Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dördüncü sənaye inqilabı vəya Sənaye 4.0 (ing. dilindən Industry 4.0) — dördüncü sənaye inqilabı adlı konseptin sırf sənaye ilə bağlı olan alt hissəsidir. Sənaye 4.0 və dördüncü sənaye inqilabı ifadələri tez-tez bir-birini əvəz etməsinə baxmayaraq, bunlar fərqli konseptlərdir. Sənaye 4.0 standartlarına cavab verən istehsal müəssisələri əsasən naqilsiz bağlantı və sensorlar ilə gücləndirilmiş, bütün istehsal xəttini görüntüləyə bilən və bu barədə qərar qəbul edə biləcək xüsusi bir sistemlə və bu sistemə qoşulmuş avadanlıqlarla təchiz olunur. Dördüncü sənaye inqilabı isə dünyada ümumi olaraq fiziki, rəqəmsal və bioloji dünyalar arasındakı sərhədlərin qarışmasını təsvir edən bir yoldur. Bu, süni intellekt, , Əşyaların İnterneti (IoT), 3D çap, gen mühəndisliyi, kvant hesablama və digər texnologiyalardakı inkişafların birləşməsidir və hər hansı bir sahədə tətbiq oluna bilər.
Terminologiya
Sənaye 4.0 termini, 2011-ci ildə, Almaniya hökumətinin istehsalın kompüterləşdirilməsini təşviq edən yüksək texnologiya strategiyasının bir layihəsindən yaranmışdır. Sənaye 4.0 termini həmən ildə Hannover sərgisində ictimaiyyətə təqdim edildi. 2012-ci ilin oktyabr ayında Sənaye 4.0 üzrə İşçi Qrup, Alman federal hökumətinə Sənaye 4.0 tətbiqetmə tövsiyələrini təqdim etdi. Sənaye 4.0 işçi qrupunun üzvləri və tərəfdaşları Sənaye 4.0-ün qurucu ataları və hərəkətverici qüvvəsi kimi tanınırlar. 8 aprel 2013-cü ildə Hannover Sərgisində İşçi Qrup Sənaye 4.0-ün yekun hesabatını təqdim etdi. Bu işçi qrupuna Siegfried Dais (Robert Bosch GmbH) və Henning Kagermann (Alman Elm və Mühəndislik Akademiyası) rəhbərlik edirdi.
Sənaye 4.0 prinsipləri şirkətlər tərəfindən tətbiq edildikləri üçün bəzən yenidən markalandılar, məsələn, aerokosmik hissələri istehsalçısı Meggitt PLC öz Sənaye 4.0 tədqiqat layihəsini M4 marka etdi. [12]
Almaniyada Sənaye 4.0-ə keçid, xüsusən rəqəmsallaşmanın əmək bazarına necə təsir edəcəyi barədə müzakirə İş 4.0 adlı mövzu altında araşdırılır.
Dizayn prinsipləri və məqsədləri
İstehsalçılar Sənaye 4.0 texnologiya transformasiyasını araşdırmaq və yerinə yetirmək üçün aşağıdakı dizayn prinsiplərinə istinad edirlər:
- Qarşılıqlı əlaqə: Obyektlər, avadanlıqlar və insanlar Əşyaların İnternetindən istifadə edərək bir biri ilə əlaqə qurmalıdırlar. Bu, hər hansı bir zavodu ağıllı edən ən vacib prinsipdir.
- Virtualizasiya: Kiber Fiziki Sistemlər (KFS) real aləmin virtual surətini simulyasiya etməyi və yaratmağı bacarmalıdırlar. KFS-lər hətta ətraf mühitdə mövcud olan obyektləri də izləməlidirlər. Qısacası, hər bir obyektin virtual surəti olmalıdır.
