Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Svyatoy Nos yarımadası (bur. Хилмэн хушуун, rus. Святой Нос) — Baykal gölü ərazisində yerləşən iri yarımada. İnzibati baxımından Rusiya Federasiyası, Buryatiya Respublikası, Barquzin rayonu ərazisinə daxildir. Əhatə etdiyi su sahəsi ilə birlikdə Zabaykal Milli parkı ərazisinə daxildir. Ərazisində ən iri yaşayış məntəqəsi Kurbulıkdır. Yaşayış məntəqələri əsasən adanın şərqində, Civıykuy körfəzi sahilində yerləşir. Yarımadada yerləşən yaşayış məntəqələri:Uroçişe Qlinka, Katun, Kurbulık,
| Svyatoy Nos yarımadası | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 596 km² |
| Ən yüksək nöqtəsi | 1878 m |
| Yerləşməsi | |
| Akvatoriya | Baykal |
| Ölkə |  Rusiya |
| | |
Coğrafiya
Yarımadanın sahəsi 596 km², uzunluğu 53 km, ən enli hissəsi 20 km-dir. Ən hündür nöqtəsi Markov dağıdır (1878 m).
Svyatoy Nos yarımadası ərazisindən su ayrıcı Akademik silsiləsi keçir. Silsilə cənub-qərbdən cənub-şərqə istiqamətlənir. Silsilə yarımadanın tən mərkəzindən keçir. Mərkəzi hissədə dağ tundra zonası əmələ gətirir. Yarımada Civırkuy bərzəği ilə materikə birləşir. Bərzəxin eni maksimal olaraq 10 km-dir. Öz növbəsində yarımada isə Civırkuy və Barquzin körfəzlərini bir birindən ayırır. Bir necə min il öncə Svyatoy Nos bir ada olmuşdur. Sonradan yarımadaya çevrilmişdir. Səbəb isə Malıy Civırkuy və Barquzin çaylarınıngətirdiyi lil və qum olmuşdur. Nəticədə Civırkuy bərzəxi meydana gəlmişdir. Bərzəxdə Sor körfəzi yerləşir ki, onda Civıykuy körfəzi ilə əlaqələnir.
Yarımadada isti termal məbələr vardır. Üstəlik bərzəxdə yerləşən Kulin bataqlığı əsrarəngiz qrifonları ilə seçilir.
Yarımada ərazisində yerləşən ən böyük çay Krestovskaya çayıdır. Çay Zmeynıy Cıvırkuy buxtasına tökülür. Burtuy çayı isə bərzəx ərazisində yerləşən Aranqatuy gölünə axır. Yarımada ərazisindən çoxlu sayda çaylar axır ki, onlarda hündürlündə axaraq gölə tökülürlər.
Maxovo qəsəbəsindən yarımadanın zirvəsinə cığır gedir. Zirvədən və Barquzin silsiləsinə gözəl mənzərə açılır.
Yarımada sahillərində yerləşən körfəzlər:Kultuk, Civıykuy, Zmeyinaya, Onqokonskaya, Fertik, Sorojya, Markov. Yarımada ərazisində yerləşən burunlar:Bratski, Kanayev, Orlovıy, Verxneyeİzqolovıye, Fertik, Onqokonski, Qoryaçinski, Kurbulık, Osinovıy, Pokoyniki, Kulyomnıy, Osinovıy, Nijney İzqolovıye, Tolstıy, Rıtıy, Markov, Bokovıy Razbor.
Tarixi
Buryatiya şamanları ilk əvvəllər Svyatoy Nos yarımadasında ayinlər keçirirdilər. Buryat dilində yarımadanın adı Xilmen xuşuun adlanır ki, bu da tərcümədə "nərə üzü" mənasını verir.
Ruslar yarımadanı burun hesab edilərək Svyatoy Nos olaraq adlandırmışlar.
1981-ci ildə Svyatoy Nos yarımadasında İl-14 təyyarəsi dağ massivi ilə toqquşmuşdur. Nəticədə 48 nəfər həlak olur.
