azərbaycan ədəbiyyatı.
İlk tədqiqatları Azərbaycan uşaq poeziyasının problemlərinə həsr olunmuş, araşdırmalarının nəticələri M.Məmmədov və Y.Babayevlə birgə yazdığı "Pedaqoji mühit və uşaq ədəbiyyatı" (1992) monoqrafiyasında və "Azərbaycan klassik uşaq ədəbiyyatı antologiyası" kitablarında (1998) yer almışdır.
Müəllifin "Faciəli talelər" (1998) kitabında Azərbaycan mühacirət və repressiya şeirinin dörd nümayəndəsinin – Səməd Mənsur, Almas İldırım, Əhməd Cavad, Umgülsüm Sadıqzadənin "talesiz taleyi"ndən bəhs edən portret-oçerklərdən sonra onun araşdırmalarının miqyası əsaslı şəkildə genişlənmişdir. 2000-ci illərin ilk onilliyində T.Salamoğlunun Azərbaycan romanının poetikası və janr təkamülü istiqamətində apardığı ədəbiyyatşünaslıq tədqiqatları və çağdaş ədəbi prosesə həsr edilmiş silsilə yaziları ədəbi mühitdə onu roman araşdırıcısı kimi tanıtmışdır. Bu illərdə apardığı tədqiqatların nəticələri onun "Müasr Azərbaycan romanının poetikası (XX-əsrin 80-ci illəri)" (2005), "Müasir Azərbaycan romanı: janr təkamülü: XXəsrin 80-ci illəri" (2007) monoqpafiyalarının, "Ən yeni Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri" (2008), "Tarixi və çağdaş ədəbi prosesə dair araşdırmalar" (2009), "Azərbaycan ədəbiyyatının müasir problemləri" (2014) adlı elmi-nəzəri və ədəbi-tənqidi məqalələrdən ibarət kitablarında cəmlənmişdir.
Təyyar Salamoğlu sonrakı dönəmlərdə sovet dövrü Azərbaycan ədəbiyyatının yeni metodoloji və elmi-nəzəri düşüncə müstəvisində təhlilini verən tədqiqatlara imza atmışdır. Onun "Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı" (2012), "İsmayıl Şıxlının bədii nəsri" (2014), "Qarlı aşırım"dan keçən yollar" (2016), "Mir Cəlal nəsri və müasirlik" (2018) kitablarında Mir Cəlal, M.Hüseyn, İ.Şıxlı, İ.Əfəndiyev, F.Kərimzadə kimi sovet dövründə yaşayıb yaradan yaziçıların yaradıcılıq yolu müstəqillik dövrünün ədəbiyyatşünslıq düşüncəsi ilə əhatəli təhlil edilmişdir.
Ədəbiyyatşünas alimin yaradıcılıq istiqamətlərindən biri də Azərbaycan ədəbi tənqid tarixidir. Onun "Ədəbi tənqidin tarixinə dair portret-oçerklər" (2011; 2013; 2014) adlı dərs vəsaitində M.F.Axundzadə, F.Köçərli,Ə.Hüseynzadə, Ə.Nazim, H.Zeynallı, B.Çobanzadə, M.Arif, M.C.Cəfərov, C.Xəndan, Ə.Hüseynov, B.Nəbiyev, N.Cəfərov və başqalarının tənqidçi portreti yaradılmış, tənqid tarixinin bəzi mərhələlərinə dair icmal məqalələr verilmişdir.
Ədəbiyyatşünas alimin M.Ə.Sabir, C.Məmmədquluzadə, Ə.Haqverdiyev, N.Nərimanov, S.M.Qənizadə, A. Şaiq və b. haqqında yazdığı silsilə araşdırmalar ədəbi-elmi mühitdə ciddi polemikalar doğurmaqla bərabər, klassik irsi bədii mətn həqiqətləri əsasında öyrənmək konsepsiyasının uğurlarını şərtləndirir. Bu tədqiqatlarının böyük əksəriyyəti "Azərbaycan" dərgisində və "Ədəbiyyat qəzeti"ndə dərc olunmaqla bərabər, "Mirzə Ələkbər Sabirin milli intibah idealı" (2015), "Azərbaycan tənqidi realizminin estetikası" (2018), "XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəlləri Azərbaycan ədəbiyyatının aktual problemləri" (2021) kitablarında toplanmışdır. Bu araşdırmalarda tənqidi və maarifçi realizmin, romantizmin yeni estetik prinsiplərinin müəyyənləşdirilməsi istiqamətində yeni fikirlər irəli sürülmüşdür.
