Sona Mehmandarova (1894, Lənkəran, Lənkəran qəzası – XX əsr, Bakı) — 1912-ci ildə dünya əhəmiyyətli gözəllik yarışmasının qalibi azərbaycanlı qadın. O, Rusiya imperiyasında təşkil olunan gözəllik müsabiqələrinin də laureatı olmuşdu.
Sona Mehmandarova | |
---|---|
Doğum tarixi | 1894 və ya 1896 |
Doğum yeri | Lənkəran |
Vəfat tarixi | 1960-cı illər |
Vəfat yeri | Bakı |
Vətəndaşlığı | |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Fəaliyyəti | model[d] |
Tanınır | Gözəllik |
Həyatı
Sona Mehmandarova 1894-cü ildə (və ya 1896) Lənkəranda dünyaya gəlmişdir. O, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Müdafiə naziri Səməd bəy Mehmandarovun qardaşı qız idi. Anası Bikə xanım praporşik Əbulfət xan Talışınskinin qızı idi. Lənkəranın qradonaçalniki-şəhər rəisi olan Nağı bəy dövrün Avropada təhsil almış Azərbaycan ziyalılarından biri idi. Atası Sonanın da təhsil almağını istəmiş və onu gimnaziyada oxutmuşdur. O, xüsusi müəllimlərdən fransız və rus dillərini mükəmməl səviyyədə öyrənmişdir.
Xarici gözəlliyinə görə evə tez-tez elçilər gəlirdi. Atası Nağı bəy qızının təhsilinə öncəlik verdiyini bildirərək, qızına olan evlilik təkliflərini rədd edirdi. Belə rədd cavabı alan elçilərdən Əhməd bəy Zeynalov 1910-cu ildə Nağı bəyi öldürərək dənizə atır. Hadisəni Nağı bəyin xidmətçisi görür və məsələnin üstü açılır. Qatillər Sibirə sürgün edilir.
Gözəllik müsabiqələri
Atasının ölümündən sonra Sona Lənkəranı tərk edərək Bakıya anasının qohumlarının yanına gəldi. 1912-ci ildə qohumlarının təkidi ilə "Obşestvennoye sobraniye" binasındakı (indi Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası yerləşən bina) gözəllik yarışmasına qatılır. Burada qalib olan Sona Tiflisdə keçirilən digər müsabiqəyə qatılır və burada "Qafqaz incisi" tituluna layiq görülür. O, Tiflisdən sonra Sankt-Peterburqa yola düşür və burada da birinciliyə layiq görülür. Sona xanım 1912-ci ilin sonunda Parisdə keçirilən beynəlxalq əhəmiyyətli müsabiqədə qalib gələrək, "Dünya gözəli" titulu — "Qran-Pri" sahibi olur və məşhurluğu dünyaya yayılır. Bu qalibiyyətdən sonra Sona xanım Bakıya və ya Lənkərana qayıda bilmir və Sankt-Peterburqda yaşamağa başlayır. Müsabiqədən bir il sonra o, 1913-cü ildə əslən dağıstanlı olan Uruzovla ailə həyatı qurdü.
Ailəsi bu evliliyə razı olmasa da, Sona xanım Uruzovdan ayrılmadı.
Sovet Rusiyası və repressiyalar dövründə
Rusiya inqilablarından sonra hakimiyyəti ələ keçirən bolşeviklər ölkədəki şəxsi mülkləri dövlətin mülkiyyətinə çevirir. Bununla, Sona xanımın ailəsi müflisləşir. O, əmisinin hərbi nazir olduğu Azərbaycan Demokratik Respublikası qurulsa da, Azərbaycana qayıtmır. Tezliklə bolşeviklər Azərbaycanı da işğal edir. Bu dövrdə bir sıra tanınmış bəy ailələri, o cümlədən Mehmandarov və Talışxanovlar təqiblərə məruz qaldı. Belə vəziyyətdə Sona xanım RSFSR-nin maarif naziri Anatoli Lunaçarskinin himayəçiliyində olduğu Moskva şəhərinə köçdü və 1920-ci illəri burada yaşadı. O, repressiyaların gücləndiyi 1930-cu illərdə Mehmandarov nəslindən olduğunu göstərən bütün sənəd və şəkilləri yandırdı.
Ölümü
Sona xanım uzun illər sonra 1966-cı ildə Bakıya qayıtdı. O, xəstəliyi səbəbindən bir neçə il sonra Bakıda vəfat etdi. Cənazəsi Bakıdakı qəbristanlıqlardan birində dəfn edilsə də, bu günə qədər onun dəqiq yeri bilinmir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Qərənfil Dünyamin qızı. (azərbaycan dili). kaspi.az. 17 fevral 2016. 2020-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2020.