İstinadlar
- . 2015-05-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
- . 2015-05-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
Mənbə
- Baykalın təbiəti. Svyatoy Nos yarımadası
- Природа Байкала. Схема Святого Носа
- История осадконакопления на перешейке полуострова Святой Нос (Байкал)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Svyatoy Nos yarimadasi bur Hilmen hushuun rus Svyatoj Nos Baykal golu erazisinde yerlesen iri yarimada Inzibati baximindan Rusiya Federasiyasi Buryatiya Respublikasi Barquzin rayonu erazisine daxildir Ehate etdiyi su sahesi ile birlikde Zabaykal Milli parki erazisine daxildir Erazisinde en iri yasayis menteqesi Kurbulikdir Yasayis menteqeleri esasen adanin serqinde Civiykuy korfezi sahilinde yerlesir Yarimadada yerlesen yasayis menteqeleri Urocise Qlinka Katun Kurbulik Svyatoy Nos yarimadasiUmumi melumatlarSahesi 596 km En yuksek noqtesi 1878 mYerlesmesi53 40 sm e 108 50 s u Akvatoriya BaykalOlke RusiyaSvyatoy Nos yarimadasiCografiyaYarimadanin sahesi 596 km uzunlugu 53 km en enli hissesi 20 km dir En hundur noqtesi Markov dagidir 1878 m Svyatoy Nos yarimadasi erazisinden su ayrici Akademik silsilesi kecir Silsile cenub qerbden cenub serqe istiqametlenir Silsile yarimadanin ten merkezinden kecir Merkezi hissede dag tundra zonasi emele getirir Yarimada Civirkuy berzegi ile materike birlesir Berzexin eni maksimal olaraq 10 km dir Oz novbesinde yarimada ise Civirkuy ve Barquzin korfezlerini bir birinden ayirir Bir nece min il once Svyatoy Nos bir ada olmusdur Sonradan yarimadaya cevrilmisdir Sebeb ise Maliy Civirkuy ve Barquzin caylariningetirdiyi lil ve qum olmusdur Neticede Civirkuy berzexi meydana gelmisdir Berzexde Sor korfezi yerlesir ki onda Civiykuy korfezi ile elaqelenir Yarimadada isti termal mebeler vardir Ustelik berzexde yerlesen Kulin bataqligi esrarengiz qrifonlari ile secilir Yarimada erazisinde yerlesen en boyuk cay Krestovskaya cayidir Cay Zmeyniy Civirkuy buxtasina tokulur Burtuy cayi ise berzex erazisinde yerlesen Aranqatuy golune axir Yarimada erazisinden coxlu sayda caylar axir ki onlarda hundurlunde axaraq gole tokulurler Maxovo qesebesinden yarimadanin zirvesine cigir gedir Zirveden ve Barquzin silsilesine gozel menzere acilir Yarimada sahillerinde yerlesen korfezler Kultuk Civiykuy Zmeyinaya Onqokonskaya Fertik Sorojya Markov Yarimada erazisinde yerlesen burunlar Bratski Kanayev Orloviy VerxneyeIzqoloviye Fertik Onqokonski Qoryacinski Kurbulik Osinoviy Pokoyniki Kulyomniy Osinoviy Nijney Izqoloviye Tolstiy Ritiy Markov Bokoviy Razbor TarixiBuryatiya samanlari ilk evveller Svyatoy Nos yarimadasinda ayinler kecirirdiler Buryat dilinde yarimadanin adi Xilmen xusuun adlanir ki bu da tercumede nere uzu menasini verir Ruslar yarimadani burun hesab edilerek Svyatoy Nos olaraq adlandirmislar 1981 ci ilde Svyatoy Nos yarimadasinda Il 14 teyyaresi dag massivi ile toqqusmusdur Neticede 48 nefer helak olur Istinadlar 2015 05 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 02 2015 05 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 02 MenbeBaykalin tebieti Svyatoy Nos yarimadasi Priroda Bajkala Shema Svyatogo Nosa Istoriya osadkonakopleniya na pereshejke poluostrova Svyatoj Nos Bajkal