Səddamın Partizanları və ya Səddamın Fədailəri — İraqda 1995-ci ildən 2003-cü ilədək fəalliyyət göstərən İraqın rəsmi ordusu. Ali baş komandanı Səddam Hüseyn olub.
Fədain Səddam | |
---|---|
فدائيي صدام | |
Növü | Ordu |
Yaranma tarixi | 1995–2003 |
Ölkə | İraq |
Sayı | 40.000 |
Qərargah | |
Ləqəbi | "Fədailər" |
Şüarı | "Allahu Əkbər" |
Rəngləri | Qara |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Erkən illər
Uday Hüseyn 1995-ci ildə Baas Partiyasına ən çox sadiq olan İraq bölgələrindən on-on beş min çağırışçı ilə Fedayeen Səddamı qurdu. Uday, Fədain qaçaqmalçılıq və rəqibləri yatırtmaq kimi şəxsi səbəblərdən istifadə etdi. Milis komandiri Udayın İraqa Respublika Qvardiyasından silah göndərdiyi aşkarlananda 1996-cı ildə Qusay Hüseynə verildi.
Səddam hakimiyyətdən uzaqlaşdırılmadan əvvəl qüvvə Udayın nəzarəti altında geri yerləşdirildi. 1998-ci ildə Əşbal Səddan Fədain-ə üzv olmaq üçün gənc uşaqları işə cəlb etmək və yetişdirmək üçün yaradılmışdır. Əşbal, 10 və 15 yaş arasındakı oğlanları, kiçik silah və piyada taktikası, habelə sədaqət kondisionerləri üçün təlimə cəlb etdi.
2003 İraqın işğalı
Fədain Səddam 2003-cü ildə ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi koalisiya qüvvələri tərəfindən İraqa hücumuna qədər böyük beynəlxalq diqqəti qaldırmadı. İraq ordusu və Respublika Qvardiyası tez bir zamanda dağıldı, Fədain qüvvələri koalisiya istilasına sərt müqavimət göstərdilər. ABŞ-nin strategiyası digər şəhərləri keçib birbaşa Bağdada getmək idi. Buna cavab olaraq Fədain döyüşçüləri şəhərlərə girdilər və arxa təchizat karvanlarına partizan tipli hücumlar etdilər. Bu konvoylar cəhd edirdi, lakin ümumiyyətlə Bağdada sürətlə irəliləmək üçün dayanmırdılar. Evdən ərzaq, su, sursat, tibbi ləvazimat və poçt gətirərək sürətli irəliləməyə can atırdılar. Bunlar, Küveytdə tədarükü yüklədikdən sonra, İraqın cənubundakı kir yollarında mümkün qədər sürətli hərəkət edən çox yüngül silahlı yük maşınları idi. Bir dəfə İraqın mərkəzinə yaxınlaşmağa başladılar və daha çox asfaltlanmış yollar var idi. Demək olar ki, həmişə ən azı bir neçə gün geri qalırdılar. Bu, təcavüzkar konvoyları hücuma həssas etdi. Bu yük avtomobillərində, ümumiyyətlə, əvvəl döyüş təcrübəsi olmayan orta sıralara qədər sıralanan əsgərlər var idi. Məsələn, bu yük maşınları əsasən sürücü və yük maşını komandirinin saxladığı iki tüfənglə müdafiə olunurdu. Beləliklə, nisbətən kiçik bir qüvvə ilə Fedayeen karvandakı son yük maşınlarına və ya karvanla əlaqəsini itirmiş yük maşınlarına hücum edə bilər. Fedayeen üçün bu təcrid edilmiş zəif qorunan avtomobilləri ələ keçirmək və ya məhv etmək asan idi. Fedayeen, habelə İraq ordusunda əhval-ruhiyyəni qorumaq və mülki şəxslərin üsyan etməməsi üçün qorxudan istifadə etdi. Çoxmillətli koalisiya diqqəti cənub şəhərlərindən nizamsız qüvvələrin kökünü kəsmək, irəliləməni iki həftəyə təxirə salmaq vəzifəsinə yönəltməyə məcbur oldu. İşğal zamanı Fedayeen döyüşçüləri əsasən AK-47 hücum tüfənglərini, raketlə işləyən əl bombalarını, pulemyotları və yük maşını quraşdırılmış artilleriya və minaatanları istifadə etdilər. İşğalçı qüvvələrin istifadə etdiyi həddindən artıq texnoloji üstünlüyü sındırmaq üçün gizli istifadə etdilər.
