Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
SU -39 Döyüş təyyarəsi (INDEKS T-8TM).
| Suxoy Su-39 | |
|---|---|
 | |
| Tipi | hücum təyyarəsi |
| Hazırlayan | Suxoy Dizayn Bürosu[d] |
| İstehsalçı | Ulan-Ude Aviasiya Zavodu |
| İlk uçuş | 4 fevral 1991 |
| Buraxılış sayı | 4 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Su-39, SU-25-in dərin modernizasiyasıdır. Təyyarənin üzərində işlər 1986-ci ilin yanvar ayından başlanmışdır. Həmin dövrdə SSRİ müdafiə nazirliyi tərəfindən belə qərara gəlinmişdi ki, sutkanın istənilən vaxtı döyüş apara bilən yeni versiyanın Su-25T-nin üzərində işə başlanılsın. Yeni təyyarədə yeni radioelektron aparatların və geniş silah nomenklaturasının istifadəsi planlaşdırılmışdı. Yeni təyyarə üçün tələblər bunlar idi:
1. Silahların hədəflərə qarşı daha effektiv tətbiqi;
2. Düşmənin hava hücumundan müdafiəsinin effektiv keçilməsi;
3. Relyefin dəyişikliklərinə uyğun olaraq aşağı hündürlüklərdə uça bilmək.
T-8TM-3 öz birinci uçuşunu 1995-ci ildə 15 avqustda etdi. Elə həmin il təyyarə rəsmi olaraq Su-39 adlandırıldı. Hazırkı dövrdə bu modifikasiyalı 4 təyyarə düzəldilmişdir. Yaxın dövrlərdə aviasiyanın əsas vəzifəsi quru qoşunlarının əsas zərbə qüvvələri olan tank qoşunlarını məhv etmək və yaxud da onların hərəkətini ləngitmək olacaqdır ki, bununla da həmin dövr ərzində quru qoşunları yenidən qruplaşmağa və əkshücum əməliyyatlarına vaxt qazanmış olacaqlar. Su-39-un konstruksiyası Su-25UB təlim döyüş təyyarəsinin konstruksiyasına çox bənzəyir. Lakin Su-39 da ikinci pilotun yerində əlavə yanacaq çəni və çənin altında xüsusi aralıqla ayrılmış radioelektron aparatlar yerləşdirilmişdir. Qoşalüləli QŞ-23-2 pulemyotu gövdənin əsas oxundan 273 mm sağa çəkilmişdir . Təyyarənin ön şassisi isə əsas oxdan 222 mm sola doğru çəkilmişdir. Füzelyajın quyruq hissəsində isə daha bir yanacaq çəni əlavə edilmişdir. Modernizasiya olunmuş təyyarə yeni radiolokasiya sistemi “Kolye-25” ilə təmin olunmuşdur. Bu sistem təyyarənin qanadlarının altında yerləşən asqı nöqtələrinə xüsusi konteynerdə asılır.
Su-39 həmçinin təyyarələrlə hava döyüşü aparmaq qabiliyyətinə də sahibdir. Bunun uçun Su-39 aşağıdakı raketlərə sahibdir:
1. P-73 : mənzil 20 – 40 km olan hava – hava raketi;
2. P-27 : mənzil 50 – 90 km olan hava – hava raketi; 3. P-77 : mənzil 80 – 110 km olan hava – hava raketi
Dəniz qüvvələri ilə mübarizə aparmaq üçün təyyarə X -31A raketləri ilə təmin olunur: mənzil-110 km.
Düşmənin radiolokasiya sistemləri ilə mübarizə üçün isə Su-39 X-31P ve X-25MPU tipli raketlər istifadə edir.