- Mərkəzsizləşdirmə: KFS-lərin müstəqil işləmə qabiliyyəti var. Bu, xüsusi məhsullar və problemlərin həlli üçün fürsət yaradır və istehsal üçün daha çevik bir mühit formalaşdırır. Müvəffəqiyyətsiz və ya ziddiyyətli məqamlar olduqda isə, məsələ daha yüksək səviyyəyə ötürülür. Bununla belə, həyata keçirilmiş belə texnologiyaların olmasına baxmayaraq, keyfiyyətə nəzarət bütün prosesdə zərurət olaraq qalır.
- Real-vaxt qabiliyyəti: Ağıllı bir fabrikdə məlumatlar real vaxtda öncədən toplanılmalı, və sonradan saxlanılmalı və ya həmən anda təhlil olunmalıdır. Tapıntılara əsasən sistemin qərar vermə bacarığı olmalıdır. Buna təkcə bazar araşdırmaları ilə bağlı qərarlar deyil, həm də istehsal xəttindəki bir avadanlığın nasazlığı kimi daxili proseslər də daxildir. Ağıllı obyektlər yaranmış qüsuru müəyyənləşdirməli və bununla bağlı olan tapşırığı digər əməliyyat maşınlarına həvalə etməlidirlər. Bu da çevikliyə və istehsalın optimallaşdırılmasına böyük töhfə verir.
- Xidmət yönümlülük: İstehsalat müştəri yönümlü olmalıdır. Müştərinin spesifikasiyasına əsasən məhsul yaratmaq üçün insanlar və ağıllı obyektlər / qurğular Xidmətlər İnterneti vasitəsilə səmərəli əlaqə qura bilməlidirlər. Xidmətlər İnternetinin vacib olduğu yer məhz budur.
- Modulluq: Dinamik bir bazar şəraitində Ağıllı Zavodun yeni bir bazara uyğunlaşma qabiliyyəti vacibdir. Tipik bir vəziyyətdə, ortalama bir şirkətin bazarı araşdırması və istehsalını müvafiq olaraq dəyişdirməsi üçün bir həftə lazımdır. Ağıllı zavodlar mövsümi dəyişikliklərə və bazar trendlərinə sürətlə uyğunlaşa bilməlidirlər.
Sənaye 4.0 komponentləri
Cari rəqəmsal trendlərə yaxından baxdıqda Sənaye 4.0-ün bir çox komponentdən ibarət olduğunu görmək olar. Bu komponentlərin nə qədər geniş əhatəli olduğunu anlamaq üçün, rəqəmsal texnologiyalara misal olaraq aşağıdakı nümunələri gətirmək olar:
- Mobil qurğular
- Əşyaların İnterneti (IoT) platformalar
- Lokasiyanın müəyyən edilməsi texnologiyaları
- Qabaqcıl insan-maşın interfeysi
- İdentifikasiya və saxtakarlıq aşkarlanması
- 3D çap
- Ağıllı sensorlar
- Böyük verilənlərin analitikası və qabaqcıl alqoritmlər
- Genişlənmiş reallıq / geyinilə bilən cihazlar
- Bulud hesablama
- Məlumatların vizuallaşdırılması və "real vaxt" analitikası
Çətinliklər
Sənaye 4.0 texnika və standartlarının tətbiqi üçün müxtəlif çətinliklər və maneələr var:
- Təhlükəsizlik: Sənaye 4.0 texnikalarının tətbiq edilməsinin bəlkə də ən çətin tərəfi IT təhlükəsizlik riskidir. Hər hansısa bir istehsal müəssəsinin onlayn inteqrasiyası təhlükəsizlik pozuntularına və məlumat sızmalarına yol verməyi gözlənilir. Ona görə də burada kiber oğurluq da nəzərə alınmalıdır. Bu cür problemlər fərdi xarakter daşımır və yarandığı halda istehsalçılara külli miqdarda maddi ziyan vura və hətta onların nüfuzuna xələl gətirə bilər. Buna görə təhlükəsizlik sahəsində araşdırma çox vacibdir.
