Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri diskussiya edərək həll edin.
|
Sirinqomieliya — Sirinqomieliya-onurğa beyin daxilində tərkibi maye ilə dolu boşluğun- "sirinqsin" yaranması ilə xarakterizə olunur.
Sirinqomieliyanın tipləri
- Sirinqomielik boşluğun dördüncü mədəciklə əlaqəli forması- 10% hallarda rast gəlir.
- SSM –nin blokadası nəticəsində yaranan sirinqomieliya – (dördüncü mədəciklə əlaqə olmadan) − 50% hallarda rast gəlir. Blokadanın səbəbləri: Arnold-Kiari malformasiyası,
-Bazal araxnoidit, -Bazilyar impressiya və ya invaginasiya, -Meningeal karsinomatoz, -Həcmli proseslər (araxnoid, sistlər, Revmatoid artrit, şişlər, oksipital ensefalosele)
- Onurğa beyni zədələnməsi ilə əlaqədar yaranan sirinqomieliya – 10% hallarda yaranır.
- spinal travma
- radiasion nekroz
- hemmoragiya nəticəsində
- infeksiya (spinal abses, köndələn mielit)
- işemik zədələnmə və ya degenerativ xəstəlikdən sonra yaranan boşluq
- Sirinqomieliya və spinal dizrafizm
- İntramedulyar şişlərlə əlaqədar yaranan boşluqlar-ependimoma, hemangioblastoma və s.
- İdiopatik sirinqomieliya-səbəbi məlum deyil.
Simptomları
Sirinqomieliya adətən ləng proqressiya edir-bir neçə il ərzində. Beyin kötüyü prosesə qoşulduqda-sirinqobulbiya daha kəskin gedişli ola bilər. Sirinqomieliya adətən onurğa beyni boyun nahiyyəsini zədələyir. Klinik mənzərədə hissi, hərəki, vegetativ və digər əlamətlər ilə özünü göstərir.
Hissi pozğunluq
- Disosasiya olunmuş hissi pozğunluq:
Sirinqs spinotalamik yolların çarpazını zədələyir ona görədə ağrı,temperatur hissi pozulur, təziq, vibrasion, əzələ-oynaq hissiyatı saxlanılır.
- Boşluq böyüdükdə arxa ciyələr sıxılır və vibrasion, əzələ-oynaq hissiyatı aşağı ətraflarda itir.
- Ağrı və temperatur hissiyatı tək və ya hər iki yuxarı ətraflarda və ya gödəkcə şəklində-çiyinləri, gövdənin yuxarı hissəsini, yuxarı ətrafları əhatə etməklə itə bilər.
- Dizestetik ağrı-sirinqomieliya zamanı əsas şikayətlərdan biridir, adətən boyun və çiyin nahiyyəsini əhatə edir, lakin bəzən gövdə və ya yuxarəı ətraflarda radikulyar zonanı əhatə edir. Du ağrılar dərin və göynədici olub adətən xəstəliyin erkən dövürlərindən özünü göstərir.
Hərəki pozğunluq Sirinqomielitik boşluğun onurğa beyni ön buynuzlarına genişlənməsi aşağı motoneyronları zədələyir və diffuz əzələ atrofiyasına səbəb olur, hansı ki adətən əllərdən başlayır və proksimal istiqamətdə bazu, çiyinlərə yayılır. Əllər "caynaq" formasını alır. Yuxarı ətraf reflekslərinin enməsi xəstəliyin erkən dövrundən baş verir. Boşluğun piramid yolları sıxması-aşağı, assimetrik paraparez, hiperrefleksiya və patoloji reflekslərin yaranmasına səbəb olur.
Vegetativ pozğunluq Xəstəliyin gec mərhələlərində çanaq üzvləri disfunksiyası meydana çıxır. Horner sindromu.
