Tısbağa ağır hücum tankı (A39) — İkinci Dünya müharibəsi əsnasında inkişaf etdirilmiş bir ingilis mənşəli ağır hücum silahı konstrukturunda idi, lakin heç vaxt kütləvi istehsal edilməmişdir. Bu tank Ziqfrid xətti kimi güclü möhkəmləndirilmiş əraziləri təmizləmək üçün hazırlanmışdır və nəticə olaraq tankın sürətli və çevik olması yerinə zireh qorunmasına üstünlük verilmişdir.
Tısbağa ağır hücum tankı (A39), | |
---|---|
Tipi | Ağır hücum tankı |
Ölkə | |
İstismar tarixçəsi | |
İstismara başlanması | 1946 |
İstifadə edilən döyüşlər | |
İstehsal tarixçəsi | |
Konstruktor | Nuffield |
Konstruksiya tarixi | 1944 |
İstehsalçı | Nuffield |
İstehsal illəri | 1945-1947 |
İstehsal sayı | 6 |
Xüsusiyyətləri | |
Ağırlığı | 78 ton |
Zireh | 178-228 mm (7–9 inç), üst hissəsi 33 mm (1,3 inç) |
Mühərrik | Rolls-Royce Meteor V12 benzin |
Sürət | Yolda: 12 mph (19 km/saat) Off-road yolda: 4 mil (6 km/saat) |
7.7 a.g./ton | |
Mühərrik gücü | 650 at gücü (480 kW) |
Əsas silah | Ordnance QF 32 pounder (94 mm-lik top) |
Köməkçi silah | 3 × 7.92 mm Besa pulemyotu |
Uzunluğu | 10 m Gövdə: 7,2 m (23 ft 7 inç) |
Eni | 3,9 m (13 ft) |
Hündürlüyü | 3 m (9 ft 10 inç) |
Ekipaj | 7 (Komandir, nişançı, pulemyotçu, 2 doldurucu, sürücü, köməkçi sürücü) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ağır olsa da, 78 ton ağırlığında və asanlıqla daşınmasa belə, etibarlı və yaxşı silah platforması hesab olunurdu.
Müharibənin sonuna qədər tısbağanın yalnız bir neçə prototipi istehsal edilmişdir.
Transmissiya sistemi 6 pilləli olub, irəli və geri prinsipinə əsaslanıb. Asqı sistemi burulma çubuğudur. Əməliyyat mənzili 87 mil (140 km) idi.
İnkişafı
1943-cü ilin əvvəllərində, Müttəfiq qüvvələr, gələcəkdəki Avropa istilasına qarşı almanların şiddətli müqavimət göstərəcəyini zənn edirdilər, lakin Üçüncü Reyx ordusu Ziqfrid xətti kimi olduqca güclü şəkildə möhkəmləndirilmiş mövqelərdən müharibə aparırdı. Nəticədə hücum tankları şəklində yeni bir vasitə sinfi meydana çıxdı ki, bu da hərəkətliliyə nisbətən daha yüksək zireh müdafiəsini özündə ehtiva edirdi. Əvvəlcə iş Cromwell tankına əsaslanan Excelsior tankında (A33) cəmləşdi. Çörçill tankının zirehlərini artırmaq üçün də bir proqram var idi. Uzaq Şərqdə oxşar iş üçün, Valentine tankına əsaslanan Valiant tankı (A38) seçilmişdi, lakin onun ağırlığının olduqca az olduğu göstərildi, lakin buna baxmayaraq bu tank da, nəzərdən qaçmadı.
Müharibə üzrə Dövlət Katibliyi və Təchizat Nazirliyi, 1943-cü ilin aprelində hücum tankı üçün qeyri-müəyyən bir spesifikasiya verən Birgə Memorandum imzaladılar, buna əsasən yeni yaradılacaq vasitə 79-cu Zirehli Bölmənin bir hissəsi olaraq ağır müdafiə olunan bölgələrdə fəaliyyət göstərmək üçün xüsusi təyinatlı bir vasitə kimi təsnif edildi.
Nuffield Təşkilatı 1943-cü ilin may-1944-cü ilin fevral ayları arasında hazırlanan 18 ayrı dizaynla (AT1-dən AT18-ə kimi) cavab verdi, hər dizayn sonuncudan daha böyük və ağır idi. 1944-cü ilin fevral ayında AT16 dizaynı tamamlandı və Tank Kollegiyası tərəfindən təsdiq edildi, o ayın 25-dən etibarən prototiplərlə maraqlanmadan birbaşa model mərhələsindən istehsal olunmasını və 1945-ci ilin sentyabrında istismar üçün təqdim edilməsini məsləhət gördü və həmin qərar qəbul edildi. Müharibə İdarəsi tərəfindən 25 ədəd tank üçün sifariş verildi və işlərə başlanıldı.
Müharibə bitdikdən sonra sifariş azalmış və yalnız altı ədəd texnika istehsal edilmişdi. Bir nümunə sınaq üçün Almaniyaya göndərildi ki, burada onun mexaniki cəhətdən etibarlı və güclü, həmçinin dəqiq silah platformasına malik olduğu aşkar edildi. Ancaq 80 ton ağırlığında və 10 fut hündürlüyündə (3.0 m) idi, həmçinin çox yavaş olduğundan daşınması da çətin idi.
Təsviri
Hücum tankındakı ən önəmli tələb, rəqibin güclü şəkildə möhkəmləndirilmiş mövqelərinə hücum edə bilməsi üçün tankın güclü zirehinin olmasıdır. Bu, bir qüllə dizaynının zəif nöqtələrini qarşısını almaq üçün vahid parça qazamat (tankın qalın zirehinin içində silahların atəş aça bilməsi üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi sahə) olaraq düzəldilmiş çox qalın bir zirehə malik olan Tısbağa ağır hücum tankının yaradılmasına gətirib çıxardı. Bu, müharibə dövrünün digər hücum tanklarının - Excelsior tankı və T14 hücum tankının dizaynından fərqlidir.
Tısbağa bir qüllə yerinə sabit bir qazamat üst quruluş sisteminə malik olduğuna görə, idarə edilə bilən bir silah və ya tank deyil, hücum silahı kimi təsnif edilə bilər. Ekipajı 32 kiloluq silah üçün iki yükləyici və iki pulemyotçu, habelə komandir, sürücü və tuşlayıcıdan ibarət idi.
Daxili üç hissəyə bölünür: ön tərəfdə ötürücü, mərkəzdə ekipaj və arxada Rolls-Royce Meteor mühərriki. Asqılar gövdənin hər iki tərəfindəki dörd bojidən ibarət idi. Hər bir bojidə iki cüt təkər vardı və hər bir cüt eninə burulma çubuğuna bağlanmışdı. Merritt-Brown transmissiyası tam sürətlə tərs ötürücüyə yerləşdirilmişdi və təxminən eyni sürəti həm geri, həm də irəli verirdi.
Silahı
Ordnance QF 32 funt silah dizaynı ingilis 3.7 düymlük zenit silahından uyğunlaşdırılmışdır. Sursatı ayrı bir qab və mərmi istifadə edirdi, ikincisi 32 funtluq (14.5 kq) zireh dağıdıcı mərmilərdən (APCBC) istifadə edirdi. Sınaqlarda, silah təxminən 1000 metr məsafədəki Alman Panther tankını məhv etməkdə uğurlu olduğunu sübut etdi.
32 pdr silahı güc təchizatlı məhdud tranvers montajına quraşdırılmışdır; daha ənənəvi trunnionlara quraşdırılmaq əvəzinə, 225 mm zirehlə qorunan gövdənin önündəki böyük bir top montajından çıxarılmışdı. Sol tərəfində zirehli top montajında bir Besa pulemyotu var idi. Daha iki “Besa” pulemyotu, gövdənin üstündəki qüllənin sağ tərəfinə quraşdırılmışdı.
Mövcud prototipləri
- Yüngül poladdan hazırlanmış altı prototip Tısbağa, İngiltərənin Bovinqton şəhərindəki Tank Muzeyində qorunur. Texnika işlək vəziyyətdədir. 2011-ci ildə aparılan əsaslı təmirdən sonra 1950-ci illərdən bəri ilk dəfə olaraq texnikanın öz gücü ilə işlədiyi görülmüşdür. 2011-ci ilin iyununda Bovington muzeyindəki texnikaların illik olaraq ictimaiyyətə nümayiş olunduğu Toningfest sərgisində nümayiş etdirilmişdir.
- Silahsız bir Tısbağa, Şotlandiyanın, Kerkubri şəhəri yaxınlığındakı Kerkubri hərbi təlim sahəsindədir. Tankın digər zərərləri və Kerkubri təlim sahəsinin Xüsusi Elmi Maraqlar Sahəsi olaraq təyin edilməsi, Tısbağanın muzeyə aparılmasının mümkünsüz olduğunu göstərir.
- Başqa bir Tısbağa 1970-ci illərin əvvəllərində Dorsetdə yerləşən Lulworth Rangesdə hədəf kimi istifadə edilmişdir. 1974-cü ilin avqust ayına qədər qabıqdan biraz daha çox idi.
