Sayqak (lat. Saiga tatarica) – Qazaxıstan, Özbəkistan, Türkmənistan, Rusiya və Monqolustanda yaşayan cütdırnaqlı bir heyvandır. Hal hazırda iki yarımnövü mövcuddur – əsl sayqak (lat. Saiga tatarica tatarica) və monqol sayqakı (lat. Saiga tatarica mongolica).
Sayqak | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Sayqak | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Görünüşü
Məhv olma həddindədir. Bədənin uzunluğu 110–116 sm. Peysərdə hündürlüyü 60–67 sm. Quyruğun uzunluğu 8 sm. Gövdəsi uzunsovdur. Əzaları qısa, incədir. Boynu yoğundur. Başı qeyri mütənasib iridir. Ön tərəfdən üz hissəsi, ağzının üstündə, hərəkətli xortumvari şiş kimidir. Qulaqları qısa və yumruvaridir. Buynuzlar ancaq erkəklərdə olur. Onların uzunluğu 22 sm. qədərdir. Liravari buynuzları demək olar ki şaqulidir. Yayda tük örtüyü alçaqdır, nisbətən seyrəkdir, qumvari-bozdur. Quyruqyanı güzgüsü yoxdur. Qışda tük örtüyü daha hündür və sıxdır, çox açıq, boz-palıdı rəngdədir.
Areal
İki təcrid olunmuş sahədə yayılmışdılar: Monqol Altayından cənubda, Baytaq-Boqdo zirvəsi yanında və Monqol Altayından şimalda Böyük göllər çalasında. Hal-hazırda ancaq ancaq Monqol Altayından şimalda Şarqın Qobi səhrasında qalıb. Areal 4–5 min km².-i keçmir.
Qidalanması
Düzənlikdə yaşayırlar, səhrada və yarımsəhralarda. Təklikdə yaxud kiçik qruplarda qalırlar. Yayda səhər və axşamlar fəaldırlar, qışda günboyu. Əsasən otla, efemerlərlə, buğdalarla qidalanırlar.
Cütləşmə və laktasiya
Cütləşmə vaxtı noyabrın sonlarına -dekabrın sonlarına təsadüf edir. Bu vaxt erkək bir neçə dişi ilə birgə olur. Boğazlıq vaxtı 5 aydır. Dişi 1–2 bala gətirir.
Sayı
Sayları 1984-cü ildə 100–150 başı keçmirdi. Monqol sayqakının sayının azalması və otlaqlarının ev heyvanlarının sürüləri tərəfindən tutulması ilə əlaqədardır. Qanunla qorunurlar.
İstinadlar
Mənbə
- В.Е Соколов. Редкие и исчезающие животные. Млекопитающие. Москва "Высшая школа" 1986 səh. 464
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sayqak lat Saiga tatarica Qazaxistan Ozbekistan Turkmenistan Rusiya ve Monqolustanda yasayan cutdirnaqli bir heyvandir Hal hazirda iki yarimnovu movcuddur esl sayqak lat Saiga tatarica tatarica ve monqol sayqaki lat Saiga tatarica mongolica SayqakElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir SayqakBeynelxalq elmi adiSaiga tatarica L 1766 Sekil axtarisiITIS 625120NCBI 34875EOL 1038782FW 51379GorunusuMehv olma heddindedir Bedenin uzunlugu 110 116 sm Peyserde hundurluyu 60 67 sm Quyrugun uzunlugu 8 sm Govdesi uzunsovdur Ezalari qisa incedir Boynu yogundur Basi qeyri mutenasib iridir On terefden uz hissesi agzinin ustunde hereketli xortumvari sis kimidir Qulaqlari qisa ve yumruvaridir Buynuzlar ancaq erkeklerde olur Onlarin uzunlugu 22 sm qederdir Liravari buynuzlari demek olar ki saqulidir Yayda tuk ortuyu alcaqdir nisbeten seyrekdir qumvari bozdur Quyruqyani guzgusu yoxdur Qisda tuk ortuyu daha hundur ve sixdir cox aciq boz palidi rengdedir ArealIki tecrid olunmus sahede yayilmisdilar Monqol Altayindan cenubda Baytaq Boqdo zirvesi yaninda ve Monqol Altayindan simalda Boyuk goller calasinda Hal hazirda ancaq ancaq Monqol Altayindan simalda Sarqin Qobi sehrasinda qalib Areal 4 5 min km i kecmir QidalanmasiDuzenlikde yasayirlar sehrada ve yarimsehralarda Teklikde yaxud kicik qruplarda qalirlar Yayda seher ve axsamlar fealdirlar qisda gunboyu Esasen otla efemerlerle bugdalarla qidalanirlar Cutlesme ve laktasiyaCutlesme vaxti noyabrin sonlarina dekabrin sonlarina tesaduf edir Bu vaxt erkek bir nece disi ile birge olur Bogazliq vaxti 5 aydir Disi 1 2 bala getirir SayiSaylari 1984 cu ilde 100 150 basi kecmirdi Monqol sayqakinin sayinin azalmasi ve otlaqlarinin ev heyvanlarinin suruleri terefinden tutulmasi ile elaqedardir Qanunla qorunurlar IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 Azerbaycan dilinin orfoqrafiya lugeti az Elm nesriyyati 2021 seh 549 ISBN 978 9952 523 37 9 sayqak zool MenbeV E Sokolov Redkie i ischezayushie zhivotnye Mlekopitayushie Moskva Vysshaya shkola 1986 seh 464Xarici kecidler