Mükafatları
- AYB xətti ilə Prezident təqaüdünə layiq görülmüşdür (2013);
- AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda "İlin alimi" diplomu ilə təltif edilmişdir (2019).
Kitabları
- Pedaqoji mühit və uşaq ədəbiyyatı (monoqrafiya). Bakı: Maarif, 1992, 288 səh. (M.Məmmədov və Y.Babayevlə birlikdə).
- Faciəli talelər (Azərbaycanın repressiya və mühacirət şeirinə dair portret-oçerklər). Bakı: Elm, 1998, 100 s.
- Azərbaycan klassik uşaq ədəbiyyatı antologiyası (M.Məmmədov və Y.Babayevlə birlikdə). Bakı: Elm, 1998, 300 s.
- Ömrü şərəflə yaşayanda… (Y.Babayevlə birlikdə). Bakı: "Təfəkkür" NPM, 2005, 300 s.
- Müasir Azərbaycan romanının poetikası (XX əsrin 80-ci illəri) (monoqrafiya). Bakı: Elm, 2005, 280 s.
- Müasir Azərbaycan romanı: janr təkamülü. (XX əsrin 80-ci illəri) (monoqrafiya). Bakı: Nafta-Press, 2007, 153 s.
- Ən yeni Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri (monoqrafiya və ədəbi-tənqidi məqalələr). Bakı: Səda, 2012.
- Tarixi və çağdaş ədəbi prosesə dair araşdırmalar (məqalələr toplusu). Bakı: "EL" NPŞ MMC, 2009, 216 s.
- Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı (dərs vəsaiti). Bakı: "EL" NPŞ MMC, 2012, 314 s.
- Ədəbi tənqid tarixinə dair portret-oçerklər (dərs vəsaiti). Bakı: "Vətənoğlu" NPŞ MMC, 2014, 332 s.
- İsmayıl Şıxlının bədii nəsri (monoqrafiya). Bakı: "EL" NPŞ MMC, 2014, 176 s.
- M.Ə.Sabirin milli intibah idealı (monoqrafiya). Bakı: "Orxan" NPM, 2015, 144 s.
- Azərbaycan ədəbiyyatının müasir problemləri (elmi-nəzəri və ədəbi-tənqidi məqalələr). Bakı: "EL" NPŞ MMC, 2014, 512 s.
- "Qarlı aşırım"dan keçən yollar. Bakı: "Orxan" NPM, 2016, 176 s.
- Azərbaycan ədəbiyyatı: mübahisələr, həqiqətlər. Bakı: "Orxan" NPM, 2016, 320 s.
- Mir Cəlal nəsri və müasirlik. Bakı: "Orxan" NPM, 2018, 136 s.
- XIX əsrin sonu, XXəsrin əvvəlləri Azərbaycan ədəbiyyatının aktual problemləri. Bakı: "Elm və təhsil", 2021, 664 s.
Ədəbiyyat
Əli Rza Xələfli. Tənqidçinin azərbaycançılıq idealı, Bakı: 3 saylı Bakı mətbəəsi ASC, 2016, 336 s.
İstinadlar
- . 2021-07-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-21.
- ""Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı" Yazıçılar Birliyində təqdim olunub (FOTOLAR)". 2021-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teyyar Salamoglu tam adi Teyyar Salam oglu Cavadov Azerbaycan edebiyyatsunasi tenqidci pedaqoq filologiya elmleri doktoru professor Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Teyyar SalamogluTeyyar Salam oglu CavadovTexellusu Teyyar SalamogluDogum tarixi 27 aprel 1960 64 yas Dogum yeri Murselli Sabirabad rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiIxtisasi filoloqFealiyyeti pedaqoq edebiyyatsunas tenqidciFealiyyet illeri 1981 ci ilden Eserlerinin dili Azerbaycan turkcesiIstiqamet edebiyyat tarixi muasir edebi prosesJanrlar monoqrafiya polemik meqale ders vesaitiHeyatiTeyyar Salam oglu Cavadov 1960 ci ilde Sabirabad rayonunun Murselli kendinde anadan olmus 1977 ci ilde Sabirabad rayonu Ulacali kend orta mektebini bitirmis hemin ilde V I Lenin adina API nin indiki Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universiteti filologiya fakultesine daxil olmusdur 1981 ci ilde institutu ferqlenme diplomu ile bitirmis teyinatla Sabirabad rayonuna Azerbaycan dili ve edebiyyati ixtisasi uzre muellim gonderilmisdir 1981 ci ilden Sabirabad rayonu Qalaqayin kend orta mektebinde muellim sinifdenxaric ve mektebdenkenar terbiye isleri uzre direktor muavini 1983 cu ilden