Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Tofiq Qəzənfər oğlu Əhmədov (28 fevral 1924, Bakı – 23 mart 1981, Bakı) — Azərbaycan musiqiçisi, dirijor, bəstəkar, ifaçı və musiqi təşkilatçısı, Azərbaycan SSR xalq artisti (1977), Tofiq Əhmədov adına estrada-simfonik orkestrinin yaradıcısı və bədii rəhbəri (1956–1979).
| Tofiq Əhmədov | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (58 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat səbəbi | İnfarkt |
| Dəfn yeri | Bakı şəhəri |
| Vətəndaşlığı | Azərbaycan SSR |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | klarnet-saksofon ifaçısı, dirijor, bəstəkar |
| Musiqi aləti | klarnet-saksofon |
| Mükafatları |   |
Həyatı
Tofiq Qəzənfər oğlu Əhmədov 1923-cü il fevralın 8-də Bakıda anadan olmuşdur. Erkən yaşlarından musiqiyə maraq göstərib. 1941-ci ildə respublikada yeni yaranan estrada simfonik orkestrinə klarnet və saksafon ifaçısı kimi daxil olub. O vaxt orkestrin rəhbəri və dirijoru bəstəkar Tofiq Quliyev idi. Bəstəkar 1942-ci ildə Tofiq Əhmədovu rəhbərlik etdiyi Xəzər Donanması estrada ansamblına dəvət edib. 1945-ci ilə qədər həmin orkestrdə işləyib. Bu illərdə ali təhsil də alıb. 1952-ci ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının nəfəsli alətlər şöbəsinin klarnet sinfini bitirib. 1953-cü ildən daha geniş fəaliyyətə başlayıb. Həmin il Moskvaya mahir truba ifaçısı Edi Roznerin rəhbərlik etdiyi estrada orkestrinə dəvət olunub, dörd ilə qədər orkestrin konsertmeysteri olub. Kifayət qədər təcrübə toplayan musiqiçi 1957-ci ildə Bakıya qayıdaraq "Biz Bakıdanıq" adlı estrada orkestrini yaradıb, 1961-ci ilə qədər bu ansambla rəhbərlik edib. Ansambl ilə müxtəlif ölkələrə qastrola gedib.
Tofiq Əhmədovun yaradıcılığının böyük bir hissəsi Azərbaycan Televiziya və Radiosu ilə bağlıdır. 1961-ci ildə burada "Biz Bakıdanıq" estrada ansamblının solistləri əsasında estrada orkestri yaradıb. Kollektivə A. Zeynallı adına Musiqi Texnikumundan, Ü. Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasından (indiki BMA) tələbələri və məzunları dəvət edib. Bu axtarışları sayəsində orkestr mükəmməl bir kollektiv kimi formalaşıb. O, Müslüm Maqomayev, Şövkət Ələkbərova, Gülağa Məmmədov, Lütfiyar İmanov, Rauf Atakişiyev kimi sənətkarları orkestrlə əməkdaşlığa cəlb edib. Sonralar Natəvan Şeyxova, İlhamə Quliyeva, Rauf Adıgözəlov, Mobil Əhmədov, , Yalçın Rzazadə, Mübariz Tağıyev, Akif İslamzadə, Flora Kərimova, Elmira Rəhimova və başqa sənətkarlar ds Tofiq Əhmədovun rəhbərlik etdiyi estrada orkestrinə qədəm qoydular. O, ömrünün sonuna qədər bu kollektivin bədii rəhbəri və baş dirijoru olub. Bu orkestr üçün müxtəlif nəsildən olan bəstəkarlar da yazıb-yaratmışlar. Məsələn, Qara Qarayev, Fikrət Əmirov, Rauf Hacıyev əsasən simfonik janrda işləmələrinə baxmayaraq, Tofiq Əhmədov onlara estrada orkestri üçün də əsərlər sifariş edirdi. Belə əsərlərə Qara Qarayevin orkestr üçün yazdığı "Estrada rəqsi"ni, Fikrət Əmirovun "Rəqs qravürləri", "Üç miniatür" və s. aid edilə bilər. Tofiq Əhmədovla daha çox yaradıcılıq ünsiyyəti olan Tofiq Quliyev də simfonik orkestr üçün çoxlu sayda pyeslər yazmış və onun əksər mahnılarını müğənnilər məhz bu orkestrlə ifa etmişlər. Buna bəstəkarın "Azərbaycan ritmləri" və başqa əsərləri misal ola bilər.
Estrada simfonik orkestrinin repertuarı bu istiqamətdə geniş yaradıcılıq fəaliyyəti olan Rauf Hacıyevin də əsərləri ilə zəngindir. Onun "Bizim ritmlər", "Lirik rəqs" və başqa pyesləri, mahnıları orkestrin təfsirində ifa olunub. Bundan başqa, Səid Rüstəmov, Cahangir Cahangirov, Vasif Adıgözəlov, Ramiz Mustafayev, Xəyyam Mirzəzadə, Əziz Əzizov, Oqtay Kazımi, Ramiz Mirişli, Cavanşir Quliyev, Mobil Babayev, Faiq Sücəddinov, Eldar Mansurov, Oqtay Rəcəbov, Musa Mirzəyev, Ruhəngiz Qasımova və başqalarının əsərləri də orkestrin repertuarında özünə yer tapmışdır.
