Sarayevo yəhudi qəbiristanlığı — Bosniya və Herseqovinanın paytaxtı Sarayevoda təxminən 500 illik bir qəbiristanlıqdır. Ərazi Trebeviç dağının yamacında, şəhərin cənub-qərb hissəsində yerləşir. Cənub-Şərqi Avropadakı ən böyük yəhudi qəbiristanlıqlarından biridir. Qəbiristanlıq 16-17-ci əsrin əvvəlindən 1966-cı ilə qədər istifadə edilmişdir.
Qəbiristanlıq | |
Sarayevoda yəhudi qəbiristanlığı | |
---|---|
Ölkə | |
Əsası qoyulub | 1630 |
Dəfn sayı |
|
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Osmanlı dövründə Səfərad yəhudiləri tərəfindən qurulan qəbiristanlıq 19-cu əsrin sonlarında Avstriya-Macarıstan İmperiyası ilə Sarayevoya gələn Aşkenazi yəhudiləri üçün dəfn yeri olmuşdur. Qəbiristanlıq 3850-dən çox məzar daşını ehtiva edir və 31160 kvadrat metr sahəni əhatə edir. Burada faşizmin qurbanlarına həsr olunmuş dörd qəbir: Jahiel Finci tərəfindən hazırlanan və 1952-ci ildə inşa edilən bir səfərad, iki Aşkenazi yəhudi və bir ustaşa qurbanına həsr olunmuş abidə var.
1990-cı il müharibəsi zaman
Bosniya müharibəsi zamanı yəhudi qəbiristanlığı cəbhədə idi və Bosniya serbləri tərəfindən artilleriya mövqeyi kimi istifadə olunurdu. Beləliklə, partlayışlar və atəş nəticəsində qəbiristanlıq ciddi ziyan görmüşdü. Ayrıca ağır bir şəkildə minalanmış, lakin 1996-cı ildə tamamilə təmizlənmişdir.
Görkəmli şəxslər
Qəbiristanlıqda dəfn olunan görkəmli insanlar arasında Ravvin Samuel Baruh (1630-1650-ci illərdə Sarayevonun ilk ravvini olmuşdur; qəbiristanlığın ən qədim qəbri olduğu güman edilir), Ravvin İsak Pardo (1781-1810-cu illlər ravvini), Ravvin Avraham Abinun (Böyük Ravvin, 1856 - 1858), Moşe ben Rafael Attias (1845 - 1916), Laura Levi Papo LaBohoreta (XX əsrin əvvəllərində yazıçı), və İsak Samokovliya var. Qəbiristanlıqda həmçinin faşist terrorunun qurbanlarına ucaldılmış dörd xatirə, bir neçə kenotaf və üzərində başqa yerlərdən ölən və məzar yerləri bilinməyən insanların adları yazılmış boş bir xatirə məzarı yerləşir.
Milli və Dünya İrsi təyinatı
Qəbiristanlıq "Sarayevoda yəhudi qəbiristanlığı" adı ilə Bosniya və Herseqovinanın milli abidəsi olaraq təyin edilmişdir. Abidənin Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmədi üçün Bosniyalı nümayəndələri 3 aprel 2018-ci il tarixində YUNESCO-da "Mədəniyyət" kateqoriyası və "(ii)", "(iii)", "(iv)", "(vi)" meyarları üzrə namizədliyə görə sənədləri təqdim etmişdirlər.
Qalereya
- Qəbiristanlığın əsas qapısı
- Əsas qapının üstündəki yazı
- Əsas giriş yaxınlığında köhnə divarlı məbəd (Ciduk Adin)
- Əsas qapının qərb kənarından köhnə divar
- Qəbiristanlıqdan şəhərə baxış
- Qəbiristanlığın yuxarı hissəsindən şəhər mənzərəsi
- Məzarlıq
- Qəbir daşlarında yazılar
- Qəbiristanlığın qışda çəkilmiş görüntüsü
- Mərmi və güllələrin izləri
- Qəbiristanlıq XIX əsrin ikinci yarısı, Avstruya-Macarıstan imperiyası dövrünün başlanğıcında
- Qəbiristanlğın yuxarı qapısı,cənub kənarındakı ən yüksək nöqtə
İstinadlar
- Commission to Preserve National Monuments of Bosnia and Herzegovina. 2001.
- Antisemitism in Eastern Europe: History and Present in Comparison - Google Books. Books.google.com. 2020-08-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-06.
- Centre, UNESCO World Heritage. "Jewish Cemetery in Sarajevo - UNESCO World Heritage Centre". whc.unesco.org (ingilis). 3 July 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 31 May 2018.
- "JEWISH CEMETERY Sarajevo Bosnia and Herzegovina" (PDF). Coe.int. 4 October 2009 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 17 August 2013.
- . Isjm.org. 27 February 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 August 2013.
- Bosnia: A Short History - Noel Malcolm - Google Books. Books.google.com. 2020-08-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-06.
- "Jewish Women in Yugoslavia". Jwa.org. 8 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 17 August 2013.
- Šimić, Angelina. "Oslobođenje - Očekuje se upis Jevrejskog groblja u UNESCO". Oslobođenje d.o.o. (bosniya). 5 February 2018. 26 July 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 31 May 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sarayevo yehudi qebiristanligi Bosniya ve Herseqovinanin paytaxti Sarayevoda texminen 500 illik bir qebiristanliqdir Erazi Trebevic daginin yamacinda seherin cenub qerb hissesinde yerlesir Cenub Serqi Avropadaki en boyuk yehudi qebiristanliqlarindan biridir Qebiristanliq 16 17 ci esrin evvelinden 1966 ci ile qeder istifade edilmisdir QebiristanliqSarayevoda yehudi qebiristanligiOlke Bosniya ve HerseqovinaEsasi qoyulub 1630Defn sayi 3 850 nef 43 51 03 sm e 18 24 26 s u Sarayevoda yehudi qebiristanligi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiOsmanli dovrunde Seferad yehudileri terefinden qurulan qebiristanliq 19 cu esrin sonlarinda Avstriya Macaristan Imperiyasi ile Sarayevoya gelen Askenazi yehudileri ucun defn yeri olmusdur Qebiristanliq 3850 den cox mezar dasini ehtiva edir ve 31160 kvadrat metr saheni ehate edir Burada fasizmin qurbanlarina hesr olunmus dord qebir Jahiel Finci terefinden hazirlanan ve 1952 ci ilde insa edilen bir seferad iki Askenazi yehudi ve bir ustasa qurbanina hesr olunmus abide var 1990 ci il muharibesi zaman Bosniya muharibesi zamani yehudi qebiristanligi cebhede idi ve Bosniya serbleri terefinden artilleriya movqeyi kimi istifade olunurdu Belelikle partlayislar ve ates neticesinde qebiristanliq ciddi ziyan gormusdu Ayrica agir bir sekilde minalanmis lakin 1996 ci ilde tamamile temizlenmisdir Gorkemli sexslerQebiristanliqda defn olunan gorkemli insanlar arasinda Ravvin Samuel Baruh 1630 1650 ci illerde Sarayevonun ilk ravvini olmusdur qebiristanligin en qedim qebri oldugu guman edilir Ravvin Isak Pardo 1781 1810 cu illler ravvini Ravvin Avraham Abinun Boyuk Ravvin 1856 1858 Mose ben Rafael Attias 1845 1916 Laura Levi Papo LaBohoreta XX esrin evvellerinde yazici ve Isak Samokovliya var Qebiristanliqda hemcinin fasist terrorunun qurbanlarina ucaldilmis dord xatire bir nece kenotaf ve uzerinde basqa yerlerden olen ve mezar yerleri bilinmeyen insanlarin adlari yazilmis bos bir xatire mezari yerlesir Milli ve Dunya Irsi teyinatiQebiristanliq Sarayevoda yehudi qebiristanligi adi ile Bosniya ve Herseqovinanin milli abidesi olaraq teyin edilmisdir Abidenin Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmedi ucun Bosniyali numayendeleri 3 aprel 2018 ci il tarixinde YUNESCO da Medeniyyet kateqoriyasi ve ii iii iv vi meyarlari uzre namizedliye gore senedleri teqdim etmisdirler QalereyaQebiristanligin esas qapisi Esas qapinin ustundeki yazi Esas giris yaxinliginda kohne divarli mebed Ciduk Adin Esas qapinin qerb kenarindan kohne divar Qebiristanliqdan sehere baxis Qebiristanligin yuxari hissesinden seher menzeresi Mezarliq Qebir daslarinda yazilar Qebiristanligin qisda cekilmis goruntusu Mermi ve gullelerin izleri Qebiristanliq XIX esrin ikinci yarisi Avstruya Macaristan imperiyasi dovrunun baslangicinda Qebiristanlgin yuxari qapisi cenub kenarindaki en yuksek noqteIstinadlarCommission to Preserve National Monuments of Bosnia and Herzegovina 2001 Antisemitism in Eastern Europe History and Present in Comparison Google Books Books google com 2020 08 13 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 06 Centre UNESCO World Heritage Jewish Cemetery in Sarajevo UNESCO World Heritage Centre whc unesco org ingilis 3 July 2018 tarixinde Istifade tarixi 31 May 2018 JEWISH CEMETERY Sarajevo Bosnia and Herzegovina PDF Coe int 4 October 2009 tarixinde PDF Istifade tarixi 17 August 2013 Isjm org 27 February 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 August 2013 Bosnia A Short History Noel Malcolm Google Books Books google com 2020 08 13 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 06 Jewish Women in Yugoslavia Jwa org 8 April 2019 tarixinde Istifade tarixi 17 August 2013 Simic Angelina Oslobođenje Ocekuje se upis Jevrejskog groblja u UNESCO Oslobođenje d o o bosniya 5 February 2018 26 July 2020 tarixinde Istifade tarixi 31 May 2018