Sırğaçiçək pişikdırnağı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Sırğaçiçək pişikdırnağı | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Şimali Amerika, Cənubi Qafqaz və Qərbi Texas, Şərqi Meksika, Cənubi Arizona, Kolumbiya və Venesuelada təbii halda yayılmışdır
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 12 metrə çatan, yarpağını tökən, qollu-budaqlı, geniş çətirli ağacdır. Gövdəsinin qabığı qalın olub, qəhvəyi və ya tünd boz rəngdə, azca çatlıdır. Zoğları nazik, əvvəlcə sarımtıl-yaşıl, sonralar isə tünd boz rəngli, 1–5 sm uzunluqda tikanların qoltuğunda yerləşmişdir. Yarpaqları növbəli düzülüşlü, ikiqat cütlələkvari, yarpaq oxu tikanla qurtarır, 8 sm uzunluqda, çılpaqdır. Yarpaq oxu nazik, itiuclu, qaidədən çox enlənmiş, vəzilidir. Nadir hallarda iki, cüt olmaqla, 9–18 budaqcıqlıdır. Hər budaqda adətən 11–13 cüt ensiz, ellipsvari, 8–10 mm uzunluğunda, 2–4 və ya 5 mm enində, küt, çılpaq və ya tək-tək kirpikli yarpaqcıqlardan ibarətdir. Çiçəkləri 2 mm uzunluqda, ətirli, yaşılımtıl-sarı, qoltuq salxımlarda sünbülvari çiçək qrupunda yerləşir. Çiçək qrupu silindrşəkilli, çoxçiçəkli, 6–7 sm uzunluqda salxımlardan ibarətdir. Ləçəkləri ensiz, uzunsov, ucları itidir. Erkəkciklər tacdan iki dəfə uzundur. Paxlası xətvari, düz və ya oraqvari əyilmiş, uclarından sivri, 10–23 sm uzunluqda, 6–13 mm enində olub, 10–20 toxumludur. Toxumları uzunsov və yumurtavari, 6 mm uzunluqda, şabalıdı rəngdədir. May-iyun aylarında çiçəkləyir, meyvəsi sentyabrda yetişir.
Ekologiyası
Şoran torpaqlarda yaxşı inkişaf edir, çiçəkləyir və toxum verir. Quraqlığa, istiyədavamlı, işıqsevən ağacdır.
Azərbaycanda yayılması
Zaqatala, Lənkəran, Göyçay, Astara, Abşeron və başqa zonalarda mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Oduncağında və qabığında aşı maddəsi, meyvəsində 25–30% yeyilən fruktoza şəkəri vardır. Yarpaqlarından və cavan zoğlarından alınan məhlul göz xəstəliklərinin müalicəsində istifadə edilir.
Mənbələr
- Azərbaycan Dendroflorası III cild-Bakı:"Elm",2016,400 səh.
- Arxivləşdirilib 2019-11-17 at the Wayback Machine T. S. Məmmədov
- Australian Plant Name Index (ing.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sirgacicek pisikdirnagiElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Sirgacicek pisikdirnagiBeynelxalq elmi adiProsopis juliflora DC 1825Sekil axtarisiITIS 507836NCBI 13230EOL 643004Tebii yayilmasiSimali Amerika Cenubi Qafqaz ve Qerbi Texas Serqi Meksika Cenubi Arizona Kolumbiya ve Venesuelada tebii halda yayilmisdirBotaniki tesviriHundurluyu 12 metre catan yarpagini token qollu budaqli genis cetirli agacdir Govdesinin qabigi qalin olub qehveyi ve ya tund boz rengde azca catlidir Zoglari nazik evvelce sarimtil yasil sonralar ise tund boz rengli 1 5 sm uzunluqda tikanlarin qoltugunda yerlesmisdir Yarpaqlari novbeli duzuluslu ikiqat cutlelekvari yarpaq oxu tikanla qurtarir 8 sm uzunluqda cilpaqdir Yarpaq oxu nazik itiuclu qaideden cox enlenmis vezilidir Nadir hallarda iki cut olmaqla 9 18 budaqciqlidir Her budaqda adeten 11 13 cut ensiz ellipsvari 8 10 mm uzunlugunda 2 4 ve ya 5 mm eninde kut cilpaq ve ya tek tek kirpikli yarpaqciqlardan ibaretdir Cicekleri 2 mm uzunluqda etirli yasilimtil sari qoltuq salximlarda sunbulvari cicek qrupunda yerlesir Cicek qrupu silindrsekilli coxcicekli 6 7 sm uzunluqda salximlardan ibaretdir Lecekleri ensiz uzunsov uclari itidir Erkekcikler tacdan iki defe uzundur Paxlasi xetvari duz ve ya oraqvari eyilmis uclarindan sivri 10 23 sm uzunluqda 6 13 mm eninde olub 10 20 toxumludur Toxumlari uzunsov ve yumurtavari 6 mm uzunluqda sabalidi rengdedir May iyun aylarinda cicekleyir meyvesi sentyabrda yetisir EkologiyasiSoran torpaqlarda yaxsi inkisaf edir cicekleyir ve toxum verir Quraqliga istiyedavamli isiqseven agacdir Azerbaycanda yayilmasiZaqatala Lenkeran Goycay Astara Abseron ve basqa zonalarda medeni seraitde becerilir IstifadesiOduncaginda ve qabiginda asi maddesi meyvesinde 25 30 yeyilen fruktoza sekeri vardir Yarpaqlarindan ve cavan zoglarindan alinan mehlul goz xesteliklerinin mualicesinde istifade edilir MenbelerAzerbaycan Dendroflorasi III cild Baki Elm 2016 400 seh Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback Machine T S MemmedovAustralian Plant Name Index ing