Samuil — ilk bolqar imperatoru. 977-997ci illər arasında Çar Romanın sərkərdəsi və sağ qolu olmuşdur.Bolqarıstanın müstəqilliyini Bizansa qarşı qorumağa çalışmışdır.
Samuil | |
---|---|
bolq. Самуил | |
| |
Birinci Bulqar dövlətinin XXIV imperatoru | |
997 – 1014 | |
Əvvəlki | Roman |
Sonrakı | Qavril Radomir |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 958 |
Vəfat tarixi | |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Atası | |
Anası | Ripsima |
Həyat yoldaşları | Kosara, Aqata |
Uşaqları | Qavril Radomir Teodora Kosara Miroslava Katun Anastasiya |
Dini | Xristian |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hakimiyyətdən öncə
Samuil qraf nın 4 oğlundan ən kiçiyi olaraq dünyaya gəlmişdi. II Borisin Bizans tərəfindən əsir alındığı dövrdə Kometopuli qardaşları dövləti onun adı ilə idarə edirdilər. 970-ci ildə atalarının ölümündən sonra üsyan edən qardaşlar 1 il sonra artıq əsl hakimiyyətə sahib idilər. Samuelin payına isə ölkənin şimal-qərbi olan Vidin bölgəsi düşmüşdü. O ölkənin qədim paytaxtı Preslavı da azad edə bilmişdi.
Bizansla müharibə
976-cı ildə Bizansla müharibəyə başlayan qardaşlar torpaqların bir çox hissəsini azad etməyi bacardılar. Bizans sərkərdəsi Krıma çəkilməyə məcbur oldu. Eyni zamanda şimala hücum edən qardaşlar Bizans hakimiyyətinə tabe olan və müstəqillik əleyhdarı bütün feodalları edam etdilər, Dunayın şimalına doğru dayanmadar irəlilədilər. Bu vaxtı artıq Samuilin iki böyük qardaşı və ölmüşdü. Ən böyük qardaş isə Bizansla danışıqlara gedib hökmdar kimi tanınmaq istəyirdi. Bu planı öyrənən Samuil Aaronun bütün ailəsini edam etdirdi. Edamdan qurtulan tək şəxs İvan Vladislav oldu, bu da Qavril Radomirin sayəsində idi.
Hakimiyyətin bərpası
977-ci ildə istəyinə çatan Samuil Romanı Vidinə gətirdi və orada hakimiyyətini elan etdi. Romanın hakimiyyəti boyu onun sağ qolu olaraq fəaliyyət göstərdi. Həmin il Samuil böyük işğala başladı, Frakiya, və Yunanıstanın digər bölgələri tamamilə onun hakimiyyətinə altına keçdi. 17 avqust 986-cı ildə in orduları ağır məğlubiyyətə uğradıldı. II Basil üçün faciəvi idi, çox kiçik bir dəstə ilə Konstantinopola qayıtmış, şəxsi xəzinəsi Bulqarların əlinə keçmişdi. 996-cı ildə ağır məğlubiyyətə uğrayan bolqarlar Çar Romanın həbsinə mane ola bilmədi. Romanın sonrakı il ölümü Samulin taxta çıxmasına səbəb verdi.
Hakimiyyəti
997-ci ildə imperator elan olunan Samuil Bizans tərəfindən tanınmadı. Çar, əvəzində Papa tərəfindən təsdiq olundu. 998-ci ildə Serbiyanı, Xorvatiyanı ələ keçirdi. Samuilin qızı Serbiya knyazı lə evləndirildi. Digər qızı Miroslava isə keçmiş Bizans hakimi Aşotla evləndirildi. Qavril Radomir isə Macar knyazı nın qızı ilə evləndirildi.
Bizansla yeni müharibələr
1001-ci ildə Bizansın yeni işğalı, 1003-cü ildə Macarıstan kralı hücumu Samuili çətin vəziyyətdə qoydu. İki cəbhədə döyüşməli olan Samuil ağır məğlubiyyətlər aldı. 1014-cü ildə II Basili dayandıra bilsə də, həmin ilin yayında ağır məğlubiyyət yaşadı, 14000 əsgər əsir oldu. İmperator əsgərlərin yarısının bir gözünü kor etdi. Bu səhnəni görən çar Samuil ürəktutmasından tezliklə vəfat etdi. Samuilin vəfatı Bolqarıstanın işğalını sürətləndirdi.