Yer hədəflərinin məhvi üçün isə yüksək dəqiqliyə malik “Vixr” raketlərindən istifadə olunur. Su -39 özü hədəfi müəyyən edib ona qarşı hansı silahdan istifadə etməyi təyin edə biləcək qədər avtomatlaşdırılmışdır. Təyyarənin ümumilikdə 11 asqı yeri mövcuddur. 5 ədədi qanadlarda, 1-i isə füzelyajın altında. Ümumilikdə təyyarənin silahlanma kombinasiyaları aşağıdakı kimi ola bilər.
1. 16 ədəd Vixr tipli TƏIR;
2. 4 ədəd radiolokasiya əleyhinə raket X-31P və X-25MPU;
3. 4 ədəd gəmiəleyhinə raket X -31A;
5. 8 ədəd blokda ümumi sayı 160 raket olan S-8 kompleksi;
6. fərqli kütlələrdə aviabombalar və yandırıcı baklar;
7. 4 ədəd asılan pulemyotlu konteynerlər;
8. Təyyarənin füzelyajının altında qoşalüləli GŞ-23-2 Su- 39 da istifadə olunan pilotaj naviqasiya apparatları onun sutkanın istənilən vaxtında, istənilən hava şəraitində döyüşməyə, həmçinin uçuşu tam avtomatik rejimdə aparmağa imkan verir.
Yeni təyyarə 3 əsas problemin həlli üçün yaradılmışdır:
1. Düşmənin tanklarını PDM, ZTR və özüyeriyən artilleriya qurğularını dayanmış və hərəkətdə olanda, döyüş zamanı sutkanın istənilən vaxtında və çətin hava şəraitində məhv etmək;
2. Fərqli siniflərdən olan dəniz hədəflərini – desant bərələri, sürətli katerlər, freqatlar, esminesləri məhv etmək;
3. Quru qoşunları aviasiyasını, ağır zərbə və hərbi nəqliyyat təyyarələrini yerdə və havada məhv etmək Təyyarənin əsas hissələrindən biri günün istənilən anında döyüş aparmağa imkan verən “Şkval” nişangah kompleksidir. Su- 39 uçuş zamanı sabitliyi ilə fərqlənir. Bunun nəticəsində Şkval sistemi 10 km məsafədə hədəfi 60 sm dəqiqliyilə məhv etməyə kömək edir.
TƏİR Vixr yüksək dəqiqliyə sahibdir. Buna görə də Su-39-un döyüş kompleksi düşmənin 16 zirehli hədəfini məhv etməyə yetərlidir. Müqayisə üçün deyək ki Su-25 160 ədəd idarəolunmayan S-8 raketi götürür, amma dəqiqliyi ancaq bir neçə tankı vurmağa bəs edir. Əsas silah TƏİR “Vixr” 1 metr qalınlığında homogen polad zirehi deşə bilir. Bir Leopard 2 hərəkətdə olarkən Su- 39 tərəfindən Vixr ilə məhv edilməsi ehtimalı 0.8-0.85-dir (80- 85%). Təyyarə həmçinin X-29T X-29P və X-25MP kimi daha güclü idarəolunan raketlər ilə də silahlandırıla bilər. TƏİR Vixr-in minimal atəş məsafəsinin az olması ona 2 km-lik meteominimumda 200 metrdən hədəfi məhv etməyə belə imkan verir. Təyyarə həmçinin az tələbatı ilə fərqlənir belə ki, Su-39-un havaya qalxması üçün qrunt uçuş zolağı da yetərlidir. Hətta 3000 metrdən yuxarı dağlıq ərazilərdə belə təyyarə havaya qalxa bilir. Güc strukturu 2 ədəd TRD-195S tipli turbindən ibarətdir. Turbinlərin hər birinin gücü 4500 kq/sm². Turbinlərin infraqırmızı diapazonda şüalanması azaldılmışdır. Bununla belə təyyarə 6 ton sursatı havaya qaldırır. Bu kriteriyalarda təyyarə Fransanın Mirage-2000-5, ABŞ-nin F-16C, İsveçin JAS-39 Gripen təyyarələrini qiymət/effektivlik nisbətinə görə 1,4- 2,2 dəfə qabaqlayır.