Aprel ayının ilk həftəsinin sonunda Koalisiya qüvvələri əsasən Fedayeen qüvvələrini cənub şəhərlərindən çıxarmağa müvəffəq oldu. Şiə əhalisi döyüşçülərə çox dəstək vermədi, baxmayaraq ki, çoxları qorxudular. Bu amil, həddindən artıq güclü güclə birlikdə, ABŞ ərazisindəki qüvvələrə tez bir şəkildə həlledici bir yer verdi. Bu, uzanan təchizatı xətlərindəki təzyiqi azaltdı və avansın davam etməsini təmin etdi. 9 apreldə Bağdad, Səddam Hüseyn rejimini təsirli şəkildə sonlandıran Fedayeen nizamsızları, xarici könüllülər və Xüsusi Respublika Qvardiyasının qalıqları tərəfindən yalnız sporadik müqavimət göstərərək ABŞ qüvvələrinin üzərinə düşdü. Düşən son şəhər olan Tikrit aprelin 15-də alındı.
İraq üsyanları
Bağdadın süqutu Fedayeen Səddamın mütəşəkkil bir hərbçi olmasına təsirli bir şəkildə son verdi. Müharibə zamanı onun bəzi üzvləri öldü. Ancaq çox sayda insan sağ qaldı və Səddam Hüseynin hakimiyyətdən getməsindən sonra da mübarizəni davam etdirməyə hazır oldu. Bir çox keçmiş üzvlər, ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi işğala qarşı durmağa başlayan, İraq üsyançılığı olaraq bilinən partizan təşkilatlarına qatıldılar. İyun ayına qədər İraqın mərkəzi və şimalında, xüsusən sünni üçbucağı kimi tanınan ərazidə bir üsyan açıq şəkildə davam edirdi. Fedayinin bəzi bölmələri də İraqın sünni bölgələrində digər üsyançı təşkilatlardan asılı olmayaraq fəaliyyətini davam etdirdi. 30 noyabr 2003-cü ildə, Sünni Üçbucağının Səmərra qəsəbəsindən keçən bir ABŞ karvanının, 100-dən çox İraq partizanının, Fedayeen Saddam ticarət markası geydiyi bildirildi. Dəqiq olaraq müqavimətdə nə qədər təsir göstərdikləri, xüsusən Səddam Hüseynin 13 dekabr 2003-cü ildə tutulmasından sonra mübahisə mənbəyi oldu.
Əlavə rollarda
Fədain Səddam tərəfdarı milislərin bəzi vəhşicəsinə hərəkətlərini həyata keçirir. Onların məhkəmədənkənar edamlar edildiyi bildirilir. Əlavə olaraq, qaçqınlığın qarşısını almaq üçün İraq ordusunun gücləndiriciləri kimi çıxış etdikləri düşünülmüşdür. Hüseyn hakimiyyətinin son iki ilində, şübhəli qadınları hədəf alan baş kəsmə kampaniyası Fahişəlik və elitası Fədain bölməsi tərəfindən həyata keçirilərkən 200-dən çox insanın öldürüldüyü bildirildi.
Nizamsız Qüvvələr
Fedayeen Səddam İraqın nizamlı silahlı qüvvələrinin bir hissəsi deyildi, əksinə nizamsız qüvvələrin bölünməmiş bir hissəsi kimi fəaliyyət göstərirdi. Bunun nəticəsində Fədain, hərbi zəncir vasitəsilə deyil, birbaşa Prezident Sarayına məlumat verdi. Fedayinlər yaraqlı olsa da, elit bir hərbi qüvvə deyildilər, əksər hallarda yalnız əsas hazırlıq alır və ağır silahlar olmadan fəaliyyət göstərirdilər. Bunlar İranın Bəsic və ya Suriyanın Şabbiha milislərinə bir qədər bənzəyirdi.
Digər yaraqlılar kimi, Fədain də könüllüdür və bölmələrə rəsmi maaş verilmir. Nəticədə, üzvlərin əksəriyyəti qəsdən qaçırılan ticarət və yüksək keyfiyyətli xidmətlərə (yəni yeni avtomobillər, məmurlara ayrılmış xəstəxanalar, bahalı elektronika) və bir növ əmlaka sahib olsalar da, ümumi əhalidən əmlakın oğurlanması və oğurlanmasına əl atdılar. ümumi yaşayış səviyyəsi dövrün orta İraqlılarından xeyli yüksəkdir. Qrupun açıq bir dini mənsubiyyəti olmadığına görə, sünni və şiə üzvlərinin qarışıqlığı var idi.