Ailəsi
Samuil iki dəfə Kosara və Aqata adlı qadınlarla evlənmişdi. Övladları:
- Qavril Radomir - Macar şahzadəsi İliona ilə, daha sonra da Larissalı İrina ilə evlənmişdi.
- - Serbiya knyazı lə evlənmişdi.
- Miroslava - Diraxion knyazı Aşotla evlənmişdi.
- - Nitra hersoqu la evlənmişdi.
- Aqata
İstinadlar
- http://books.google.bg/books?id=nYbnr5XVbzUC&pg=PA522&lpg=PA522&dq=samuel+of+bulgaria&source=bl&ots=EAJta0J6a1&sig=Cf0ZDanHi8QKckuns7ZYQ1Wyvqo&hl=bg&redir_esc=y# 2016-03-10 at the Wayback Machine A History of the Byzantine state and society, Warren Treadgold, Stanford University Press, 1997, , s. 871.
- Adontz. "Samuel l'Armenien", 358.
- Petrov, P (1962). "Rebellion of Peter and Boyan in 976 and struggle of the Cometopuli with Byzantium (Vosstanie Petra i Boyana v 976 i borba Komitopulov s Vizantiei, Восстание Петра и Бояна в 976 г. и борьба Комитопулов с Византией)". Byzantinobulgarica (in Russian) (1): 130–132.
- Levchenko, М. V (1951). Precious sources on the Russo-Byzantine relations in the 9th century (Tsenniy istochnih po vaprosu pussko-vizantiyskih otnosheniy v X veke, Ценный источних по вопросу русско-византийских отношений в X веке (in Russian). pp. 66–68.
- Petrov, P (1959). "Formation and consolidation of the Western Bulgarian state (Obrazuvane i ukrepvane na Zapadnata Balgarska darzhava, Образуване и укрепване на Западната Българска държава)". Гсуифф (in Bulgarian) 53 (2): 169–170.
- Gilferding, А (1868). Letters from the history of Serbians and Bulgarians (Pisma ob istorii serbov i bolgar, Письма об истории сербов и болгар) (in Russian). Москва. p. 209. OCLC 79291155.
- Duichev, Iv. (1942). "Correspondence of Pope Innocent III with the Bulgarians (Prepiska na papa Inokentii III s balgarite, Преписка на папа Инокентий III с българите.)". Гсуифф (in Bulgarian) (38): 22–23.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Samuil ilk bolqar imperatoru 977 997ci iller arasinda Car Romanin serkerdesi ve sag qolu olmusdur Bolqaristanin musteqilliyini Bizansa qarsi qorumaga calismisdir Samuilbolq SamuilSamuilin bustuBirinci Bulqar dovletinin XXIV imperatoru997 1014EvvelkiRomanSonrakiQavril RadomirSexsi melumatlarDogum tarixi 958Vefat tarixi 6 oktyabr 1014Vefat sebebi urek tutmasiFealiyyeti suveren d AtasiAnasi RipsimaHeyat yoldaslari Kosara AqataUsaqlari Qavril Radomir Teodora Kosara Miroslava Katun AnastasiyaDini Xristian Vikianbarda elaqeli mediafayllarHakimiyyetden onceSamuil qraf nin 4 oglundan en kiciyi olaraq dunyaya gelmisdi II Borisin Bizans terefinden esir alindigi dovrde Kometopuli qardaslari dovleti onun adi ile idare edirdiler 970 ci ilde atalarinin olumunden sonra usyan eden qardaslar 1 il sonra artiq esl hakimiyyete sahib idiler Samuelin payina ise olkenin simal qerbi olan Vidin bolgesi dusmusdu O olkenin qedim paytaxti Preslavi da azad ede bilmisdi Bizansla muharibe 976 ci ilde Bizansla muharibeye baslayan qardaslar torpaqlarin bir cox hissesini azad etmeyi bacardilar Bizans serkerdesi Krima cekilmeye mecbur oldu Eyni zamanda simala hucum eden qardaslar Bizans hakimiyyetine tabe olan ve musteqillik eleyhdari butun feodallari edam etdiler Dunayin simalina dogru dayanmadar irelilediler Bu vaxti artiq Samuilin iki boyuk qardasi ve olmusdu En boyuk qardas ise Bizansla danisiqlara gedib hokmdar kimi taninmaq isteyirdi