Təyyarənin bəzi əlavə üstünlükləri
1. Dizel yanacağını belə işlədə bilməsi;
2. Yüksək kvalifikasiyalı xidmət ekipajı tələb etməməsi;
3. İstənilən kvalifikasiyalı pilot tərəfindən idarə edilə bilməsi.
Su-39–da pilotun mühafizə hissələrinin (zireh) ümumi kütləsi 1115 kq-dır. Hansı ki, bu mühafizə pilotun 30 mm-lik atıcı silahlardan 100 % qorunmasını təmin edir. Həmçinin Stinger tipli DZRK–ların tətbiqi zamanı belə təhlükəsiz enişə kömək edir. Pilotun kabinəsi isə titan zirehlə qorunur. Bu zireh 30 mm-lik mərmilərin birbaşa təmasına qarşı davamlıdır.
Təyyarənin həyati qabiliyyətini “İrtış” adlı kompleks təmin edir. Bu kompleksin tərkibinə Qardeniya adlı radioelektron mübarizə/ “pomex” stansiyasi daxildir.
Bu stansiyanın tərkibinə daxildir:
1. İstiqamət araşdırıcı və identifikasiya edici hissə;
2. Aktiv infraqırmızı pomex “Suxoqruz” sistemi;
3. Dipol tipli yayındırıcılar və trasserlər Buraxıcı qurğu UB- 26 blokuna və İnfraqırmızı generatora sahibdir.
Sistem ümumilikdə 192 yalançı fişəngə sahibdir. Fişəngləri 2 tipdədir:
1. PPİ- 26 radiolokasion tipli
2. PPR- 26 istilik tipli.
Hər iki tip fişəng ümumi blokda yerləşdirilir. Təyyarənin aşkarlanmasının azaldılması üçün xüsusi boyası vardır. Bu radiosusturucu örtük EPR-elektron paramaqnit rezonansını azaltmağa və nəticədə təyyarəni RLS–lərdən yayındırmağa hesablanıb. Su-39-a qarşı istilik raketləri tətbiq edildikdə “Suxoqruz” sistemi öz raketlerini-yalançı hədəflərini atəşləyir. Üstəlik bu sistemde 6 kvt-lıq lampa da vardır. Lampa amplitudu dəyişdirilmiş dalğalar yayır və nəticədə raketin təyyarədən uzaqlaşdırılmasına səbəb olur. PPR-26 istilik tipli fişənglər də bu zaman istifadə olunur. Təyyarədə forsajsız TRD- 195S (idarəolunmayan soplolu) turbinlər vardır ki, bu turbinlərdə İnfraqırmızı iz bir neçə dəfə azaldılmışdır. Turbindəki dəyişikliklər onun çıxış temperaturunu aşağı salmış və təyyarənin termoizi aşağı düşmüşdür. Təyyarədə REM sistemlər də istifadə olunmuşdur və bu da düşmən HHM sisteminin keçilməsini asanlaşdırır. Əsas REM sistemi “İrtış” həm də radiotexniki kəşfiyyat vəzifəsini yerinə yetirir. Hansi ki, təyyarənin RLS-nin yönləndirilməsini, atəşin idarəedilməsinin və aşkar olunmasını təmin edir. Xüsusi indikatorla düşmənin RLS-nin tipi, təyinatı, araşdırdığı hədəf təyin olunur və kabinədə göstərilir . İrtış sisteminin köməyilə pilot döyüş vəziyyətindən asılı olaraq müxtəlif tapşırıqlar yerinə yetirə bilir. Bunlara düşmən RLS-lərinə raket zərbəsi endirmək, ZRK-ların təsir sahəsindən çıxılması, Qardeniya stansiyasının aktiv pomex verməsi və s. aiddir. İki kiçik konteynerdə Qardeniya sistemi qanadların altında asılır. Bu stansiya yanıldıcı, parıldadıcı, səs, yönləndirici tipdə pomexlər verə bilir.