"Fədain Səddam" Səddam Hüseyn hökumətinə ən sadiq təşkilatlardan biri idi və yerli müxaliflərə qarşı siyasi etibarlı bir qüvvə idi. Fedayeen, 2003-cü ildəki müharibədə Amerikanın işğalına müqavimət göstərərək bir rol oynadı.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seddamin Partizanlari ve ya Seddamin Fedaileri Iraqda 1995 ci ilden 2003 cu iledek fealliyyet gosteren Iraqin resmi ordusu Ali bas komandani Seddam Huseyn olub Fedain Seddamفدائيي صدامNovu OrduYaranma tarixi 1995 2003Olke IraqSayi 40 000Qerargah TikritLeqebi Fedailer Suari Allahu Ekber Rengleri Qara Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiErken iller Uday Huseyn 1995 ci ilde Baas Partiyasina en cox sadiq olan Iraq bolgelerinden on on bes min cagirisci ile Fedayeen Seddami qurdu Uday Fedain qacaqmalciliq ve reqibleri yatirtmaq kimi sexsi sebeblerden istifade etdi Milis komandiri Udayin Iraqa Respublika Qvardiyasindan silah gonderdiyi askarlananda 1996 ci ilde Qusay Huseyne verildi Seddam hakimiyyetden uzaqlasdirilmadan evvel quvve Udayin nezareti altinda geri yerlesdirildi 1998 ci ilde Esbal Seddan Fedain e uzv olmaq ucun genc usaqlari ise celb etmek ve yetisdirmek ucun yaradilmisdir Esbal 10 ve 15 yas arasindaki oglanlari kicik silah ve piyada taktikasi habele sedaqet kondisionerleri ucun telime celb etdi 2003 Iraqin isgali Fedain Seddam 2003 cu ilde ABS nin rehberlik etdiyi koalisiya quvveleri terefinden Iraqa hucumuna qeder boyuk beynelxalq diqqeti qaldirmadi Iraq ordusu ve Respublika Qvardiyasi tez bir zamanda dagildi Fedain quvveleri koalisiya istilasina sert muqavimet gosterdiler ABS nin strategiyasi diger seherleri kecib birbasa Bagdada getmek idi Buna cavab olaraq Fedain doyusculeri seherlere girdiler ve arxa techizat karvanlarina partizan tipli hucumlar etdiler Bu konvoylar cehd edirdi lakin umumiyyetle Bagdada suretle irelilemek ucun dayanmirdilar Evden erzaq su sursat tibbi levazimat ve poct getirerek suretli irelilemeye can atirdilar Bunlar Kuveytde tedaruku yukledikden sonra Iraqin cenubundaki kir yollarinda mumkun qeder suretli hereket eden cox yungul silahli yuk masinlari idi Bir defe Iraqin merkezine yaxinlasmaga basladilar ve daha cox asfaltlanmis yollar var idi Demek olar ki hemise en azi bir nece gun geri qalirdilar Bu tecavuzkar konvoylari hucuma hessas etdi Bu yuk avtomobillerinde umumiyyetle evvel doyus tecrubesi olmayan orta siralara qeder siralanan esgerler var idi Meselen bu yuk masinlari esasen surucu ve yuk masini komandirinin saxladigi iki tufengle mudafie olunurdu Belelikle nisbeten kicik bir quvve ile Fedayeen karvandaki son yuk masinlarina ve ya karvanla elaqesini itirmis yuk masinlarina hucum ede biler Fedayeen ucun bu tecrid edilmis zeif qorunan avtomobilleri ele kecirmek ve ya mehv etmek asan idi Fedayeen habele Iraq ordusunda ehval ruhiyyeni qorumaq ve mulki sexslerin usyan etmemesi ucun qorxudan istifade etdi Coxmilletli koalisiya diqqeti cenub seherlerinden nizamsiz quvvelerin kokunu kesmek irelilemeni iki hefteye texire salmaq vezifesine yoneltmeye mecbur oldu Isgal zamani Fedayeen doyusculeri esasen AK 47 hucum tufenglerini raketle isleyen el bombalarini pulemyotlari ve yuk masini qurasdirilmis artilleriya ve minaatanlari istifade etdiler Isgalci quvvelerin istifade etdiyi heddinden artiq texnoloji ustunluyu sindirmaq ucun gizli istifade etdiler