Bu plani oyrenen Samuil Aaronun butun ailesini edam etdirdi Edamdan qurtulan tek sexs Ivan Vladislav oldu bu da Qavril Radomirin sayesinde idi Hakimiyyetin berpasi 977 ci ilde isteyine catan Samuil Romani Vidine getirdi ve orada hakimiyyetini elan etdi Romanin hakimiyyeti boyu onun sag qolu olaraq fealiyyet gosterdi Hemin il Samuil boyuk isgala basladi Frakiya ve Yunanistanin diger bolgeleri tamamile onun hakimiyyetine altina kecdi 17 avqust 986 ci ilde in ordulari agir meglubiyyete ugradildi II Basil ucun facievi idi cox kicik bir deste ile Konstantinopola qayitmis sexsi xezinesi Bulqarlarin eline kecmisdi 996 ci ilde agir meglubiyyete ugrayan bolqarlar Car Romanin hebsine mane ola bilmedi Romanin sonraki il olumu Samulin taxta cixmasina sebeb verdi Hakimiyyeti997 ci ilde imperator elan olunan Samuil Bizans terefinden taninmadi Car evezinde Papa terefinden tesdiq olundu 998 ci ilde Serbiyani Xorvatiyani ele kecirdi Samuilin qizi Serbiya knyazi le evlendirildi Diger qizi Miroslava ise kecmis Bizans hakimi Asotla evlendirildi Qavril Radomir ise Macar knyazi nin qizi ile evlendirildi Bizansla yeni muharibeler 1001 ci ilde Bizansin yeni isgali 1003 cu ilde Macaristan krali hucumu Samuili cetin veziyyetde qoydu Iki cebhede doyusmeli olan Samuil agir meglubiyyetler aldi 1014 cu ilde II Basili dayandira bilse de hemin ilin yayinda agir meglubiyyet yasadi 14000 esger esir oldu Imperator esgerlerin yarisinin bir gozunu kor etdi Bu sehneni goren car Samuil urektutmasindan tezlikle vefat etdi Samuilin vefati Bolqaristanin isgalini suretlendirdi AilesiSamuil iki defe Kosara ve Aqata adli qadinlarla evlenmisdi Ovladlari Qavril Radomir Macar sahzadesi Iliona ile daha sonra da Larissali Irina ile evlenmisdi Serbiya knyazi le evlenmisdi Miroslava Diraxion knyazi Asotla evlenmisdi Nitra hersoqu la evlenmisdi AqataIstinadlarhttp books google bg books id nYbnr5XVbzUC amp pg PA522 amp lpg PA522 amp dq samuel of bulgaria amp source bl amp ots EAJta0J6a1 amp sig Cf0ZDanHi8QKckuns7ZYQ1Wyvqo amp hl bg amp redir esc y 2016 03 10 at the Wayback Machine A History of the Byzantine state and society Warren Treadgold Stanford University Press 1997 ISBN 0 8047 2630 2 s 871 Adontz Samuel l Armenien 358 Petrov P 1962 Rebellion of Peter and Boyan in 976 and struggle of the Cometopuli with Byzantium Vosstanie Petra i Boyana v 976 i borba Komitopulov s Vizantiei Vosstanie Petra i Boyana v 976 g i borba Komitopulov s Vizantiej Byzantinobulgarica in Russian 1 130 132 Levchenko M V 1951 Precious sources on the Russo Byzantine relations in the 9th century Tsenniy istochnih po vaprosu pussko vizantiyskih otnosheniy v X veke Cennyj istochnih po voprosu russko vizantijskih otnoshenij v X veke in Russian pp 66 68 Petrov P 1959 Formation and consolidation of the Western Bulgarian state Obrazuvane i ukrepvane na Zapadnata Balgarska darzhava Obrazuvane i ukrepvane na Zapadnata Blgarska drzhava Gsuiff in Bulgarian 53 2 169 170 Gilferding A 1868 Letters from the history of Serbians and Bulgarians Pisma ob istorii serbov i bolgar Pisma ob istorii serbov i bolgar in Russian Moskva p 209 OCLC 79291155 Duichev Iv 1942 Correspondence of Pope Innocent III with the Bulgarians Prepiska na papa Inokentii III s balgarite Prepiska na papa Inokentij III s blgarite Gsuiff in Bulgarian 38 22 23