Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Tərbiyə — insanın şəxsiyyətinin inkişafına, onun müasir mədəni dünyagörüşünün formalaşmasına, müəyyən baxışların yaranmasına yönəlmiş məqsədyönlü peşəkar fəaliyyətdir. Tərbiyə təlim-tədris müəssisələrində xüsusi təlim almış mütəxəssislər tərəfindən şəxsiyyətin formalaşması və yaranması məqsədilə hazırlanmış bütöv, şüurlu təşkil edilmiş prosesdir.
Bütöv tərbiyə prosesinin tərkib hissələri: əqli, mənəvi və s. tərbiyə.
- Mənəvi tərbiyə — insanın dəyişməz və harmonik inkişafını təmin edən həyatı dəyərləndirməni şəxsdə formalaşdırmaq. Mənəvi tərbiyə insanın işlərinə və fikirlərinə ali məqsəd verən qürur, səmimiyyət, məsuliyyət və s. hissləri tərbiyələndirir.
- Siyasi tərbiyə — insanlarda dövlətlər, millətlər, partiyalar arasında münasibətləri əks etdirən və onları ruhi-mənəvi, etik cəhətdən öyrənə bilən siyasi düşüncənin formalaşması. Obyektivlik, dəqiqlik, istiqamət seçə bilmək və ümumbəşəri dəyərlər cəhətdən həyata keçirilir.
- Cinsi tərbiyə — insanlarda sistemləşdirilmiş, şüurlu planlaşdırılmış cinsi şüurunun yaranması, onların ailə həyatına hazırlanması.
- Hüququ tərbiyə — hüquqi tərbiyənin və hüquqi davranışın formalaşması, ümumi məcburi ibtidai təhsilin hüquqi cəhətdən həyata keçirilməsi, qanuna tabe davranışın yaranması prosesidir.
- Əmək tərbiyəsi — insanlarda ümümi əmək bilik və bacarıqlarının inkişafına, əməyə və əmək məhsullarına məsuliyyətli yanaşmanın psixoloji hazırlığına, şüurlu surətdə gələcək peşə seçiminə yönəlmiş tərbiyəçi və tərbiyə alanların birgə fəaliyyəti prosesidir. Ən qәdim tәrbiyә sahәlәrindәn olan əmək tərbiyəsi böyüyәn nәslin, ümumiyyәtlә, insanların әmәk fәaliyyәtinә hәm nәzәri, hәm dә tәcrübi nöqteyi-nәzәrdәn hazırlanmasını әhatә edir, әmәyin elmi әsasları, onun elmi tәşkili haqqında sistemli mәlumatlar verir, zәruri әmәk bacarıq vә vәrdişlәri, әmәyә, әmәk adamlarına, öz әmәk fәaliyyәtinә münasibәt formalaşdırır. Əmək tərbiyəsi prosesi hәm xüsusi dәrslәr, müxtәlif tip mәşğәlәlәr, hәm dә ayrı-ayrı fәnlәrin tәdrisi vasitәsilә hәyata keçirilir. Bu yolla insanlara onların yaşaması üçün әmәk fәaliyyәtinin birinci әsas şәrt olduğu aşılanır. Əmək tərbiyəsi işi mәktәbdәnkәnar tәrbiyә müәssisәlәrindә, mәdәniyyәt müәssisәlәri vә digәr tәrbiyә müәssisәlәrindә müxtәliftipli çalışmalar, tәdbirlәr, dәrnәklәr vasitәsilә dә hәyata keçirilir. Mәdәniyyәt müәssisәlәrindә, müxtәliftipli dәrnәklәrdә istehsalatdakı yeniliklәr, texniki yeniliklәrә aid elmi mәlumatlar verilir, hәm dә yeni әmәk bacarığı vә vәrdişi formalaşdırılır. Əqli, әxlaqi vә fiziki tәrbiyә ilә sıx әlaqәdar olan əmək tərbiyəsi uşaqlara elmi qanun vә qanunauyğunluqların tәtbiqini öyrәtmәklә bәrabәr, hәm dә onlara insan әmәyinә, әmәk adamlarına hörmәt, әmәk mәhsuluna qayğıkeş münasibәt hisslәri aşılayır. Uşaqların əmək tərbiyəsi erkәn yaşlarından ailәdә vә mәktәbәqәdәr tәrbiyә müәssisәsindә başlayıb, mәktәbdә müxtәlif formalarla davam etdirilir.
- Əqli tərbiyə — intellektual mədəniyyətin, idrakı səbəblərin, əqli gücünün, düşüncəsinin, dünyagörüşünün və şəxsiyyətin intellektual azadlığının formalaşdırılması.
- Fiziki tərbiyə — insanın fiziki inkişafına, sağlamlığının möhkəmlənəsinə, yüksək əmək qabiliyyətinin və daimi fiziki inkişafına tələbat yaranmasına yönəlmiş təkmilləşmə sistemidir.
- Bədii tərbiyə — insanlarda hiss etmək, anlamaq, dəyərləndirmək, incəsənəti sevmək, ondan həzz almaq, bədii-yaradıcılıq fəaliyyətinin inkişafına tələbat və estetik dəyərlərin yaranmasına yönəlmiş tərbiyə növü.
- Ekoloji tərbiyə — yeni yetişən nəsildə özündə təbiət haqda bilikləri və ona qarşı məsuliyyətli, humanist yanaşmanı ehtiva edən məqsədyönlü yüksək ekoloji mədəniyyətin formalaşdırılması, təbiətə qarşı ümummilli və ümumbəşəri dəyər kimi məsuliyyətli münasibətin yaranması.
- İqtisadi tərbiyə — tərbiyəçilər və tərbiyə alanlar arasında təbiət, təsərrüfat və istehsalın, maraqlarının və tələbatının təşkilinə yönəlmiş, bilik və bacarıqlarının, tələbatlarının yaranmasına yönəlmiş münasibətlər.
- Estetik tərbiyə — yetkinləşən insanda hissetmə, düzgün anlama, həyatda və incəsənətdə gözəlliklər yaratmağa və dəyərləndirməyə istiqamətlənmiş, yaradıcılıqda aktiv iştiraka, gözəllik qanunlarına əsasən yaratmağa istiqamətlənmiş müəllim və şagird arasında məqsədyönlü qarşılıqlı təsirdir.
- Etik tərbiyə — şagirdlərdə yaxşı davranış qaydalarını, davranış mədəniyyətinin və münasibətinin formalaşmasına istiqamətlənmiş müəllim və şagirdlər araında məqsədyönlü qarşılıqlı münasibətdir.
İstinadlar
- Uşaqlar üçün fəaliyyət variantları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Terbiye insanin sexsiyyetinin inkisafina onun muasir medeni dunyagorusunun formalasmasina mueyyen baxislarin yaranmasina yonelmis meqsedyonlu pesekar fealiyyetdir Terbiye telim tedris muessiselerinde xususi telim almis mutexessisler terefinden sexsiyyetin formalasmasi ve yaranmasi meqsedile hazirlanmis butov suurlu teskil edilmis prosesdir Terbiyeci ve sagirdler Butov terbiye prosesinin terkib hisseleri eqli menevi ve s terbiye Menevi terbiye insanin deyismez ve harmonik inkisafini temin eden heyati deyerlendirmeni sexsde formalasdirmaq Menevi terbiye insanin islerine ve fikirlerine ali meqsed veren qurur semimiyyet mesuliyyet ve s hissleri terbiyelendirir Siyasi terbiye insanlarda dovletler milletler partiyalar arasinda munasibetleri eks etdiren ve onlari ruhi menevi etik cehetden oyrene bilen siyasi dusuncenin formalasmasi Obyektivlik deqiqlik istiqamet sece bilmek ve umumbeseri deyerler cehetden heyata kecirilir Cinsi terbiye insanlarda sistemlesdirilmis suurlu planlasdirilmis cinsi suurunun yaranmasi onlarin aile heyatina hazirlanmasi Huququ terbiye huquqi terbiyenin ve huquqi davranisin formalasmasi umumi mecburi ibtidai tehsilin huquqi cehetden heyata kecirilmesi qanuna tabe davranisin yaranmasi prosesidir Emek terbiyesi insanlarda umumi emek bilik ve bacariqlarinin inkisafina emeye ve emek mehsullarina mesuliyyetli