Xüsusiyyətləri
Qanad açıqlığı – 14,36 m
Uzunluq – 15,06 m
Hündürlük – 5,2 m
Qanadların sahəsi – 30,1 m²
Təyyarənin normal uçuş kütləsi – 16 950 kq
Maksimal qalxma kütləsi – 21 500 kq
Yanacaq çəninin tutumu – 4890 l
Yerdə maksimal sürəti – 950 km/saat
Döyüş radiusu – 1050 km
Maksimal qalxma hündürlüyü – 12 000 m
Ekipaj – 1 nəfər
- .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
SU 39 Doyus teyyaresi INDEKS T 8TM Suxoy Su 39Tipi hucum teyyaresiHazirlayan Suxoy Dizayn Burosu d Istehsalci Ulan Ude Aviasiya ZavoduIlk ucus 4 fevral 1991Buraxilis sayi 4 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Su 39 SU 25 in derin modernizasiyasidir Teyyarenin uzerinde isler 1986 ci ilin yanvar ayindan baslanmisdir Hemin dovrde SSRI mudafie nazirliyi terefinden bele qerara gelinmisdi ki sutkanin istenilen vaxti doyus apara bilen yeni versiyanin Su 25T nin uzerinde ise baslanilsin Yeni teyyarede yeni radioelektron aparatlarin ve genis silah nomenklaturasinin istifadesi planlasdirilmisdi Yeni teyyare ucun telebler bunlar idi 1 Silahlarin hedeflere qarsi daha effektiv tetbiqi 2 Dusmenin hava hucumundan mudafiesinin effektiv kecilmesi 3 Relyefin deyisikliklerine uygun olaraq asagi hundurluklerde uca bilmek T 8TM 3 oz birinci ucusunu 1995 ci ilde 15 avqustda etdi Ele hemin il teyyare resmi olaraq Su 39 adlandirildi Hazirki dovrde bu modifikasiyali 4 teyyare duzeldilmisdir Yaxin dovrlerde aviasiyanin esas vezifesi quru qosunlarinin esas zerbe quvveleri olan tank qosunlarini mehv etmek ve yaxud da onlarin hereketini lengitmek olacaqdir ki bununla da hemin dovr erzinde quru qosunlari yeniden qruplasmaga ve ekshucum emeliyyatlarina vaxt qazanmis olacaqlar Su 39 un konstruksiyasi Su 25UB telim doyus teyyaresinin konstruksiyasina cox benzeyir Lakin Su 39 da ikinci pilotun yerinde elave yanacaq ceni ve cenin altinda xususi araliqla ayrilmis radioelektron aparatlar yerlesdirilmisdir Qosaluleli QS 23 2 pulemyotu govdenin esas oxundan 273 mm saga cekilmisdir Teyyarenin on sassisi ise esas oxdan 222 mm sola dogru cekilmisdir Fuzelyajin quyruq hissesinde ise daha bir yanacaq ceni elave edilmisdir Modernizasiya olunmus teyyare yeni radiolokasiya sistemi Kolye 25 ile temin olunmusdur Bu sistem teyyarenin qanadlarinin altinda yerlesen asqi noqtelerine xususi konteynerde asilir Su 39 hemcinin teyyarelerle hava doyusu aparmaq qabiliyyetine de sahibdir Bunun ucun Su 39 asagidaki raketlere sahibdir 1 P 73 menzil 20 40 km olan hava hava raketi 2 P 27 menzil 50 90 km olan hava hava raketi 3 P 77 menzil 80 110 km olan hava hava raketi Deniz quvveleri ile mubarize aparmaq ucun teyyare X 31A raketleri ile temin olunur menzil 110 km Dusmenin radiolokasiya sistemleri ile mubarize ucun ise Su 39 X 31P ve X 25MPU tipli raketler istifade edir Yer hedeflerinin mehvi ucun ise yuksek deqiqliye malik Vixr