Topçubaşov Rəşid bəy Əlimərdan bəy oğlu (26 oktyabr 1901, Tiflis – 17 dekabr 1927, Paris) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin xüsusi qərarına əsasən, dövlət hesabına ali təhsil almaq üçün xaricə göndərilmiş tələbələrdən biri, Paris Sülh Konfransına (1919–1920) göndərilmiş Azərbaycan Hökuməti nümayəndə heyətinin katibi. Əlimərdan bəy Topçubaşovun oğlu.
Rəşid bəy Topçubaşov | |
---|---|
Rəşid bəy Əlimərdan bəy oğlu Topçubaşov | |
| |
18 yanvar 1919 – 21 yanvar 1920 | |
Əvvəlki | vəzifə təsis edilib |
Sonrakı | vəzifə ləğv edilib |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 26 oktyabr 1901 |
Doğum yeri | Tbilisi, Tiflis qəzası, Tiflis quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | 17 dekabr 1927 (26 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili | Bakı real məktəbi Paris Siyasi Elmlər Məktəbi |
Atası | Əlimərdan bəy Topçubaşov |
Anası | Pəri xanım Topçubaşova |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Topçubaşov Rəşid bəy Əlimərdan bəy oğlu 26 oktyabr 1901-ci ildə Tiflis şəhərində anadan olub. 1910-cu ilin sentyabr ayından 1918-ci ilin aprel ayına qədər Bakı Real Məktəbində təhsil alıb.
1919-cu ildə Paris Sülh konfransına göndərilən Azərbaycan nümayəndə heyəti sədrinin şəxsi katibi olub.
1919-cu ilin avqust ayında anası Pəri xanım Topçubaşova Rəşid bəyin hökumət hesabına xaricə ali təhsil almağa göndərilən tələbələrin siyahısına daxil edilməsi üçün Azərbaycan Cümhuriyyətinin Xalq Maarif Nazirliyinə məktub yazır. O məktubunda qeyd edir ki, Rəşid bəy Parisdədir və pansiona daxil olub. Tarix-filologiya və ya texniki ixtisas üzrə ali təhsil almaq istəyir. Müraciət qəbul edildikdən sonra Rəşid bəy də Cümhuriyyət tələbələri sırasında yer alır.
Azərbaycan Cümhuriyyəti dağıldıqdan sonra dövlət tərəfindən təyin edilmiş təqaüd də kəsilir. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra xaricdə dövlət hesabına təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin vəziyyətini öyrənmək üçün 1921–1922-ci illərdə Xalq Komissarları Soveti tərəfindən xaricə ezam olunmuş xüsusi nümayəndənin hesabatında Topçubaşovun təhsilini uğurla davam etdirməsi göstərilir. Burada həm də o qeyd olunur ki Rəşid bəy Topçubaşov maddi vəziyyətinin pis olmasına baxmayaraq Sovet Azərbaycanı tərəfindən ayrılmış təqaüdü qəbul etməkdən imtina edib.
Paris Siyasi Elmlər Məktəbini bitirib. 1925-ci ildə Parisdə yaradılmış "Fransadakı Azərbaycanlılar Cəmiyyəti"-ndə (FAC) fəaliyyət göstərib. Cəmiyyətin məqsədi Azərbaycan Cümhuriyyəti dağıldıqdan sonra Fransaya mühacirət edən azərbaycanlıları Fransa cəmiyyətinə qovuşdurmaq və Fransa vətəndaşlarını Azərbaycanın tarixi və mədniyyəti ilə tanış etmək olub. Cəmiyyətin ilk işi 4 iyul 1925-ci ildə Parisdə yerləşən Femina teatrında Üzeyir Hacıbəylinin Arşın mal alan musiqili komediyasının tamaşasını təşkil etmək olub. Rəşid bəy Topçubaşov Fransadakı Azərbaycanlılar Cəmiyyətinin katibi olub.
Ailəsinin üzləşdiyi maddi və mənəvi sıxıntılara görə meydana çıxan vərəm xəstəliyinə görə gənc yaşında 17 dekabr 1927-ci ildə dünyasını dəyişib. Parisin ətrafında yerləşən Sen-Klu məzarlığında dəfn edilib.
Ailəsi
Atası Əlimərdan bəy Topçubaşov Azərbaycanın tanınmış nəsillərindən olan Topçubaşovlardandır. O, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin sədri olmaqla yanaşı müxtəlif illərdə müxtəlif vəzifələri tutub.
Anası Azərbaycan mətbuatının əsasını qoymuş, publisist, pedaqoq Həsən bəy Zərdabinin qızı Pəri xanım Topçubaşovadır. O, Tiflis rus gimnaziyasında təhsil almış ilk azərbaycanlı xanımdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli. (PDF). Bakı: Teas Press. 2016. səh. 1091. Archived from the original on 2021-02-12. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Həsrət Xanbabaoğlu. "Bir şəklin izi ilə" (az.). Türküstan qəzeti. October 23, 2018. November 22, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: August 4, 2022.
