Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Taun həkimi (ing. Plague doctor) — taun xəstəliyindən əziyyət çəkən insanların müalicə edilməsi üçün fəaliyyət göstərən həkim. Taun həkimləri xüsusi ilə kənd və şəhərlərdə epidemiyaların yayılmağa başlamasından sonra müqavilə ilə müalicə üçün ərazilərə gətirilirdi. Bəzi taun həkimləri, daha çox gəlir əldə etmək məqsədi ilə insanlara saxta xüsusi müalicə üsulları təklif etməkləri ilə tanınmışdır. Bu həkimlər tibb təhsili almış peşəkar həkimlər deyildilər, əsasən bu işi sonradan öyrənib, əldə etdikləri təcrübələr əsasında insanlara yardım etməyə çalışırdılar. Taun həkimlərinin nadir hallarda olsa da, bəzi xəstələrə köməklik etdiyi məlumdur. Əsas məsələlərdən biri işini bilən həkimlərin çox az olması idi.
Taun həkimləri xəstələri özləri tərəfindən hazırlanmış müqaviləyə uyğun formada müalicə etməyə üstünlük verirdilər. Bu müqavilə taun həkimi müqaviləsi adlanır və xidməti göstərən şəxs ilə şəhər və ya kənd şurası arasında imzalanırdı. Avropanın bir şəhərində eyni vaxtda iki və daha çox taun həkiminin işlədiyi hallar da mövcud idi.Fransa və Hollandiyada taun həkimi kimi fəaliyyət göstərən şəxslərin mütləq əksəriyyəti tibb təhsili olmadığından çox vaxt müşahidəçi kimi öz işlərinə davam edirdilər. Tarixi mənbələrdə Fransada taun həkimi kimi işləyən bir nəfərin öncədən meyvə satıcısı olduğu yazılmışdır.
XVII və XVIII əsrlərdə etibarən taun həkimləri geyindikləri kostyumlarla diqqəti cəlb etməyə başladılar. Uzun burnu olan kostyum müxtəlif aromatik qoxuları bir yerdə cəmləyərək qoxumuş havanın içəri daxil olmasının qarşısını alırdı. Həmin dövrlərdə qoxunun taunun yoluxmasında əsas şərtlərdən biri olduğuna inanılırdı. Kostyum Fransa kralı XIII Lüdovikin baş həkimi olmuş Çarlz de Lormedən ilhamlanaraq hazırlanmışdır.
İstinadlar
- Cipolla, p. 65
- Cipolla, p. 68 3/4 down page
- Rosenhek, Jackie. . Doctor's Review. October 2011. 2014-05-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
- Ellis, p. 202
- Byrne (Daily), p. 169
- Simon, p. 3
- Byrne, 170
- "The "Science" Behind Today's Plague Doctor Costume". Gizmodo. June 2017. 2017-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-06-23.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Taun hekimi ing Plague doctor taun xesteliyinden eziyyet ceken insanlarin mualice edilmesi ucun fealiyyet gosteren hekim Taun hekimleri xususi ile kend ve seherlerde epidemiyalarin yayilmaga baslamasindan sonra muqavile ile mualice ucun erazilere getirilirdi Bezi taun hekimleri daha cox gelir elde etmek meqsedi ile insanlara saxta xususi mualice usullari teklif etmekleri ile taninmisdir Bu hekimler tibb tehsili almis pesekar hekimler deyildiler esasen bu isi sonradan oyrenib elde etdikleri tecrubeler esasinda insanlara yardim etmeye calisirdilar Taun hekimlerinin nadir hallarda olsa da bezi xestelere komeklik etdiyi melumdur Esas meselelerden biri isini bilen hekimlerin cox az olmasi idi Taun hekimleri ozlerine mexsus geyimleri ile diqqeti celb etmekde idi Resmde 1656 ci ilde Romada calisan taun hekimi tesvir edilmisdir Taun hekimleri xesteleri ozleri terefinden hazirlanmis muqavileye uygun formada mualice etmeye ustunluk verirdiler Bu muqavile taun hekimi muqavilesi adlanir ve xidmeti gosteren sexs ile seher ve ya kend surasi arasinda imzalanirdi Avropanin bir seherinde eyni vaxtda iki ve daha cox taun hekiminin islediyi hallar da movcud idi Fransa ve Hollandiyada taun hekimi kimi fealiyyet gosteren sexslerin mutleq ekseriyyeti tibb tehsili olmadigindan cox vaxt musahideci kimi oz islerine davam edirdiler Tarixi menbelerde Fransada taun hekimi kimi isleyen bir neferin onceden meyve saticisi oldugu yazilmisdir XVII ve XVIII esrlerde etibaren taun hekimleri geyindikleri kostyumlarla diqqeti celb etmeye basladilar Uzun burnu olan kostyum muxtelif aromatik qoxulari bir yerde cemleyerek qoxumus havanin iceri daxil olmasinin qarsisini alirdi Hemin dovrlerde qoxunun taunun yoluxmasinda esas sertlerden biri olduguna inanilirdi Kostyum Fransa krali XIII Ludovikin bas hekimi olmus Carlz de Lormeden ilhamlanaraq hazirlanmisdir IstinadlarCipolla p 65 Cipolla p 68 3 4 down page Rosenhek Jackie Doctor s Review October 2011 2014 05 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 06 23 Ellis p 202 Byrne Daily p 169 Simon p 3 Byrne 170 The Science Behind Today s Plague Doctor Costume Gizmodo June 2017 2017 08 09 tarixinde Istifade tarixi 2017 06 23