Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Sikstin kapellası — Vatikanda Renessans dövrü italyan incəsənətinin ən görkəmli abidələrindən biri. Kapellanın yerləşdiyi bina (1473–81, memar C. de Dolçi) 1483-cü ildə Papa IV Sikstin vaxtında müqəddəsləşdirilmişdir. 1481–83-cü illərdə kapellanın divarlarına Musanın və İsanın həyatından səhnələr təsvir olunan freskalar çəkilmişdir (S. Bottiçelli, D. Girlandayo, P. Perucino və başqalar). 1508–1512-ci illərdə Mikelancelo kapellanın tavanının (plafon), 1536–1541-ci illərdə isə mehrab divarının ("Məhşər günü") rəsmlərini yaratmışdır. Sikst kapellası həm də muzeydir.
Sikstin kapellası | |
---|---|
Cappella Sistina | |
Ölkə | Vatikan |
Yerləşir | Vatikan |
Aidiyyatı | Roma-Katolik kilsəsi |
Memar | Covanni de Dolçi |
Tikilmə tarixi | 1471 - 1781 |
Üslubu | İntibah memarlığı |
Hündürlüyü | 21 m |
Uzunluğu | 40.9 m (134 ft) |
Eni | 13.4 m (44 ft) |
Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
Rəsmi sayt | museivaticani.va/content… |
Rəsmi adı: Vatican City | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | i,ii,iv,vi |
Təyin edilib | 1984 |
İstinad nöm. | 286 |
Dövlət | Vatikan |
Region | Avropa |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Sikstin kapellasının tavanı
Sikstin kapellasının tavanı — İtalyalı heykəltaraş Mikelancelo Buonarroti tərəfindən 1508–1512-ci illərdə yaradılıb. Renesans rəsm sənətinin nümunəsidir. Sistine kilsəsinin uzunluğu 40 metr, eni 14 metrdir. Həmin möhtəşəm tavanın yerdən yuksəkliyi 20 metrdir. Bu tikilinin tavan üslubu Serovegni Şapelindən götürülmüşdür. Müəyyən dəyişikliklərlə son görüntü əldə edilib (Michelangelo tərəfindən). Tavanın aid olduğu kilsə (Sistine Şapel) 1477–1480-ci illərdə Papa IV Sixtus tərəfindən tikdirilib. Tavan hissəsinin rəsmlərlə işlənməsi fikrini isə Papa II Julius vermişdir.
Rəsmlərlə bəzədilmə tarixçəsi
Kilsənin daxili üç qatdan ibarətdir. Birinci qatda cəkilən rəsmlər pərdələri xatırladır. Ortada fresakalarla sağda "İsanın həyatı" və solda "Musanın həyatı" olmaqla təsvirlər verilib. Bu freskaların çoxu 15-ci əsrin sonlarında yaşamış rəssamlar — Botticelli, Ghirlandio, Perugino, Pinturicehio, Signorelli, Cosimo, Roselli kimi rəssamlar tərəfindən hazırlanıb. Üçüncü qatda pəncərələr yerləşir. Onların üzərində isə bu dövrə qədər papalıq etmiş 32 papanın rəsmləri verilib. Papa II Julius papalığın dini gücə sahib olmaqla yanaşı siyasi idarəni də ələ keçirmək və katolik kilsəsinin idarəsi altında İtalyanı birləşdirib gücləndirmək üçün təcavüzkar siyasət yeridirdi. Tavanda rəsmlərin işlənməsi fikri də məhz apa II Juliusa aiddir. Sistine Şapeli marağlı dizayna malikdir. Kilsədə önəmli ayinlər icra edilir və məclislər keçirilirdi. Bu məclislərdə iştirak edənlər isə ordakı şəkillərin, təsvirlərin mənasını tam dolğunluğu ilə anlaya biləcək şəxslər idi. Bunu bilən II Julius bu otaqda daha çox və dərin mənalı rəsmlərlə zənginləşdirmək fikrinə düşdü. Buna görə heykəltaraş Michelangelo Buonarrotiyə sifariş verdi. O, elə həmin vaxt II Juliusun sifarişi ilə onun məzarı üçün heykəl hazırlayırdı. Buna baxmayaraq o bu sifarişi də qəbul etdi. Fransa ilə İtalya arasında başlayan müharibə ilə əlaqədar heykəltaraş rahat işləmək üçün romaya gedir. Müharibədə II Julius qalib gəldi və romaya getdi. Bura gələn kimi 1506-cı ildə Sistine Şapel tavanı layihəsinin başlayacağına dair Michelangelo ilə muqavilə bağladı.
