Tiksi (saxa Тиксии) — Saxa Respublikasının Bulun ulusunun mərkəzi olan, şəhər tipli qəsəbə. Rusiyanın ən ucqar şimal ərazisində yerləşən dördüncü yaşayış mənyəqəsidir (Dikson, Xatanqa, Dikson).
Tiksi | |
---|---|
saxa Тиксии | |
Ölkə | Rusiya |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1933 |
İlk məlumat | 1933 |
Mərkəzin hündürlüyü | 10 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 4.557 nəfər (2015) |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +7 41167 |
Poçt indeksi | 678400 |
Nəqliyyat kodu | 14 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiya
Şəhər qütb en dairəsi daxilində, Lena deltası yaxınlığında, Laptevlər dənizinin Tiksi buxtasında yerləşir.
Tarixi
Şimal dəniz yolu üzərində dayanacaq məntəqəsi kimi 1933-ci ildə əsası qoyulmuşdur. Bir il öncə isə Tiksinin yaxınlığında 1932-ci ildə Qütb stansiyası istifdəyə veilmişdir. 1957-ci ildə Qütb qeokosmofizik abservatoriya istifadəyə verilir.
1939-ci ildə yaşayış məntəqəsinə şəhər tipli qəsəbə statusu verilir.
1941—1944-ci illərdə burada SSRİ-nin daxili konvoy məntəqəsi rolunu oynayırdı. Halbu ki, bu ərəfələr ərazidə almanların sualtıqayıqları və torpedo katerləri yerləşirdi (gizli baza).
Nəqliyyat
- Gəmiçilik
Gəmiçilik üçün cəmi 3 aydan az müddətdə yararlı olur. Rusiyanın uzaq şimal ərazisində əsas limanlarındandır.
- Aviyasiya
Tiksidə federal əhəmiyətli aeroport fəaliyyət göstərir ( 1 oktyabr 2012 ildən 16 aprel 2013 ilə qədər aeroport bağlanır. 16 aprel 2013 ildə dövlət daxili reyslər bərpa ediləcək).
Şəhərin seçilmiş abidələri
- Tipoqrafiya.
- Muzey:
- Arktikanın təsvir edilmiş incəsənət və mədəniyyəti,
- Təbiət qoruğu «Ust-Lena».
- Spasa Nerukotvor məbədi (2006 ildə inşa edilib.)
İqlimi
Şəhər qütb dairəsi daxilində yerləşir. İqlimi sərtdir. Şaxtanı isə dəniz müəyyən qədər yumşaldır. Yanvar ayının orta temperaturu −37.3°S, iyul və avqust aylarında isə +2.9°, +7.7° S təşkil edir. Artıq sentyabr ayında qış başlayır. Qışın sonu iyunun ikinci yarısına təsadüf edir. İlk boyu şaxta müşahidə edilir. Yayda bəzən tempertur qısa müddət ərzində -25°S olur.
Fevral 2013 ildə Tiksidə -49.5°S temperatur müşhidə edilmişdir. Burada 99 sm hündürlüyündə qar müşahidə edilir. Qütb gecələri 67 gün ( 19 noyabrdan 24 yanvar), qütb gündüzləri 86 gün (10 may).
İstinadlar
- "Аэродром поселка Тикси на севере Якутии закрыт до конца года". 2014-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-15.
- "Министерство обороны Российской Федерации открывает заполярный аэродром Тикси". 2021-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-15.
- "Храм Спаса Нерукотворного". 2011-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-15.
Mənbə
- Tiksinin qeyri-rəsmi saytı 2014-04-08 at the Wayback Machine
- Tiksinin şəkilləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tiksi saxa Tiksii Saxa Respublikasinin Bulun ulusunun merkezi olan seher tipli qesebe Rusiyanin en ucqar simal erazisinde yerlesen dorduncu yasayis menyeqesidir Dikson Xatanqa Dikson Tiksisaxa Tiksii71 38 12 sm e 128 52 04 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1933Ilk melumat 1933Merkezin hundurluyu 10 mSaat qursagiEhalisiEhalisi 4 557 nefer 2015 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 7 41167Poct indeksi 678400Neqliyyat kodu 14Xeriteni goster gizle Tiksi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaSeher qutb en dairesi daxilinde Lena deltasi yaxinliginda Laptevler denizinin Tiksi buxtasinda yerlesir TarixiSimal deniz yolu uzerinde dayanacaq menteqesi kimi 1933 ci ilde esasi qoyulmusdur Bir il once ise Tiksinin yaxinliginda 1932 ci ilde Qutb stansiyasi istifdeye veilmisdir 1957 ci ilde Qutb qeokosmofizik abservatoriya istifadeye verilir 1939 ci ilde yasayis menteqesine seher tipli qesebe statusu verilir 1941 1944 ci illerde burada SSRI nin daxili konvoy menteqesi rolunu oynayirdi Halbu ki bu erefeler erazide almanlarin sualtiqayiqlari ve torpedo katerleri yerlesirdi gizli baza NeqliyyatGemicilik Gemicilik ucun cemi 3 aydan az muddetde yararli olur Rusiyanin uzaq simal erazisinde esas limanlarindandir Aviyasiya Tikside federal ehemiyetli aeroport fealiyyet gosterir 1 oktyabr 2012 ilden 16 aprel 2013 ile qeder aeroport baglanir 16 aprel 2013 ilde dovlet daxili reysler berpa edilecek Seherin secilmis abideleriTipoqrafiya Muzey Arktikanin tesvir edilmis incesenet ve medeniyyeti Tebiet qorugu Ust Lena Spasa Nerukotvor mebedi 2006 ilde insa edilib Tundra lansafti Tiksi IqlimiSeher qutb dairesi daxilinde yerlesir Iqlimi sertdir Saxtani ise deniz mueyyen qeder yumsaldir Yanvar ayinin orta temperaturu 37 3 S iyul ve avqust aylarinda ise 2 9 7 7 S teskil edir Artiq sentyabr ayinda qis baslayir Qisin sonu iyunun ikinci yarisina tesaduf edir Ilk boyu saxta musahide edilir Yayda bezen tempertur qisa muddet erzinde 25 S olur Fevral 2013 ilde Tikside 49 5 S temperatur mushide edilmisdir Burada 99 sm hundurluyunde qar musahide edilir Qutb geceleri 67 gun 19 noyabrdan 24 yanvar qutb gunduzleri 86 gun 10 may Istinadlar Aerodrom poselka Tiksi na severe Yakutii zakryt do konca goda 2014 10 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 15 Ministerstvo oborony Rossijskoj Federacii otkryvaet zapolyarnyj aerodrom Tiksi 2021 06 20 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 15 Hram Spasa Nerukotvornogo 2011 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 15 MenbeTiksinin qeyri resmi sayti 2014 04 08 at the Wayback Machine Tiksinin sekilleri