raketlerinden istifade olunur Su 39 ozu hedefi mueyyen edib ona qarsi hansi silahdan istifade etmeyi teyin ede bilecek qeder avtomatlasdirilmisdir Teyyarenin umumilikde 11 asqi yeri movcuddur 5 ededi qanadlarda 1 i ise fuzelyajin altinda Umumilikde teyyarenin silahlanma kombinasiyalari asagidaki kimi ola biler 1 16 eded Vixr tipli TEIR 2 4 eded radiolokasiya eleyhine raket X 31P ve X 25MPU 3 4 eded gemieleyhine raket X 31A 5 8 eded blokda umumi sayi 160 raket olan S 8 kompleksi 6 ferqli kutlelerde aviabombalar ve yandirici baklar 7 4 eded asilan pulemyotlu konteynerler 8 Teyyarenin fuzelyajinin altinda qosaluleli GS 23 2 Su 39 da istifade olunan pilotaj naviqasiya apparatlari onun sutkanin istenilen vaxtinda istenilen hava seraitinde doyusmeye hemcinin ucusu tam avtomatik rejimde aparmaga imkan verir Yeni teyyare 3 esas problemin helli ucun yaradilmisdir 1 Dusmenin tanklarini PDM ZTR ve ozuyeriyen artilleriya qurgularini dayanmis ve hereketde olanda doyus zamani sutkanin istenilen vaxtinda ve cetin hava seraitinde mehv etmek 2 Ferqli siniflerden olan deniz hedeflerini desant bereleri suretli katerler freqatlar esminesleri mehv etmek 3 Quru qosunlari aviasiyasini agir zerbe ve herbi neqliyyat teyyarelerini yerde ve havada mehv etmek Teyyarenin esas hisselerinden biri gunun istenilen aninda doyus aparmaga imkan veren Skval nisangah kompleksidir Su 39 ucus zamani sabitliyi ile ferqlenir Bunun neticesinde Skval sistemi 10 km mesafede hedefi 60 sm deqiqliyile mehv etmeye komek edir TEIR Vixr yuksek deqiqliye sahibdir Buna gore de Su 39 un doyus kompleksi dusmenin 16 zirehli hedefini mehv etmeye yeterlidir Muqayise ucun deyek ki Su 25 160 eded idareolunmayan S 8 raketi goturur amma deqiqliyi ancaq bir nece tanki vurmaga bes edir Esas silah TEIR Vixr 1 metr qalinliginda homogen polad zirehi dese bilir Bir Leopard 2 hereketde olarken Su 39 terefinden Vixr ile mehv edilmesi ehtimali 0 8 0 85 dir 80 85 Teyyare hemcinin X 29T X 29P ve X 25MP kimi daha guclu idareolunan raketler ile de silahlandirila biler TEIR Vixr in minimal ates mesafesinin az olmasi ona 2 km lik meteominimumda 200 metrden hedefi mehv etmeye bele imkan verir Teyyare hemcinin az telebati ile ferqlenir bele ki Su 39 un havaya qalxmasi ucun qrunt ucus zolagi da yeterlidir Hetta 3000 metrden yuxari dagliq erazilerde bele teyyare havaya qalxa bilir Guc strukturu 2 eded TRD 195S tipli turbinden ibaretdir Turbinlerin her birinin gucu 4500 kq sm Turbinlerin infraqirmizi diapazonda sualanmasi azaldilmisdir Bununla bele teyyare 6 ton sursati havaya qaldirir Bu kriteriyalarda teyyare Fransanin Mirage 2000 5 ABS nin F 16C Isvecin JAS 39 Gripen teyyarelerini qiymet effektivlik nisbetine gore 1 4 2 2 defe qabaqlayir Teyyarenin bezi elave ustunlukleri1 Dizel yanacagini bele islede bilmesi 2 Yuksek kvalifikasiyali xidmet