Toxluca — əvvəllər İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, sonralar Göyçə mahalında Çəmbərək rayonunda kənd (Çəmbərək rayonundan Göyçə mahalına aid olan 5 kənddən biri). Hal-hazırda Geğarkunik mərzində kənd.
Toxluca | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 1.981 ± 1 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 1311 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Ermənistan SSR AS RH-nin 19 aprel 1991-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Draxtik (Cənnət dərəsi) qoyulmuşdur.
Toponimikası
Toponim Azərbaycan dilində dağlıq yer mənasını ifadə edən "dağlıqca" sözünün fonetik forması əsasında əmələ gəlmişdir. Toponimin birinci komponenti tox türk dillərində "dağ" mənasında işlənən to, toğ sözlərinin fonetik formasıdır. Eyni zamanda qədim türk dilində toğ (tuğ) sözü "bənd", "sədd", "çəpər" mənalarında işlənir. Toponim ikinci komponenti -lu (əsli -luq) və -ca şəkilçilərindən ibarətdir. "Dağlıq ərazi" mənasını ifadə edir. Orotoponimdir. Quruluşca düzəltmə toponimdir.
Coğrafiyası
Toxluca kəndi rayon mərkəzindən 24 km cənub-şərqdə, Göyçə gölünün sahilində, dörd tərəfi dağlarla əhatə olunmuş bir ərazidə yerləşir. 1728-ci il tarixli "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
Əhalisi
1831-ci ildə burada 296 nəfər, 1873-cü ildə 466 nəfər, 1886-cı ildə 681 nəfər, 1897-ci ildə 935 nəfər, 1914-cü ildə 1373 nəfər, 1916-cı ildə 1330 nəfər, 1919-cu ildə 1199 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1919-cu ilin mart ayının ortalarında ermənilər tərəfindən azərbaycanlılar vəhşicəsinə qovulmuşlar. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra kəndin keçmiş sakinləri öz doğma evlərinə dönə bilmişlər. 1922-ci ildə kənddə 1176 nəfər, 1926-cı ildə 1403 nəfər, 1931-ci ildə 1723 nəfər, 1970-ci ildə 2415 nəfər, 1979-cu ildə 2632 nəfər, 1987-ci ildə 2985 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin noyabr-dekabr aylarında kəndin sakinləri bir daha ermənilərin təcavüzünə məraz qalmış və Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi torpaqlarından deportasiya olunmuşdur. İndi burada ermənilər yaşayır.
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
|
Tanınmışları
- Hüseyn Əhmədov — Pedaqoji elmləri doktoru, akademik.
- Hümeyir Əhmədov — Pedoqogika üzrə elmlər doktoru, akademik.
- İbrahim Bayramov — Filologiya elmləri doktoru, professor.
- Ramin Bayramlı — TƏBİB-in keçmiş sədri, Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetinin müəllimi, professor.
- Ramin Həsənov — Azərbaycanın Almaniyadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri.
- Zakir Məmmədəliyev — Fəlsəfə üzrə elmlər doktoru, professor.
- Yusif Əliyev — tibb elmləri doktoru, professor.
- Həsən Bayramoğlu — pedaqoji elmlər doktoru, professor.
- Həqiqət A. Hacıyeva — Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru.
- Firudin Məmmədov — Pedoqogika üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.
- Sara Bayramova — pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru.
- Vaqif Ramazanov — iqtisad elmlər doktoru, dosent.
- Vilayət Ramazanov — iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru.
- Əliyənnaqi Məhərrəmov — Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.
- Ümmühəbibə Məhərrəmova — İqtisad üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.
- Hacı Ağaəli İsmayılov — Qasid ASC-nin vitse-prezidenti
- Müzahim Mehvalıoğlu — yazıçı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü.
İstinadlar
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- PDF . // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh.