- Əlimərdan bəy Topçubaşov. (PDF). Bakı: Azərnəşr. 1998. səh. 4. Archived from the original on 2022-01-01. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Dilqəm Əhməd. "Topçubaşov ruslara qarşı" (az.). dilgamahmad.net. August 19, 2014. December 8, 2014 tarixində . İstifadə tarixi: August 4, 2022.
- Teyyub Qurban. (az.). Ekspress. September 29, 2014. Archived from the original on August 28, 2022. İstifadə tarixi: August 4, 2022.
- Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli. (PDF). Bakı: Teas Press. 2016. səh. 1092. Archived from the original on 2021-02-12. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Dilqəm Əhməd. (az.). teleqraf.com. August 17, 2018. Archived from the original on August 28, 2022. İstifadə tarixi: August 4, 2022.
- Anar Turan. "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə xaricə göndərilən tələbələr və onların taleyi barədə qeydlər" (az.). Xalq qəzeti. July 26, 2012. April 5, 2013 tarixində . İstifadə tarixi: August 4, 2022.
- Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli. (PDF). Bakı: Teas Press. 2016. səh. 1093. Archived from the original on 2021-02-12. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli. (PDF). Bakı: Teas Press. 2016. səh. 1092. Archived from the original on 2021-02-12. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli. (PDF). Bakı: Teas Press. 2016. səh. 1093. Archived from the original on 2021-02-12. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Vilayət Quliyev . "Əlimərdan bəy Topçubaşovun kədərli bir məktubu" (az.). Ədəbiyyat. December 28, 2017. December 30, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: August 4, 2022.
- Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli. (PDF). Bakı: Teas Press. 2016. səh. 1093. Archived from the original on 2021-02-12. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- (PDF). Bakı: Lider nəşriyyat. 2005. səh. 407-411. Archived from the original on 2015-10-18. İstifadə tarixi: 2022-08-04.
- Ülviyyə Tahirqızı. "Vəkil Pərican xanım Topçubaşova" (az.). Xalq Cəbhəsi (qəzet). November 20, 2014. September 11, 2015 tarixində . İstifadə tarixi: August 4, 2022.
Xarici keçidlər
- Vurğunu Topçubaşov və Behbudovla nə bağlayır — Foto
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Topcubasov Resid bey Elimerdan bey oglu 26 oktyabr 1901 Tiflis 17 dekabr 1927 Paris Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin xususi qerarina esasen dovlet hesabina ali tehsil almaq ucun xarice gonderilmis telebelerden biri Paris Sulh Konfransina 1919 1920 gonderilmis Azerbaycan Hokumeti numayende heyetinin katibi Elimerdan bey Topcubasovun oglu Resid bey TopcubasovResid bey Elimerdan bey oglu TopcubasovResid bey Topcubasov 1919 cu ildeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Hokumetinin Paris Sulh Konfransindaki Numayende Heyetinin katibi18 yanvar 1919 21 yanvar 1920Evvelkivezife tesis edilibSonrakivezife legv edilibSexsi melumatlarDogum tarixi 26 oktyabr 1901 1901 10 26 Dogum yeri Tbilisi Tiflis qezasi Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 17 dekabr 1927 1927 12 17 26 yasinda Vefat yeri Paris ParisDefn yeri Sen KluTehsili Baki real mektebi Paris Siyasi Elmler MektebiAtasi Elimerdan bey TopcubasovAnasi Peri xanim Topcubasova Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiTopcubasov Resid bey Elimerdan bey oglu 26 oktyabr 1901 ci ilde Tiflis seherinde anadan olub 1910 cu ilin sentyabr ayindan 1918 ci ilin aprel ayina qeder Baki Real Mektebinde tehsil alib 1919 cu ilde Paris Sulh konfransina gonderilen Azerbaycan numayende heyeti sedrinin sexsi katibi olub 1919 cu ilin avqust ayinda anasi Peri xanim Topcubasova Resid beyin hokumet hesabina xarice ali tehsil almaga gonderilen telebelerin siyahisina daxil edilmesi ucun Azerbaycan Cumhuriyyetinin Xalq Maarif Nazirliyine mektub yazir O mektubunda qeyd edir ki Resid bey Parisdedir ve pansiona daxil olub Tarix filologiya ve ya texniki ixtisas uzre ali tehsil almaq isteyir Muraciet qebul edildikden sonra Resid bey de Cumhuriyyet telebeleri sirasinda yer