Təsvirlər
Bu ibadətgahın tavanında çəkilmiş rəsmlər ümumilikdə tikili kompleksinin daxili konsepsiyasının tərkib hissəsidir. Tavan dekorasiyasının mərkəzində İncilin "Yaradılış" kitabından 9 müxtəlif kompazisiya mövcuddur. Bunlardan ən tanınmışı isə İsanın yaradılışı ilə bağlı olanıdır. Yaradılış əfsanısi kitabından 9 səhnə.
- İşığ və qaranlığın ayrılması
- Günəş, Ay və Dünyanın ayrılması
- Suyun qurudan ayrılması
- Adəmin yaradılışı
- Həvvanın yaradılışı
- Cənnətdən qovulma
- Nuhun qurban vədi
- Böyük sel
- Nuhun sərxoş olması
Biblioqrafiya
- Aston, Margaret (1979) "The fifteenth century: the prospect of Europe". New York:W. W. Norton, .
- Bartz, Gabriele; König, Eberhard (1998). Michelangelo, Könemann,
- Beck, James; Daley, Michael (1995). Art Restoration, the Culture, the Business and the Scandal, New York:W. W. Norton.
- Bertram, Anthony (1970). Michelangelo, Studio Vista. ISBN B00071KTVA
- Condivi, Ascanio (1553). Life of Michelangelo
- Freidenthal, Richard (1963). Letters of the Great Artists, Londra:Thames and Hudson
- Gardner, Helen (1970) Art through the Ages, Harcourt, Brace and World,
- Giacometti, Massimo (1984). The Sistine Chapel, Harmony Books . Sistine Şapeli, binanın dekorasyonu, Michelangelo'nun fresklerinin restorasyonu hakkinda bir seri yazı. Yazarlar: Carlo Pietrangeli, André Chastel, John Shearman]], John O'Malley S. J., Pierluigi de Vecchi, Michael Hirst, Fabrizio Mancinelli, Gianluigi Colallucci, ve Franco Bernabei.
- Goldscheider, Ludwig (1951). Michelangelo: Drawings, Phaidon.
- Goldscheider, Ludwig (1953). Michelangelo: Paintings, Sculpture, Architecture, Phaidon.
- Hale, J. R. (1979). Renaissance Europe, 1480–1520, Fontana/Collins,
- Hersey, George L. (1993) High Renaissance Art in St. Peter's and the Vatican, University of Chicago Press,
- Hirst, Michael (1986). Massimo Giacometti (ed) The Sistine Chapel.
- Mancinelli, Fabrizio (1986). in Massimo Giacometti (ed) The Sistine Chapel,
- O'Malley, John (1986). "The Theology behind Michelangelo's Ceiling" in Massimo Giacometti (ed) The Sistine Chapel,
- Paoletti, John T.; Radke, Gary M. (2005). Art in Renaissance Italy, Laurence King.
- Pietrangeli, Hirst and Colalucci, eds. (1994). The Sistine Chapel: A Glorious Restoration. Italy, Harry N Abrams
- Shearman, John (1986) "The Chapel of Sixtus IV" in Massimo Giacometti (ed) The Sistine Chapel,
- Shearman, John (1986) "The Fresco Decoration of Sixtus IV" in Massimo Giacometti (ed) The Sistine Chapel
- Vasari, Giorgio (Ingilizce çev.: George Bull) (1568). Lives of the Artists, 'Michelangelo'. , 1965, Penguin Classics.
