Susurluq qəzası və ya Susurluq qalmaqalı — 3 noyabr 1996-cı ildə saat 19:25 radələrində Balıkesir–Bursa magistral yolunun Susurluq rayonu Çatalceviz məhəlləsində baş verən yol qəzası nəticəsində dövlət-polis-mafiya əlaqələrinin ortaya çıxması ilə başlayan qalmaqal. Türkiyə Cümhuriyyəti tarixinin ən mühüm qalmaqallarından biridir.
Susurluq qəzası | |
---|---|
Tarix | 3 noyabr 1996 |
Saat | 19:25 |
Yeri | Susurluq mahalı Çatalceviz məhəlləsi |
Qurbanlar | |
Ölənlərin sayı | 3 |
Zədəlilər | 1 |
Qəzadan sonra ictimaiyyət "dövlət-siyasət-mafiya" üçbucağında qeyri-qanuni münasibətlərin üzə çıxarılmasını tələb edib. Medianın və vətəndaş cəmiyyətinin dəstəyi ilə "" adlı aksiyalarda ört-basdır edilən əlaqələr və fəaliyyətlərin açıqlanması tələb olunub. Qəza ingilislər tərəfindən bir filmin mövzusu oldu və film 2018-ci ildə "The Scar" adı ilə çıxdı. Filmin Qönçə Us tərəfindən nəql ediləcəyi bildirilib.
Qəza
DYP Şanlıurfa millət vəkili Sədat Edip Bucaq, İstanbul Kəmaləddin Eröge Polis Məktəbinin müdiri Hüseyn Qocadağ, Mehmet Özbay saxta şəxsiyyətli Abdullah Çatlı ilə 1969-cu il təvəllüdlü Qönçə Us 1 noyabr 1996-cı il axşam saatlarında Quşadası Onura hotelinə gəliblər. Hüseyn Qocadağın rəhbərliyi ilə Bucaqa məxsus 06 AC 600 dövlət nömrə nişanlı Mercedes markalı qara avtomobillə İstanbula getmək üçün yola çıxan qrup, 3 noyabr 1996-cı il tarixində saat 19.25 radələrində Susurluq rayonunun Çatalceviz məntəqəsində yanacaqdoldurma məntəqəsindən yola çıxan Həsən Gökçənin rəhbərliyi altında 20 RC 721 dövlət nömrə nişanlı yük maşınına çırpılıb. Bu qəza mətbuat ədəbiyyatında "Susurluq qalmaqalı" və ya "Susurluq qəzası" kimi adlanırdı.
Qəzada "Mercedes"i idarə edən Hüseyn Qocadağ, üzərində Mehmet Özbay şəxsiyyəti olan Abdullah Çatlı və Məlahət Özbay saxta şəxsiyyətli Qönçə Us dünyasını dəyişib. DYP Şanlıurfa millət vəkili Sədat Bucaq isə xəsarətlərlə xilas olub. Hadisədən sonra Dövlət Təhlükəsizliyi Məhkəməsi Sədat Edip Bucaq barəsində istintaq başladıb və 2 il həbs cəzası istəyib.
Hadisə haqqında hazırlanan hesabatlar
I Susurluq hesabatı və tənqidləri
İlk Susurluk Hesabatı MİT-in hazırladığı hesabatdır və onun düzgünlüyünə şübhələr çoxdur. Ən milliyətçi Alparslan Türkeşin Susurluk bəyanatı da daxil olmaqla, hesabatın doğruluğunun şübhəli olması ilə bağlı bir çox siyasi dairələrdən reaksiyalar gəlib. Bunun da manipulyasiya olduğu açıqlanıb.
II Susurluq hesabatı
İlk Susurluk Hesabatının ardından Baş nazir Məsud Yılmaz, Baş Nazirlik müşaviri Kutlu Savaşa yeni Susurluq hesabatı hazırlatdırdı.