ise hemin mektebde tedris isleri uzre direktor muavini vezifelerinde calismis 1984 cu ilde V I Lenin adina API nin Azerbaycan edebiyyati ixtisasi uzre aspiranturasina qiyabi daxil olmus 1988 ci ilde orani bitirmisdir Ele hemin ilde XIX esrin sonu XX esrin evvellerinde Azerbaycan usaq poeziyasi movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir 1985 ci ilden 1991 ci iledek Sabirabad rayonunun Murselli kend orta mektebinde Azerbaycan dili ve edebiyyati muellimi islemis 1991 ci ilden Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universitetinde bas laborant kicik elmi isci vezifelerinde calismis 1996 ci ilden Muasir Azerbaycan ve dunya edebiyyati kafedrasinda muellim vezifesine teyin edilmisdir 1998 ci ilden Muasir Azerbaycan ve dunya edebiyyati 2003 cu ilden ise Azerbaycan ve dunya edebiyyati kafedrasinda dosent vezifesinde calismis 2007 ci ilde 80 ci iller Azerbaycan romani janr tekamulu movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie etmis 2013 cu ilde Azerbaycan edebiyyati tarixi kafedrasi uzre professor elmi adi almisdir 2010 cu illerde Baki Qizlar Universitetinde elave is yeri kimi professor Edebiyyat ve jurnalistika kafedrasinin mudiri elmi isler uzre prorektor vezifelerinde calismisdir Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvudur 2013 2016 ci illerde Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda AAK nin Filologiya uzre Ekspert Surasinin uzvu sedr muavini ve sedri kimi calismisdir Bir sira beynelxalq elmi konfranslarin istirakcisidir Elmi meqaleleri Rusiya Turkiye ve basqa xarici olkelerde cap olunmusdir Ailesi Ailelidir iki qizi bir oglu var YaradiciligiTeyyar Salamoglu XX esrin 80 ci illerinde yaradiciliga gelen edebi neslin numayendesidir Edebiyyatsunas tenqidcinin yaradiciliq yolu coxistiqametlidir Usaq edebiyyati muhaciret edebiyyati Azerbaycan romani muasir edebi proses Azerbaycan edebi tenqidinin tarixi Sovet dovru Azerbaycan edebiyyati XIX esrin sonu XX esrin evvelleri Azerbaycan edebiyyati Ilk tedqiqatlari Azerbaycan usaq poeziyasinin problemlerine hesr olunmus arasdirmalarinin neticeleri M Memmedov ve Y Babayevle birge yazdigi Pedaqoji muhit ve usaq edebiyyati 1992 monoqrafiyasinda ve Azerbaycan klassik usaq edebiyyati antologiyasi kitablarinda 1998 yer almisdir Muellifin Facieli taleler 1998 kitabinda Azerbaycan muhaciret ve repressiya seirinin dord numayendesinin Semed Mensur Almas Ildirim Ehmed Cavad Umgulsum Sadiqzadenin talesiz taleyi nden behs eden portret ocerklerden sonra onun arasdirmalarinin miqyasi esasli sekilde genislenmisdir 2000 ci illerin ilk onilliyinde T Salamoglunun Azerbaycan romaninin poetikasi ve janr tekamulu istiqametinde apardigi edebiyyatsunasliq tedqiqatlari ve cagdas edebi prosese hesr edilmis silsile yazilari edebi muhitde onu roman arasdiricisi kimi tanitmisdir Bu illerde apardigi tedqiqatlarin neticeleri onun Muasr Azerbaycan romaninin poetikasi XX esrin 80 ci illeri 2005 Muasir Azerbaycan romani janr tekamulu XXesrin 80 ci illeri 2007 monoqpafiyalarinin En yeni Azerbaycan edebiyyati meseleleri 2008 Tarixi ve cagdas edebi prosese dair arasdirmalar 2009 Azerbaycan edebiyyatinin muasir problemleri 2014 adli elmi nezeri ve edebi tenqidi meqalelerden ibaret kitablarinda cemlenmisdir Teyyar Salamoglu sonraki donemlerde sovet dovru Azerbaycan edebiyyatinin yeni metodoloji ve elmi nezeri dusunce mustevisinde tehlilini veren tedqiqatlara imza atmisdir Onun Muasir Azerbaycan edebiyyati 2012 