ekipaji teleb etmemesi 3 Istenilen kvalifikasiyali pilot terefinden idare edile bilmesi Su 39 da pilotun muhafize hisselerinin zireh umumi kutlesi 1115 kq dir Hansi ki bu muhafize pilotun 30 mm lik atici silahlardan 100 qorunmasini temin edir Hemcinin Stinger tipli DZRK larin tetbiqi zamani bele tehlukesiz enise komek edir Pilotun kabinesi ise titan zirehle qorunur Bu zireh 30 mm lik mermilerin birbasa temasina qarsi davamlidir Teyyarenin heyati qabiliyyetini Irtis adli kompleks temin edir Bu kompleksin terkibine Qardeniya adli radioelektron mubarize pomex stansiyasi daxildir Bu stansiyanin terkibine daxildir 1 Istiqamet arasdirici ve identifikasiya edici hisse 2 Aktiv infraqirmizi pomex Suxoqruz sistemi 3 Dipol tipli yayindiricilar ve trasserler Buraxici qurgu UB 26 blokuna ve Infraqirmizi generatora sahibdir Sistem umumilikde 192 yalanci fisenge sahibdir Fisengleri 2 tipdedir 1 PPI 26 radiolokasion tipli 2 PPR 26 istilik tipli Her iki tip fiseng umumi blokda yerlesdirilir Teyyarenin askarlanmasinin azaldilmasi ucun xususi boyasi vardir Bu radiosusturucu ortuk EPR elektron paramaqnit rezonansini azaltmaga ve neticede teyyareni RLS lerden yayindirmaga hesablanib Su 39 a qarsi istilik raketleri tetbiq edildikde Suxoqruz sistemi oz raketlerini yalanci hedeflerini atesleyir Ustelik bu sistemde 6 kvt liq lampa da vardir Lampa amplitudu deyisdirilmis dalgalar yayir ve neticede raketin teyyareden uzaqlasdirilmasina sebeb olur PPR 26 istilik tipli fisengler de bu zaman istifade olunur Teyyarede forsajsiz TRD 195S idareolunmayan soplolu turbinler vardir ki bu turbinlerde Infraqirmizi iz bir nece defe azaldilmisdir Turbindeki deyisiklikler onun cixis temperaturunu asagi salmis ve teyyarenin termoizi asagi dusmusdur Teyyarede REM sistemler de istifade olunmusdur ve bu da dusmen HHM sisteminin kecilmesini asanlasdirir Esas REM sistemi Irtis hem de radiotexniki kesfiyyat vezifesini yerine yetirir Hansi ki teyyarenin RLS nin yonlendirilmesini atesin idareedilmesinin ve askar olunmasini temin edir Xususi indikatorla dusmenin RLS nin tipi teyinati arasdirdigi hedef teyin olunur ve kabinede gosterilir Irtis sisteminin komeyile pilot doyus veziyyetinden asili olaraq muxtelif tapsiriqlar yerine yetire bilir Bunlara dusmen RLS lerine raket zerbesi endirmek ZRK larin tesir sahesinden cixilmasi Qardeniya stansiyasinin aktiv pomex vermesi ve s aiddir Iki kicik konteynerde Qardeniya sistemi qanadlarin altinda asilir Bu stansiya yanildici parildadici ses yonlendirici tipde pomexler vere bilir XususiyyetleriQanad aciqligi 14 36 m Uzunluq 15 06 m Hundurluk 5 2 m Qanadlarin sahesi 30 1 m Teyyarenin normal ucus kutlesi 16 950 kq Maksimal qalxma kutlesi 21 500 kq Yanacaq ceninin tutumu 4890 l Yerde maksimal sureti 950 km saat Doyus radiusu 1050 km Maksimal qalxma hundurluyu 12 000 m Ekipaj 1 nefer