- Vecchi, Pierluigi de, ed. (1994). The Sistine Chapel: A Glorious Restoration, Abrams,
- http://mv.vatican.va/3_EN/pages/CSN/CSN_Main.html
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- . President.az (az.). Archived from the original on 2021-04-02. İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2021.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Sikstin kapellasi Vatikanda Renessans dovru italyan incesenetinin en gorkemli abidelerinden biri Kapellanin yerlesdiyi bina 1473 81 memar C de Dolci 1483 cu ilde Papa IV Sikstin vaxtinda muqeddeslesdirilmisdir 1481 83 cu illerde kapellanin divarlarina Musanin ve Isanin heyatindan sehneler tesvir olunan freskalar cekilmisdir S Botticelli D Girlandayo P Perucino ve basqalar 1508 1512 ci illerde Mikelancelo kapellanin tavaninin plafon 1536 1541 ci illerde ise mehrab divarinin Mehser gunu resmlerini yaratmisdir Sikst kapellasi hem de muzeydir Sikstin kapellasiCappella SistinaKapellanin Muqeddes Pyotr bazilikasindan gorunusu41 54 11 sm e 12 27 16 s u Olke VatikanYerlesir VatikanAidiyyati Roma Katolik kilsesiMemar Covanni de DolciTikilme tarixi 1471 1781Uslubu Intibah memarligiHundurluyu 21 mUzunlugu 40 9 m 134 ft Eni 13 4 m 44 ft Veziyyeti fealiyyet gosterirResmi sayt museivaticani va content UNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Vatican CityTipiMedeniKriteriyai ii iv viTeyin edilib1984Istinad nom 286DovletVatikanRegionAvropaSikstin kapellasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarSikstin kapellasinin tavaniSikstin kapellasinin tavani Italyali heykeltaras Mikelancelo Buonarroti terefinden 1508 1512 ci illerde yaradilib Renesans resm senetinin numunesidir Sistine kilsesinin uzunlugu 40 metr eni 14 metrdir Hemin mohtesem tavanin yerden yuksekliyi 20 metrdir Bu tikilinin tavan uslubu Serovegni Sapelinden goturulmusdur Mueyyen deyisikliklerle son goruntu elde edilib Michelangelo terefinden Tavanin aid oldugu kilse Sistine Sapel 1477 1480 ci illerde Papa IV Sixtus terefinden tikdirilib Tavan hissesinin resmlerle islenmesi fikrini ise Papa II Julius vermisdir Resmlerle bezedilme tarixcesiKilsenin daxili uc qatdan ibaretdir Birinci qatda cekilen resmler perdeleri xatirladir Ortada fresakalarla sagda Isanin heyati ve solda Musanin heyati olmaqla tesvirler verilib Bu freskalarin coxu 15 ci esrin sonlarinda yasamis ressamlar Botticelli Ghirlandio Perugino Pinturicehio Signorelli Cosimo Roselli kimi ressamlar terefinden hazirlanib Ucuncu qatda pencereler yerlesir Onlarin uzerinde ise bu dovre qeder papaliq etmis 32 papanin resmleri verilib Papa II Julius papaligin dini guce sahib olmaqla yanasi siyasi idareni de ele kecirmek ve katolik kilsesinin idaresi altinda Italyani birlesdirib guclendirmek ucun tecavuzkar siyaset yeridirdi Tavanda resmlerin islenmesi fikri de mehz apa II Juliusa aiddir Sistine Sapeli maragli dizayna malikdir Kilsede onemli ayinler icra edilir ve meclisler kecirilirdi Bu meclislerde istirak edenler ise ordaki sekillerin tesvirlerin menasini tam dolgunlugu ile anlaya bilecek sexsler idi Bunu bilen II Julius bu otaqda daha cox ve derin menali resmlerle zenginlesdirmek fikrine dusdu Buna gore heykeltaras Michelangelo