Tiflis tramvayı (gürc. თბილისის ტრამვაი) — 1883-cü ildə (konka şəklində) meydana çıxan və 2006-cı ildə fəaliyyətini dayandıran nəqliyyat sistemi. Gürcüstanda yeganə tramvay sistemi idi. XX əsrin ikinci yarısında tramvayda ona qədər marşrut var idi. Lakin sonradan sistem sürətlə geriləmə baş verir.
Tiflis tramvayı | |
---|---|
Tramvay sistemi | |
Ölkə | Gürcüstan |
Şəhər | Tiflis |
Sistemin tipi | sərnişin |
Açılış tarixi | 1883 |
Bağlanma tarixi | 2006 |
Marşrutların sayı | 21 |
1524 mm | |
Qida növü | hava əlaqə məftili ilə elektrik |
Kontakt şəbəkəsinin gərginliyi | 600 V |
Tarix
Konka 3 aprel 1883-cü ildə Tiflisdə istifadəyə verilir. Orijinal yol göstəricisi 914 mm olur. Konkanın ilk xətti Mixaylovski (indiki David Aqmaşenebeli prospekti) prospekti ilə və Vorontsovskaya meydanı ilə dəmir yolu stansiyasını birləşdirirdi. Tezliklə marşrut İrəvan meydanına (indiki — Azadlıq meydanı) qədər uzanır və vaqonların sayı 556-ya (439 iki atlı və 117 tək atlı) çatır. 1904-cü ildə Kiroçnaya küçəsi (indi — Marcanişvili) boyunca bir xətt çəkilir
Bununla birlikdə XX əsrin əvvəllərində konkanın vaxtının keçdiyi artıq bəlli idi. Buna görə Belçikanın ""Helios" Elektrik Cəmiyyəti" tərəfindən elektrikli tramvayının qurulması üçün qərara alınır (bu şirkət daha əvvəl 1902-ci ildə Vladiqafqazda tramvayın qurulmasında iştirak edir). 25 dekabr 1904-cü ildə ilk elektrik tramvay xətti fəaliyyətə başlayır. Atlı sələfindən fərqli olaraq elektrik tramvayının yol eni 1000 mm olur. 1910-cu ildə 914 mm ölçülü konka fəaliyyətini dayandırır. Tiflis elektrikli tramvayın meydana çıxdığı Rusiya İmperiyasının 26-cı şəhəri olur.
1933-cü ildə tramvayın geniş bir yola (1524 mm) dəyişdirilməsi üzərində iş başlayır, ancaq əvvəlki ölçülü xətlər 1942-ci ilə qədər mövcud olur.
1965–1970-ci illərdə tramvay şəbəkəsinin uzunluğu 105 kilometrə, arsenalı isə 299 vaqona çatır. Bundan sonra şəhərdə tramvayın deqradasiyası başlayır və 2000-ci ilə qədər yalnız səkkiz marşrut qalır (11, 12, 3, 4, 1, 2, 6, 7). 2003-cü ilə qədər 4 marşrut varlığını qoruya bilir (11, 12, 1, 7). 2005-ci ilə qədər 12 tramvay mövcud olur ki, onlarda 2006-cı ilin sonuna qədər işləyir.
30 noyabr 2006-cı ildə Tiflis bələdiyyə başçısının müavini Qeorqi Meladze Tiflisdə elektrik nəqliyyatının ləğvi ilə bağlı yayılan xəbərləri təkzib edir, amma ertəsi gün tramvay və trolleybusun ləğvi qərarı verilir. 4 dekabr 2006-cı ildə Tiflis tramvayı (və trolleybus) fəaliyyətini dayandırır. Tiflisdə tramvay ləğv edildikdən sonra Gürcüstanda tramvay xətti də ləğv edilir.
Hərəkət heyəti
Tiflisdəki tramvayın bağlanması zamanı hərəkət heyəti Riqa zavodunun (RVZ-6) və Ust-Katavskinin (KTM-5) vaqonlarından ibarət idi. 1960-cı ildə Tiflis tramvay və trolleybus idarəsi tək başına "Tiflis" adlı dörd qatar istehsal edir.