Sirinqobulbiya-sirinomielitik boşluq uzunsov beyinə qədər genişləndikdə yaranır. Bu sindrom disfagiya, nistaqm, udlaq və yumuşaq damaq zəifliyi, dilin assimetrik zəifliyi, atrofiyası, trigeminal sinirin innervasiya zonasında ağrı və temperatur hissinin pozulması ilə xarakterizə olunur. Bəzən digər KBS və beyincik də prosesə qoşula bilər.
Diaqnostika
- Lumbal punksiya pərçim riski olduğundan adətən aparılmır.
- R-qrafiya-skolioz, bazilyar impressiya və ya kraniovertebral anomaliyaların aşkarlanmasına yardım edir.
- KT – kraniovertebral anomaliyaların aşkarlanmasına yardım edir.
- Mieloqrafiya-MRT həyata keçirilə bilmədikdə istifadə olunur. Onurğa beyni genəlməsi və tam subaraxnoidal blok aşkarlana bilər.
- KT mieloqrafiya-boşluğun kontrastla dolması aşkarlana bilər.
- MRT-kontrast şişə şübhə olduqda yeridilir. T1 və T2 rejimlər, sagital və köndələn proyeksiyalar çəkilməlidir.
Müalicəsi
Medikamentoz müalicə yoxdur. Simtomatik müalicə məqsədilə analgetiklər, antispastik agentlər istifadə oluna bilər.
Neyroreabilitasiya – nevroloji funksiyanın saxlanması və ağırlaşmaların aradan qaldırılmasında rolu var.
Cərrahi müdaxilə üsulları:
Suboksipital və servikal dekompressiya
Laminektomiya və sirinqotomiya
Şuntların qoyulması (ventrikuloperitoneal, lumboperitoneal, sirinqosubaraxnoid və s.)
Dördüncü mədəciyin ventrikulostomiyası
Terminal kisənin stomiyası (Kiari malformasiyası olmayan xəstələrə aparılır və boşluq filum terminaliyə qədər uzandıda aparılır)
Neyroendoskopik cərrahiyyə
İstinadlar
Tibb haqqında olan bu məqalə bu məqalə . Məqaləni Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede coxsayli problemler movcuddur Zehmet olmasa sehifeni redakte ederek ve ya movcud problemleri diskussiya ederek hell edin Bu meqale stil kitabcasina uygun deyil Xahis olunur meqalede duzelisler apararaq onu stil kitabcasina uygunlasdirin Bu meqale yarimciqdir Onu genislendirmeye komek ede bilersiniz noyabr 2024 Bu meqalenin ve ya meqalenin bir hissesinin tekmillesdirilmesi ucun mutexessislere ehtiyac var Bu movzuda mutexxesis tapmaga komek ederek ya da meqaleye ehtiyac olan mezmunu elave ederek Vikipediyaya tohfe vere bilersiniz Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler noyabr 2024 Sirinqomieliya Sirinqomieliya onurga beyin daxilinde terkibi maye ile dolu boslugun sirinqsin yaranmasi ile xarakterize olunur Sirinqomieliyanin tipleriSirinqomielik boslugun dorduncu medecikle elaqeli formasi 10 hallarda rast gelir SSM nin blokadasi neticesinde yaranan sirinqomieliya dorduncu medecikle elaqe olmadan 50 hallarda rast gelir Blokadanin sebebleri Arnold Kiari malformasiyasi Bazal araxnoidit Bazilyar impressiya ve ya invaginasiya Meningeal karsinomatoz Hecmli prosesler araxnoid sistler Revmatoid artrit sisler oksipital ensefalosele Onurga beyni zedelenmesi ile elaqedar yaranan sirinqomieliya 10 hallarda yaranir spinal travma radiasion nekroz hemmoragiya neticesinde infeksiya spinal abses kondelen mielit isemik zedelenme ve ya degenerativ xestelikden sonra yaranan bosluqSirinqomieliya ve spinal dizrafizm Intramedulyar sislerle elaqedar yaranan bosluqlar ependimoma hemangioblastoma ve s Idiopatik sirinqomieliya