- Древнетюркский словарь, Л., "Наука", 1969. s.570, 584
- İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z. Bünyatov və H. Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996. s.115
- Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.246
- Коркотян З. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) 2022-03-31 at the Wayback Machine. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.30–31, 114–115
- Коркотян З. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) 2022-03-31 at the Wayback Machine. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.30–31, 114–115
- Ermənistan Azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası 2021-09-27 at the Wayback Machine // Tərtib edəni: S. Əsədov; Elmi red. B. Budaqov, Q. Qeybullayev. Bakı: "Gənclik", 1995. s.90
- (erm.). Երևան: 2008. 184 s.
Ədəbiyyat
- Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
- İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri", Bakı, "Elm", 2002.
- Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
- B. Ə. Budaqov, Q. Ə. Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995.
- Türk xalqlarının məktəb tarixinə dair qiymətli əsər — anl.az saytı
- Eldar İsmayıl. "Oğuz yurdun övladları", I kitab, Bakı, "Təbib" nəşriyyatı, 1999. səh.88.
Xarici keçidlər
- Əziz Əlibəyli. "Ermənilər yaşayan Azərbaycan kəndindən son görüntülər - ÖZƏL - (FOTO, VİDEO)" (az.). publika.az. 2 İyul 2014 - 16:40. İstifadə tarixi: 2014-07-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Toxluca evveller Irevan quberniyasinin Yeni Beyazid qezasinda sonralar Goyce mahalinda Cemberek rayonunda kend Cemberek rayonundan Goyce mahalina aid olan 5 kendden biri Hal hazirda Gegarkunik merzinde kend Toxluca40 34 08 sm e 45 13 55 s u Olke ErmenistanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 981 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 909 nef 2011 Resmi dili Azerbaycan dili 1988 ermeni dili 1988 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 1311Xeriteni goster gizle Toxluca Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiErmenistan SSR AS RH nin 19 aprel 1991 ci il fermani ile kendin adi deyisdirilib Draxtik Cennet deresi qoyulmusdur ToponimikasiToponim Azerbaycan dilinde dagliq yer menasini ifade eden dagliqca sozunun fonetik formasi esasinda emele gelmisdir Toponimin birinci komponenti tox turk dillerinde dag menasinda islenen to tog sozlerinin fonetik formasidir Eyni zamanda qedim turk dilinde tog tug sozu bend sedd ceper menalarinda islenir Toponim ikinci komponenti lu esli luq ve ca sekilcilerinden ibaretdir Dagliq erazi menasini ifade edir Orotoponimdir Qurulusca duzeltme toponimdir CografiyasiToxluca kendi rayon merkezinden 24 km cenub serqde Goyce golunun sahilinde dord terefi daglarla ehate olunmus bir erazide yerlesir 1728 ci il tarixli Irevan eyaletinin icmal defteri nde Qafqazin 5 verstlik xeritesinde qeyd edilmisdir Ehalisi1831 ci ilde burada 296 nefer 1873 cu ilde 466 nefer 1886 ci ilde 681 nefer 1897 ci ilde 935 nefer 1914 cu ilde 1373 nefer 1916 ci ilde 1330 nefer 1919 cu ilde 1199 nefer azerbaycanli yasamisdir 1919 cu ilin mart ayinin ortalarinda ermeniler terefinden azerbaycanlilar vehsicesine qovulmuslar Indiki Ermenistanda sovet hakimiyyeti qurulandan sonra kendin kecmis sakinleri oz dogma evlerine done bilmisler 1922 ci ilde kendde 1176 nefer 1926 ci ilde 1403 nefer 1931 ci ilde 1723 nefer 1970 ci ilde 2415 nefer 1979 cu ilde 2632 nefer 1987 ci ilde 2985 nefer yalniz azerbaycanli yasamisdir 1988 ci ilin noyabr dekabr