- Kapital: Sənaye 4.0 standartlarına uyğun texnologiyanın tətbiqi böyük bir investisiya tələb edir. Bu cür transformasiya layihələrinin başlanmasına şirkətin baş icracı direktoru səviyyəsində qərar verilməlidir. Bu hallarda belə risklər hesablanmalı və ciddi qəbul edilməlidir. Bundan əlavə, bu cür transformasiyalar yüksək məbləğ tələb etdiyi üçün, kiçik müəssisələrin büdcəsinə çox vaxt uyğun deyil. Bu da öz növbəsində gələcəkdə onların bazar payını itirməyinə səbəb ola bilər.
- Məşğulluq: Qlobal miqyasda Sənaye 4.0-ün tətbiqi ilə məşğulluq vəziyyətinin necə dəyişəcəyi barədə fərziyyələr irəli sürmək hələ erkən olsa da, işçilərin fərqli və yeni bacarıqlar toplamalı olacağını artıq demək olar. Daha yuxarı səviyyəli bacarıqlar toplamış işçilərin məvacibləri artsa da, böyük sektorların işçiləri artıq müəyyən çətinliklərlə üzləşməli olacaqlar. Müxtəlif yeni təhsil formaları tətbiq olunmalıdır, lakin bu yuxarı yaş kateqoriyalı işçilərin böyük hissəsi üçün problemi həll etmir. Məşğulluqla bağlı olan çətinliklər transformasiya layihəsinin üzləşdiyi ən əsas maneəsidir.
- Məxfilik: Bu yalnız müştərinin deyil, istehsalçıların da narahatlığıdır. Bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olan bir sənayedə istehsalçılar məlumat toplamalı və təhlil etməlidirlər. Müştəri üçün bu, onun şəxsi həyatına təhdid kimi görünə bilər. Keçmişdə məlumatlarını paylaşmayan kiçik və ya böyük şirkətlər daha şəffaf bir mühit üçün işləməli olacaqlar. Artıq dəyər zəncirində iştirak edən şirkətlərin bir çoxu əməliyyatlarını daha da effektiv etmək üçün bir-biri ilə vacib məlumatları paylaşmalıdırlar.
İstinadlar
- "What Is the Fourth Industrial Revolution?". 2020-09-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-14.
- . 2019-05-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-14.
- "Recommendations for implementing the strategic initiative INDUSTRIE 4.0" (PDF). 2022-04-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-02-14.
- "Industry 4.0: Definition, Design Principles, Challenges, and the Future of Employment". 2022-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-14.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dorduncu senaye inqilabi veya Senaye 4 0 ing dilinden Industry 4 0 dorduncu senaye inqilabi adli konseptin sirf senaye ile bagli olan alt hissesidir Senaye 4 0 ve dorduncu senaye inqilabi ifadeleri tez tez bir birini evez etmesine baxmayaraq bunlar ferqli konseptlerdir Senaye 4 0 standartlarina cavab veren istehsal muessiseleri esasen naqilsiz baglanti ve sensorlar ile guclendirilmis butun istehsal xettini goruntuleye bilen ve bu barede qerar qebul ede bilecek xususi bir sistemle ve bu sisteme qosulmus avadanliqlarla techiz olunur Dorduncu senaye inqilabi ise dunyada umumi olaraq fiziki reqemsal ve bioloji dunyalar arasindaki serhedlerin qarismasini tesvir eden bir yoldur Bu suni intellekt Esyalarin Interneti IoT 3D cap gen muhendisliyi kvant hesablama ve diger texnologiyalardaki inkisaflarin birlesmesidir ve her hansi bir sahede tetbiq oluna biler TerminologiyaSenaye 4 0 termini 2011 ci ilde Almaniya hokumetinin istehsalin komputerlesdirilmesini tesviq eden yuksek texnologiya strategiyasinin bir layihesinden