Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tarixi demoqrafiya — demoqrafik prosesləri və onların tarixi inkişafını öyrənən elm.
Tarixi demoqrafiya bəşər tarixinin ayrı-ayrı dövrlərində doğumun və ölümün inkişaf dinamikasını, istər ümumi tarixi proseslərin gedişatı, istərsə də konkret tarixi hadisənin səbəbləri əsasında öyrənməklə ayrı-ayrı demoqrafik hadisələr arasında oxşar və fərqli xüsusiyyətləri, həmçinin bu oxşarlığı, eyniyyəti və fərqliliyi, fərdiliyi doğuran səbəbləri üzə çıxarır.
Mənbələri
Tarixi demoqrafiyanın mənbələri araşdırmanın dövrünə və mövzularına görə dəyişir.
Son dövrdə - XIX əsrin əvvəllərindən başlayaraq əksər Avropa ölkələrində, daha sonra isə dünyanın digər ölkələrində - tarixi demoqraflar hökumətlərin topladığı məlumatlardan, və həyati statistikalardan də istifadə edirlər.
Erkən müasir dövrdə, tarixi demoqraflar, fransız tarixçisi Luis Henri tərəfindən hazırlanmış üsullardan, ocaq və sorğu vergi qeydlərindən istifadə edərək, vəftiz, evlilik və dəfn hadisələrinin gizli qeydlərinə çox güvənirlər.
Tədqiqat istiqamətləri
Tarixi demoqrafiyada tədqiqat şərti olaraq üç əsas istiqamətə ayrılır:
1) əhalinin sayının, tərkibinin və sıxlığının, habelə miqrasiya və köçmə dinamikasının tədqiqatları;
2) bu proseslərin və onların sosial məkanlarının tarixi təhlili;
3) demoqrafik amillərin tarixi prosesdəki rolunun və demoqrafik proseslərin tarixi şərtliliyinin öyrənilməsi.
Dövrləşməsi
Tarixi demoqrafiya mənbələrdən asılı olaraq üç dövrə bölünür - yazıyaqədərki, pre-statistik, statistik.
Yazıyaqədərki dövrün tədqiqatları , arxeologiya və etnoqrafiya məlumatlarından istifadə edərək paleodemoqrafiya mövzusudur.
Statistikadan əvvəlki dövrün demoqrafik mənbələrinin çatışmazlığı və parçalanması, həmçinin dolayı tədqiqatlardan istifadə ehtiyacı xüsusi metodların inkişafına səbəb oldu. Ən çox öyrənilənlər XVI-XVIII əsrlər Qərbi Avropa demoqrafik tarixinə aid mənbələrdir.
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
Azərbaycan dilində
- Aydın Məmmədov. Tarixi demoqrafiya. Dərslik. Bakı, 2019.
Rus dilində
- Кивимяэ С. К., Пуллат Р. Н. Первый Всесоюзный семинар по исторической демографии в Таллине // История СССР, 1975, № 3.
- Проблемы исторической демографии СССР. Таллин, 1977.
- Численность и классовый состав населения России и СССР (XVI—XX вв.). Таллин, 1979.
- Проблемы исторической демографии СССР. Томск, 1980.
- Шелестов Д. К. Советская историческая демография на современном этапе // История СССР, 1982, № 4.
- Водарский Я. Е. Историческая демография как научная дисциплина // Проблемы исторической демографии СССР (период социализма). — Кишинёв: Штиинца, 1985. — 147 с.
- Шелестов Д. К. Историческая демография: Учебное пособие для вузов по специальности «История». — М.: Высшая школа, 1987. — 288 с. — 9000 экз. (в пер.)
- Федотов В.В. Античные демографические процессы по данным исторической географии (результаты и перспективы исследований) // Женщина, брак, семья до начала Нового времени. Демографические и социокультурные аспекты. М.: Наука, 1993. С. 130 – 140.
- Горская Н. А. Историческая демография России эпохи феодализма: (Итоги и проблемы изучения) / Отв. ред. Я. Е. Водарский; Рецензенты: Н. Ф. Демидова, А. А. Преображенский; Институт российской истории РАН. — М.: Наука, 1994. — 224 с. — 870 экз. — . (в пер.)
İngilis dilində
- Alter, George C., et al. "Introduction: Longitudinal analysis of historical-demographic data." Journal of Interdisciplinary History (2012) 42#4 pp: 503-517. Online
- Alter, George C., et al. "Completing Life Histories with Imputed Exit Dates: A Method for Historical Data from Passive Registration Systems," Population (2009) 64:293–318.