yanasmanin psixoloji hazirligina suurlu suretde gelecek pese secimine yonelmis terbiyeci ve terbiye alanlarin birge fealiyyeti prosesidir En qәdim tәrbiyә sahәlәrindәn olan emek terbiyesi boyuyәn nәslin umumiyyәtlә insanlarin әmәk fәaliyyәtinә hәm nәzәri hәm dә tәcrubi noqteyi nәzәrdәn hazirlanmasini әhatә edir әmәyin elmi әsaslari onun elmi tәskili haqqinda sistemli mәlumatlar verir zәruri әmәk bacariq vә vәrdislәri әmәyә әmәk adamlarina oz әmәk fәaliyyәtinә munasibәt formalasdirir Emek terbiyesi prosesi hәm xususi dәrslәr muxtәlif tip mәsgәlәlәr hәm dә ayri ayri fәnlәrin tәdrisi vasitәsilә hәyata kecirilir Bu yolla insanlara onlarin yasamasi ucun әmәk fәaliyyәtinin birinci әsas sәrt oldugu asilanir Emek terbiyesi isi mәktәbdәnkәnar tәrbiyә muәssisәlәrindә mәdәniyyәt muәssisәlәri vә digәr tәrbiyә muәssisәlәrindә muxtәliftipli calismalar tәdbirlәr dәrnәklәr vasitәsilә dә hәyata kecirilir Mәdәniyyәt muәssisәlәrindә muxtәliftipli dәrnәklәrdә istehsalatdaki yeniliklәr texniki yeniliklәrә aid elmi mәlumatlar verilir hәm dә yeni әmәk bacarigi vә vәrdisi formalasdirilir Eqli әxlaqi vә fiziki tәrbiyә ilә six әlaqәdar olan emek terbiyesi usaqlara elmi qanun vә qanunauygunluqlarin tәtbiqini oyrәtmәklә bәrabәr hәm dә onlara insan әmәyinә әmәk adamlarina hormәt әmәk mәhsuluna qaygikes munasibәt hisslәri asilayir Usaqlarin emek terbiyesi erkәn yaslarindan ailәdә vә mәktәbәqәdәr tәrbiyә muәssisәsindә baslayib mәktәbdә muxtәlif formalarla davam etdirilir Eqli terbiye intellektual medeniyyetin idraki sebeblerin eqli gucunun dusuncesinin dunyagorusunun ve sexsiyyetin intellektual azadliginin formalasdirilmasi Fiziki terbiye insanin fiziki inkisafina saglamliginin mohkemlenesine yuksek emek qabiliyyetinin ve daimi fiziki inkisafina telebat yaranmasina yonelmis tekmillesme sistemidir Bedii terbiye insanlarda hiss etmek anlamaq deyerlendirmek inceseneti sevmek ondan hezz almaq bedii yaradiciliq fealiyyetinin inkisafina telebat ve estetik deyerlerin yaranmasina yonelmis terbiye novu Ekoloji terbiye yeni yetisen nesilde ozunde tebiet haqda bilikleri ve ona qarsi mesuliyyetli humanist yanasmani ehtiva eden meqsedyonlu yuksek ekoloji medeniyyetin formalasdirilmasi tebiete qarsi umummilli ve umumbeseri deyer kimi mesuliyyetli munasibetin yaranmasi Iqtisadi terbiye terbiyeciler ve terbiye alanlar arasinda tebiet teserrufat ve istehsalin maraqlarinin ve telebatinin teskiline yonelmis bilik ve bacariqlarinin telebatlarinin yaranmasina yonelmis munasibetler Estetik terbiye yetkinlesen insanda hissetme duzgun anlama heyatda ve incesenetde gozellikler yaratmaga ve deyerlendirmeye istiqametlenmis yaradiciliqda aktiv istiraka gozellik qanunlarina esasen yaratmaga istiqametlenmis muellim ve sagird arasinda meqsedyonlu qarsiliqli tesirdir Etik terbiye sagirdlerde yaxsi davranis qaydalarini davranis medeniyyetinin ve munasibetinin formalasmasina istiqametlenmis muellim ve sagirdler arainda meqsedyonlu qarsiliqli munasibetdir IstinadlarUsaqlar ucun fealiyyet variantlari