Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqalə . |
Yəhudilər, İbrahim peyğəmbərin dürüstlüyündən hadisəni İbrahimin qövmünün Tanrı tərəfindən seçildiyini, onlarla ahid edildiyinə və özlərinin də bu qövmün davamı olduqlarına inanarlar. Musevilikteki seçilmişlik anlayışı Yəhudi irqini deyil Yəhudi Halkı'nı əhatə edir (İvrit: Am Yisrael עם ישׂראל) yəni burada bəhs edilən bir irq deyil Tanrının əmrlərini mənimsəmiş olan xalqdır. Bir başqa deyişlə sonradan Yəhudiliyi qəbul etmiş bir adam da hansı irqdən və dindən olursa olsun artıq İsrail Halkı'ndan sayılmaqdadır. Bu seçilmişlik Yəhudilərə bir üstünlük deyil əksinə əlavə bir məsuliyyət gətirir, çünki Yəhudiliyin görə Cənnətə nail olmaq üçün yəhudi olmaq şərt deyil. Tək Allaha inanan və əsas insani əxlaq qaydalarını pozmamış hər adam dini nə olursa olsun cənnətə gidebilecektir. Tövratda bu təməl 7 qanun, Nuhun Universal Qanunları adında izah buna görə: Nuhun Universal Qanunları bunlardır:
- Bütə tapmamaq
- Allahın adını mübarək qılmaq bu adla lənət etməmək
- Cinayət işləməmək
- Cinsi əxlaqsızlıq etməmək
- Oğurluq etməmək
Adil bir mühakimə sistemi yaratmaq və riayət olunmasını təmin etmək. Canlı bir heyvanın ətini kopartıp yeməmək. Talmud, Yəhudi olmasalar belə bütün insanların Nuhun Universal Yasaları'na uyğun gəlməsi lazım olduğunu ifadə edər. Bu qaydalara tabe olanları isə dürüst (İvrit: hasid) olaraq adlandırır. Talmuda görə bu Yeddi Universal Yasa'ya uyanlar, Dünyanın Dürüst İnsanları (İvrit: Hasid Umot Ha'olam) olaraq görülürlər. Bu kəslər Yəhudi şəriətinin tətbiq hər yerdə, Yəhudilərin sahib olduğu bütün hüquqlardan faydalana bilərlər. Bu kəslərə İbranicedə "ger toşav" adı da verilir. Nuhun Universal Yasaları'nı ürəkdən mənimsəmiş və tətbiq edən insanlar hər iki dünyada da nicat çatacaqlar. Yəhudi inancında qurtuluş yalnız Yəhudilər, ya da sonradan Yəhudilik dininə keçənlər üçün deyil. Eliyau Raba'da belə deyilir: Yer və göy şahid olsun ki, istər Yəhudi, istər qeyri-ı Yəhudi (goy), qadın ya da kişi, kölə ya da cariyə hər adam öz əməlinə görə (etdiyi işlərə) qiymətləndiriləcək. Yəhudilərə görə, Yəhudi olmayan amma dürüst olanların kurtuluşuyla əlaqədar bu anlayış, Yəhudiliyin yalnız Yəhudi irqinə aid olmasından qaynaqlanmaz. Çünki irq olaraq yəhudi olmayıb sonradan Yəhudiliyə keçənlər ilə irq olaraq yəhudi olanlar arasında heç bir fərq yoxdur. Xaxam Yeremya "Tövrat hökmlərini tətbiq edən bir xaricinin bir hahambaşına bərabər səviyyədə olduğunu bizə bildirən nədir? Tövrat 'Bu, Kohenler'in, Levililərin və İsrailin Tevratıdır' deməz, 'Bu, bütün insanın Tevrat'ıdır' deyir. Ayrıca Tövrat ' Qapıları, yalnız Levililərə, Kohenler'e və İsrail aç 'deyil' İnanclı millətlərin girə bilməsi üçün qapıları aç 'buyurur demişdir. Buna görə Yəhudilikdə Nuhun Yeddi Universal Qanununu mənimsəmək qurtuluşun ən asan yolu qəbul edilir. Çünki Yəhudi olmayanlar, Nuhun Yeddi Universal Qanununu yerinə yetirərək, asanlıqla qurtuluşa çata bilər və cənnət nemətlərindən faydalana. Halbuki Yəhudilər üçün cənnətə getmək yalnız bu 7-ci maddəyə uyğun gəlməklə reallaşacaq qədər asan deyil. Allah Tövratda Musəvinin etməsi və etməməsi lazım olan cəmi 613 Mitsvot (əmr) sıralar və yəhudilərin bunlara uyğun gəlməsini zəruri edir. Bu səbəblə Musevilik'te seçilmişlik bir üstünlükten