İstinadlar
- Доктор географических наук Тархов С. А. Владикавказскому трамваю — 100 лет // Вестник городского электрического транспорта России : ж. — М, 2004. — № № 4 (61). — С. 33.
- Сайт "Трамвайные вагоны" 2010-08-26 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tiflis tramvayi gurc თბილისის ტრამვაი 1883 cu ilde konka seklinde meydana cixan ve 2006 ci ilde fealiyyetini dayandiran neqliyyat sistemi Gurcustanda yegane tramvay sistemi idi XX esrin ikinci yarisinda tramvayda ona qeder marsrut var idi Lakin sonradan sistem suretle gerileme bas verir Tiflis tramvayiTramvay sistemiOlke GurcustanSeher TiflisSistemin tipi sernisinAcilis tarixi 1883Baglanma tarixi 2006Marsrutlarin sayi 211524 mmQida novu hava elaqe meftili ile elektrikKontakt sebekesinin gerginliyi 600 VTarixKonka 3 aprel 1883 cu ilde Tiflisde istifadeye verilir Orijinal yol gostericisi 914 mm olur Konkanin ilk xetti Mixaylovski indiki David Aqmasenebeli prospekti prospekti ile ve Vorontsovskaya meydani ile demir yolu stansiyasini birlesdirirdi Tezlikle marsrut Irevan meydanina indiki Azadliq meydani qeder uzanir ve vaqonlarin sayi 556 ya 439 iki atli ve 117 tek atli catir 1904 cu ilde Kirocnaya kucesi indi Marcanisvili boyunca bir xett cekilir Bununla birlikde XX esrin evvellerinde konkanin vaxtinin kecdiyi artiq belli idi Buna gore Belcikanin Helios Elektrik Cemiyyeti terefinden elektrikli tramvayinin qurulmasi ucun qerara alinir bu sirket daha evvel 1902 ci ilde Vladiqafqazda tramvayin qurulmasinda istirak edir 25 dekabr 1904 cu ilde ilk elektrik tramvay xetti fealiyyete baslayir Atli selefinden ferqli olaraq elektrik tramvayinin yol eni 1000 mm olur 1910 cu ilde 914 mm olculu konka fealiyyetini dayandirir Tiflis elektrikli tramvayin meydana cixdigi Rusiya Imperiyasinin 26 ci seheri olur 1933 cu ilde tramvayin genis bir yola 1524 mm deyisdirilmesi uzerinde is baslayir ancaq evvelki olculu xetler 1942 ci ile qeder movcud olur 1965 1970 ci illerde tramvay sebekesinin uzunlugu 105 kilometre arsenali ise 299 vaqona catir Bundan sonra seherde tramvayin deqradasiyasi baslayir ve 2000 ci ile qeder yalniz sekkiz marsrut qalir 11 12 3 4 1 2 6 7 2003 cu ile qeder 4 marsrut varligini qoruya bilir 11 12 1 7 2005 ci ile qeder 12 tramvay movcud olur ki onlarda 2006 ci ilin sonuna qeder isleyir 30 noyabr 2006 ci ilde Tiflis belediyye bascisinin muavini Qeorqi Meladze Tiflisde elektrik neqliyyatinin legvi ile bagli yayilan xeberleri tekzib edir amma ertesi gun tramvay ve trolleybusun legvi qerari verilir 4 dekabr 2006 ci ilde Tiflis tramvayi ve trolleybus fealiyyetini dayandirir Tiflisde tramvay legv edildikden sonra Gurcustanda tramvay xetti de legv edilir Hereket heyetiTiflisdeki tramvayin baglanmasi zamani hereket heyeti Riqa zavodunun RVZ 6 ve Ust Katavskinin KTM 5 vaqonlarindan ibaret idi 1960 ci ilde Tiflis tramvay ve trolleybus idaresi tek basina Tiflis adli dord qatar istehsal edir IstinadlarDoktor geograficheskih nauk Tarhov S A Vladikavkazskomu tramvayu 100 let Vestnik gorodskogo elektricheskogo transporta Rossii zh M 2004 4 61 S 33 Sajt Tramvajnye vagony 2010 08 26 at the Wayback Machine