Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rəsul Şirin oğlu Quliyev (1915, Zəhmətabad, Lənkəran qəzası – 17 mart 2007, Bakı) — Azərbaycan alimi, professor.
| Rəsul Quliyev | |
|---|---|
| Rəsul Şirin oğlu Quliyev | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | (92 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı |
| Vətəndaşlığı |  Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elm sahəsi | neft-kimya |
| Elmi adı | Professor |
| İş yeri | |
| Təhsili | Azərbaycan Sənaye İnstitutu |
| Mükafatları | , Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni, Əmək veteranı medalı |
Həyatı
Rəsul Şirin oğlu Quliyev 1915-ci il yanvarın 19-da Cəlilabad rayonunun kəndli ailəsində anadan olmuşdur. 1924-cü ildə Bakı şəhəri N. Nərimanov 15 saylı məktəbdə yeddiillik təhsil aldıqdan sonra, 1930–1934-cü illərdə Neft Texnikumunda oxumuşdur. 1934–1937-ci illərdə keçmiş Ə. Qarayev adına Neftayırma zavodunda operator vəzifəsində çalışmışdır. 1937-ci ildə qabaqcıl neftçi kimi Bakıdakı Ümumittifaq Neft Akademiyasına oxumaq üçün göndərilmiş və orada 1940-cı ilə qədər təhsil almışdır. Akademiya ləğv ediləndən sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunun kimya-texnologiya fakültəsinə keçmişdir və 1941-ci ildə oranı bitirmişdir. Ali təhsili başa vurduqdan sonra, yenidən Ə. Qarayev adına Neftayırna zavoduna qayıtmış və orada 1941–1951-ci illərdə qurğu və sex rəisi vəzifəsində işləmişdir. O, 1951-ci ildən elmi-tədqiqat işinə keçərək, 1951–1959-cu illərdə Azərbaycan Elmi-tədqiqat Neft Emalı İnstitutunda, 1959–1985-ci illərdə isə Azərbaycan Elmlər Akademiyası (EA) Y. H. Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda (NKPİ) "Yağların kimyası və texnologiyası" laboratoriyasına 44 il fasiləsiz olaraq rəhbərlik etmişdir. 1985-ci ildən həmin laboratoriyanın aparıcı elmi işçi idi.
R. Ş. Quliyev 17 mart 2007-ci ildə vəfat edib.
Elmi fəaliyyəti
R. Ş. Quliyev 1954-cü ildə "Müasir üsulların tətbiqi ilə parafinli neftlərdən sürtgü yağlarının alınması" mövzusunda namizədlik, 1963-cü ildə isə "Bakı zavodlarında istehsal olunan yağların keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, istehsal bazalarının təkmilləşdirilməsi və yağ istehsalı xammal ehtiyatının genişləndirilməsinin tədqiqi" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1965-ci ildə professor elmi adına layiq görülmüşdür.
Professor R. Ş. Quliyevin rəhbərlik etdiyi laboratoriyanın əsas elmi fəaliyyəti sürtgü yağı, bitum, koks və digər neft məhsulları istehsal edən Bakı və digər neft emalı zavodlarının layihələndirilməsi üçün texniki göstəricilər çıxarılmış, istehsal qurğuları yenidən qurulmuş və tikilərək istehsala buraxılmışdır. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan EA NKPİ-də yarımsənaye qurğuları olan Təcrübi zavod təşkil edilmişdir.
Bakı neft emalı zavodunda sürtgü yağı istehsal edən qurğuların kökündən dəyişdirilməsi və yenidən qurulması bilavasitə R. Ş. Quliyevin təşəbbüsü və onun təşkilatçılığı sayəsində olmuşdur. O, sürtgü yağlarının asfaltsızlaşdırılması, seçici həlledicilərlə təmizlənməsi, parafinsizləşdirmə və hidrogenlə təmizləmə sənaye qurğularının təşkili üçün texnoloji göstəriciləri işləyib hazırlamışdır. Onun bilavasitə iştirakı ilə həmin qurğular ətraflı mənimsənilmiş və işə buraxılmışdır.
Elmi Tədqiqatları
Professor R. Ş. Quliyevin rəhbərliyi ilə həmçinin neft əsasında, sintetik, yarımsintetik sürtgü yağlarının, eləcə də naften turşularının yağsızlaşdırılması və sürtgü yağı distilləsi proseslərinin texnologiyasının işlənib hazırlanması sahəsində geniş elmi-tədqiqat işləri aparılmışdır. Bütün qeyd edilən elmi tədqiqatların nəticəsi sənayedə özünə tətbiq yeri tapmışdır. 1990-cı illərdə onun rəhbərliyi ilə ekoloji cəhətdən təhlükəsiz olan bitki yağları sahəsində də tədqiqatlar aparılıb. Onun çoxcəhətli elmi-tədqiqat işləri 4 monoqrafiyada, 500 elmi əsərdə, o cümlədən 37 müəlliflik şəhadətnaməsində öz əksini tapmışdır.
