Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jan de Sismondi (9 may 1773[…], Cenevrə, Cenevrə kantonu – 25 iyun 1842[…]) — fransız iqtisadçısı və tarixçisi.
| Jan de Sismondi | |
|---|---|
 | |
| Doğum adı | Jean Charles Léonard Simonde |
| Doğum tarixi | 9 may 1773[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 25 iyun 1842[…](69 yaşında) |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyat və fəaliyyəti
Simon de Sismondi isveçrə mənşəli fransız iqtisadçısı və tarixçisidir. O, 1773-cü ildə doğulmuş, 1842-ci ildə vəfat etmişdir. Sismondinin sosial-iqtisadi baxışlarının inkişafı iki mərhələyə bölünür. Birinci mərhələdə o, A. Smitin davamçısı və təbliğatçısı olmuş, onun təbii azadlıq prinsiplərini tamamilə müdafiə etmişdir. Onun bu mövqeyi öz ifadəsini "Toskananın kənd təsərrüfatının təsviri" və "Kommersiya sərvəti və ya ticarət qanunvericiliyinə tətbiqində siyasi iqtisadın prinsipləri" əsərlərində tapmışdır. Lakin sonradan sənaye çevrilişinin nəticələri xırda istehsalçıların var-yoxdan çıxması, işsizlər ordusunun yaranması, qadın və uşaq əməyindən geniş istifadə edilməsi Sismondinin sosial-iqtisadi baxışlarına güclü təsir etmişdir. Bundan sonra o, A. Smitin təbii azadlıq və şəxsi mənafelərin azadlığı prinsipinə qarşı çıxaraq kapitalizmin təbiiliyi və əbədiliyi müddəalarını şübhə altına almışdır. Bu müvqedən o, böyük həcmli ikicildli "Siyasi iqtisadın yeni əsasları və ya özünün əhaliyə münasibətindən götürülmüş sərvət haqqında" və "Siyasi iqtisad üzrə etüdlər" əsərlərini yazmışdır. O, bu əsərlərində kapitalizmin əsaslarını- xüsusi mülkiyyəti, sahibkarlıq fəaliyyətini, qiymət siyasətini saxlamaqla azad rəqabəti, şəxsi mənafelərinazad oyununu və iri sahibkarlıq fəaliyyətini tənqid etmişdir. Sismondi əməyin kapital tərəfindən istismar olunduğu fikrini irəli sürmüşdür. Ona görə kapitalistlər əməyi sadəcə olaraq onun yaşaması üçün zəruri olandan daha çox işləməklə deyil, eyni zamanda az əmək haqqı ödəmək vasitəsilə də istismar etməkdədir. O, mənfəəti "Artıq dəyər" adlandırmış, onun fəhlə tərəfindən yaradıldığını və kapitalist tərəfindən mənimsənildiyini qeyd etmişdir. Onun "artıq dəyər" anlayışını Marks sonradan izafi dəyər adlandırmışdır. O, göstərir ki, əmək məhsuldarlığının hədsiz artması nəticəsində yalnız varlıların israfçılığı və həzzi artır və millət sənətkarlıq və sənaye sahəsində nə qədər çox inkişafa nail olursa, zəhmətkeşlər arasında qeyri-bərabərlik bir o qədər çox olur, biri nə qədər çox çalışarsa digəri bir o qədər çox varlanır.
Əsərləri
- İtaliya respublikalarının tarixi (2 cild), 1807
- Fransanın tarixi (31 cild),
- Toskananın kənd təsərrüfatının təsviri (1801)
- Kommersiya sərvəti və ya ticarət qanunvericiliyinə tətbiqində siyasi iqtisadın prinsipləri(1803)
- Siyasi iqtisadın yeni əsasları və ya özünün əhaliyə münasibətindən götürülmüş sərvət haqqında(1819), 2 cildli
- Siyasi iqtisad üzrə etüdlər (1837).