İstinadlar
- Book-Fletcher-Universal Tank|page= 90
- The Tank Museum, , 27 may 2011, Archived from the original on 22 fevral 2015
- . Royal Commission on Ancient and Historical Monuments in Scotland. 22 October 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 July 2011.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tisbaga agir hucum tanki A39 Ikinci Dunya muharibesi esnasinda inkisaf etdirilmis bir ingilis menseli agir hucum silahi konstrukturunda idi lakin hec vaxt kutlevi istehsal edilmemisdir Bu tank Ziqfrid xetti kimi guclu mohkemlendirilmis erazileri temizlemek ucun hazirlanmisdir ve netice olaraq tankin suretli ve cevik olmasi yerine zireh qorunmasina ustunluk verilmisdir Tisbaga agir hucum tanki A39 Tipi Agir hucum tankiOlke Birlesmis KralliqIstismar tarixcesiIstismara baslanmasi 1946Istifade edilen doyusler Ikinci Dunya muharibesiIstehsal tarixcesiKonstruktor NuffieldKonstruksiya tarixi 1944Istehsalci NuffieldIstehsal illeri 1945 1947Istehsal sayi 6XususiyyetleriAgirligi 78 tonZireh 178 228 mm 7 9 inc ust hissesi 33 mm 1 3 inc Muherrik Rolls Royce Meteor V12 benzinSuret Yolda 12 mph 19 km saat Off road yolda 4 mil 6 km saat 7 7 a g tonMuherrik gucu 650 at gucu 480 kW Esas silah Ordnance QF 32 pounder 94 mm lik top Komekci silah 3 7 92 mm Besa pulemyotuUzunlugu 10 m Govde 7 2 m 23 ft 7 inc Eni 3 9 m 13 ft Hundurluyu 3 m 9 ft 10 inc Ekipaj 7 Komandir nisanci pulemyotcu 2 doldurucu surucu komekci surucu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Agir olsa da 78 ton agirliginda ve asanliqla dasinmasa bele etibarli ve yaxsi silah platformasi hesab olunurdu Muharibenin sonuna qeder tisbaganin yalniz bir nece prototipi istehsal edilmisdir Transmissiya sistemi 6 pilleli olub ireli ve geri prinsipine esaslanib Asqi sistemi burulma cubugudur Emeliyyat menzili 87 mil 140 km idi InkisafiTisbaga agir hucum tanki A39 Tisbaga agir hucum tanki A39 1948 ci ilde Reyn Britaniya Ordusu terefinden aparilan sinaqlar zamani iki Diamond T nin 80 tonluq qosqusuna qosularaq cekilib 1943 cu ilin evvellerinde Muttefiq quvveler gelecekdeki Avropa istilasina qarsi almanlarin siddetli muqavimet gostereceyini zenn edirdiler lakin Ucuncu Reyx ordusu Ziqfrid xetti kimi olduqca guclu sekilde mohkemlendirilmis movqelerden muharibe aparirdi Neticede hucum tanklari seklinde yeni bir vasite sinfi meydana cixdi ki bu da hereketliliye nisbeten daha yuksek zireh mudafiesini ozunde ehtiva edirdi Evvelce is Cromwell tankina esaslanan Excelsior tankinda A33 cemlesdi Corcill tankinin zirehlerini artirmaq ucun de bir proqram var idi Uzaq Serqde oxsar is ucun Valentine tankina esaslanan Valiant tanki A38 secilmisdi lakin onun agirliginin olduqca az oldugu gosterildi lakin buna baxmayaraq bu tank da nezerden qacmadi Muharibe uzre Dovlet Katibliyi ve Techizat Nazirliyi 1943 cu ilin aprelinde hucum tanki ucun qeyri mueyyen bir spesifikasiya veren Birge Memorandum imzaladilar buna esasen yeni yaradilacaq vasite 79 cu Zirehli Bolmenin bir hissesi olaraq agir mudafie olunan bolgelerde fealiyyet gostermek ucun xususi teyinatli bir vasite kimi tesnif edildi Nuffield Teskilati 1943 cu ilin may 1944 cu ilin fevral aylari arasinda hazirlanan 18 ayri dizaynla AT1 den AT18 e kimi cavab verdi her dizayn sonuncudan daha boyuk ve agir idi 1944 cu ilin fevral ayinda AT16 dizayni tamamlandi ve Tank Kollegiyasi terefinden tesdiq edildi o ayin 25 den etibaren prototiplerle maraqlanmadan birbasa model merhelesinden istehsal olunmasini ve 1945 ci ilin sentyabrinda istismar ucun