Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türklər qədim xalqlardan biridir. Onlar Daş dövründən bəri var olublar. Türklərin əsas məşğuliyyəti maldarlıq olmuşdur
Ön Türklər
Orxon yazılarında işlədilən dil, türk dili və türk xalqları tarixinin qədimliyindən xəbər verir. Hunlardan əvvəlki Türk topluluqları haqqında,
- Karasuk mədəniyyəti
- Afayesnova mədəniyyəti
- Andrenova mədəniyyəti
- Anav mədəniyyəti
olaraq adlandırılan dörd ana bölgədən bəhs edilməkdədir. Ön-Türklər haqqında Şölgəndaş, Kurgan, Pazırık qalıntıları bulunmaqdadır.
Ön-Türklər Orta Asiyadakı iqlim dəyişikləri üzündən oturaq həyatdan, köçəri - yörük həyata keçmək məcburiyyətində qalmışdırlar. Özlərinə yazlıq və qışlıq bölgələr təyin etmişlərdir. Ön-Türklər ilə əlaqəli edilen araşdırmalarda oturaq mədəniyyətə aid əşyalara rastlanılmaqdadır. Ön-Türklərdə geyik ön plana çıxmaqdadır. Türk qövümləri atla köçəri həyata keçdikdən sonra tanışmışdır. Ön-Türklərə aid mağara şəkillərində "geyik buynuzu taxmış at fiqurlarına" rastanılmaqdadır. Bu durum, Türklərin ata keçid dönəmi yaşadıqlarını göstərməktədir.
Orta Asiya'da görülən iqlim dəyişiklikləri, Türk boylarının ilk köç hərəkətlərinə səbəb olmuşdur. Hind yarımadasına, Ortadoğu'ya, Qaradəniz'in quzeyinə, Çin'ə, Sibirya'nın quzeyinə doğru köçlər yaşanmış və Türk boyları oradakı xalqların içinə qarışmışlardır. Köçü tərcih etməyən Türk boyları isə Orta Asya'nın dəyişən qoşullarına uyum sağlamağa çalışmışlardır.
B.E.Ə. 400-cü illərdə Sak ya da İskit olaraq adlandırılan Batı Türküstan və Qara dəniz çevrəsində qurulan və Orta Asya'nın içlərinə doğru uzanan dövlətə aid buluntularda Türk mədəniyyətini yansıdan əşyalara rastlanılmaqdadır. Bu durum, Sakaları oluşduran xalqın bir qisminin və ya Saka dövlətinin Türk olduğu yönündə düşüncələrə səbəb olmaqdadır. Tarix bilimcilərinin bir qismi və Türkoloq'lar Sakaların Türk olduğunu iləri sürməkdədir. Hun dövlətinin isə Sakaların çöküntüye keçməsiylə doğu qanadını idarə edənlərin və doğu qanadı xalqlarının qurduğu bir dövlət olduğu görüşünü mənimsəməkdədirlər.
Türk tarixi kökləri təqribən 5000 il əvvəlinə Orta Asiya ya dayanır. Bu günə qədər çox fərqli coğrafiyalarda yaşayan və bir çox dövlət quran Türklərin tarixdə bilinən ilk dövləti Böyük Hun İmperiyasıdır. Türklər Orta Asiya da, Sibirdə, Yaxın Şərqdə tarixin axışın dərindən təsir etmiş bir qövmdür. Türklər və tarixi haqqında məlumatlar, Bizans, Çin, İran, Ərəb və Hind qaynaqlarında öyrənilməktədir. Türklərin öz qaynaqlarının böyük bir qismi Monqol işğalı əsnasında yox olmuşdur. Bir qismi də hələdə orataya çıxarılmamışdır. Türk tarixinin özəy referansı; Ötükəndə doğan Orxon Yenisey yazılarıdır. Bunların yanında Türklər ilə bağlı birçox arxeoloji sahə tapılmaqdadır. Orta Asiya mədəniyyətindən qalan izlərin böyük bir qismi, Monqol işğalı ilə təxrib olunmuşdur. Türk tarixinə yaxından təsir edən 3 hadisə vardır:
- Orta Asiyanın iqliminin dəyişməsi və böyük dənizlərin quruması,
- Orta Asiya xalqlarının böyük qisminin İslamı qəbul etməsi,
- Monqol işğalı.