Rəsul müəllim elmi kadrların hazırlanması işinə də xüsusi diqqət yetirərək, 1 elmlər doktoru, 29 elmlər namizədi hazırlamışdır.
Elmi-istehsalat fəaliyyəti illəri ərzində o, çoxlu yüksək ixtisaslı kadrlar yetişdirib ki, bunların sırasında AMEA-nın müxbir üzvü F. İ. Səmədova, elmlər doktoru R. Z. Həsənova, elmlər namizədləri F. R. Şirinov, İ. K. Vəliyev, F. A. Quliyev, T. S. Məmmədova, S. N. Popova, B. A. Sadıxova və b. var. Onun çoxillik səmərəli fəaliyyəti Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni, çoxsaylı medallar və digər fərqləndirmə nişanlarına layiq görülüb.
Təltif və mükafatları
Onun elmi kadrları hazırlanmasındakı və elmi inkişafındakı əməyi 1979-cu ildə Azərbaycan SSR Əməkdar Elm xadimi adına layiq görülmüşdür.
Onun işləyib hazırladığı proseslər dəfələrlə keçmiş Ümümittifaq Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisində qızıl, gümüş və bürünc medallara layiq görülmüşdür.
Dövlət onun əməyini qiymətləndirərək Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni, "Əmək veteranı" və digər medallarla təltif etmişdir.
Elmdə və istehsalatda göstərdiyi nailiyyətlərinə görə dörd dəfə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı ilə təltif etmişdir.
Azərbaycan aliminin çoxillik araşdırmaları və yenilikçi ideyaları xaricdə yüksək qiymətləndirilib. 2001-ci ilin sentyabrında Amerikanın nüfuzlu Bioqrafiya İnstitutu cəmiyyətin inkişafına önəmli töhfə olan elmi nailiyyətlərinə görə professor Quliyevi "2001-ci ilin adamı" seçib. 2002-ci ilin əvvəlində elə həmin institut onu nüfuzlu Elmin və cəmiyyətin inkişafı işinə töhfəsinə görə Amerika şərəf medalına layiq görüb. İnstitutun direktoru C. Evansın məktubunda qeyd edildiyi kimi, "Bu mükafatın təqdim edilməsi ABŞ-nin və Bioqrafiya İnstitutunun seçmə şəxslərə ehtiramının ifadəsidir".
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-02-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-09.
- Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun alimləri: bioqrafik portret, elmə və təhsilə töhfələr. "Müəllim" nəşriyyatı. Bakı 2019. s.88–90.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Resul Quliyev deqiqlesdirme Resul Sirin oglu Quliyev 1915 Zehmetabad Lenkeran qezasi 17 mart 2007 Baki Azerbaycan alimi professor Resul QuliyevResul Sirin oglu QuliyevDogum tarixi 19 yanvar 1915Dogum yeri Zehmetabad Lenkeran qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 17 mart 2007 92 yasinda Vefat yeri BakiVetendasligi AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi neft kimyaElmi adi ProfessorIs yeri AMEA Neft Kimya Prosesleri InstitutuTehsili Azerbaycan Senaye InstitutuMukafatlari Qirmizi Emek Bayragi ordeni Emek veterani medaliHeyatiResul Sirin oglu Quliyev 1915 ci il yanvarin 19 da Celilabad rayonunun kendli ailesinde anadan olmusdur 1924 cu ilde Baki seheri N Nerimanov 15 sayli mektebde yeddiillik tehsil aldiqdan sonra 1930 1934 cu illerde Neft Texnikumunda oxumusdur 1934 1937 ci illerde kecmis E Qarayev adina Neftayirma zavodunda operator vezifesinde calismisdir 1937 ci ilde qabaqcil neftci kimi Bakidaki Umumittifaq Neft Akademiyasina oxumaq ucun gonderilmis ve orada 1940 ci ile qeder tehsil almisdir Akademiya legv edilenden sonra Azerbaycan Senaye Institutunun kimya texnologiya fakultesine kecmisdir ve 1941 ci ilde orani bitirmisdir Ali tehsili basa vurduqdan sonra yeniden E Qarayev adina Neftayirna zavoduna qayitmis ve orada 1941 1951 ci illerde qurgu ve sex reisi vezifesinde islemisdir O 1951 ci ilden elmi tedqiqat isine kecerek 1951 1959 cu illerde Azerbaycan Elmi tedqiqat Neft Emali Institutunda 1959 1985 ci illerde ise Azerbaycan Elmler Akademiyasi EA Y H Memmedeliyev adina Neft Kimya Prosesleri Institutunda NKPI Yaglarin kimyasi ve texnologiyasi laboratoriyasina 44 il fasilesiz olaraq rehberlik etmisdir 1985 ci ilden hemin laboratoriyanin aparici elmi isci idi R S Quliyev 17 mart 2007 ci