Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tətil (it. və isp. basta! «yetər! bəsdir!») — işəgötürəndən və ya hökumətdən hər hansı tələblərin yerinə yetirilməsini tələb etmək üçün təşkilatda və ya müəssisədə kollektiv şəkildə işin dayandırılması; əmək mübahisələrinin həlli yollarından biridir.
Məqsədlərə görə
- Hücum tətili tətilçilərin yaşayış və iş şəraitinin yaxşılığa doğru dəyişməsini tələb etdikləri tətildir.
- Müdafiə tətili - tətilçilərin daha pis yaşayış və iş şəraitinin dəyişdirilməsinə müqavimət göstərdiyi tətil.
- Siyasi tətil - işçilərin siyasi xarakterli tələblər irəli sürdüyü tətil (hökumət dəyişikliyi, qanunvericilikdə dəyişikliklər və s.). O, öz təbiətinə görə adətən milli ölçülərə çatır və cəmiyyətin və tarixin siyasi həyatında dönüş nöqtələrində mühüm amilə çevrilir (məsələn, 1905-ci il Ümumrusiya Oktyabr siyasi tətili).
Tarixi
Yazıçı Amennaxt tərəfindən papirusda qeydə alınan tarixdə məlum olan ilk zərbə Qədim Misirdə, Firon III Ramsesin hakimiyyəti dövründə baş verib. 1159-cu ildə Deyr əl-Mədinənin (Misir. Set Maat, "həqiqət yeri") türbə inşaatçıları və rəssamları (hörmətli peşələrdən biri) eramızdan əvvəl. əməyinin müqabilində layiqli maaş almayıblar. Sonra növbəti taxıl paylanmayandan sonra 18 gün gözlədikdən sonra “Acdan ölürük!” deyə qışqıraraq işlərini tərk edərək şəhərə doğru hərəkət etdilər. Rəsmilər bunun sonunun olacağına ümid edərək etirazçılara çörək paylanmasını əmr ediblər. Ancaq ertəsi gün işçilər borc tələb edərək Ramseumun cənub hissəsindəki Thebesin əsas anbarına getdilər. Məbəd rəsmiləri etirazçılara işə qayıtmağı əmr edən qəyyum Montumesə zəng vurdu, lakin rədd edildi. Nəhayət, danışıqlardan sonra tətilçilər vaxtı keçmiş ödənişlərini aldılar, lakin kəndlərinə qayıdan kimi növbəti ödənişi almayacaqlarını öyrəndilər. Fəhlələr yenidən tətilə başlayıblar və Padşahlar Vadisinə gedən yolları bağlayıblar ki, insanlar öz əcdadlarının məzarları üzərində dini ayinlər icra edə bilməsinlər. Qoşunlarla gələn məmurlar, ordunun güc tətbiq edəcəyi təqdirdə kral məzarlarını dağıtmağa hazır olan fəhlələrin hədəsini eşitdilər. Nəticədə, növbəti bir neçə ildə məmurlar problemi həll etmədilər və tətillər təkcə aclıqdan deyil, həm də “fironun yerində pis şeylər yaradıldığına” görə yenidən başladı.
İstinadlar
- Joshua J. Mark. "The First Labor Strike in History". Ancient History Encyclopedia. 2017-07-04. 2018-11-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-08.
- "К деревенской бедноте". 2014-01-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-25.
Ədəbiyyat
- Варзар В. Е. Статистические сведения о стачках рабочих на фабриках и заводах (1895—1910). СПб.: Тип. В. Киршбаума. 1905—1910.
- Магницкая Е.В., Евстигнеев Е.Н. III. Трудовое право // Правоведение (учебное пособие для студентов вузов). СПб.: Питер. 2006. ISBN .
- Поссе В. А. Всеобщие стачки: Испания. Бельгия. Швеция. Америка. Франция. Австрия. Швейцария. Голландия. Италия. Россия. — Женева: Г. А. Куклин, 1903. — 100 с.
- Куриев, М.М. Идейная борьба в современной английской историографии рабочего движения Великобритании в период промышленной революции — Москва, 1982. — 217 с.