yaranmisdir Senaye 4 0 termini hemen ilde Hannover sergisinde ictimaiyyete teqdim edildi 2012 ci ilin oktyabr ayinda Senaye 4 0 uzre Isci Qrup Alman federal hokumetine Senaye 4 0 tetbiqetme tovsiyelerini teqdim etdi Senaye 4 0 isci qrupunun uzvleri ve terefdaslari Senaye 4 0 un qurucu atalari ve hereketverici quvvesi kimi taninirlar 8 aprel 2013 cu ilde Hannover Sergisinde Isci Qrup Senaye 4 0 un yekun hesabatini teqdim etdi Bu isci qrupuna Siegfried Dais Robert Bosch GmbH ve Henning Kagermann Alman Elm ve Muhendislik Akademiyasi rehberlik edirdi Senaye 4 0 prinsipleri sirketler terefinden tetbiq edildikleri ucun bezen yeniden markalandilar meselen aerokosmik hisseleri istehsalcisi Meggitt PLC oz Senaye 4 0 tedqiqat layihesini M4 marka etdi 12 Almaniyada Senaye 4 0 e kecid xususen reqemsallasmanin emek bazarina nece tesir edeceyi barede muzakire Is 4 0 adli movzu altinda arasdirilir Dizayn prinsipleri ve meqsedleriIstehsalcilar Senaye 4 0 texnologiya transformasiyasini arasdirmaq ve yerine yetirmek ucun asagidaki dizayn prinsiplerine istinad edirler Qarsiliqli elaqe Obyektler avadanliqlar ve insanlar Esyalarin Internetinden istifade ederek bir biri ile elaqe qurmalidirlar Bu her hansi bir zavodu agilli eden en vacib prinsipdir Virtualizasiya Kiber Fiziki Sistemler KFS real alemin virtual suretini simulyasiya etmeyi ve yaratmagi bacarmalidirlar KFS ler hetta etraf muhitde movcud olan obyektleri de izlemelidirler Qisacasi her bir obyektin virtual sureti olmalidir Merkezsizlesdirme KFS lerin musteqil isleme qabiliyyeti var Bu xususi mehsullar ve problemlerin helli ucun furset yaradir ve istehsal ucun daha cevik bir muhit formalasdirir Muveffeqiyyetsiz ve ya ziddiyyetli meqamlar olduqda ise mesele daha yuksek seviyyeye oturulur Bununla bele heyata kecirilmis bele texnologiyalarin olmasina baxmayaraq keyfiyyete nezaret butun prosesde zeruret olaraq qalir Real vaxt qabiliyyeti Agilli bir fabrikde melumatlar real vaxtda onceden toplanilmali ve sonradan saxlanilmali ve ya hemen anda tehlil olunmalidir Tapintilara esasen sistemin qerar verme bacarigi olmalidir Buna tekce bazar arasdirmalari ile bagli qerarlar deyil hem de istehsal xettindeki bir avadanligin nasazligi kimi daxili prosesler de daxildir Agilli obyektler yaranmis qusuru mueyyenlesdirmeli ve bununla bagli olan tapsirigi diger emeliyyat masinlarina hevale etmelidirler Bu da cevikliye ve istehsalin optimallasdirilmasina boyuk tohfe verir Xidmet yonumluluk Istehsalat musteri yonumlu olmalidir Musterinin spesifikasiyasina esasen mehsul yaratmaq ucun insanlar ve agilli obyektler qurgular Xidmetler Interneti vasitesile semereli elaqe qura bilmelidirler Xidmetler Internetinin vacib oldugu yer mehz budur Modulluq Dinamik bir bazar seraitinde Agilli Zavodun yeni bir bazara uygunlasma qabiliyyeti vacibdir Tipik bir veziyyetde ortalama bir sirketin bazari arasdirmasi ve istehsalini muvafiq olaraq deyisdirmesi ucun bir hefte lazimdir Agilli zavodlar movsumi deyisikliklere ve bazar trendlerine suretle uygunlasa bilmelidirler Senaye 4 0 komponentleriCari reqemsal trendlere yaxindan baxdiqda Senaye 4 0 un bir cox komponentden ibaret oldugunu gormek olar Bu komponentlerin ne qeder genis ehateli