Tofiq Əhmədovun yaradıcılığını bir neçə mərhələyə ayırmaq olar. O, ifaçı, dirijor, bəstəkar və musiqi təşkilatçısı kimi fəaliyyət göstərib. Bəstəkar kimi onun çoxsaylı mahnılaır və orkestr üçün çoxlu sayda əsərləri var. "Sağ ol, dağlar", "Ana gözləri", "Güldür məni" və başqa mahnıları bu qəbildəndir. O, Famil Mehdi, Fikrət Qoca, Tofiq Mütəllibov, Rəfiq Zəka Xəndan, Nüsrət Kəsəmənli kimi tanınmış şairlərlə təmas qurur, onların şeirlərindən istifadə edirdi.
Onun yaratdığı Azərbaycan Televiziya və Radiosunun estrada simfonik orkestri fəaliyyətə başladığı ilk illərdən bəri həm respublika daxilində, həm də beynəlxalq aləmdə də böyük nüfuz qazandı. Finlandiyanın Helsinki şəhərində keçirilən gənclərin VIII ümumdünya festivalında, 1968-ci ildə Bolqarıstanda keçirilən ənənəvi "Qızıl Orfey" festivalında və digər beynəlxalq tədbirlərdə orkestr xüsusi mükafatlara layiq görülüb. Sənətkarın vəfatından sonra da orkestr onun qoyduğu ənənələri uğurla davam etdirir. 29 iyun 1977-ci ildə Xalq artisti fəxri adına layiq görülüb. Tofiq Əhmədov 1981-ci il martın 22-də vəfat edib.
Filmoqrafiya
İstinadlar
- https://sia.az/az/news/culture/405721.html.
Ədəbiyyat
- Abdullayeva, S. Xalq artisti Tofiq Əhmədovun 90 illik yubileyi qeyd edilib: [Heydər Əliyev Sarayında] //525-ci qəzet.- 2014.- 25 aprel.- S.7.
- Fərəcov, S. Həyatın musiqili anları: [Heydər Əliyev Sarayında Xalq artistinin yubileyinə həsr edilən tədbir keçirildi] //Mədəniyyət.- 2014.- 25 aprel.- S. 6.
- Təhmirazqızı, S. Görkəmli bəstəkar, ifaçı və musiqi təşkilatçısı: [Xalq artisti Tofiq Əhmədov haqqında] //Mədəniyyət.- 2014.- 25 aprel.- S. 6.
Xarici keçidlər
- Görkəmli dirijor və bəstəkar Tofiq Əhmədovun 90 illik yubileyi qeyd edilmişdir
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Tofiq Ehmedov Tofiq Qezenfer oglu Ehmedov 28 fevral 1924 Baki 23 mart 1981 Baki Azerbaycan musiqicisi dirijor bestekar ifaci ve musiqi teskilatcisi Azerbaycan SSR xalq artisti 1977 Tofiq Ehmedov adina estrada simfonik orkestrinin yaradicisi ve bedii rehberi 1956 1979 Tofiq EhmedovUmumi melumatlarDogum tarixi 8 fevral 1923Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 22 mart 1981 58 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat sebebi InfarktDefn yeri Baki seheriVetendasligi Azerbaycan SSRMusiqici melumatlariFealiyyeti klarnet saksofon ifacisi dirijor bestekarMusiqi aleti klarnet saksofonMukafatlari 1977HeyatiTofiq Qezenfer oglu Ehmedov 1923 cu il fevralin 8 de Bakida anadan olmusdur Erken yaslarindan musiqiye maraq gosterib 1941 ci ilde respublikada yeni yaranan estrada simfonik orkestrine klarnet ve saksafon ifacisi kimi daxil olub O vaxt orkestrin rehberi ve dirijoru bestekar Tofiq Quliyev idi Bestekar 1942 ci ilde Tofiq Ehmedovu rehberlik etdiyi Xezer Donanmasi estrada ansamblina devet edib 1945 ci ile qeder hemin orkestrde isleyib Bu illerde ali tehsil de alib 1952 ci ilde Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasinin nefesli aletler sobesinin klarnet sinfini bitirib 1953 cu ilden daha genis fealiyyete baslayib Hemin il Moskvaya mahir truba ifacisi Edi Roznerin rehberlik etdiyi estrada orkestrine devet olunub dord ile qeder orkestrin konsertmeysteri olub Kifayet qeder tecrube toplayan musiqici 1957 ci ilde Bakiya qayidaraq Biz Bakidaniq adli estrada orkestrini yaradib 1961 ci ile qeder bu ansambla rehberlik edib Ansambl ile muxtelif olkelere qastrola gedib Tofiq Ehmedovun yaradiciliginin boyuk bir hissesi Azerbaycan Televiziya ve Radiosu ile baglidir 1961 ci ilde burada Biz Bakidaniq estrada ansamblinin solistleri esasinda estrada orkestri yaradib Kollektive A Zeynalli adina Musiqi Texnikumundan U Hacibeyli adina Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasindan indiki BMA telebeleri ve mezunlari devet edib Bu axtarislari sayesinde orkestr mukemmel bir kollektiv kimi formalasib O Muslum Maqomayev Sovket Elekberova Gulaga Memmedov Lutfiyar Imanov Rauf Atakisiyev kimi senetkarlari orkestrle emekdasliga celb edib Sonralar Natevan Seyxova Ilhame Quliyeva Rauf Adigozelov Mobil Ehmedov Yalcin Rzazade Mubariz Tagiyev Akif Islamzade Flora Kerimova Elmira Rehimova ve basqa senetkarlar ds Tofiq Ehmedovun rehberlik etdiyi estrada orkestrine qedem qoydular O omrunun sonuna qeder bu kollektivin bedii rehberi ve bas dirijoru olub Bu orkestr ucun muxtelif nesilden olan bestekarlar da yazib yaratmislar Meselen Qara Qarayev Fikret Emirov Rauf Haciyev esasen simfonik janrda islemelerine baxmayaraq Tofiq Ehmedov onlara estrada orkestri ucun de eserler sifaris edirdi Bele eserlere Qara Qarayevin orkestr ucun yazdigi Estrada reqsi ni Fikret Emirovun Reqs qravurleri Uc miniatur ve s aid edile biler Tofiq Ehmedovla daha cox yaradiciliq unsiyyeti olan Tofiq Quliyev de simfonik orkestr ucun coxlu sayda pyesler yazmis ve onun ekser mahnilarini mugenniler mehz bu orkestrle ifa etmisler Buna bestekarin Azerbaycan ritmleri ve basqa eserleri misal ola biler Estrada simfonik orkestrinin repertuari bu istiqametde genis yaradiciliq fealiyyeti olan Rauf Haciyevin de eserleri ile zengindir Onun Bizim ritmler Lirik reqs ve basqa pyesleri mahnilari orkestrin tefsirinde ifa olunub Bundan basqa Seid Rustemov Cahangir Cahangirov Vasif Adigozelov Ramiz Mustafayev Xeyyam Mirzezade Eziz Ezizov Oqtay Kazimi Ramiz Mirisli Cavansir Quliyev Mobil Babayev Faiq Suceddinov Eldar Mansurov Oqtay Recebov Musa Mirzeyev Ruhengiz Qasimova ve basqalarinin eserleri de orkestrin repertuarinda ozune yer tapmisdir Tofiq Ehmedovun yaradiciligini bir nece merheleye ayirmaq olar O ifaci dirijor bestekar ve musiqi teskilatcisi kimi fealiyyet gosterib Bestekar kimi onun coxsayli mahnilair ve orkestr ucun coxlu sayda eserleri var Sag ol daglar Ana gozleri Guldur meni ve basqa mahnilari bu qebildendir O Famil Mehdi Fikret Qoca Tofiq Mutellibov Refiq Zeka Xendan Nusret Kesemenli kimi taninmis sairlerle temas qurur onlarin seirlerinden istifade edirdi Onun yaratdigi Azerbaycan Televiziya ve Radiosunun estrada simfonik orkestri fealiyyete basladigi ilk illerden beri hem respublika daxilinde hem de beynelxalq alemde de boyuk nufuz qazandi Finlandiyanin Helsinki seherinde kecirilen genclerin VIII umumdunya festivalinda 1968 ci ilde Bolqaristanda kecirilen enenevi Qizil Orfey festivalinda ve diger beynelxalq tedbirlerde orkestr xususi mukafatlara layiq gorulub Senetkarin vefatindan sonra da orkestr onun qoydugu eneneleri ugurla davam etdirir 29 iyun 1977 ci ilde Xalq artisti fexri adina layiq gorulub Tofiq Ehmedov 1981 ci il martin 22 de vefat edib FilmoqrafiyaTofiq Ehmedovun orkestrinin konserti film 1962 Qayinana film 1978 Istinadlarhttps sia az az news culture 405721 html EdebiyyatAbdullayeva S Xalq artisti Tofiq Ehmedovun 90 illik yubileyi qeyd edilib Heyder Eliyev Sarayinda 525 ci qezet 2014 25 aprel S 7 Ferecov S Heyatin musiqili anlari Heyder Eliyev Sarayinda Xalq artistinin yubileyine hesr edilen tedbir kecirildi Medeniyyet 2014 25 aprel S 6 Tehmirazqizi S Gorkemli bestekar ifaci ve musiqi teskilatcisi Xalq artisti Tofiq Ehmedov haqqinda Medeniyyet 2014 25 aprel S 6 Xarici kecidlerGorkemli dirijor ve bestekar Tofiq Ehmedovun 90 illik yubileyi qeyd edilmisdir