Tixon Nikolayeviç Xrennikov (rus. Ти́хон Никола́евич Хре́нников (d. 28 mаy (10 iyun) 1913, Lipetsk vilayəti, Eltse kəndi — ö. 14 avqust, 2007, Moskva) — sovet və rus bəstəkarı, pianoçu, ictimai xadim, pedaqoq, professor. SSRİ Bəstəkarlar İttifaqının Sədri (1948–1991). SSRİ xalq artisti (1963), Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1973), Lenin mükafatı laureatı (1974), 3 dəfə ikinci dərəcəli laureatı (1942, 1946, 1952 və SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1967). 8 opera, 5 balet, 3 simfoniya, 9 intrumental konsert, 30 kinofilmin musiqisinin, teatr tamaşaları üçün çoxsaylı musiqi, musiqi proqramı, vokal musiqi müəllifi.
Tixon Xrennikov | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 28 may (10 iyun) 1913 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 14 avqust 2007[…](94 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | bəstəkar, xoreoqraf, musiqişünas, universitet müəllimi[d], pianoçu, musiqi tənqidçisi[d], siyasətçi |
Fəaliyyət illəri | 1927-ci ildən |
Janrlar | opera, simfoniya, konsert[d], balet, sonata, simli kvartet üçün kompozisiya[d] |
Musiqi aləti | piano |
Təhsili |
|
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Görkəmli rus bəstəkarı Tixon Nikolayeviç Xrennikov 1913-cü ildə may ayının 28-də (iyun ayının 10-da) Lipetsk vilayəti, Eltse kəndində tacir ailəsində anadan olub. O ailənin 10-cu övladı idi. Anası Varvara Vasilyeva evdar qadın idi.
Tixon Xrennikov musiqi ilə hələ Yeltsedə yaşadığı günlərdə Anna Fyodorovna Varqunina ilə birlikdə məşğul olmağa başlamış 1927-1928-ci illərin qışında Moskvada olmuş və əsərlərini müəllimi bəstəkar və pianinoçu V.P. Aqarkova göstərmişdir. Aqarkov onun əsərlərini bəyənmiş və ilk öncə Yeltsedə orta təhsilini başa vurmağını, daha sonra Moskvada təhsilini davam etdirməyini istəmişdir. 1929-cu ilin yazında 9 illik məktəbi bitirən Tixon Mixail Qnesinə məktub yazmış və müsbət cavab alaraq Qnesin adına musiqi texnikumuna tələbə olaraq qəbul edilmişdir. 1932-ci ildə texnikumu başa vurur. 1936-cı ildə isə Moskva Konservatoriyasını bitirir. 1933-cü ildə Moskva uşaq teatrında işləməyə dəvət olunur. 1941-ci ildə Qırmızı Ordu teatrının musiqi hissəsinə rəhbərlik etmişdir.
"Tufanda", "Ana", "Doroteya" və sair operaların, "Məhəbbətə məhəbbətlə" və "Qusar balladası" baletlərinin, bir sıra operetta və simfoniya əsərlərinin müəllifidir. Üzeyir Hacıbəyov 1939-cu ildə Xrennikovun "Tufanda" operasının ilk tamaşasında iştirak etmiş, bu opera bir çox görkəmli musiqişünaslar tərəfindən kəskin tənqid olunduğu zaman onu qətiyyətlə müdafiə etmiş, musiqidə "yeni söz" kimi qiymətləndirmişdir. Xrennikov yaradıcılığına və şəxsiyyətinə dərin hörmətlə yanaşdığı Hacıbəyovu "Azərbaycan musiqisinin ağsaqqalı" adlandırmış, onun haqqında xatirə yazmış, eləcə də bəstəkarın anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar keçirilən təntənəli gecələrdə çıxış etmişdir.
1930-cu illərdə Xrennikov Sovet bəstəkarlarının sırasına artıq rəsmən daxil olmuş və "bəstəkar gəncliyi" təmsil edirdi.
Görkəmli bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun ev-muzeyini ziyarət edərkən Üzeyir Hacıbəyov barədə belə demişdir:
Mən Azərbaycan musiqisinin, mədəniyyətinin ürəyi sayılan Üzeyir Hacıbəyovun ev-muzeyinə heyran oldum. Üzeyir Hacıbəyov bütün Şərqin musiqi mədəniyyətində parlaq ulduzdur. Bu evi elə bir mərkəzə çevirmək lazımdır ki, o Üzeyir Hacıbəyov musiqisinin qonşu Şərq xalqlarına göstərdiyi təsiri, Hacıbəyov ənənələri ilə sözün əsl mənasında əks etdirə bilsin. Mən Üzeyir Hacıbəyovu şəxsən tanıdığıma görə xoşbəxtəm. Vaxtilə mənə etdiklərinə görə ona minnətdaram. Tixon Xrennikov |
O, 14 avqust 2007-ci ildə Moskvada vəfat etmişdir. 17 avqust tarixində doğulduğu Yeltsedə dəfn olunmuşdur.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- http://www.russia-ic.com/news/show/4544/.
- Хренников Тихон Николаевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118871072 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- LIBRIS. 2012.
- "Биография Тихона Хренникова". 2013-10-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-30.
- Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Том 6. Хейнце — Яшугин. 1108 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1982 год
- Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. Bakı: Şərq-Qərb, 2007, s. 109
- "Ölməz bəstəkarın 40 yaşlı ev-muzeyi". 2020-01-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-30.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Биография Тихона Хренникова
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tixon Nikolayevic Xrennikov rus Ti hon Nikola evich Hre nnikov d 28 may 10 iyun 1913 Lipetsk vilayeti Eltse kendi o 14 avqust 2007 Moskva sovet ve rus bestekari pianocu ictimai xadim pedaqoq professor SSRI Bestekarlar Ittifaqinin Sedri 1948 1991 SSRI xalq artisti 1963 Sosialist Emeyi Qehremani 1973 Lenin mukafati laureati 1974 3 defe ikinci dereceli Stalin mukafati laureati 1942 1946 1952 ve SSRI Dovlet mukafati laureati 1967 8 opera 5 balet 3 simfoniya 9 intrumental konsert 30 kinofilmin musiqisinin teatr tamasalari ucun coxsayli musiqi musiqi proqrami vokal musiqi muellifi Tixon XrennikovUmumi melumatlarDogum tarixi 28 may 10 iyun 1913Dogum yeri Yelets Yelets qezasi d Orlov quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 14 avqust 2007 2007 08 14 94 yasinda Vefat yeri Moskva RusiyaVetendasligi SSRI RusiyaMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekar xoreoqraf musiqisunas universitet muellimi d pianocu musiqi tenqidcisi d siyasetciFealiyyet illeri 1927 ci ildenJanrlar opera simfoniya konsert d balet sonata simli kvartet ucun kompozisiya d Musiqi aleti pianoTehsili Moskva Dovlet Konservatoriyasi 1936 Qnesins adina Dovlet Musiqi Kolleci d 1932 Uzvluyu SSRI Bestekarlar Ittifaqi ADR Incesenet Akademiyasi d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiGorkemli rus bestekari Tixon Nikolayevic Xrennikov 1913 cu ilde may ayinin 28 de iyun ayinin 10 da Lipetsk vilayeti Eltse kendinde tacir ailesinde anadan olub O ailenin 10 cu ovladi idi Anasi Varvara Vasilyeva evdar qadin idi Tixon Xrennikov musiqi ile hele Yeltsede yasadigi gunlerde Anna Fyodorovna Varqunina ile birlikde mesgul olmaga baslamis 1927 1928 ci illerin qisinda Moskvada olmus ve eserlerini muellimi bestekar ve pianinocu V P Aqarkova gostermisdir Aqarkov onun eserlerini beyenmis ve ilk once Yeltsede orta tehsilini basa vurmagini daha sonra Moskvada tehsilini davam etdirmeyini istemisdir 1929 cu ilin yazinda 9 illik mektebi bitiren Tixon Mixail Qnesine mektub yazmis ve musbet cavab alaraq Qnesin adina musiqi texnikumuna telebe olaraq qebul edilmisdir 1932 ci ilde texnikumu basa vurur 1936 ci ilde ise Moskva Konservatoriyasini bitirir 1933 cu ilde Moskva usaq teatrinda islemeye devet olunur 1941 ci ilde Qirmizi Ordu teatrinin musiqi hissesine rehberlik etmisdir Tufanda Ana Doroteya ve sair operalarin Mehebbete mehebbetle ve Qusar balladasi baletlerinin bir sira operetta ve simfoniya eserlerinin muellifidir Uzeyir Hacibeyov 1939 cu ilde Xrennikovun Tufanda operasinin ilk tamasasinda istirak etmis bu opera bir cox gorkemli musiqisunaslar terefinden keskin tenqid olundugu zaman onu qetiyyetle mudafie etmis musiqide yeni soz kimi qiymetlendirmisdir Xrennikov yaradiciligina ve sexsiyyetine derin hormetle yanasdigi Hacibeyovu Azerbaycan musiqisinin agsaqqali adlandirmis onun haqqinda xatire yazmis elece de bestekarin anadan olmasinin 100 illiyi ile elaqedar kecirilen tenteneli gecelerde cixis etmisdir 1930 cu illerde Xrennikov Sovet bestekarlarinin sirasina artiq resmen daxil olmus ve bestekar gencliyi temsil edirdi Gorkemli bestekar Uzeyir Hacibeyovun ev muzeyini ziyaret ederken Uzeyir Hacibeyov barede bele demisdir Men Azerbaycan musiqisinin medeniyyetinin ureyi sayilan Uzeyir Hacibeyovun ev muzeyine heyran oldum Uzeyir Hacibeyov butun Serqin musiqi medeniyyetinde parlaq ulduzdur Bu evi ele bir merkeze cevirmek lazimdir ki o Uzeyir Hacibeyov musiqisinin qonsu Serq xalqlarina gosterdiyi tesiri Hacibeyov eneneleri ile sozun esl menasinda eks etdire bilsin Men Uzeyir Hacibeyovu sexsen tanidigima gore xosbextem Vaxtile mene etdiklerine gore ona minnetdaram Tixon Xrennikov O 14 avqust 2007 ci ilde Moskvada vefat etmisdir 17 avqust tarixinde doguldugu Yeltsede defn olunmusdur IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 http www russia ic com news show 4544 Hrennikov Tihon Nikolaevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Deutsche Nationalbibliothek Record 118871072 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 LIBRIS 2012 Biografiya Tihona Hrennikova 2013 10 09 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 30 Muzykalnaya enciklopediya Gl red Yu V Keldysh Tom 6 Hejnce Yashugin 1108 stb s ill M Sovetskaya enciklopediya 1982 god Uzeyir Hacibeyov ensiklopediyasi Baki Serq Qerb 2007 s 109 Olmez bestekarin 40 yasli ev muzeyi 2020 01 08 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 30 Hemcinin baxUzeyir HacibeyovXarici kecidlerBiografiya Tihona Hrennikova