Xarici keçidlər
- Никита Жолквер. "В Германии можно бастовать только строго по правилам". Deutsche Welle.
- "Статья Забастовка". Большая Советская Энциклопедия.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tetil it ve isp basta yeter besdir isegoturenden ve ya hokumetden her hansi teleblerin yerine yetirilmesini teleb etmek ucun teskilatda ve ya muessisede kollektiv sekilde isin dayandirilmasi emek mubahiselerinin helli yollarindan biridir Tetil 1899 1900 Tikis fabrikinin iscileri tetil edir Nyu York ABS 1913 cu il Meqsedlere goreHucum tetili tetilcilerin yasayis ve is seraitinin yaxsiliga dogru deyismesini teleb etdikleri tetildir Mudafie tetili tetilcilerin daha pis yasayis ve is seraitinin deyisdirilmesine muqavimet gosterdiyi tetil Siyasi tetil iscilerin siyasi xarakterli telebler ireli surduyu tetil hokumet deyisikliyi qanunvericilikde deyisiklikler ve s O oz tebietine gore adeten milli olculere catir ve cemiyyetin ve tarixin siyasi heyatinda donus noqtelerinde muhum amile cevrilir meselen 1905 ci il Umumrusiya Oktyabr siyasi tetili TarixiYazici Amennaxt terefinden papirusda qeyde alinan tarixde melum olan ilk zerbe Qedim Misirde Firon III Ramsesin hakimiyyeti dovrunde bas verib 1159 cu ilde Deyr el Medinenin Misir Set Maat heqiqet yeri turbe insaatcilari ve ressamlari hormetli peselerden biri eramizdan evvel emeyinin muqabilinde layiqli maas almayiblar Sonra novbeti taxil paylanmayandan sonra 18 gun gozledikden sonra Acdan oluruk deye qisqiraraq islerini terk ederek sehere dogru hereket etdiler Resmiler bunun sonunun olacagina umid ederek etirazcilara corek paylanmasini emr edibler Ancaq ertesi gun isciler borc teleb ederek Ramseumun cenub hissesindeki Thebesin esas anbarina getdiler Mebed resmileri etirazcilara ise qayitmagi emr eden qeyyum Montumese zeng vurdu lakin redd edildi Nehayet danisiqlardan sonra tetilciler vaxti kecmis odenislerini aldilar lakin kendlerine qayidan kimi novbeti odenisi almayacaqlarini oyrendiler Fehleler yeniden tetile baslayiblar ve Padsahlar Vadisine geden yollari baglayiblar ki insanlar oz ecdadlarinin mezarlari uzerinde dini ayinler icra ede bilmesinler Qosunlarla gelen memurlar ordunun guc tetbiq edeceyi teqdirde kral mezarlarini dagitmaga hazir olan fehlelerin hedesini esitdiler Neticede novbeti bir nece ilde memurlar problemi hell etmediler ve tetiller tekce acliqdan deyil hem de fironun yerinde pis seyler yaradildigina gore yeniden basladi IstinadlarJoshua J Mark The First Labor Strike in History Ancient History Encyclopedia 2017 07 04 2018 11 08 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 08 K derevenskoj bednote 2014 01 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 25 EdebiyyatVarzar V E Statisticheskie svedeniya o stachkah rabochih na fabrikah i zavodah 1895 1910 SPb Tip V Kirshbauma 1905 1910 Magnickaya E V Evstigneev E N III Trudovoe pravo Pravovedenie uchebnoe posobie dlya studentov vuzov SPb Piter 2006 ISBN 5 469 01234 4 Posse V A Vseobshie stachki Ispaniya Belgiya Shveciya Amerika Franciya Avstriya Shvejcariya Gollandiya Italiya Rossiya Zheneva G A Kuklin 1903 100 s Kuriev M M Idejnaya borba v sovremennoj anglijskoj istoriografii rabochego dvizheniya Velikobritanii v period promyshlennoj revolyucii Moskva 1982 217 s Xarici kecidlerNikita Zholkver V Germanii mozhno bastovat tolko strogo po pravilam Deutsche Welle Statya Zabastovka Bolshaya Sovetskaya Enciklopediya