İstinadlar
- Bell A. J.-C.-L. Simonde de Sismondi // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Jean Charles Léonard Sismondi // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Сисмонди Жан Шарль Леонар Симонд де // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- www.accademiadellescienze.it (it.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Jan de Sismondi 9 may 1773 Cenevre Cenevre kantonu 25 iyun 1842 fransiz iqtisadcisi ve tarixcisi Jan de SismondiDogum adi Jean Charles Leonard SimondeDogum tarixi 9 may 1773 1773 05 09 Dogum yeri Cenevre Cenevre kantonu IsvecreVefat tarixi 25 iyun 1842 1842 06 25 69 yasinda Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyat ve fealiyyetiSimon de Sismondi isvecre menseli fransiz iqtisadcisi ve tarixcisidir O 1773 cu ilde dogulmus 1842 ci ilde vefat etmisdir Sismondinin sosial iqtisadi baxislarinin inkisafi iki merheleye bolunur Birinci merhelede o A Smitin davamcisi ve tebligatcisi olmus onun tebii azadliq prinsiplerini tamamile mudafie etmisdir Onun bu movqeyi oz ifadesini Toskananin kend teserrufatinin tesviri ve Kommersiya serveti ve ya ticaret qanunvericiliyine tetbiqinde siyasi iqtisadin prinsipleri eserlerinde tapmisdir Lakin sonradan senaye cevrilisinin neticeleri xirda istehsalcilarin var yoxdan cixmasi issizler ordusunun yaranmasi qadin ve usaq emeyinden genis istifade edilmesi Sismondinin sosial iqtisadi baxislarina guclu tesir etmisdir Bundan sonra o A Smitin tebii azadliq ve sexsi menafelerin azadligi prinsipine qarsi cixaraq kapitalizmin tebiiliyi ve ebediliyi muddealarini subhe altina almisdir Bu muvqeden o boyuk hecmli ikicildli Siyasi iqtisadin yeni esaslari ve ya ozunun ehaliye munasibetinden goturulmus servet haqqinda ve Siyasi iqtisad uzre etudler eserlerini yazmisdir O bu eserlerinde kapitalizmin esaslarini xususi mulkiyyeti sahibkarliq fealiyyetini qiymet siyasetini saxlamaqla azad reqabeti sexsi menafelerinazad oyununu ve iri sahibkarliq fealiyyetini tenqid etmisdir Sismondi emeyin kapital terefinden istismar olundugu fikrini ireli surmusdur Ona gore kapitalistler emeyi sadece olaraq onun yasamasi ucun zeruri olandan daha cox islemekle deyil eyni zamanda az emek haqqi odemek vasitesile de istismar etmekdedir O menfeeti Artiq deyer adlandirmis onun fehle terefinden yaradildigini ve kapitalist terefinden menimsenildiyini qeyd etmisdir Onun artiq deyer anlayisini Marks sonradan izafi deyer adlandirmisdir O gosterir ki emek mehsuldarliginin hedsiz artmasi neticesinde yalniz varlilarin israfciligi ve hezzi artir ve millet senetkarliq ve senaye sahesinde ne qeder cox inkisafa nail olursa zehmetkesler arasinda qeyri beraberlik bir o qeder cox olur biri ne qeder cox calisarsa digeri bir o qeder cox varlanir EserleriItaliya respublikalarinin tarixi 2 cild 1807 Fransanin tarixi 31 cild Toskananin kend teserrufatinin tesviri 1801 Kommersiya serveti ve ya ticaret qanunvericiliyine tetbiqinde siyasi iqtisadin prinsipleri 1803 Siyasi iqtisadin yeni esaslari ve ya ozunun ehaliye munasibetinden goturulmus servet haqqinda 1819 2 cildli Siyasi iqtisad uzre etudler 1837 IstinadlarBell A J C L Simonde de Sismondi Encyclopaedia Britannica brit ing Encyclopaedia Britannica Inc 1768 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Jean Charles Leonard Sismondi Brockhauz Ensiklopediyasi alm Sismondi Zhan Sharl Leonar Simond de Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 www accademiadellescienze it it