Həmçinin bax
 | Tarix ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkler qedim xalqlardan biridir Onlar Das dovrunden beri var olublar Turklerin esas mesguliyyeti maldarliq olmusdurOn TurklerOrxon yazilarinda isledilen dil turk dili ve turk xalqlari tarixinin qedimliyinden xeber verir Hunlardan evvelki Turk topluluqlari haqqinda Karasuk medeniyyeti Afayesnova medeniyyeti Andrenova medeniyyeti Anav medeniyyeti olaraq adlandirilan dord ana bolgeden behs edilmekdedir On Turkler haqqinda Solgendas Kurgan Pazirik qalintilari bulunmaqdadir On Turkler Orta Asiyadaki iqlim deyisikleri uzunden oturaq heyatdan koceri yoruk heyata kecmek mecburiyyetinde qalmisdirlar Ozlerine yazliq ve qisliq bolgeler teyin etmislerdir On Turkler ile elaqeli edilen arasdirmalarda oturaq medeniyyete aid esyalara rastlanilmaqdadir On Turklerde geyik on plana cixmaqdadir Turk qovumleri atla koceri heyata kecdikden sonra tanismisdir On Turklere aid magara sekillerinde geyik buynuzu taxmis at fiqurlarina rastanilmaqdadir Bu durum Turklerin ata kecid donemi yasadiqlarini gostermektedir Turklerin Ana Yurdu Turkustan Orta Asiya ve Sibir Orta Asiya da gorulen iqlim deyisiklikleri Turk boylarinin ilk koc hereketlerine sebeb olmusdur Hind yarimadasina Ortadogu ya Qaradeniz in quzeyine Cin e Sibirya nin quzeyine dogru kocler yasanmis ve Turk boylari oradaki xalqlarin icine qarismislardir Kocu tercih etmeyen Turk boylari ise Orta Asya nin deyisen qosullarina uyum saglamaga calismislardir B E E 400 cu illerde Sak ya da Iskit olaraq adlandirilan Bati Turkustan ve Qara deniz cevresinde qurulan ve Orta Asya nin iclerine dogru uzanan dovlete aid buluntularda Turk medeniyyetini yansidan esyalara rastlanilmaqdadir Bu durum Sakalari olusduran xalqin bir qisminin ve ya Saka dovletinin Turk oldugu yonunde dusuncelere sebeb olmaqdadir Tarix bilimcilerinin bir qismi ve Turkoloq lar Sakalarin Turk oldugunu ileri surmekdedir Hun dovletinin ise Sakalarin cokuntuye kecmesiyle dogu qanadini idare edenlerin ve dogu qanadi xalqlarinin qurdugu bir dovlet oldugu gorusunu menimsemekdedirler Turk tarixi kokleri teqriben 5000 il evveline Orta Asiya ya dayanir Bu gune qeder cox ferqli cografiyalarda yasayan ve bir cox dovlet quran Turklerin tarixde bilinen ilk dovleti Boyuk Hun Imperiyasidir Turkler Orta Asiya da Sibirde Yaxin Serqde tarixin axisin derinden tesir etmis bir qovmdur Turkler ve tarixi haqqinda melumatlar Bizans Cin Iran Ereb ve Hind qaynaqlarinda oyrenilmektedir Turklerin oz qaynaqlarinin boyuk bir qismi Monqol isgali esnasinda yox olmusdur Bir qismi de helede orataya cixarilmamisdir Turk tarixinin ozey referansi Otukende dogan Orxon Yenisey yazilaridir Bunlarin yaninda Turkler ile bagli bircox arxeoloji sahe tapilmaqdadir Orta Asiya medeniyyetinden qalan izlerin boyuk bir qismi Monqol isgali ile texrib olunmusdur Turk tarixine yaxindan tesir eden 3 hadise vardir Orta Asiyanin iqliminin deyismesi ve boyuk denizlerin qurumasi Orta Asiya xalqlarinin boyuk qisminin Islami qebul etmesi Monqol isgali Hemcinin bax Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin