Rus (Qədim Rus dilində Роусь, və ya Роусьскаѧ землѧ (Rus torpağı) — şərqi slavyanların yaşadığı tarixi bölgə. Dövlət adı kimi Rus sözündən ilk dəfə 911-ci il rus-bizans müqaviləsində istifadə edilib. Bundan daha əvvəllər rus etnonimi (xalq adı olaraq) olub. XII əsrin əvvələrində yazılmış "İbtidai salnamə"yə əsasən bu söz varyaqların rus adlanan tayfalarından əmələ gəlib hansılar ki, slavyanlar (sloven, kriviçi) və fin-uqorlar tərəfindən 862-ci ildə tayfalararası münqaşiləri həll etmək üçün vasitəçi kimi dəvət olunublar. Tarixşünaslıqda belə bir məsələ var ki, şərqi slavyanaların torpaqlarında Rus xaqanlığı adında dövlət mövcud olub. Azsaylı yazılı mənbələr sayəsində Rus xaqanlığının rus ərazisində yerləşdiyi qeyd olunub.
Rus sözünün mənşəyi
Səlnamə mənbələrində qeyd olunduğu kimi, şərq slavyanlarının Rus dövlətinin adı varyaqların rus adlanan tayfalarının adından yaranıb. Varyaqların slavaynalar tərəfindən çağrılmasına qədər, gələcəkdə "birinci rus dövlətinin" yaranacağı bölgədə yaşayan slavyan tayfaları öz adları ilə yaşayırmışlar. Qədim rus salnaməçilərindən olan XII əsrin əvvəlində monax olmuş Nestor (Nesor Səlnaməçi) qeyd edir ki, "həmin varyaqlardan etibarən Ris torpağı adı yarandı".
Mənbə
- Цукерман К. «Два этапа формирования Древнерусского государства». Археологія, : Інститут археології № 1/2003.
- Данилевский И. Н. «Русская Земля» 2013-03-20 at the Wayback Machine.
- Барсов Н. П., Материалы для историко-географического словаря России на сайте «Руниверс».
- Кузьмин А. Г. «Древняя Русь в IX—XI веках».
- Кузьмин А. Г. «Сведения иностранных источников о руси и ругах».
- Насонов А. Н. «Русская Земля» (фрагменты).
- Перевезенцев С. В. .
- Плотникова О. А. «Кристаллизация института княжеской власти как социально-политического компонента древнерусской цивилизации».
- Погосян Е. «Русь и Россия в исторических сочинениях 1730—1780-х годов».
- Раковский А. «Происхождение Руси» 2009-01-25 at the Wayback Machine.
- Робинсон А. Н. «„Русская Земля“ в „Слове о полку Игореве“».
- Myspace: «Русь»[ölü keçid].
- Рыбаков Б. А. «Рождение Руси».
- Электронная библиотека букинистической литературы о Древней Руси и Псковском крае в частности 2013-05-02 at the Wayback Machine.
- Тихомиров М. Н. «Происхождение названий „Русь“ И „Русская Земля“».
- Богданов С. В. «Об определении „Всея Руси“ в великокняжеской титулатуре XIV—XV в. (по материалам актов XIV—XV в.)» // «». 2008. № 4 (34). С. 30-49.
- Горский А. А. «Русь „от рода франков“» // «». 2008. № 2 (32). С. 55-59.
- Фомин В. В. «История разработки варяго-русского вопроса в трудах ученых дореволюционного периода».
- Фомин В. В. «Южнобалтийское происхождение варяжской руси».
- Бибиков М. В. «Русь в византийской дипломатии: договоры Руси с греками X в.» // «». 2005. № 1 (19). С. 5-15.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Rus deqiqlesdirme Rus Qedim Rus dilinde Rous ve ya Rousskaѧ zemlѧ Rus torpagi serqi slavyanlarin yasadigi tarixi bolge Dovlet adi kimi Rus sozunden ilk defe 911 ci il rus bizans muqavilesinde istifade edilib Bundan daha evveller rus etnonimi xalq adi olaraq olub XII esrin evvelerinde yazilmis Ibtidai salname ye esasen bu soz varyaqlarin rus adlanan tayfalarindan emele gelib hansilar ki slavyanlar sloven krivici ve fin uqorlar terefinden 862 ci ilde tayfalararasi munqasileri hell etmek ucun vasiteci kimi devet olunublar Tarixsunasliqda bele bir mesele var ki serqi slavyanalarin torpaqlarinda Rus xaqanligi adinda dovlet movcud olub Azsayli yazili menbeler sayesinde Rus xaqanliginin rus erazisinde yerlesdiyi qeyd olunub Rus sozunun menseyiSelname menbelerinde qeyd olundugu kimi serq slavyanlarinin Rus dovletinin adi varyaqlarin rus adlanan tayfalarinin adindan yaranib Varyaqlarin slavaynalar terefinden cagrilmasina qeder gelecekde birinci rus dovletinin yaranacagi bolgede yasayan slavyan tayfalari oz adlari ile yasayirmislar Qedim rus salnamecilerinden olan XII esrin evvelinde monax olmus Nestor Nesor Selnameci qeyd edir ki hemin varyaqlardan etibaren Ris torpagi adi yarandi MenbeCukerman K Dva etapa formirovaniya Drevnerusskogo gosudarstva Arheologiya Institut arheologiyi 1 2003 Danilevskij I N Russkaya Zemlya 2013 03 20 at the Wayback Machine Barsov N P Materialy dlya istoriko geograficheskogo slovarya Rossii na sajte Runivers Kuzmin A G Drevnyaya Rus v IX XI vekah Kuzmin A G Svedeniya inostrannyh istochnikov o rusi i rugah Nasonov A N Russkaya Zemlya fragmenty Perevezencev S V Plotnikova O A Kristallizaciya instituta knyazheskoj vlasti kak socialno politicheskogo komponenta drevnerusskoj civilizacii Pogosyan E Rus i Rossiya v istoricheskih sochineniyah 1730 1780 h godov Rakovskij A Proishozhdenie Rusi 2009 01 25 at the Wayback Machine Robinson A N Russkaya Zemlya v Slove o polku Igoreve Myspace Rus olu kecid Rybakov B A Rozhdenie Rusi Elektronnaya biblioteka bukinisticheskoj literatury o Drevnej Rusi i Pskovskom krae v chastnosti 2013 05 02 at the Wayback Machine Tihomirov M N Proishozhdenie nazvanij Rus I Russkaya Zemlya Bogdanov S V Ob opredelenii Vseya Rusi v velikoknyazheskoj titulature XIV XV v po materialam aktov XIV XV v 2008 4 34 S 30 49 Gorskij A A Rus ot roda frankov 2008 2 32 S 55 59 Fomin V V Istoriya razrabotki varyago russkogo voprosa v trudah uchenyh dorevolyucionnogo perioda Fomin V V Yuzhnobaltijskoe proishozhdenie varyazhskoj rusi Bibikov M V Rus v vizantijskoj diplomatii dogovory Rusi s grekami X v 2005 1 19 S 5 15