Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tumurcuq çəhrayı ağcaqanadı (lat. Dasyneura ignorata) — Buğumayaqlılar tipinin İkiqanadlılar dəstəsinin Fır əmələ gətirən ağcaqanadlar fəsiləsinə aid olan növ.
| Tumurcuq çəhrayı ağcaqanadı | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: ???: Tumurcuq çəhrayı ağcaqanadı | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Xarici quruluşu
Yetkin dişi fərdləri qonur-qara kürəkciyə və nəhayətindən nazilən yoğun çəhrayı rəngli qarıncığa malikdir. Gözləri başın əsas hissəsini tutur. Bığcığı təsbehvarı olub, 14 buğumludur. Qanadları şəffafdır və seyrək qara tükcüklərlə örtülmüşdür. Uzunluğu 1,5–2 mm-dir. Yumurtası siqar formasındadır, şəffaf və parlaqdır, çəhrayıdır. Uzunluğu 0,3 mm, eni isə 0,88 mm-dir. Axırıncı yaşda olan sürfələr moruq, yaxud çəhrayı rəngində olur. İrəli tərəfdən xeyli nazilmiş və üzərində kiçik ziyilciklər vardır. Uzunluğu 1,5-2,2 mm-dir.
Həyat tərzi
Tumurcuq çəhrayı ağcaqanadı inkişafının sürfə fazasında, möhkəm torpaqdan düzətdiyi nazik yuvacıq içərisində torpağın üst səthində qışlayır. Öyrənilmişdir ki, qışlayan sürfələrə 5 sm dərinlikdə 75,5%; 6-10 sm-də 17,8%; 11-15 sm-də isə 5,7 %-ə qədər təsadüf edilir. Qışlama qida bitkilərinin ətrafında olur. Beləliklə, ağcaqanadın əsas qışlama yerləri yoncalıqlar və yabanı yonca olan istifadəsiz sahələrdir. Yazda yonca bitkisi cücərməyə başlayan dövrdə yuvacıq daxilində qışlamış sürfələr pup halına keçir. Pup öz inkişafını bitirdikdən sonra onlardan yetkin ağcaqanadlar uçur. Puplardan uçan yetkin ağcaqanadların cinsi məhsulları yetişmiş olur. Buna görə də onlar dərhal yumurta qoymağa başlayır. Milçək öz yumurtasını yonca gövdəsinin yuxarı hissələrinə tökür. Yumurtalardan çıxan sürfələr dərhal tumurcuqların və çiçək qruplarının içərisinə girir. Hər bir tumurcuq içərisində 13-ə qədər sürfə ola bilir. Tumurcuqlar və çiçək qrupları daxilində sürfələrin inkişafı 10-12 günə başa çatır. Sonra onlar qidalanmalarını bitirərək torpağa düşür və onun üst səthində yuvacıq düzəldir. İkinci və sonrakı nəslin inkişafı da birinci nəsildə olduğu kimi gedir. Beləliklə, respublikamızın aran rayonlarında tumurcuq çəhrayı ağcaqanadının 6-7 nəsil verdiyi ehtimal edilir. Zərərvericinin inkişafında mühit amillərinin olduqca böyük rolu vardır. Ağcaqanadlar sakit və isti havada fəal olur. Yağışlar yetkin fərdlərin islanması və torpağa yapışmasına, quru və həddindən artıq isti havalar isə onların geyiməsi və hərəkətsiz olmasına səbəb olur. Hava və torpaqda zərəverici üçün müvafiq rütubət olmadıqda onların kütləvi məhv olmasına şərait yaranır. Tumurcuq çəhrayı ağcaqanadı bitkinin çiçək qrupunu, gövdəsini və onların budaqlarını, eləcə də böyümə nöqtəsini zədələdiyindən bitki çiçək qrupu vermir, çiçəkləmir və məhsulsuz olur.