Buonarrotiye sifaris verdi O ele hemin vaxt II Juliusun sifarisi ile onun mezari ucun heykel hazirlayirdi Buna baxmayaraq o bu sifarisi de qebul etdi Fransa ile Italya arasinda baslayan muharibe ile elaqedar heykeltaras rahat islemek ucun romaya gedir Muharibede II Julius qalib geldi ve romaya getdi Bura gelen kimi 1506 ci ilde Sistine Sapel tavani layihesinin baslayacagina dair Michelangelo ile muqavile bagladi TesvirlerBu ibadetgahin tavaninda cekilmis resmler umumilikde tikili kompleksinin daxili konsepsiyasinin terkib hissesidir Tavan dekorasiyasinin merkezinde Incilin Yaradilis kitabindan 9 muxtelif kompazisiya movcuddur Bunlardan en taninmisi ise Isanin yaradilisi ile bagli olanidir Yaradilis efsanisi kitabindan 9 sehne Isig ve qaranligin ayrilmasi Gunes Ay ve Dunyanin ayrilmasi Suyun qurudan ayrilmasi Ademin yaradilisi Hevvanin yaradilisi Cennetden qovulma Nuhun qurban vedi Boyuk sel Nuhun serxos olmasiBiblioqrafiyaAston Margaret 1979 The fifteenth century the prospect of Europe New York W W Norton ISBN 0 393 95097 2 Bartz Gabriele Konig Eberhard 1998 Michelangelo Konemann ISBN 3 8290 0253 X Beck James Daley Michael 1995 Art Restoration the Culture the Business and the Scandal New York W W Norton ISBN 0 393 31297 6 Bertram Anthony 1970 Michelangelo Studio Vista ISBN B00071KTVA Condivi Ascanio 1553 Life of Michelangelo Freidenthal Richard 1963 Letters of the Great Artists Londra Thames and Hudson Gardner Helen 1970 Art through the Ages Harcourt Brace and World ISBN 978 0 15 508315 8 Giacometti Massimo 1984 The Sistine Chapel Harmony Books ISBN 0 517 56274 X Sistine Sapeli binanin dekorasyonu Michelangelo nun fresklerinin restorasyonu hakkinda bir seri yazi Yazarlar Carlo Pietrangeli Andre Chastel John Shearman John O Malley S J Pierluigi de Vecchi Michael Hirst Fabrizio Mancinelli Gianluigi Colallucci ve Franco Bernabei Goldscheider Ludwig 1951 Michelangelo Drawings Phaidon Goldscheider Ludwig 1953 Michelangelo Paintings Sculpture Architecture Phaidon Hale J R 1979 Renaissance Europe 1480 1520 Fontana Collins Hersey George L 1993 High Renaissance Art in St Peter s and the Vatican University of Chicago Press ISBN 0 226 32782 5 Hirst Michael 1986 Massimo Giacometti ed The Sistine Chapel Mancinelli Fabrizio 1986 in Massimo Giacometti ed The Sistine Chapel O Malley John 1986 The Theology behind Michelangelo s Ceiling in Massimo Giacometti ed The Sistine Chapel Paoletti John T Radke Gary M 2005 Art in Renaissance Italy Laurence King ISBN 1 85669 439 9 Pietrangeli Hirst and Colalucci eds 1994 The Sistine Chapel A Glorious Restoration Italy Harry N Abrams Shearman John 1986 The Chapel of Sixtus IV in Massimo Giacometti ed The Sistine Chapel Shearman John 1986 The Fresco Decoration of Sixtus IV in Massimo Giacometti ed The Sistine Chapel Vasari Giorgio Ingilizce cev George Bull 1568 Lives of the Artists Michelangelo 1965 Penguin Classics ISBN 0 14 044164 6 Vecchi Pierluigi de ed 1994 The Sistine Chapel A Glorious Restoration Abrams ISBN 0 8109 3840 5 http mv vatican va 3 EN pages CSN CSN Main htmlIstinadlararchINFORM alm 1994 President az az Archived from the original on 2021 04 02 Istifade tarixi 10 oktyabr 2021 Xarici kecidler