ilde vefat edib Elmi fealiyyetiR S Quliyev 1954 cu ilde Muasir usullarin tetbiqi ile parafinli neftlerden surtgu yaglarinin alinmasi movzusunda namizedlik 1963 cu ilde ise Baki zavodlarinda istehsal olunan yaglarin keyfiyyetinin yaxsilasdirilmasi istehsal bazalarinin tekmillesdirilmesi ve yag istehsali xammal ehtiyatinin genislendirilmesinin tedqiqi movzusunda doktorluq dissertasiyasini mudafie etmisdir 1965 ci ilde professor elmi adina layiq gorulmusdur Professor R S Quliyevin rehberlik etdiyi laboratoriyanin esas elmi fealiyyeti surtgu yagi bitum koks ve diger neft mehsullari istehsal eden Baki ve diger neft emali zavodlarinin layihelendirilmesi ucun texniki gostericiler cixarilmis istehsal qurgulari yeniden qurulmus ve tikilerek istehsala buraxilmisdir Onun rehberliyi ile Azerbaycan EA NKPI de yarimsenaye qurgulari olan Tecrubi zavod teskil edilmisdir Baki neft emali zavodunda surtgu yagi istehsal eden qurgularin kokunden deyisdirilmesi ve yeniden qurulmasi bilavasite R S Quliyevin tesebbusu ve onun teskilatciligi sayesinde olmusdur O surtgu yaglarinin asfaltsizlasdirilmasi secici helledicilerle temizlenmesi parafinsizlesdirme ve hidrogenle temizleme senaye qurgularinin teskili ucun texnoloji gostericileri isleyib hazirlamisdir Onun bilavasite istiraki ile hemin qurgular etrafli menimsenilmis ve ise buraxilmisdir Elmi TedqiqatlariProfessor R S Quliyevin rehberliyi ile hemcinin neft esasinda sintetik yarimsintetik surtgu yaglarinin elece de naften tursularinin yagsizlasdirilmasi ve surtgu yagi distillesi proseslerinin texnologiyasinin islenib hazirlanmasi sahesinde genis elmi tedqiqat isleri aparilmisdir Butun qeyd edilen elmi tedqiqatlarin neticesi senayede ozune tetbiq yeri tapmisdir 1990 ci illerde onun rehberliyi ile ekoloji cehetden tehlukesiz olan bitki yaglari sahesinde de tedqiqatlar aparilib Onun coxcehetli elmi tedqiqat isleri 4 monoqrafiyada 500 elmi eserde o cumleden 37 muelliflik sehadetnamesinde oz eksini tapmisdir Resul muellim elmi kadrlarin hazirlanmasi isine de xususi diqqet yetirerek 1 elmler doktoru 29 elmler namizedi hazirlamisdir Elmi istehsalat fealiyyeti illeri erzinde o coxlu yuksek ixtisasli kadrlar yetisdirib ki bunlarin sirasinda AMEA nin muxbir uzvu F I Semedova elmler doktoru R Z Hesenova elmler namizedleri F R Sirinov I K Veliyev F A Quliyev T S Memmedova S N Popova B A Sadixova ve b var Onun coxillik semereli fealiyyeti Qirmizi Emek Bayragi ordeni coxsayli medallar ve diger ferqlendirme nisanlarina layiq gorulub Teltif ve mukafatlariOnun elmi kadrlari hazirlanmasindaki ve elmi inkisafindaki emeyi 1979 cu ilde Azerbaycan SSR Emekdar Elm xadimi adina layiq gorulmusdur Onun isleyib hazirladigi prosesler defelerle kecmis Umumittifaq Xalq Teserrufati Nailiyyetleri Sergisinde qizil gumus ve burunc medallara layiq gorulmusdur Dovlet onun emeyini qiymetlendirerek Qirmizi Emek Bayragi ordeni Emek veterani ve diger medallarla teltif etmisdir Elmde ve istehsalatda gosterdiyi nailiyyetlerine gore dord defe Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Fexri Fermani ile teltif etmisdir Azerbaycan aliminin coxillik arasdirmalari ve yenilikci ideyalari xaricde yuksek qiymetlendirilib 2001 ci ilin sentyabrinda Amerikanin nufuzlu Bioqrafiya Institutu cemiyyetin inkisafina onemli tohfe olan elmi nailiyyetlerine gore professor Quliyevi 2001 ci ilin adami secib 2002 ci ilin evvelinde ele hemin institut onu nufuzlu Elmin ve cemiyyetin inkisafi isine tohfesine gore Amerika seref medalina layiq gorub Institutun direktoru C Evansin mektubunda qeyd edildiyi kimi Bu mukafatin teqdim edilmesi ABS nin ve Bioqrafiya Institutunun secme sexslere ehtiraminin ifadesidir Istinadlar Arxivlenmis suret 2021 02 15 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 09 Neft Kimya Prosesleri Institutunun alimleri bioqrafik portret elme ve tehsile tohfeler Muellim nesriyyati Baki 2019 s 88 90