Yayılması
Tumurcuq çəhrayı ağcaqanadı Azərbaycanın Tovuz və Ucar rayonlarında geniş yayılmışdır.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tumurcuq cehrayi agcaqanadi lat Dasyneura ignorata Bugumayaqlilar tipinin Ikiqanadlilar destesinin Fir emele getiren agcaqanadlar fesilesine aid olan nov Tumurcuq cehrayi agcaqanadiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip Bugumayaqlilar Tumurcuq cehrayi agcaqanadiBeynelxalq elmi adiDasineura Camillo Rondani 1840Sekil axtarisiITIS 123806NCBI 240745EOL 54706FW 262493Xarici qurulusuYetkin disi ferdleri qonur qara kurekciye ve nehayetinden nazilen yogun cehrayi rengli qarinciga malikdir Gozleri basin esas hissesini tutur Bigcigi tesbehvari olub 14 bugumludur Qanadlari seffafdir ve seyrek qara tukcuklerle ortulmusdur Uzunlugu 1 5 2 mm dir Yumurtasi siqar formasindadir seffaf ve parlaqdir cehrayidir Uzunlugu 0 3 mm eni ise 0 88 mm dir Axirinci yasda olan surfeler moruq yaxud cehrayi renginde olur Ireli terefden xeyli nazilmis ve uzerinde kicik ziyilcikler vardir Uzunlugu 1 5 2 2 mm dir Heyat terziTumurcuq cehrayi agcaqanadi inkisafinin surfe fazasinda mohkem torpaqdan duzetdiyi nazik yuvaciq icerisinde torpagin ust sethinde qislayir Oyrenilmisdir ki qislayan surfelere 5 sm derinlikde 75 5 6 10 sm de 17 8 11 15 sm de ise 5 7 e qeder tesaduf edilir Qislama qida bitkilerinin etrafinda olur Belelikle agcaqanadin esas qislama yerleri yoncaliqlar ve yabani yonca olan istifadesiz sahelerdir Yazda yonca bitkisi cucermeye baslayan dovrde yuvaciq daxilinde qislamis surfeler pup halina kecir Pup oz inkisafini bitirdikden sonra onlardan yetkin agcaqanadlar ucur Puplardan ucan yetkin agcaqanadlarin cinsi mehsullari yetismis olur Buna gore de onlar derhal yumurta qoymaga baslayir Milcek oz yumurtasini yonca govdesinin yuxari hisselerine tokur Yumurtalardan cixan surfeler derhal tumurcuqlarin ve cicek qruplarinin icerisine girir Her bir tumurcuq icerisinde 13 e qeder surfe ola bilir Tumurcuqlar ve cicek qruplari daxilinde surfelerin inkisafi 10 12 gune basa catir Sonra onlar qidalanmalarini bitirerek torpaga dusur ve onun ust sethinde yuvaciq duzeldir Ikinci ve sonraki neslin inkisafi da birinci nesilde oldugu kimi gedir Belelikle respublikamizin aran rayonlarinda tumurcuq cehrayi agcaqanadinin 6 7 nesil verdiyi ehtimal edilir Zerervericinin inkisafinda muhit amillerinin olduqca boyuk rolu vardir Agcaqanadlar sakit ve isti havada feal olur Yagislar yetkin ferdlerin islanmasi ve torpaga yapismasina quru ve heddinden artiq isti havalar ise onlarin geyimesi ve hereketsiz olmasina sebeb olur Hava ve torpaqda zereverici ucun muvafiq rutubet olmadiqda onlarin kutlevi mehv olmasina serait yaranir Tumurcuq cehrayi agcaqanadi bitkinin cicek qrupunu govdesini ve onlarin budaqlarini elece de boyume noqtesini zedelediyinden bitki cicek qrupu vermir ciceklemir ve mehsulsuz olur YayilmasiTumurcuq cehrayi agcaqanadi Azerbaycanin Tovuz ve Ucar rayonlarinda genis yayilmisdir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 Hemcinin bax