Ismayil Sixlinin bedii nesri 2014 Qarli asirim dan kecen yollar 2016 Mir Celal nesri ve muasirlik 2018 kitablarinda Mir Celal M Huseyn I Sixli I Efendiyev F Kerimzade kimi sovet dovrunde yasayib yaradan yazicilarin yaradiciliq yolu musteqillik dovrunun edebiyyatsunsliq dusuncesi ile ehateli tehlil edilmisdir Edebiyyatsunas alimin yaradiciliq istiqametlerinden biri de Azerbaycan edebi tenqid tarixidir Onun Edebi tenqidin tarixine dair portret ocerkler 2011 2013 2014 adli ders vesaitinde M F Axundzade F Kocerli E Huseynzade E Nazim H Zeynalli B Cobanzade M Arif M C Ceferov C Xendan E Huseynov B Nebiyev N Ceferov ve basqalarinin tenqidci portreti yaradilmis tenqid tarixinin bezi merhelelerine dair icmal meqaleler verilmisdir Edebiyyatsunas alimin M E Sabir C Memmedquluzade E Haqverdiyev N Nerimanov S M Qenizade A Saiq ve b haqqinda yazdigi silsile arasdirmalar edebi elmi muhitde ciddi polemikalar dogurmaqla beraber klassik irsi bedii metn heqiqetleri esasinda oyrenmek konsepsiyasinin ugurlarini sertlendirir Bu tedqiqatlarinin boyuk ekseriyyeti Azerbaycan dergisinde ve Edebiyyat qezeti nde derc olunmaqla beraber Mirze Elekber Sabirin milli intibah ideali 2015 Azerbaycan tenqidi realizminin estetikasi 2018 XIX esrin sonu XX esrin evvelleri Azerbaycan edebiyyatinin aktual problemleri 2021 kitablarinda toplanmisdir Bu arasdirmalarda tenqidi ve maarifci realizmin romantizmin yeni estetik prinsiplerinin mueyyenlesdirilmesi istiqametinde yeni fikirler ireli surulmusdur MukafatlariAYB xetti ile Prezident teqaudune layiq gorulmusdur 2013 AMEA nin Nizami Gencevi adina Edebiyyat Institutunda Ilin alimi diplomu ile teltif edilmisdir 2019 KitablariPedaqoji muhit ve usaq edebiyyati monoqrafiya Baki Maarif 1992 288 seh M Memmedov ve Y Babayevle birlikde Facieli taleler Azerbaycanin repressiya ve muhaciret seirine dair portret ocerkler Baki Elm 1998 100 s Azerbaycan klassik usaq edebiyyati antologiyasi M Memmedov ve Y Babayevle birlikde Baki Elm 1998 300 s Omru serefle yasayanda Y Babayevle birlikde Baki Tefekkur NPM 2005 300 s Muasir Azerbaycan romaninin poetikasi XX esrin 80 ci illeri monoqrafiya Baki Elm 2005 280 s Muasir Azerbaycan romani janr tekamulu XX esrin 80 ci illeri monoqrafiya Baki Nafta Press 2007 153 s En yeni Azerbaycan edebiyyati meseleleri monoqrafiya ve edebi tenqidi meqaleler Baki Seda 2012 Tarixi ve cagdas edebi prosese dair arasdirmalar meqaleler toplusu Baki EL NPS MMC 2009 216 s Muasir Azerbaycan edebiyyati ders vesaiti Baki EL NPS MMC 2012 314 s Edebi tenqid tarixine dair portret ocerkler ders vesaiti Baki Vetenoglu NPS MMC 2014 332 s Ismayil Sixlinin bedii nesri monoqrafiya Baki EL NPS MMC 2014 176 s M E Sabirin milli intibah ideali monoqrafiya Baki Orxan NPM 2015 144 s Azerbaycan edebiyyatinin muasir problemleri elmi nezeri ve edebi tenqidi meqaleler Baki EL NPS MMC 2014 512 s Qarli asirim dan kecen yollar Baki Orxan NPM 2016 176 s Azerbaycan edebiyyati mubahiseler heqiqetler Baki Orxan NPM 2016 320 s Mir Celal nesri ve muasirlik Baki Orxan NPM 2018 136 s XIX esrin sonu XXesrin evvelleri Azerbaycan edebiyyatinin aktual problemleri Baki Elm ve tehsil 2021 664 s EdebiyyatEli Rza Xelefli Tenqidcinin azerbaycanciliq ideali Baki 3 sayli Baki metbeesi ASC 2016 336 s Istinadlar 2021 07 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 21 Muasir Azerbaycan edebiyyati Yazicilar Birliyinde teqdim olunub FOTOLAR 2021 07 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 21