oldugunu anlamaq ucun reqemsal texnologiyalara misal olaraq asagidaki numuneleri getirmek olar Mobil qurgular Esyalarin Interneti IoT platformalar Lokasiyanin mueyyen edilmesi texnologiyalari Qabaqcil insan masin interfeysi Identifikasiya ve saxtakarliq askarlanmasi 3D cap Agilli sensorlar Boyuk verilenlerin analitikasi ve qabaqcil alqoritmler Genislenmis realliq geyinile bilen cihazlar Bulud hesablama Melumatlarin vizuallasdirilmasi ve real vaxt analitikasiCetinliklerSenaye 4 0 texnika ve standartlarinin tetbiqi ucun muxtelif cetinlikler ve maneeler var Tehlukesizlik Senaye 4 0 texnikalarinin tetbiq edilmesinin belke de en cetin terefi IT tehlukesizlik riskidir Her hansisa bir istehsal muessesinin onlayn inteqrasiyasi tehlukesizlik pozuntularina ve melumat sizmalarina yol vermeyi gozlenilir Ona gore de burada kiber ogurluq da nezere alinmalidir Bu cur problemler ferdi xarakter dasimir ve yarandigi halda istehsalcilara kulli miqdarda maddi ziyan vura ve hetta onlarin nufuzuna xelel getire biler Buna gore tehlukesizlik sahesinde arasdirma cox vacibdir Kapital Senaye 4 0 standartlarina uygun texnologiyanin tetbiqi boyuk bir investisiya teleb edir Bu cur transformasiya layihelerinin baslanmasina sirketin bas icraci direktoru seviyyesinde qerar verilmelidir Bu hallarda bele riskler hesablanmali ve ciddi qebul edilmelidir Bundan elave bu cur transformasiyalar yuksek mebleg teleb etdiyi ucun kicik muessiselerin budcesine cox vaxt uygun deyil Bu da oz novbesinde gelecekde onlarin bazar payini itirmeyine sebeb ola biler Mesgulluq Qlobal miqyasda Senaye 4 0 un tetbiqi ile mesgulluq veziyyetinin nece deyiseceyi barede ferziyyeler ireli surmek hele erken olsa da iscilerin ferqli ve yeni bacariqlar toplamali olacagini artiq demek olar Daha yuxari seviyyeli bacariqlar toplamis iscilerin mevacibleri artsa da boyuk sektorlarin iscileri artiq mueyyen cetinliklerle uzlesmeli olacaqlar Muxtelif yeni tehsil formalari tetbiq olunmalidir lakin bu yuxari yas kateqoriyali iscilerin boyuk hissesi ucun problemi hell etmir Mesgulluqla bagli olan cetinlikler transformasiya layihesinin uzlesdiyi en esas maneesidir Mexfilik Bu yalniz musterinin deyil istehsalcilarin da narahatligidir Bir biri ile qarsiliqli elaqede olan bir senayede istehsalcilar melumat toplamali ve tehlil etmelidirler Musteri ucun bu onun sexsi heyatina tehdid kimi gorune biler Kecmisde melumatlarini paylasmayan kicik ve ya boyuk sirketler daha seffaf bir muhit ucun islemeli olacaqlar Artiq deyer zencirinde istirak eden sirketlerin bir coxu emeliyyatlarini daha da effektiv etmek ucun bir biri ile vacib melumatlari paylasmalidirlar Istinadlar What Is the Fourth Industrial Revolution 2020 09 26 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 14 2019 05 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 02 14 Recommendations for implementing the strategic initiative INDUSTRIE 4 0 PDF 2022 04 01 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 02 14 Industry 4 0 Definition Design Principles Challenges and the Future of Employment 2022 09 30 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 14 Hemcinin baxDorduncu Senaye Inqilabinin Tehlili ve Koordinasiya Merkezi Azerbaycan