teqdim edilmesini meslehet gordu ve hemin qerar qebul edildi Muharibe Idaresi terefinden 25 eded tank ucun sifaris verildi ve islere baslanildi Muharibe bitdikden sonra sifaris azalmis ve yalniz alti eded texnika istehsal edilmisdi Bir numune sinaq ucun Almaniyaya gonderildi ki burada onun mexaniki cehetden etibarli ve guclu hemcinin deqiq silah platformasina malik oldugu askar edildi Ancaq 80 ton agirliginda ve 10 fut hundurluyunde 3 0 m idi hemcinin cox yavas oldugundan dasinmasi da cetin idi TesviriHucum tankindaki en onemli teleb reqibin guclu sekilde mohkemlendirilmis movqelerine hucum ede bilmesi ucun tankin guclu zirehinin olmasidir Bu bir qulle dizayninin zeif noqtelerini qarsisini almaq ucun vahid parca qazamat tankin qalin zirehinin icinde silahlarin ates aca bilmesi ucun nezerde tutulmus xususi sahe olaraq duzeldilmis cox qalin bir zirehe malik olan Tisbaga agir hucum tankinin yaradilmasina getirib cixardi Bu muharibe dovrunun diger hucum tanklarinin Excelsior tanki ve T14 hucum tankinin dizaynindan ferqlidir Tisbaga bir qulle yerine sabit bir qazamat ust qurulus sistemine malik olduguna gore idare edile bilen bir silah ve ya tank deyil hucum silahi kimi tesnif edile biler Ekipaji 32 kiloluq silah ucun iki yukleyici ve iki pulemyotcu habele komandir surucu ve tuslayicidan ibaret idi Daxili uc hisseye bolunur on terefde oturucu merkezde ekipaj ve arxada Rolls Royce Meteor muherriki Asqilar govdenin her iki terefindeki dord bojiden ibaret idi Her bir bojide iki cut teker vardi ve her bir cut enine burulma cubuguna baglanmisdi Merritt Brown transmissiyasi tam suretle ters oturucuye yerlesdirilmisdi ve texminen eyni sureti hem geri hem de ireli verirdi SilahiOrdnance QF 32 funt silah dizayni ingilis 3 7 duymluk zenit silahindan uygunlasdirilmisdir Sursati ayri bir qab ve mermi istifade edirdi ikincisi 32 funtluq 14 5 kq zireh dagidici mermilerden APCBC istifade edirdi Sinaqlarda silah texminen 1000 metr mesafedeki Alman Panther tankini mehv etmekde ugurlu oldugunu subut etdi 32 pdr silahi guc techizatli mehdud tranvers montajina qurasdirilmisdir daha enenevi trunnionlara qurasdirilmaq evezine 225 mm zirehle qorunan govdenin onundeki boyuk bir top montajindan cixarilmisdi Sol terefinde zirehli top montajinda bir Besa pulemyotu var idi Daha iki Besa pulemyotu govdenin ustundeki qullenin sag terefine qurasdirilmisdi Movcud prototipleriTisbaga Tank Muzeyinde 2008 Yungul poladdan hazirlanmis alti prototip Tisbaga Ingilterenin Bovinqton seherindeki Tank Muzeyinde qorunur Texnika islek veziyyetdedir 2011 ci ilde aparilan esasli temirden sonra 1950 ci illerden beri ilk defe olaraq texnikanin oz gucu ile islediyi gorulmusdur 2011 ci ilin iyununda Bovington muzeyindeki texnikalarin illik olaraq ictimaiyyete numayis olundugu Toningfest sergisinde numayis etdirilmisdir Silahsiz bir Tisbaga Sotlandiyanin Kerkubri seheri yaxinligindaki Kerkubri herbi telim sahesindedir Tankin diger zererleri ve Kerkubri telim sahesinin Xususi Elmi Maraqlar Sahesi olaraq teyin edilmesi Tisbaganin muzeye aparilmasinin mumkunsuz oldugunu gosterir Basqa bir Tisbaga 1970 ci illerin evvellerinde Dorsetde yerlesen Lulworth Rangesde hedef kimi istifade edilmisdir 1974 cu ilin avqust ayina qeder qabiqdan biraz daha cox idi IstinadlarBook Fletcher Universal Tank page 90 The Tank Museum 27 may 2011 Archived from the original on 22 fevral 2015 Royal Commission on Ancient and Historical Monuments in Scotland 22 October 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 July 2011