Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sarıtəpə türbəsi — Şəmkir rayonunun Sarıtəpə kəndində yerləşən tarixi-memarlıq abidəsidir.
| Sarıtəpə türbəsi | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər |  Şəmkir |
| Yerləşir | Sarıtəpə |
| Tikilmə tarixi | XVII əsr |
Planda kvadrat formaya malik olan divarları yuxarı hissədə slindrik barabana keçir. Baraban üzərində isə türbəni tamamlayan yarımpərgar formalı günbəz yerləşir.
Tarixi
Türbə, AMEA-nın A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun təşkil etdiyi və tədqiqatçılar İ. Cəfərzadə, İ. Şeblıkin və A. İbrahimovun iştirak etdiyi ekspedisiya zamanı aşkar olunmuşdur.
Ə. Salamzadə qeyd edir ki, türbə hansısa ornamental bəzəklər və ya kitabəyə maik olmadığından, onun inşa tarixini müəyyənləşdirmək çox çətindir. Abidənin tarixini müəyyənləşdirmək rol oynaya biləcək yeganə elemenlər tikilini tipoloji xüsusiyyətləri və inşaat zamanı istifadə edilmiş kərpicin ölçüləridir. Tədqiqatçının fikrincə bütün bu xüsusiyyətləri nəzərə almaqla türbənin inşasını XVII əsrə aid etmək olar. İnteryerinin təşkil xüsusiyyətlərinə görə isə Sarıtəpə türbəsinin ən yaxın anologiyası Qusar rayonunun Həzrə kəndində yerləşən və XVI əsrə aid edilən Şeyx Cüneyd türbəsidir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Türbənin inşası zamanı 21x21x4 və 22x22x4.5 sm ölçülü bişmiş kərpiclərdən istifadə olunmuşdur. Türbənin 3.1 metr hündürlüyə və planda kvadrat formaya malik olan divarları yuxarı hissədə slindrik barabana keçir. Baraban üzərində isə türbəni tamamlayan yarımpərgar formalı günbəz yerləşir. Kvadrat formalı türbədən dairəvi barabana keçid tromplar vasitəsiylə həyata keçirilmişdir. Slindrik baraban üzərində 35x60 sm ölçüsü olan və işıq istiqamətinə yönəldilmiş dörd kəsik yerləşdirilmişdir.
Bir qayda olaraq Azərbaycan türbələrinin girişləri mərkəzi ox üzrə yerləşdirilsə də, Sarıtəpə türbəsində girişlər binanın əsas oxundan fərqlənən oxa malikdir. Daxildən dördbucarlı forma alan girişlər 1.57 metr hündürlüyə malikdir.
Türbənin divarları daxildən suvanmışdır. Türbənin cənub divarının mərkəzində mehrab yerləşir. Lakin, mehrab nə nişə nə də hansısa yonma elementə malik olmayıb sadəcə düz divar səthində qəhvəyi boya ilə çəkilmişdir.
Sərdabə hissəyə malik olmayan tübədə dəfn adi qəbirdəki kimi həyata keçirilmişdir. Bu cür dəfn xüsusiyyəti günbəzli türbələrin tipoloji xüsusiyyətindən irəli gəlir. Bu cür türbələrdə döşəmə yer səviyyəsində olduğuna görə, xüsusi sərdabə inşasına ehtiyac qalmırdı.
İstinadlar
- Саламзаде, 1964. səh. 52
Ədəbiyyat
- Саламзаде, А. В. Архитектура Азербайдана XVI-XIX вв. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. 1964.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Saritepe turbesi Semkir rayonunun Saritepe kendinde yerlesen tarixi memarliq abidesidir Saritepe turbesiOlke AzerbaycanSeher SemkirYerlesir SaritepeTikilme tarixi XVII esr Planda kvadrat formaya malik olan divarlari yuxari hissede slindrik barabana kecir Baraban uzerinde ise turbeni tamamlayan yarimpergar formali gunbez yerlesir TarixiTurbe AMEA nin A Bakixanov adina Tarix Institutunun teskil etdiyi ve tedqiqatcilar I Ceferzade I Seblikin ve A Ibrahimovun istirak etdiyi ekspedisiya zamani askar olunmusdur E Salamzade qeyd edir ki turbe hansisa ornamental bezekler ve ya kitabeye maik olmadigindan onun insa tarixini mueyyenlesdirmek cox cetindir Abidenin tarixini mueyyenlesdirmek rol oynaya bilecek yegane elemenler tikilini tipoloji xususiyyetleri ve insaat zamani istifade edilmis kerpicin olculeridir Tedqiqatcinin fikrince butun bu xususiyyetleri nezere almaqla turbenin insasini XVII esre aid etmek olar Interyerinin teskil xususiyyetlerine gore ise Saritepe turbesinin en yaxin anologiyasi Qusar rayonunun Hezre kendinde yerlesen ve XVI esre aid edilen Seyx Cuneyd turbesidir Memarliq xususiyyetleriTurbenin insasi zamani 21x21x4 ve 22x22x4 5 sm olculu bismis kerpiclerden istifade olunmusdur Turbenin 3 1 metr hundurluye ve planda kvadrat formaya malik olan divarlari yuxari hissede slindrik barabana kecir Baraban uzerinde ise turbeni tamamlayan yarimpergar formali gunbez yerlesir Kvadrat formali turbeden dairevi barabana kecid tromplar vasitesiyle heyata kecirilmisdir Slindrik baraban uzerinde 35x60 sm olcusu olan ve isiq istiqametine yoneldilmis dord kesik yerlesdirilmisdir Bir qayda olaraq Azerbaycan turbelerinin girisleri merkezi ox uzre yerlesdirilse de Saritepe turbesinde girisler binanin esas oxundan ferqlenen oxa malikdir Daxilden dordbucarli forma alan girisler 1 57 metr hundurluye malikdir Turbenin divarlari daxilden suvanmisdir Turbenin cenub divarinin merkezinde mehrab yerlesir Lakin mehrab ne nise ne de hansisa yonma elemente malik olmayib sadece duz divar sethinde qehveyi boya ile cekilmisdir Serdabe hisseye malik olmayan tubede defn adi qebirdeki kimi heyata kecirilmisdir Bu cur defn xususiyyeti gunbezli turbelerin tipoloji xususiyyetinden ireli gelir Bu cur turbelerde doseme yer seviyyesinde olduguna gore xususi serdabe insasina ehtiyac qalmirdi IstinadlarSalamzade 1964 seh 52EdebiyyatSalamzade A V Arhitektura Azerbajdana XVI XIX vv Baku Izdatelstvo Akademii nauk Azerbajdzhanskoj SSR 1964