alir Qabaq sirada soldan ikinci Resid bey Topcubasov ailesi ve qohumlari ile birlikde 1912 ci il Azerbaycan Cumhuriyyeti dagildiqdan sonra dovlet terefinden teyin edilmis teqaud de kesilir Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra xaricde dovlet hesabina tehsil alan azerbaycanli telebelerin veziyyetini oyrenmek ucun 1921 1922 ci illerde Xalq Komissarlari Soveti terefinden xarice ezam olunmus xususi numayendenin hesabatinda Topcubasovun tehsilini ugurla davam etdirmesi gosterilir Burada hem de o qeyd olunur ki Resid bey Topcubasov maddi veziyyetinin pis olmasina baxmayaraq Sovet Azerbaycani terefinden ayrilmis teqaudu qebul etmekden imtina edib Paris Siyasi Elmler Mektebini bitirib 1925 ci ilde Parisde yaradilmis Fransadaki Azerbaycanlilar Cemiyyeti nde FAC fealiyyet gosterib Cemiyyetin meqsedi Azerbaycan Cumhuriyyeti dagildiqdan sonra Fransaya muhaciret eden azerbaycanlilari Fransa cemiyyetine qovusdurmaq ve Fransa vetendaslarini Azerbaycanin tarixi ve medniyyeti ile tanis etmek olub Cemiyyetin ilk isi 4 iyul 1925 ci ilde Parisde yerlesen Femina teatrinda Uzeyir Hacibeylinin Arsin mal alan musiqili komediyasinin tamasasini teskil etmek olub Resid bey Topcubasov Fransadaki Azerbaycanlilar Cemiyyetinin katibi olub Ailesinin uzlesdiyi maddi ve menevi sixintilara gore meydana cixan verem xesteliyine gore genc yasinda 17 dekabr 1927 ci ilde dunyasini deyisib Parisin etrafinda yerlesen Sen Klu mezarliginda defn edilib AilesiAtasi Elimerdan bey Topcubasov Azerbaycanin taninmis nesillerinden olan Topcubasovlardandir O Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin sedri olmaqla yanasi muxtelif illerde muxtelif vezifeleri tutub Anasi Azerbaycan metbuatinin esasini qoymus publisist pedaqoq Hesen bey Zerdabinin qizi Peri xanim Topcubasovadir O Tiflis rus gimnaziyasinda tehsil almis ilk azerbaycanli xanimdir Hemcinin baxTopcubasovlar Cumhuriyyet telebeleriIstinadlarEdalet Tahirzade Oguztogrul Tahirli PDF Baki Teas Press 2016 seh 1091 Archived from the original on 2021 02 12 Istifade tarixi 2022 08 04 Hesret Xanbabaoglu Bir seklin izi ile az Turkustan qezeti October 23 2018 November 22 2019 tarixinde Istifade tarixi August 4 2022 Elimerdan bey Topcubasov PDF Baki Azernesr 1998 seh 4 Archived from the original on 2022 01 01 Istifade tarixi 2022 08 04 Dilqem Ehmed Topcubasov ruslara qarsi az dilgamahmad net August 19 2014 December 8 2014 tarixinde Istifade tarixi August 4 2022 Teyyub Qurban az Ekspress September 29 2014 Archived from the original on August 28 2022 Istifade tarixi August 4 2022 Edalet Tahirzade Oguztogrul Tahirli PDF Baki Teas Press 2016 seh 1092 Archived from the original on 2021 02 12 Istifade tarixi 2022 08 04 Dilqem Ehmed az teleqraf com August 17 2018 Archived from the original on August 28 2022 Istifade tarixi August 4 2022 Anar Turan Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde xarice gonderilen telebeler ve onlarin taleyi barede qeydler az Xalq qezeti July 26 2012 April 5 2013 tarixinde Istifade tarixi August 4 2022 Edalet Tahirzade Oguztogrul Tahirli PDF Baki Teas Press 2016 seh 1093 Archived from the original on 2021 02 12 Istifade tarixi 2022 08 04 Edalet Tahirzade Oguztogrul Tahirli PDF Baki Teas Press 2016 seh 1092 Archived from the original on 2021 02 12 Istifade tarixi 2022 08 04 Edalet Tahirzade Oguztogrul Tahirli PDF Baki Teas Press 2016 seh 1093 Archived from the original on 2021 02 12 Istifade tarixi 2022 08 04 Vilayet Quliyev Elimerdan bey Topcubasovun kederli bir mektubu az Edebiyyat December 28 2017 December 30 2017 tarixinde Istifade tarixi August 4 2022 Edalet Tahirzade Oguztogrul Tahirli PDF Baki Teas Press 2016 seh 1093 Archived from the original on 2021 02 12 Istifade tarixi 2022 08 04 PDF Baki Lider nesriyyat 2005 seh 407 411 Archived from the original on 2015 10 18 Istifade tarixi 2022 08 04 Ulviyye Tahirqizi Vekil Perican xanim Topcubasova az Xalq Cebhesi qezet November 20 2014 September 11 2015 tarixinde Istifade tarixi August 4 2022 Xarici kecidlerVurgunu Topcubasov ve Behbudovla ne baglayir Foto