- Arriaga, Eduardo E. "A New Approach to the Measurements of Urbanization" Economic Development & Cultural Change (1970) 18#2 pp 206–18 in JSTOR
- Coale, Ansley J. Regional Model Life Tables and Stable Populations (2nd ed. 1983)
- Fauve-Chamoux, Antoinette. "A Personal Account of the History of Historical Demography in Europe at the End of the Glorious Thirty (1967-1975)." Essays in Economic & Business History 35.1 (2017): 175-205.
- Gutmann, Myron P. et al. eds. Navigating Time and Space in Population Studies (2012) excerpt and text search
- Henry, Louis. Population: analysis and models (London: Edward Arnold, 1976)
- Henry, Louis. On the measurement of human fertility: selected writings of Louis Henry (Elsevier Pub. Co, 1972)
- Henry, Louis. "The verification of data in historical demography." Population studies 22.1 (1968): 61-81.
- Nusteling, Hubert. "Fertility in historical demography and a homeostatic method for reconstituting populations in pre-statistical periods." Historical Methods: A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History (2005) 38#3 pp: 126-142. DOI:10.3200/HMTS.38.3.126-142
- Smith, Daniel Scott. "A perspective on demographic methods and effects in social history." William and Mary Quarterly (1982 ): 442-468. in JSTOR
- Reher, David S., and Roger Schofield. Old and new methods in historical demography (Clarendon Press 1993), 426 pp.
- Swanson, David A. and Jacob S. Siegel. The Methods and Materials of Demography (2nd ed. 2004); rewritten version of Henry S. Shryock and Jacob S. Siegel, The Methods and Materials of Demography (1976); compendium of techniques
- Swedlund, Alan C. "Historical demography as population ecology." Annual Review of Anthropology (1978) pp: 137-173.
- van de Walle, Etienne. "Historical Demography" in Dudley L. Poston and Michael Micklin, eds. Handbook of Population (Springer US, 2005) pp 577–600
- Watkins, Susan Cotts, and Myron P. Gutmann. "Methodological issues in the use of population registers for fertility analysis." Historical Methods: A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History (1983) 16#3: 109-120.
- Willigan, J. Dennis, and Katherine A. Lynch, Sources and Methods of Historical Demography, (New York: Academic Press, 1982) 505 p. Abstract
- Wrigely, E. A., ed. An Introduction to English Historical Demography, London: Weidenfeld & Nicolson, 1966.
İstinadlar
- Aydın Məmmədov. Tarixi demoqrafiya. Dərslik. Bakı, 2019. s.9 2021-06-26 at the Wayback Machine
- Historical Demography 2016-12-21 at the Wayback Machine in Encyclopedia of Public Health, Retrieved on 3 May 2005
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tarixi demoqrafiya demoqrafik prosesleri ve onlarin tarixi inkisafini oyrenen elm Tarixi demoqrafiya beser tarixinin ayri ayri dovrlerinde dogumun ve olumun inkisaf dinamikasini ister umumi tarixi proseslerin gedisati isterse de konkret tarixi hadisenin sebebleri esasinda oyrenmekle ayri ayri demoqrafik hadiseler arasinda oxsar ve ferqli xususiyyetleri hemcinin bu oxsarligi eyniyyeti ve ferqliliyi ferdiliyi doguran sebebleri uze cixarir MenbeleriTarixi demoqrafiyanin menbeleri arasdirmanin dovrune ve movzularina gore deyisir Son dovrde XIX esrin evvellerinden baslayaraq ekser Avropa olkelerinde daha sonra ise dunyanin diger olkelerinde tarixi demoqraflar hokumetlerin topladigi melumatlardan ve heyati statistikalardan de istifade edirler Erken muasir dovrde tarixi demoqraflar fransiz tarixcisi Luis Henri terefinden hazirlanmis usullardan ocaq ve sorgu vergi qeydlerinden istifade ederek veftiz evlilik ve defn hadiselerinin gizli qeydlerine cox guvenirler Tedqiqat istiqametleriTarixi demoqrafiyada tedqiqat serti olaraq uc esas istiqamete ayrilir 1 ehalinin sayinin terkibinin ve sixliginin habele miqrasiya ve kocme dinamikasinin tedqiqatlari 2 bu proseslerin ve onlarin sosial mekanlarinin tarixi tehlili 3 demoqrafik amillerin tarixi prosesdeki rolunun ve demoqrafik proseslerin tarixi sertliliyinin oyrenilmesi DovrlesmesiTarixi demoqrafiya menbelerden asili olaraq uc dovre bolunur yaziyaqederki pre statistik statistik Yaziyaqederki dovrun tedqiqatlari arxeologiya ve etnoqrafiya melumatlarindan istifade ederek paleodemoqrafiya movzusudur Statistikadan evvelki dovrun