Selsi şkalası (şərti işarəsi: °C) — Beynəlxalq Vahidlər Sistemində (BS) Kelvin şkalası ilə bərabər geniş istifadə olunan istilik ölçü vahidi.
Selsi şkalası | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Simvolu | °C |
Adını daşıyır | Anders Selsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Selsi şkalası 1742-ci ildə bu temperatur ölçü sistemini ilk dəfə təklif etmiş İsveç alimi Anders Selsinin (1701-1744) şərəfinə adlandırılmışdır. Onun təklif etdiyi şkalada suyun donma temperaturu 0°, qaynama temperaturu isə 100° müəyyən edilmişdi.
Lakin sonradan digər məşhur İsveç alimi Karl Linney (1707-1778) (bəzi mənbələrə görə isə Martin Ştremer) bu şkalanı bizim bu gün adət etdiyimiz şəklə salmışdır. Belə ki, o suyun donma temperaturunu 0°, qaynama temperaturunu isə 100° kimi təklif etmişdir.
Bu şkalanın tətbiqi barədə ilk yazılı qeyd 1745-ci ildə Karl Linneyin öz tələbəsi Samuel Naklerə yazdığı məktub hesab edilir. Məktubda Linney Uppsala Universitetinin Botanika bağında qeydə aldığı temperatur fərqləri barədə tələbəsini məlumatlandırır.
Əvvəllər Selsi şkalasında dərəcənin təyin olunması standart atmosfer təzyiqinin müəyyən edilməsindən asılı idi, çünki, suyun donma və qaynama temperaturları atmosfer təzyiqi ilə birbaşa bağlıdır. Bu hal hər hansı ölçü vahidinin standart olaraq qəbul edilməsi üçün əlverişli deyil.
Buna görə də Kelvin şkalasının temperaturun ölçülməsi üçün əsas ölçü vasitəsi kimi qəbul edilməsindən sonra Selsi şkalasında 1 dərəcənin müəyyən edilməsi qaydası dəyişmişdir. Yeni qaydaya görə Selsi şkalasında 1 dərəcə 1 Kelvinə bərabərdir. Selsi şkalasında 0 dərəcə elə müəyyən edilmişdir ki, suyun (suyun eyni anda maye, qaz və bərk halda ola biləcəyi temperatur) 0,01° S-yə bərabərdir. Nəticədə Selsi və Kelvin şkalaları arasında bir-birinə nəzərən 273,15 vahid fərq vardır.
- °S = K – 273,15
Digər temperatur ölçü sistemləri ilə müqayisə
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Selsi skalasi serti isaresi C Beynelxalq Vahidler Sisteminde BS Kelvin skalasi ile beraber genis istifade olunan istilik olcu vahidi Selsi skalasiUmumi melumatlarSimvolu CAdini dasiyir Anders Selsi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Selsi skalasi 1742 ci ilde bu temperatur olcu sistemini ilk defe teklif etmis Isvec alimi Anders Selsinin 1701 1744 serefine adlandirilmisdir Onun teklif etdiyi skalada suyun donma temperaturu 0 qaynama temperaturu ise 100 mueyyen edilmisdi Lakin sonradan diger meshur Isvec alimi Karl Linney 1707 1778 bezi menbelere gore ise Martin Stremer bu skalani bizim bu gun adet etdiyimiz sekle salmisdir Bele ki o suyun donma temperaturunu 0 qaynama temperaturunu ise 100 kimi teklif etmisdir Bu skalanin tetbiqi barede ilk yazili qeyd 1745 ci ilde Karl Linneyin oz telebesi Samuel Naklere yazdigi mektub hesab edilir Mektubda Linney Uppsala Universitetinin Botanika baginda qeyde aldigi temperatur ferqleri barede telebesini melumatlandirir Evveller Selsi skalasinda derecenin teyin olunmasi standart atmosfer tezyiqinin mueyyen edilmesinden asili idi cunki suyun donma ve qaynama temperaturlari atmosfer tezyiqi ile birbasa baglidir Bu hal her hansi olcu vahidinin standart olaraq qebul edilmesi ucun elverisli deyil Buna gore de Kelvin skalasinin temperaturun olculmesi ucun esas olcu vasitesi kimi qebul edilmesinden sonra Selsi skalasinda 1 derecenin mueyyen edilmesi qaydasi deyismisdir Yeni qaydaya gore Selsi skalasinda 1 derece 1 Kelvine beraberdir Selsi skalasinda 0 derece ele mueyyen edilmisdir ki suyun suyun eyni anda maye qaz ve berk halda ola bileceyi temperatur 0 01 S ye beraberdir Neticede Selsi ve Kelvin skalalari arasinda bir birine nezeren 273 15 vahid ferq vardir S K 273 15Diger temperatur olcu sistemleri ile muqayiseHemcinin baxFarenheyt skalasi Santiqrat