aylarinda kendin sakinleri bir daha ermenilerin tecavuzune meraz qalmis ve Ermenistan dovleti terefinden tarixi torpaqlarindan deportasiya olunmusdur Indi burada ermeniler yasayir Texniki problemlere gore qrafikler muveqqeti olaraq sondurulub Il Sayi1829 2961873 4661897 935 Il Sayi1926 1 4171931 1 7231939 1 840 Il Sayi1959 1 5281970 2 4691979 2 664 Il Sayi1987 2 9852001 1 0442011 909Taninmislari Huseyn Ehmedov Pedaqoji elmleri doktoru akademik Humeyir Ehmedov Pedoqogika uzre elmler doktoru akademik Ibrahim Bayramov Filologiya elmleri doktoru professor Ramin Bayramli TEBIB in kecmis sedri Azerbaycan Dovlet Tibb Universitetinin muellimi professor Ramin Hesenov Azerbaycanin Almaniyadaki fovqelade ve selahiyyetli sefiri Zakir Memmedeliyev Felsefe uzre elmler doktoru professor Yusif Eliyev tibb elmleri doktoru professor Hesen Bayramoglu pedaqoji elmler doktoru professor Heqiqet A Haciyeva Filologiya uzre felsefe doktoru Firudin Memmedov Pedoqogika uzre felsefe doktoru dosent Sara Bayramova pedaqogika uzre felsefe doktoru Vaqif Ramazanov iqtisad elmler doktoru dosent Vilayet Ramazanov iqtisad uzre felsefe doktoru Eliyennaqi Meherremov Biologiya uzre felsefe doktoru dosent Ummuhebibe Meherremova Iqtisad uzre felsefe doktoru dosent Haci Agaeli Ismayilov Qasid ASC nin vitse prezidenti Muzahim Mehvalioglu yazici Azerbaycan Yazicilar Birliyinin ve Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin uzvu IstinadlarՀայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm PDF Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 2002 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 Drevnetyurkskij slovar L Nauka 1969 s 570 584 Irevan eyaletinin icmal defteri arasdirma tercume qeyd ve elavelerin muellifleri Z Bunyatov ve H Memmedov Qaramanli Baki Elm 1996 s 115 D D Pagirev Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kartѣ Kavkazskago kraya izdaniya Kavkazskago Voenno Topograficheskago Otdѣla Zapiski Kavkazskago otdѣla Imperatorskago Russkago Geograficheskago obshestva Knizhka XXX Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1913 s 246 Korkotyan Z Naselenie Sovetskoj Armenii za poslednie sto let 1831 1931 2022 03 31 at the Wayback Machine Erevan Izdatelstvo Melkonyan fond 1932 azerb Son yuzilde Sovet Ermenistaninin ehalisi 1831 1931 Muellif Zaven Korkotyan Irevan Melkonyan fond nesriyyati 1932 s 30 31 114 115 Korkotyan Z Naselenie Sovetskoj Armenii za poslednie sto let 1831 1931 2022 03 31 at the Wayback Machine Erevan Izdatelstvo Melkonyan fond 1932 azerb Son yuzilde Sovet Ermenistaninin ehalisi 1831 1931 Muellif Zaven Korkotyan Irevan Melkonyan fond nesriyyati 1932 s 30 31 114 115 Ermenistan Azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi 2021 09 27 at the Wayback Machine Tertib edeni S Esedov Elmi red B Budaqov Q Qeybullayev Baki Genclik 1995 ISBN 5 8020 0852 0 s 90 erm Երևան 2008 184 s EdebiyyatEziz Elekberli Qedim turk oguz yurdu Ermenistan Baki Sabah 1994 Ibrahim Bayramov Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Baki Elm 2002 Hebib Rehimoglu Silinmez adlar sagalmaz yaralar Baki Azernesr 1997 B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki Oguz eli 1998 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 Turk xalqlarinin mekteb tarixine dair qiymetli eser anl az sayti Eldar Ismayil Oguz yurdun ovladlari I kitab Baki Tebib nesriyyati 1999 seh 88 Xarici kecidlerEziz Elibeyli Ermeniler yasayan Azerbaycan kendinden son goruntuler OZEL FOTO VIDEO az publika az 2 Iyul 2014 16 40 Istifade tarixi 2014 07 04