III Susurluq hesabatı
TBMM Susurluk komissiyasının hesabatı: Türkiyə Böyük Millət Məclisinin təyin etdiyi Mehmet Elkatmışın sədri olduğu və CHP-dən Fikri Sağların da qatıldığı Susurluq komissiyası da hesabat hazırlayıb.
Məhkəmə mərhələsi və Dövlət Təhlükəsizliyi Məhkəməsi prokurorunun bəyanatı
- DGM prokurorluq hesabatı
Susurluq hesabatları və təsirləri
Qəzadan sonra ictimaiyyət "dövlət-siyasət-mafiya" üçbucağında qeyri-qanuni münasibətlərin üzə çıxarılmasını tələb edib. Media və vətəndaş cəmiyyətinin dəstəyi ilə "" aksiyası ilə işıqlandırılan əlaqələr və fəaliyyətlərin açıqlanmasını tələb edib. Hadisələrdən sonra hazırlanan 1-ci Susurluq hesabatının olayları bağlamaq məqsədi daşıdığı anlaşılınca, axşam saatlarında ölkə daxilində işıqlar sönüb.
1. Susurluq hesabatın doğruluğuna dair şübhələr yarandığı üçün Baş nazir Məsud Yılmaz 2-ci Susurluq hesabatını Baş Nazirlik Təftiş Şurasının sədri Kutlu Savaşa hazırlatdırdı.
Susurluq hesabatı tənqitçiləri
Susurluq hadisəsi ilə bağlı MİT Susurluq hesabatını hazırladı və bu xəbər qəzetlərdə öz əksini tapdı. Bu xəbərdə yanlış və əhəmiyyətsiz məsələlər sıralanmış, ictimaiyyət tərəfindən Susurluq hadisəsinin bağlanması üçün yazıldığı günün qəzetlərində müzakirə edilmişdir. Aydınlıq qəzetində dərc olunan xəbərə əsaslanaraq, olay ilə əlaqəsi olmayan şəxslərin də daxil edildiyi və hadisənin bağlanmasına çalışıldığı da tənqid edilib.
- İlk Susurluq hesabatının doğruluğuna şübhələr var.
- Susurluq qalmaqalının əlaqəsi olmayan şəxslərlə qarışdırılaraq sulandırıldığı iddia edilib.
- İlk hesabatın doğruluğuna şübhələr yarandığından, 2-ci Susurluq Baş nazir Məsud Yılmazın əmri ilə Baş Nazirlik Təftiş Şurasının sədri Kutlu Savaşa hazırladıldı.
Maşından çıxan əşyalar
06 AC 600 dövlət nömrə nişanlı Mersedes markalı avtomobildə aparılan incələmədə nəqliyyat vasitəsinin içərisində tapılanların tam siyahısı belədir:
- 1 ədəd 9 mm diametrli Baretta tapançası (Hüseyn Qocadağ adına lisenziyalı)
- 1 ədəd 9 mm diametrli Baretta tapançası (Mehmet Özbayın adına lisenziyalı)
- 1 ədəd 9 mm diametrli Sig Sauer tapançası (Sədat Bucaq adına lisenziyalı)
- 1 ədəd 9 mm diametrli Səddam (Tariq) markalı tapança (lisenziyasız)
- 1 ədəd 22 kalibrli Bertta tapançası (lisenziyasız)
- 2 ədəd 22 kalibrli tapançaya görə səs boğucu
- 2 ədəd 9 mm diametrli MP5 avtomatik tapança (lisenziyasız)
- 13 ədəd 7,62 mm BKS (biky) güllə
- 100 ədəd 5,56 mm diametrli M16 güllə (Təhlükəsizlik Baş İdarəsi-Ankara yazısı, hər biri 20 ədəd, 5 sarı qutuda)
- 1 ədəd telefon (Baysa şirkətinin işçilərindən biri olan Əli Alptəkin adına qeydiyyatdan keçmiş və Abdullah Çatlı tərəfindən istifadə olunub)
- 1 ədəd telefon (Bucakın sürücüsü Osman Tosun adına qeydiyyatdan keçib və Bucak tərəfindən istifadə olunub)
- 1 ədəd telefon (Hüseyn Qocadağ adına qeydiyyatdan keçib və istifadə olunub)
- 35 fotoşəkil (1996-cı ilin iyul-avqust aylarında Siverekdəki Bucaqın iqamətgahında çəkilən Abdullah Çatlı, Sami Hoşta və Ərcan Ərsoyun səmimi fotoları)
- Mehmet Özbay adına verilmiş şəxsiyyət vəsiqəsi (Abdulla Çatlının üstündə)
- Mehmet Özbay adına verilən ticarət palatası üzvlük kartı (Abdullah Çatlının üstündə)
- Mehmet Özbay adına verilən bir çox kredit kartı (Abdullah Çatlının üstündə)
- Mehmet Özbay adına verilmiş silah daşıma lisenziyası (Abdullah Çatlının üstündə)
- Mehmet Özbayın adına hazırlanmış və Mehmet Ağarın imzalı təhlükəsizlik mütəxəssisi olduğunu göstərən sənəd (Abdullah Çatlının üstündə)
- Ağ kağızda 0,33 qram ağırlığında ağ toz (araşdırma nəticəsində kokain olduğu müəyyən edilib) (Abdulla Çatlının üstündə)
- İçərisində qəhvəyi toz olan bağlama (müayinə nəticəsində torpaq olduğu müəyyən edilib) (Hüseyn Qocadağın üstündə)
İstinadlar
- Milliyet. "Susurluk kazası film oluyor". milliyet.com.tr (türk). 22 iyun 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 27 may 2022.
- Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi. "Alparslan Türkeş: Susurluk Kazası Suikast Olabilir". ilef.ankara.edu.tr (türk). 8 dekabr 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 24 noyabr 2008.
- "Alparslan Türkeş "Susurluk Kazası Suikast Olabilir."". youtube.com. 3 dekabr 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 24 noyabr 2018.
- Bilkent Üniversitesi-İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi. "Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanı KUTLU SAVAŞ'ın Susurluk Raporu". siyaset.bilkent.edu.tr (türk). 10 oktyabr 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 28 avqust 2022.
- "Susurluk Kazası - Susurluk Kazası - Susurluk Kazası - Unutmayalım - susurluk kazası resimleri". turkcebilgi.org (türk). 14 yanvar 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 24 sentyabr 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Susurluq qezasi ve ya Susurluq qalmaqali 3 noyabr 1996 ci ilde saat 19 25 radelerinde Balikesir Bursa magistral yolunun Susurluq rayonu Catalceviz mehellesinde bas veren yol qezasi neticesinde dovlet polis mafiya elaqelerinin ortaya cixmasi ile baslayan qalmaqal Turkiye Cumhuriyyeti tarixinin en muhum qalmaqallarindan biridir Susurluq qezasiTarix 3 noyabr 1996Saat 19 25Yeri Susurluq mahali Catalceviz mehellesiQurbanlarOlenlerin sayi 3Zedeliler 1 Qezadan sonra ictimaiyyet dovlet siyaset mafiya ucbucaginda qeyri qanuni munasibetlerin uze cixarilmasini teleb edib Medianin ve vetendas cemiyyetinin desteyi ile adli aksiyalarda ort basdir edilen elaqeler ve fealiyyetlerin aciqlanmasi teleb olunub Qeza ingilisler terefinden bir filmin movzusu oldu ve film 2018 ci ilde The Scar adi ile cixdi Filmin Qonce Us terefinden neql edileceyi bildirilib QezaDYP Sanliurfa millet vekili Sedat Edip Bucaq Istanbul Kemaleddin Eroge Polis Mektebinin mudiri Huseyn Qocadag Mehmet Ozbay saxta sexsiyyetli Abdullah Catli ile 1969 cu il tevelludlu Qonce Us 1 noyabr 1996 ci il axsam saatlarinda Qusadasi Onura hoteline gelibler Huseyn Qocadagin rehberliyi ile Bucaqa mexsus 06 AC 600 dovlet nomre nisanli Mercedes markali qara avtomobille Istanbula getmek ucun yola cixan qrup 3 noyabr 1996 ci il tarixinde saat 19 25 radelerinde Susurluq rayonunun Catalceviz menteqesinde yanacaqdoldurma menteqesinden yola cixan Hesen Gokcenin rehberliyi altinda 20 RC 721 dovlet nomre nisanli yuk masinina cirpilib Bu qeza metbuat edebiyyatinda Susurluq qalmaqali ve ya Susurluq qezasi kimi adlanirdi Qezada Mercedes i idare eden Huseyn Qocadag uzerinde Mehmet Ozbay sexsiyyeti olan Abdullah Catli ve Melahet Ozbay saxta sexsiyyetli Qonce Us dunyasini deyisib DYP Sanliurfa millet vekili Sedat Bucaq ise xesaretlerle xilas olub Hadiseden sonra Dovlet Tehlukesizliyi Mehkemesi Sedat Edip Bucaq baresinde istintaq basladib ve 2 il hebs cezasi isteyib Hadise haqqinda hazirlanan hesabatlarI Susurluq hesabati ve tenqidleri Ilk Susurluk Hesabati MIT in hazirladigi hesabatdir ve onun duzgunluyune subheler coxdur En milliyetci Alparslan Turkesin Susurluk beyanati da daxil olmaqla hesabatin dogrulugunun subheli olmasi ile bagli bir cox siyasi dairelerden reaksiyalar gelib Bunun da manipulyasiya oldugu aciqlanib II Susurluq hesabati Ilk Susurluk Hesabatinin ardindan Bas nazir Mesud Yilmaz Bas Nazirlik musaviri Kutlu Savasa yeni Susurluq hesabati hazirlatdirdi III Susurluq hesabati TBMM Susurluk komissiyasinin hesabati Turkiye Boyuk Millet Meclisinin teyin etdiyi Mehmet Elkatmisin sedri oldugu ve CHP den Fikri Saglarin da qatildigi Susurluq komissiyasi da hesabat hazirlayib Mehkeme merhelesi ve Dovlet Tehlukesizliyi Mehkemesi prokurorunun beyanati DGM prokurorluq hesabatiSusurluq hesabatlari ve tesirleriQezadan sonra ictimaiyyet dovlet siyaset mafiya ucbucaginda qeyri qanuni munasibetlerin uze cixarilmasini teleb edib Media ve vetendas cemiyyetinin desteyi ile aksiyasi ile isiqlandirilan elaqeler ve fealiyyetlerin aciqlanmasini teleb edib Hadiselerden sonra hazirlanan 1 ci Susurluq hesabatinin olaylari baglamaq meqsedi dasidigi anlasilinca axsam saatlarinda olke daxilinde isiqlar sonub 1 Susurluq hesabatin dogruluguna dair subheler yarandigi ucun Bas nazir Mesud Yilmaz 2 ci Susurluq hesabatini Bas Nazirlik Teftis Surasinin sedri Kutlu Savasa hazirlatdirdi Susurluq hesabati tenqitcileri Susurluq hadisesi ile bagli MIT Susurluq hesabatini hazirladi ve bu xeber qezetlerde oz eksini tapdi Bu xeberde yanlis ve ehemiyyetsiz meseleler siralanmis ictimaiyyet terefinden Susurluq hadisesinin baglanmasi ucun yazildigi gunun qezetlerinde muzakire edilmisdir Aydinliq qezetinde derc olunan xebere esaslanaraq olay ile elaqesi olmayan sexslerin de daxil edildiyi ve hadisenin baglanmasina calisildigi da tenqid edilib Ilk Susurluq hesabatinin dogruluguna subheler var Susurluq qalmaqalinin elaqesi olmayan