Aprel ayinin ilk heftesinin sonunda Koalisiya quvveleri esasen Fedayeen quvvelerini cenub seherlerinden cixarmaga muveffeq oldu Sie ehalisi doyusculere cox destek vermedi baxmayaraq ki coxlari qorxudular Bu amil heddinden artiq guclu gucle birlikde ABS erazisindeki quvvelere tez bir sekilde helledici bir yer verdi Bu uzanan techizati xetlerindeki tezyiqi azaltdi ve avansin davam etmesini temin etdi 9 aprelde Bagdad Seddam Huseyn rejimini tesirli sekilde sonlandiran Fedayeen nizamsizlari xarici konulluler ve Xususi Respublika Qvardiyasinin qaliqlari terefinden yalniz sporadik muqavimet gostererek ABS quvvelerinin uzerine dusdu Dusen son seher olan Tikrit aprelin 15 de alindi Iraq usyanlari Bagdadin suqutu Fedayeen Seddamin mutesekkil bir herbci olmasina tesirli bir sekilde son verdi Muharibe zamani onun bezi uzvleri oldu Ancaq cox sayda insan sag qaldi ve Seddam Huseynin hakimiyyetden getmesinden sonra da mubarizeni davam etdirmeye hazir oldu Bir cox kecmis uzvler ABS nin rehberlik etdiyi isgala qarsi durmaga baslayan Iraq usyanciligi olaraq bilinen partizan teskilatlarina qatildilar Iyun ayina qeder Iraqin merkezi ve simalinda xususen sunni ucbucagi kimi taninan erazide bir usyan aciq sekilde davam edirdi Fedayinin bezi bolmeleri de Iraqin sunni bolgelerinde diger usyanci teskilatlardan asili olmayaraq fealiyyetini davam etdirdi 30 noyabr 2003 cu ilde Sunni Ucbucaginin Semerra qesebesinden kecen bir ABS karvaninin 100 den cox Iraq partizaninin Fedayeen Saddam ticaret markasi geydiyi bildirildi Deqiq olaraq muqavimetde ne qeder tesir gosterdikleri xususen Seddam Huseynin 13 dekabr 2003 cu ilde tutulmasindan sonra mubahise menbeyi oldu Elave rollarda Fedain Seddam terefdari milislerin bezi vehsicesine hereketlerini heyata kecirir Onlarin mehkemedenkenar edamlar edildiyi bildirilir Elave olaraq qacqinligin qarsisini almaq ucun Iraq ordusunun guclendiricileri kimi cixis etdikleri dusunulmusdur Huseyn hakimiyyetinin son iki ilinde subheli qadinlari hedef alan bas kesme kampaniyasi Fahiselik ve elitasi Fedain bolmesi terefinden heyata kecirilerken 200 den cox insanin oldurulduyu bildirildi Nizamsiz QuvvelerFedayeen Seddam Iraqin nizamli silahli quvvelerinin bir hissesi deyildi eksine nizamsiz quvvelerin bolunmemis bir hissesi kimi fealiyyet gosterirdi Bunun neticesinde Fedain herbi zencir vasitesile deyil birbasa Prezident Sarayina melumat verdi Fedayinler yaraqli olsa da elit bir herbi quvve deyildiler ekser hallarda yalniz esas hazirliq alir ve agir silahlar olmadan fealiyyet gosterirdiler Bunlar Iranin Besic ve ya Suriyanin Sabbiha milislerine bir qeder benzeyirdi Diger yaraqlilar kimi Fedain de konulludur ve bolmelere resmi maas verilmir Neticede uzvlerin ekseriyyeti qesden qacirilan ticaret ve yuksek keyfiyyetli xidmetlere yeni yeni avtomobiller memurlara ayrilmis xestexanalar bahali elektronika ve bir nov emlaka sahib olsalar da umumi ehaliden emlakin ogurlanmasi ve ogurlanmasina el atdilar umumi yasayis seviyyesi dovrun orta Iraqlilarindan xeyli yuksekdir Qrupun aciq bir dini mensubiyyeti olmadigina gore sunni ve sie uzvlerinin qarisiqligi var idi Fedain Seddam Seddam Huseyn hokumetine en sadiq teskilatlardan biri idi ve yerli muxaliflere qarsi siyasi etibarli bir quvve idi Fedayeen 2003 cu ildeki muharibede Amerikanin isgalina muqavimet gostererek bir rol oynadi