- Nəriman Əbdülrəhmanlı. "Sona xanım Mehmandarova - qəbri bilinməyən dünya gözəli" (azərbaycan dili). aztc.gov.az. 17 avqust 2015. 22 dekabr 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 22 dekabr 2020.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II cild. Bakı 2005. s. 179
- Şəmistan Nəzirli. "Судьба генерала" (rus dili). anl.az. 15 oktyabr 2015. 22 dekabr 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 22 dekabr 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sona Mehmandarova 1894 Lenkeran Lenkeran qezasi XX esr Baki 1912 ci ilde dunya ehemiyyetli gozellik yarismasinin qalibi azerbaycanli qadin O Rusiya imperiyasinda teskil olunan gozellik musabiqelerinin de laureati olmusdu Sona MehmandarovaDogum tarixi 1894 ve ya 1896Dogum yeri LenkeranVefat tarixi 1960 ci illerVefat yeri BakiVetendasligi Rusiya imperiyasi Rusiya SFSRMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti model d Taninir GozellikHeyatiSona Mehmandarova 1894 cu ilde ve ya 1896 Lenkeranda dunyaya gelmisdir O Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Mudafie naziri Semed bey Mehmandarovun qardasi qiz idi Anasi Bike xanim praporsik Ebulfet xan Talisinskinin qizi idi Lenkeranin qradonacalniki seher reisi olan Nagi bey dovrun Avropada tehsil almis Azerbaycan ziyalilarindan biri idi Atasi Sonanin da tehsil almagini istemis ve onu gimnaziyada oxutmusdur O xususi muellimlerden fransiz ve rus dillerini mukemmel seviyyede oyrenmisdir Xarici gozelliyine gore eve tez tez elciler gelirdi Atasi Nagi bey qizinin tehsiline oncelik verdiyini bildirerek qizina olan evlilik tekliflerini redd edirdi Bele redd cavabi alan elcilerden Ehmed bey Zeynalov 1910 cu ilde Nagi beyi oldurerek denize atir Hadiseni Nagi beyin xidmetcisi gorur ve meselenin ustu acilir Qatiller Sibire surgun edilir Gozellik musabiqeleriAtasinin olumunden sonra Sona Lenkerani terk ederek Bakiya anasinin qohumlarinin yanina geldi 1912 ci ilde qohumlarinin tekidi ile Obsestvennoye sobraniye binasindaki indi Azerbaycan Dovlet Filarmoniyasi yerlesen bina gozellik yarismasina qatilir Burada qalib olan Sona Tiflisde kecirilen diger musabiqeye qatilir ve burada Qafqaz incisi tituluna layiq gorulur O Tiflisden sonra Sankt Peterburqa yola dusur ve burada da birinciliye layiq gorulur Sona xanim 1912 ci ilin sonunda Parisde kecirilen beynelxalq ehemiyyetli musabiqede qalib gelerek Dunya gozeli titulu Qran Pri sahibi olur ve meshurlugu dunyaya yayilir Bu qalibiyyetden sonra Sona xanim Bakiya ve ya Lenkerana qayida bilmir ve Sankt Peterburqda yasamaga baslayir Musabiqeden bir il sonra o 1913 cu ilde eslen dagistanli olan Uruzovla aile heyati qurdu Ailesi bu evliliye razi olmasa da Sona xanim Uruzovdan ayrilmadi Sovet Rusiyasi ve repressiyalar dovrundeRusiya inqilablarindan sonra hakimiyyeti ele keciren bolsevikler olkedeki sexsi mulkleri dovletin mulkiyyetine cevirir Bununla Sona xanimin ailesi muflislesir O emisinin herbi nazir oldugu Azerbaycan Demokratik Respublikasi qurulsa da Azerbaycana qayitmir Tezlikle bolsevikler Azerbaycani da isgal edir Bu dovrde bir sira taninmis bey aileleri o cumleden Mehmandarov ve Talisxanovlar teqiblere meruz qaldi Bele veziyyetde Sona xanim RSFSR nin maarif naziri Anatoli Lunacarskinin himayeciliyinde oldugu Moskva seherine kocdu ve 1920 ci illeri burada yasadi O repressiyalarin guclendiyi 1930 cu illerde Mehmandarov neslinden oldugunu gosteren butun sened ve sekilleri yandirdi OlumuSona xanim uzun iller sonra 1966 ci ilde Bakiya qayitdi O xesteliyi sebebinden bir nece il sonra Bakida vefat etdi Cenazesi Bakidaki qebristanliqlardan birinde defn edilse de bu gune qeder onun deqiq yeri bilinmir Hemcinin baxXedice QayibovaIstinadlarQerenfil Dunyamin qizi azerbaycan dili kaspi az 17 fevral 2016 2020 12 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 dekabr 2020 Neriman Ebdulrehmanli Sona xanim Mehmandarova qebri bilinmeyen dunya gozeli azerbaycan dili aztc gov az 17 avqust 2015 22 dekabr 2020 tarixinde Istifade tarixi 22 dekabr 2020 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi II cild Baki 2005 s 179 Semistan Nezirli Sudba generala rus dili anl az 15 oktyabr 2015 22 dekabr 2020 tarixinde Istifade tarixi 22 dekabr 2020