sebebi melum deyil SimptomlariSirinqomieliya adeten leng proqressiya edir bir nece il erzinde Beyin kotuyu prosese qosulduqda sirinqobulbiya daha keskin gedisli ola biler Sirinqomieliya adeten onurga beyni boyun nahiyyesini zedeleyir Klinik menzerede hissi hereki vegetativ ve diger elametler ile ozunu gosterir Hissi pozgunluq Disosasiya olunmus hissi pozgunluq Sirinqs spinotalamik yollarin carpazini zedeleyir ona gorede agri temperatur hissi pozulur teziq vibrasion ezele oynaq hissiyati saxlanilir Bosluq boyudukde arxa ciyeler sixilir ve vibrasion ezele oynaq hissiyati asagi etraflarda itir Agri ve temperatur hissiyati tek ve ya her iki yuxari etraflarda ve ya godekce seklinde ciyinleri govdenin yuxari hissesini yuxari etraflari ehate etmekle ite biler Dizestetik agri sirinqomieliya zamani esas sikayetlerdan biridir adeten boyun ve ciyin nahiyyesini ehate edir lakin bezen govde ve ya yuxarei etraflarda radikulyar zonani ehate edir Du agrilar derin ve goynedici olub adeten xesteliyin erken dovurlerinden ozunu gosterir Hereki pozgunluq Sirinqomielitik boslugun onurga beyni on buynuzlarina genislenmesi asagi motoneyronlari zedeleyir ve diffuz ezele atrofiyasina sebeb olur hansi ki adeten ellerden baslayir ve proksimal istiqametde bazu ciyinlere yayilir Eller caynaq formasini alir Yuxari etraf reflekslerinin enmesi xesteliyin erken dovrunden bas verir Boslugun piramid yollari sixmasi asagi assimetrik paraparez hiperrefleksiya ve patoloji reflekslerin yaranmasina sebeb olur Vegetativ pozgunluq Xesteliyin gec merhelelerinde canaq uzvleri disfunksiyasi meydana cixir Horner sindromu Sirinqobulbiya sirinomielitik bosluq uzunsov beyine qeder genislendikde yaranir Bu sindrom disfagiya nistaqm udlaq ve yumusaq damaq zeifliyi dilin assimetrik zeifliyi atrofiyasi trigeminal sinirin innervasiya zonasinda agri ve temperatur hissinin pozulmasi ile xarakterize olunur Bezen diger KBS ve beyincik de prosese qosula biler DiaqnostikaLumbal punksiya percim riski oldugundan adeten aparilmir R qrafiya skolioz bazilyar impressiya ve ya kraniovertebral anomaliyalarin askarlanmasina yardim edir KT kraniovertebral anomaliyalarin askarlanmasina yardim edir Mieloqrafiya MRT heyata kecirile bilmedikde istifade olunur Onurga beyni genelmesi ve tam subaraxnoidal blok askarlana biler KT mieloqrafiya boslugun kontrastla dolmasi askarlana biler MRT kontrast sise subhe olduqda yeridilir T1 ve T2 rejimler sagital ve kondelen proyeksiyalar cekilmelidir MualicesiMedikamentoz mualice yoxdur Simtomatik mualice meqsedile analgetikler antispastik agentler istifade oluna biler Neyroreabilitasiya nevroloji funksiyanin saxlanmasi ve agirlasmalarin aradan qaldirilmasinda rolu var Cerrahi mudaxile usullari Suboksipital ve servikal dekompressiya Laminektomiya ve sirinqotomiya Suntlarin qoyulmasi ventrikuloperitoneal lumboperitoneal sirinqosubaraxnoid ve s Dorduncu medeciyin ventrikulostomiyasi Terminal kisenin stomiyasi Kiari malformasiyasi olmayan xestelere aparilir ve bosluq filum terminaliye qeder uzandida aparilir Neyroendoskopik cerrahiyyeIstinadlarTibb haqqinda olan bu meqale bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin