Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Saracıq — Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
| Saracıq | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Region | Füzuli rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Saracıq kəndi öz adını "saraycıq" sözündən alıb. XVIII əsrin ikinci yarasında yaranıb. Öncə yurd yeri olub. 1593-cü ilə bağlı Osmanlı qaynağında kəndin adı Saraycıq kimi keçir. 1727-ci ilə bağlı Osmanlı qaynağında Saracıq kəndinin adı çəkilmir. XIX əsrin əvvəllərində Xırdapara-Dizaq mahalının başkəndi olub. Mahalın məliyi, qazısı və digər məmurları bu şenlikdə əyləşiblər. Mahalın məliyi Məlik Həsən Molla Səfi əfəndi oğlu idi. Onun vəfatından sonra oğlu Həmzə bəy mahala başçılıq etdi. Molla Məhəmmədsəfi əfəndinin və qardaşı Məhəmmədyaqub əfəndinin törəməsi Sultanov soyadını daşıyırdı. Saracıqlı Mir Abdulla əfəndi İbrahimxəlil xan tərəfindən Osmanlı dövlətinə elçi getmişdi. Ağa Məhəmməd xan Qovanlı-Qacarın Qarabağı hücumla təhdid etməsi haqqında danışıqlar aparmışdı.
1797-ci ildə Saracıq kəndi Ağa Məhəmməd şah Qovanlı-Qacarın (1795–1797) ordusu tərəfindən oda verilmişdi. 1823-cü ilə bağlı rus qaynağında Saracıq kəndindən də söhbət açılır. Kənddə təkcə Böyük xan Cavanşirin rəiyyəti vardı.
Saracıq kəndi 8 tüstü vergi ödəyirdi. Vergi ödəməyənlər: Məlik Həsən 1 tüstü, onun rəncbərləri 2 tüstü, qardaşı Molla Hüseyn 1 tüstü. Böyük xana vergi ödəyən rəiyyətlər 6 tüstü.
1828-ci ildə Xırdapara-Dizaq mahalına bağlı kəndlər haqqında məlumat var. Həmin məlumatda Saracıq kəndi haqqında yazılır: "Saracıq kəndi vergi ödəyən 8 tüstü, ödəməyən 2 tüstü, rəncbər 1 tüstü".
1842-ci ilə bağlı rus qaynağında artıq kəndin bir neçə yiyəsi olduğu göstərilir. Bu mülkədarlar Şükür bəy Hümbətəli bəy oğlu və ştabs-kapitan Gülməmməd bəyin oğlu poruçik Rüstəm bəy idi. Rüstəm bəyin rəiyyətlərinə qardaşları da ortaq idilər.
1842-ci ildə dövlət tərəfindən bəy kəndliləri də siyahıya alınıb. Həmin siyahıda kənddə 12 tüstü dövlət, 5 tüstü bəy rəiyyəti vardı. XIX əsrin sonlarında Hapıtlı obasından gələn Xəlil yüzbaşı kənddə məskunlaşmışdı. Onun tayfası hapıtlı adlanmağa başladı.
9 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
Toponimikası
Saracıq oyk. Füzuli rayonunun Qarakollu inzibati ərazi vahidində kənd. Dağlıq ərazidədir. Yaşayış məntəqəsi təqribən iki əsr əvvələdək indiki yerindən 4 km. aralı, Şuşa şəhərinə gedan karvan yolunun kənarında yerləşirdi. Sonralar hapıtlı, hacısüleymanlı, cacaqlı va şükürbəyli nəsillərinə mənsub ailələr buraya köçərək yeni yaşayış məntəqəsini yaratmışlar. Yerli əhalinin ehtimalına görə, kənd ticarət karvan yolunun kənarında, kiçik karvansaranın ətrafında salındığı üçün belə adlandırılmışdır və oykonim (Saraycıq) "kiçik karvansara" manasındadır. Tədqiqatçıların fikrincə, bu ad türk dillərində "düzən, düz, çöl, tarla, sahə" mənalarında işlənən sara sözündan va kiçiltmə bildirən -cıq şəkilçisindən düzəlib, "kiçik düz" deməkdir.
Tayfaları
Saracıq kəndinin yerli tayfaları: Əfəndilər, Cacıqlılar, İslamlilar, Alıuşaqi, Yaqublular, İbraqimuşasqı.
Saracıq kəndinin gəlmə tayfaları:
- Hacısüleymanlı, Dəlləklilər, Şükürbəylilər, Hapıtlılar, və başqa tayfalar.
- Cacıqlılar — Cacıqlı yer (Nursu kəndi, Zirnəl kəndi. Şahbuz).
- Cacıqlı daqı (Bənəniyar kəndi. Julfa)
- Hapıtlılar — Quba rayonunun Haput kəndindən gəlmə tayfadı. Hapıtlılar – Azerbaycan Respublikasinda yaşayan azsaylı millətlər siyahısına daxildilər. Özlərini "Gerad miləti" olaraq caqirilar. Kəndə köcmə tarixi – 1860–1880 illərə təsdüf olar bilər.
Mədəniyyəti
- Alı körpüsü (XIX əsr)
Əhalisi
- Fatma xanım Kəminə (1841–1898) — şairə
- Hacı bəy Sultanov (1847–1920) — çar ordusunun polkovniki.
- Fərəc bəy Sultanov (1869–1914) — pedaqoq.
- Ədhəm Sultanov (1903–1946) — rəssam.
- Bayram Qurbanov (1926–2002) — tarix elmləri doktoru, professor.
- Qabil Rəfiyev (1927–1986) — şair, kənd ziyalısı.
- Ramil Əliyev (1940) — iqtisad elmləri doktoru, professor.
- Faiq Rəfiyev — Azərbaycanın milli qəhrəmanı.
- Fazil Rəfiyev — kənd ziyalısı.
İqtisadiyyatı
Əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq olub.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Ali Baş Komandan və Ordumuzdan bayram müjdəsi: 71 kənd, 1 qəsəbə, 8 strateji yüksəklik 2020-11-16 at the Wayback Machine. report.az (azərb.). 9 noktyabr 2020.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Füzuli Rayon İcra Hakimiyyəti
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Saracıq kəndi. "Soy" dərgisi, 7 (15), 2008. səh.116.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Saraciq Azerbaycan Respublikasinin Fuzuli rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Saraciq39 29 13 sm e 47 07 07 s u Olke AzerbaycanRegion Fuzuli rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Saraciq Saraciq Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiSaraciq kendi oz adini sarayciq sozunden alib XVIII esrin ikinci yarasinda yaranib Once yurd yeri olub 1593 cu ile bagli Osmanli qaynaginda kendin adi Sarayciq kimi kecir 1727 ci ile bagli Osmanli qaynaginda Saraciq kendinin adi cekilmir XIX esrin evvellerinde Xirdapara Dizaq mahalinin baskendi olub Mahalin meliyi qazisi ve diger memurlari bu senlikde eylesibler Mahalin meliyi Melik Hesen Molla Sefi efendi oglu idi Onun vefatindan sonra oglu Hemze bey mahala basciliq etdi Molla Mehemmedsefi efendinin ve qardasi Mehemmedyaqub efendinin toremesi Sultanov soyadini dasiyirdi Saraciqli Mir Abdulla efendi Ibrahimxelil xan terefinden Osmanli dovletine elci getmisdi Aga Mehemmed xan Qovanli Qacarin Qarabagi hucumla tehdid etmesi haqqinda danisiqlar aparmisdi 1797 ci ilde Saraciq kendi Aga Mehemmed sah Qovanli Qacarin 1795 1797 ordusu terefinden oda verilmisdi 1823 cu ile bagli rus qaynaginda Saraciq kendinden de sohbet acilir Kendde tekce Boyuk xan Cavansirin reiyyeti vardi Saraciq kendi 8 tustu vergi odeyirdi Vergi odemeyenler Melik Hesen 1 tustu onun rencberleri 2 tustu qardasi Molla Huseyn 1 tustu Boyuk xana vergi odeyen reiyyetler 6 tustu 1828 ci ilde Xirdapara Dizaq mahalina bagli kendler haqqinda melumat var Hemin melumatda Saraciq kendi haqqinda yazilir Saraciq kendi vergi odeyen 8 tustu odemeyen 2 tustu rencber 1 tustu 1842 ci ile bagli rus qaynaginda artiq kendin bir nece yiyesi oldugu gosterilir Bu mulkedarlar Sukur bey Humbeteli bey oglu ve stabs kapitan Gulmemmed beyin oglu porucik Rustem bey idi Rustem beyin reiyyetlerine qardaslari da ortaq idiler 1842 ci ilde dovlet terefinden bey kendlileri de siyahiya alinib Hemin siyahida kendde 12 tustu dovlet 5 tustu bey reiyyeti vardi XIX esrin sonlarinda Hapitli obasindan gelen Xelil yuzbasi kendde meskunlasmisdi Onun tayfasi hapitli adlanmaga basladi 9 noyabr 2020 ci ilde Azerbaycan Silahli Quvveleri terefinden isgaldan azad edilmisdir ToponimikasiSaraciq oyk Fuzuli rayonunun Qarakollu inzibati erazi vahidinde kend Dagliq erazidedir Yasayis menteqesi teqriben iki esr evveledek indiki yerinden 4 km arali Susa seherine gedan karvan yolunun kenarinda yerlesirdi Sonralar hapitli hacisuleymanli cacaqli va sukurbeyli nesillerine mensub aileler buraya kocerek yeni yasayis menteqesini yaratmislar Yerli ehalinin ehtimalina gore kend ticaret karvan yolunun kenarinda kicik karvansaranin etrafinda salindigi ucun bele adlandirilmisdir ve oykonim Sarayciq kicik karvansara manasindadir Tedqiqatcilarin fikrince bu ad turk dillerinde duzen duz col tarla sahe menalarinda islenen sara sozundan va kiciltme bildiren ciq sekilcisinden duzelib kicik duz demekdir TayfalariSaraciq kendinin yerli tayfalari Efendiler Caciqlilar Islamlilar Aliusaqi Yaqublular Ibraqimusasqi Saraciq kendinin gelme tayfalari Hacisuleymanli Dellekliler Sukurbeyliler Hapitlilar ve basqa tayfalar Caciqlilar Caciqli yer Nursu kendi Zirnel kendi Sahbuz Caciqli daqi Beneniyar kendi Julfa Hapitlilar Quba rayonunun Haput kendinden gelme tayfadi Hapitlilar Azerbaycan Respublikasinda yasayan azsayli milletler siyahisina daxildiler Ozlerini Gerad mileti olaraq caqirilar Kende kocme tarixi 1860 1880 illere tesduf olar biler MedeniyyetiAli korpusu XIX esr EhalisiFatma xanim Kemine 1841 1898 saire Haci bey Sultanov 1847 1920 car ordusunun polkovniki Ferec bey Sultanov 1869 1914 pedaqoq Edhem Sultanov 1903 1946 ressam Bayram Qurbanov 1926 2002 tarix elmleri doktoru professor Qabil Refiyev 1927 1986 sair kend ziyalisi Ramil Eliyev 1940 iqtisad elmleri doktoru professor Faiq Refiyev Azerbaycanin milli qehremani Fazil Refiyev kend ziyalisi IqtisadiyyatiEhalinin esas mesguliyyeti kend teserrufati ekincilik maldarliq ve heyvandarliq olub Hemcinin baxFuzuli rayonuIstinadlarAli Bas Komandan ve Ordumuzdan bayram mujdesi 71 kend 1 qesebe 8 strateji yukseklik 2020 11 16 at the Wayback Machine report az azerb 9 noktyabr 2020 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Fuzuli Rayon Icra HakimiyyetiMenbeEnver Cingizoglu Saraciq kendi Soy dergisi 7 15 2008 seh 116