sexslerle qarisdirilaraq sulandirildigi iddia edilib Ilk hesabatin dogruluguna subheler yarandigindan 2 ci Susurluq Bas nazir Mesud Yilmazin emri ile Bas Nazirlik Teftis Surasinin sedri Kutlu Savasa hazirladildi Masindan cixan esyalar06 AC 600 dovlet nomre nisanli Mersedes markali avtomobilde aparilan incelemede neqliyyat vasitesinin icerisinde tapilanlarin tam siyahisi beledir 1 eded 9 mm diametrli Baretta tapancasi Huseyn Qocadag adina lisenziyali 1 eded 9 mm diametrli Baretta tapancasi Mehmet Ozbayin adina lisenziyali 1 eded 9 mm diametrli Sig Sauer tapancasi Sedat Bucaq adina lisenziyali 1 eded 9 mm diametrli Seddam Tariq markali tapanca lisenziyasiz 1 eded 22 kalibrli Bertta tapancasi lisenziyasiz 2 eded 22 kalibrli tapancaya gore ses bogucu 2 eded 9 mm diametrli MP5 avtomatik tapanca lisenziyasiz 13 eded 7 62 mm BKS biky gulle 100 eded 5 56 mm diametrli M16 gulle Tehlukesizlik Bas Idaresi Ankara yazisi her biri 20 eded 5 sari qutuda 1 eded telefon Baysa sirketinin iscilerinden biri olan Eli Alptekin adina qeydiyyatdan kecmis ve Abdullah Catli terefinden istifade olunub 1 eded telefon Bucakin surucusu Osman Tosun adina qeydiyyatdan kecib ve Bucak terefinden istifade olunub 1 eded telefon Huseyn Qocadag adina qeydiyyatdan kecib ve istifade olunub 35 fotosekil 1996 ci ilin iyul avqust aylarinda Siverekdeki Bucaqin iqametgahinda cekilen Abdullah Catli Sami Hosta ve Ercan Ersoyun semimi fotolari Mehmet Ozbay adina verilmis sexsiyyet vesiqesi Abdulla Catlinin ustunde Mehmet Ozbay adina verilen ticaret palatasi uzvluk karti Abdullah Catlinin ustunde Mehmet Ozbay adina verilen bir cox kredit karti Abdullah Catlinin ustunde Mehmet Ozbay adina verilmis silah dasima lisenziyasi Abdullah Catlinin ustunde Mehmet Ozbayin adina hazirlanmis ve Mehmet Agarin imzali tehlukesizlik mutexessisi oldugunu gosteren sened Abdullah Catlinin ustunde Ag kagizda 0 33 qram agirliginda ag toz arasdirma neticesinde kokain oldugu mueyyen edilib Abdulla Catlinin ustunde Icerisinde qehveyi toz olan baglama muayine neticesinde torpaq oldugu mueyyen edilib Huseyn Qocadagin ustunde IstinadlarMilliyet Susurluk kazasi film oluyor milliyet com tr turk 22 iyun 2022 tarixinde Istifade tarixi 27 may 2022 Ankara Universitesi Iletisim Fakultesi Alparslan Turkes Susurluk Kazasi Suikast Olabilir ilef ankara edu tr turk 8 dekabr 2008 tarixinde Istifade tarixi 24 noyabr 2008 Alparslan Turkes Susurluk Kazasi Suikast Olabilir youtube com 3 dekabr 2018 tarixinde Istifade tarixi 24 noyabr 2018 Bilkent Universitesi Iktisadi Idari ve Sosyal Bilimler Fakultesi Basbakanlik Teftis Kurulu Baskani KUTLU SAVAS in Susurluk Raporu siyaset bilkent edu tr turk 10 oktyabr 2007 tarixinde Istifade tarixi 28 avqust 2022 Susurluk Kazasi Susurluk Kazasi Susurluk Kazasi Unutmayalim susurluk kazasi resimleri turkcebilgi org turk 14 yanvar 2012 tarixinde Istifade tarixi 24 sentyabr 2022