deyil, daha çox bir öhdəlik və məsuliyyət deməkdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Yehudiler Ibrahim peygemberin durustluyunden hadiseni Ibrahimin qovmunun Tanri terefinden secildiyini onlarla ahid edildiyine ve ozlerinin de bu qovmun davami olduqlarina inanarlar Musevilikteki secilmislik anlayisi Yehudi irqini deyil Yehudi Halki ni ehate edir Ivrit Am Yisrael עם יש ראל yeni burada behs edilen bir irq deyil Tanrinin emrlerini menimsemis olan xalqdir Bir basqa deyisle sonradan Yehudiliyi qebul etmis bir adam da hansi irqden ve dinden olursa olsun artiq Israil Halki ndan sayilmaqdadir Bu secilmislik Yehudilere bir ustunluk deyil eksine elave bir mesuliyyet getirir cunki Yehudiliyin gore Cennete nail olmaq ucun yehudi olmaq sert deyil Tek Allaha inanan ve esas insani exlaq qaydalarini pozmamis her adam dini ne olursa olsun cennete gidebilecektir Tovratda bu temel 7 qanun Nuhun Universal Qanunlari adinda izah buna gore Nuhun Universal Qanunlari bunlardir Bute tapmamaq Allahin adini mubarek qilmaq bu adla lenet etmemek Cinayet islememek Cinsi exlaqsizliq etmemek Ogurluq etmemek Adil bir muhakime sistemi yaratmaq ve riayet olunmasini temin etmek Canli bir heyvanin etini kopartip yememek Talmud Yehudi olmasalar bele butun insanlarin Nuhun Universal Yasalari na uygun gelmesi lazim oldugunu ifade eder Bu qaydalara tabe olanlari ise durust Ivrit hasid olaraq adlandirir Talmuda gore bu Yeddi Universal Yasa ya uyanlar Dunyanin Durust Insanlari Ivrit Hasid Umot Ha olam olaraq gorulurler Bu kesler Yehudi serietinin tetbiq her yerde Yehudilerin sahib oldugu butun huquqlardan faydalana bilerler Bu keslere Ibranicede ger tosav adi da verilir Nuhun Universal Yasalari ni urekden menimsemis ve tetbiq eden insanlar her iki dunyada da nicat catacaqlar Yehudi inancinda qurtulus yalniz Yehudiler ya da sonradan Yehudilik dinine kecenler ucun deyil Eliyau Raba da bele deyilir Yer ve goy sahid olsun ki ister Yehudi ister qeyri i Yehudi goy qadin ya da kisi kole ya da cariye her adam oz emeline gore etdiyi islere qiymetlendirilecek Yehudilere gore Yehudi olmayan amma durust olanlarin kurtulusuyla elaqedar bu anlayis Yehudiliyin yalniz Yehudi irqine aid olmasindan qaynaqlanmaz Cunki irq olaraq yehudi olmayib sonradan Yehudiliye kecenler ile irq olaraq yehudi olanlar arasinda hec bir ferq yoxdur Xaxam Yeremya Tovrat hokmlerini tetbiq eden bir xaricinin bir hahambasina beraber seviyyede oldugunu bize bildiren nedir Tovrat Bu Kohenler in Levililerin ve Israilin Tevratidir demez Bu butun insanin Tevrat idir deyir Ayrica Tovrat Qapilari yalniz Levililere Kohenler e ve Israil ac deyil Inancli milletlerin gire bilmesi ucun qapilari ac buyurur demisdir Buna gore Yehudilikde Nuhun Yeddi Universal Qanununu menimsemek qurtulusun en asan yolu qebul edilir Cunki Yehudi olmayanlar Nuhun Yeddi Universal Qanununu yerine yetirerek asanliqla qurtulusa cata biler ve cennet nemetlerinden faydalana Halbuki Yehudiler ucun cennete getmek yalniz bu 7 ci maddeye uygun gelmekle reallasacaq qeder asan deyil Allah Tovratda Musevinin etmesi ve etmemesi lazim olan cemi 613 Mitsvot emr siralar ve yehudilerin bunlara uygun gelmesini zeruri edir Bu sebeble Musevilik te secilmislik bir ustunlukten deyil daha cox bir ohdelik ve mesuliyyet demekdir