Tammisaari düşərgəsi Finlandiyanın Ekenyas, Draqsvik bölgələrindəki həbs düşərgəsi və həbsxanadır. Bura 1918-ci il Finlandiya vətəndaş müharibəsində Ağlar tərəfindən tutulan Qırmızılar üçün tikilmişdir. Həbs düşərgəsi 1918-ci ilin mayından tutulan Qırmızıların əksəriyyətinin şərti olaraq sərbəst buraxıldığı 15 sentyabr 1918-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Tammisaari düşərgəsi daha sonra məhkum Qırmızılar üçün məcburi əmək düşərgəsinə çevrildi və daha sonra, 1920-ci illərin əvvəllərində siyasi məhbuslar üçün yenidən quruldu. Taamisaari düşərgəsi Finlandiya vətəndaş müharibəsi həbs düşərgələri içərisində adı ən çox çıxmış olanıdır. 1918-ci ilin may və sentyabr aylarında 8700 məhbusdan 3000-i yetərsiz qidalanma, xəstəlik və edamlardan ölmüşdü.
Tammisaari düşərgəsi | |
---|---|
Həbs düşərgəsi | |
1918-ci ildə Taammisaaridəki məhbuslar | |
İdarə edən | Finlandiya hökuməti, Ağ Finlandiya |
Dustaqlar | , |
Dustaq sayı | 8,700 |
Öldürülüb | 3,000 |
Finlandiya vətəndaş müharibəsi
İlk tutulan Qırmızılar 1918-ci ilin may ayının əvvəllərində Draqsvikdə Rusiya İmperator Ordusunun keçmiş kazarmalarına göndərildi. Qarşıdakı 6 ay ərzində 8,597 məhbus Tammisaaridə saxlanılırdı, bu da tutulan bütün Qırmızıların təxminən 11% demək idi. Düşərgədəki şərait dəhşətli dərəcədə pis idi: ümumi gigyena pis idi və qida tədarükündə çatışmazlıq var idi. Dustaqlar düzgün qidalanmadıqları üçün və iyul ayında Finlandiyada başlayan İspan qripi də daxil olmaqla, müxtəlif xəstəliklərdən ölürdü. Finlandiya Müharibə Şahidləri (1914-1922) internet məlumat bazasına görə Tammisaaridə 1918-ci ilin may və dekabr aylarında ölən məhbusların ümumi sayı 2997 idi. Ölüm nisbəti 34% idi, hansı ki bu rəqəm bütün Finlandiya vətəndaş müharibəsi həbs düşərgələri içərisindəki ən yüksək rəqəm idi. Ölənlərin cəsədləri həbsxanadan qıraqda kütləvi məzarlıqlarda basdırılırdı. Düşərgənin 1951-ci ildə memoryalı tikildi və 2008-ci ildə daimi şəkildə sərgi olaraq fəaliyyət göstərməyə başladı.
Siyasi məhkumlar
Vətəndaş müharibəsi dustaqlarının kütləvi şəkildə əfv edilməsindən sonra Taamisaari həbsxanası qadağan olunmuş Finlandiya Sosialist İşçi Partiyası və Finlandiya Kommunist Partiyası kimi partiyaların fəalları olan siyasi məhbuslar üçün məcburi əmək düşərgəsinə çevrildi. Hertta Kuusinen kimi qadın məhkumlar Hyameenlinnadakı saxlanılırdı. Siyasi məhbusları bəzi imtiyazları var idi. Onlar daha az işləyir və qəzet sifariş verə bilirdi. Kommunistlər oxumaq və çətin Marksist ədəbiyyatı öyrənmək üçün çox vaxt keçirdikçə, düşərgə "Taammisaari Universiteti" adlanmağa başlandı.
1920 və 1930-cu illər ərzində həbs edilən kommunistlərin sayı 100-600 aralığında dəyişirdi. Ən yüksək rəqəm 1930-cu ildə Kommunist Qanunun elan edilməsindən sonra qeydə alınmışdı. 1933-cü ilin iyulunda 370-dən çox məhbus aclıq aksiyasına başladı və nəhayət 11 gün sonra beş nəfər zorla yedirmədən öldü. Həbsxana 1940-cı ilə fəaliyyət göstərmişdir. İkinci Dünya müharibəsi ərzində məhkumlar Finlandiya ətrafında yeni tikilən həbs düşərgələrinə köçürüldü və Tammisaari tərəfindən qarizon olaraq istifadə edildi.
İstinadlar
- Christie, Kenneth & Cribb, Robert: Historical Injustice and Democratic Transition in Eastern Asia and Northern Europe: Ghosts at the Table of Democracy, Routledge 2002. ISBN . Google Books 2021-11-24 at the Wayback Machine
- Tepora, Tuomas & Roselius, Aapo: The Finnish Civil War 1918: History, Memory, Legacy, p. 116. Brill Academic Publishers 2014. ISBN . Google Books 2021-11-26 at the Wayback Machine
- Tepora & Roselius, p. 113–114.
- Tammisaaren vankileiri 2022-01-24 at the Wayback Machine War Victims of Finland 1914–1922 Internet Database. Retrieved 19 February 2015.
- Tammisaari prison camp memorial 2018-03-08 at the Wayback Machine Tammisaari 1918. Retrieved 19 February 2015.
- "The Long Roots of Anticommunism in Finland and in the Baltic Countries" 2015-09-24 at the Wayback Machine Communist Party of Finland, 18 February 2013. Retrieved 19 February 2015.