demoqrafik menbelerinin catismazligi ve parcalanmasi hemcinin dolayi tedqiqatlardan istifade ehtiyaci xususi metodlarin inkisafina sebeb oldu En cox oyrenilenler XVI XVIII esrler Qerbi Avropa demoqrafik tarixine aid menbelerdir Hemcinin baxDemoqrafiyaEdebiyyatAzerbaycan dilinde Aydin Memmedov Tarixi demoqrafiya Derslik Baki 2019 Rus dilinde Kivimyae S K Pullat R N Pervyj Vsesoyuznyj seminar po istoricheskoj demografii v Talline Istoriya SSSR 1975 3 Problemy istoricheskoj demografii SSSR Tallin 1977 Chislennost i klassovyj sostav naseleniya Rossii i SSSR XVI XX vv Tallin 1979 Problemy istoricheskoj demografii SSSR Tomsk 1980 Shelestov D K Sovetskaya istoricheskaya demografiya na sovremennom etape Istoriya SSSR 1982 4 Vodarskij Ya E Istoricheskaya demografiya kak nauchnaya disciplina Problemy istoricheskoj demografii SSSR period socializma Kishinyov Shtiinca 1985 147 s Shelestov D K Istoricheskaya demografiya Uchebnoe posobie dlya vuzov po specialnosti Istoriya M Vysshaya shkola 1987 288 s 9000 ekz v per Fedotov V V Antichnye demograficheskie processy po dannym istoricheskoj geografii rezultaty i perspektivy issledovanij Zhenshina brak semya do nachala Novogo vremeni Demograficheskie i sociokulturnye aspekty M Nauka 1993 S 130 140 Gorskaya N A Istoricheskaya demografiya Rossii epohi feodalizma Itogi i problemy izucheniya Otv red Ya E Vodarskij Recenzenty N F Demidova A A Preobrazhenskij Institut rossijskoj istorii RAN M Nauka 1994 224 s 870 ekz ISBN 5 02 009750 0 v per Ingilis dilinde Alter George C et al Introduction Longitudinal analysis of historical demographic data Journal of Interdisciplinary History 2012 42 4 pp 503 517 Online Alter George C et al Completing Life Histories with Imputed Exit Dates A Method for Historical Data from Passive Registration Systems Population 2009 64 293 318 Arriaga Eduardo E A New Approach to the Measurements of Urbanization Economic Development amp Cultural Change 1970 18 2 pp 206 18 in JSTOR Coale Ansley J Regional Model Life Tables and Stable Populations 2nd ed 1983 Fauve Chamoux Antoinette A Personal Account of the History of Historical Demography in Europe at the End of the Glorious Thirty 1967 1975 Essays in Economic amp Business History 35 1 2017 175 205 Gutmann Myron P et al eds Navigating Time and Space in Population Studies 2012 excerpt and text search Henry Louis Population analysis and models London Edward Arnold 1976 Henry Louis On the measurement of human fertility selected writings of Louis Henry Elsevier Pub Co 1972 Henry Louis The verification of data in historical demography Population studies 22 1 1968 61 81 Nusteling Hubert Fertility in historical demography and a homeostatic method for reconstituting populations in pre statistical periods Historical Methods A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History 2005 38 3 pp 126 142 DOI 10 3200 HMTS 38 3 126 142 Smith Daniel Scott A perspective on demographic methods and effects in social history William and Mary Quarterly 1982 442 468 in JSTOR Reher David S and Roger Schofield Old and new methods in historical demography Clarendon Press 1993 426 pp Swanson David A and Jacob S Siegel The Methods and Materials of Demography 2nd ed 2004 rewritten version of Henry S Shryock and Jacob S Siegel The Methods and Materials of Demography 1976 compendium of techniques Swedlund Alan C Historical demography as population ecology Annual Review of Anthropology 1978 pp 137 173 van de Walle Etienne Historical Demography in Dudley L Poston and Michael Micklin eds Handbook of Population Springer US 2005 pp 577 600 Watkins Susan Cotts and Myron P Gutmann Methodological issues in the use of population registers for fertility analysis Historical Methods A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History 1983 16 3 109 120 Willigan J Dennis and Katherine A Lynch Sources and Methods of Historical Demography New York Academic Press 1982 505 p Abstract Wrigely E A ed An Introduction to English Historical Demography London Weidenfeld amp Nicolson 1966 IstinadlarAydin Memmedov Tarixi demoqrafiya Derslik Baki 2019 s 9 2021 06 26 at the Wayback Machine Historical Demography 2016 12 21 at the Wayback Machine in Encyclopedia of Public Health Retrieved on 3 May 2005