- Rislakki, Jukka: Maan alla, p. 167. Love Kirjat 1985. ISBN ,
Xarici keçidlər
- Image of the Tammisaari prison camp memorial 2016-10-27 at the Wayback Machine Panoramio.com
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tammisaari dusergesi Finlandiyanin Ekenyas Draqsvik bolgelerindeki hebs dusergesi ve hebsxanadir Bura 1918 ci il Finlandiya vetendas muharibesinde Aglar terefinden tutulan Qirmizilar ucun tikilmisdir Hebs dusergesi 1918 ci ilin mayindan tutulan Qirmizilarin ekseriyyetinin serti olaraq serbest buraxildigi 15 sentyabr 1918 ci ile qeder fealiyyet gostermisdir Tammisaari dusergesi daha sonra mehkum Qirmizilar ucun mecburi emek dusergesine cevrildi ve daha sonra 1920 ci illerin evvellerinde siyasi mehbuslar ucun yeniden quruldu Taamisaari dusergesi Finlandiya vetendas muharibesi hebs dusergeleri icerisinde adi en cox cixmis olanidir 1918 ci ilin may ve sentyabr aylarinda 8700 mehbusdan 3000 i yetersiz qidalanma xestelik ve edamlardan olmusdu Tammisaari dusergesiHebs dusergesi1918 ci ilde Taammisaarideki mehbuslarIdare edenFinlandiya hokumeti Ag FinlandiyaDustaqlar Dustaq sayi8 700Oldurulub3 000Finlandiya vetendas muharibesiIlk tutulan Qirmizilar 1918 ci ilin may ayinin evvellerinde Draqsvikde Rusiya Imperator Ordusunun kecmis kazarmalarina gonderildi Qarsidaki 6 ay erzinde 8 597 mehbus Tammisaaride saxlanilirdi bu da tutulan butun Qirmizilarin texminen 11 demek idi Dusergedeki serait dehsetli derecede pis idi umumi gigyena pis idi ve qida tedarukunde catismazliq var idi Dustaqlar duzgun qidalanmadiqlari ucun ve iyul ayinda Finlandiyada baslayan Ispan qripi de daxil olmaqla muxtelif xesteliklerden olurdu Finlandiya Muharibe Sahidleri 1914 1922 internet melumat bazasina gore Tammisaaride 1918 ci ilin may ve dekabr aylarinda olen mehbuslarin umumi sayi 2997 idi Olum nisbeti 34 idi hansi ki bu reqem butun Finlandiya vetendas muharibesi hebs dusergeleri icerisindeki en yuksek reqem idi Olenlerin cesedleri hebsxanadan qiraqda kutlevi mezarliqlarda basdirilirdi Dusergenin 1951 ci ilde memoryali tikildi ve 2008 ci ilde daimi sekilde sergi olaraq fealiyyet gostermeye basladi Siyasi mehkumlarVetendas muharibesi dustaqlarinin kutlevi sekilde efv edilmesinden sonra Taamisaari hebsxanasi qadagan olunmus Finlandiya Sosialist Isci Partiyasi ve Finlandiya Kommunist Partiyasi kimi partiyalarin feallari olan siyasi mehbuslar ucun mecburi emek dusergesine cevrildi Hertta Kuusinen kimi qadin mehkumlar Hyameenlinnadaki saxlanilirdi Siyasi mehbuslari bezi imtiyazlari var idi Onlar daha az isleyir ve qezet sifaris vere bilirdi Kommunistler oxumaq ve cetin Marksist edebiyyati oyrenmek ucun cox vaxt kecirdikce duserge Taammisaari Universiteti adlanmaga baslandi 1920 ve 1930 cu iller erzinde hebs edilen kommunistlerin sayi 100 600 araliginda deyisirdi En yuksek reqem 1930 cu ilde Kommunist Qanunun elan edilmesinden sonra qeyde alinmisdi 1933 cu ilin iyulunda 370 den cox mehbus acliq aksiyasina basladi ve nehayet 11 gun sonra bes nefer zorla yedirmeden oldu Hebsxana 1940 ci ile fealiyyet gostermisdir Ikinci Dunya muharibesi erzinde mehkumlar Finlandiya etrafinda yeni tikilen hebs dusergelerine kocuruldu ve Tammisaari terefinden qarizon olaraq istifade edildi IstinadlarChristie Kenneth amp Cribb Robert Historical Injustice and Democratic Transition in Eastern Asia and Northern Europe Ghosts at the Table of Democracy Routledge 2002 ISBN 978 070 07159 9 2 Google Books 2021 11 24 at the Wayback Machine Tepora Tuomas amp Roselius Aapo The Finnish Civil War 1918 History Memory Legacy p 116 Brill Academic Publishers 2014 ISBN 978 900 42436 6 8 Google Books 2021 11 26 at the Wayback Machine Tepora amp Roselius p 113 114 Tammisaaren vankileiri 2022 01 24 at the Wayback Machine War Victims of Finland 1914 1922 Internet Database Retrieved 19 February 2015 Tammisaari prison camp memorial 2018 03 08 at the Wayback Machine Tammisaari 1918 Retrieved 19 February 2015 The Long Roots of Anticommunism in Finland and in the Baltic Countries 2015 09 24 at the Wayback Machine Communist Party of Finland 18 February 2013 Retrieved 19 February 2015 Rislakki Jukka Maan alla p 167 Love Kirjat 1985 ISBN 951 835 099 X Xarici kecidlerImage of the Tammisaari prison camp memorial 2016 10 27 at the Wayback Machine Panoramio com