Run əlifbası kəhanət məqsədləri üçün istifadə olunan simvollardan ibarət, təxminən e.ə. 200-cü ildə yaradılmış qədim Skandinaviya əlifbasıdır. Qədim skandinav mifinə görə tanrı Odin doqquz gün yaralı şəkildə İqqdrasil ağacından (dünya ağacı) başı-aşağı asılaraq Run əlifbasını aşkar etmişdi. Üç məlum Run əlifbası var: "böyük" və "kiçik" Futark (Futark bu əlifbanın ilk altı hərfinin transliterasiyasıdır), Anqlo-Sakson futorku və Danimarka skript əlifbası.
Run əlifbası | |
---|---|
q.skan. rún | |
Mifologiya | German-skandinav |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
"Rune" pıçıltı, sirr, gizli hikmət deməkdir. Böyük Futark ən qədim əlifbadır və 24 hərfdən ibarətdir. Müxtəlif dövrlərdə ən az on altı, ən çox isə otuz üç run simvolu mövcud olmuşdur. Run əlifbası əvvəllər dini məqsədlər üçün istifadə edilmişdir və bəzi alimlər inanırlar ki, qədimdə sadəcə run əlifbasının oxunması ilə məşğul olan xüsusi sinif kahinlər mövcud olmuşdur.
Uzun illər ərzində bir çox permutasiya və dəyişikliklər "böyük" və "kiçik" Futark və Danimarka "qısa çubuq" şrifti daxil olmaqla bir neçə variantın yaranmasına səbəb olmuşdur. Nəhayət, on altı simvoldan ibarət əlifbadan daha geniş miqyasda istifadə olunmağa başlanmışdır.
Təxminən b.e. 1000-ci ilində qədim ingilis dilində yazılmış epik "Run poeması" o zaman sayı otuz üç simvola çatan işarələrin metaforik və dini mənalarını təsvir etmişdir.
Hal-hazırda run hərifləri meditasiya və kəhanət məqsədilə Asatru dindarları tərəfindən istifadə olunur.
Eddalara, tanrıların poetik saqasına əsasən Run əlifbası Odinin hədiyyəsidir. Eddalarda Run əlifbasının kəşfi haqqında deyilir: Odin yemək və su olmadan, doqquz gecə dünya ağacından yaralı vəziyyətdə asılı qalmışdı və nəhayət, o, run hərflərinin sudakı əksini görmüşdü.
- Onlar mənə çörək vermədi,
- Onlar mənə içki vermədi,
- Acı fəryad ilə aşağı baxdım,
- Yıxıldığım ağacdan runları aldım.
Unicode
Run əlifbası Official Unicode Consortium code chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+16Ax | ᚠ | ᚡ | ᚢ | ᚣ | ᚤ | ᚥ | ᚦ | ᚧ | ᚨ | ᚩ | ᚪ | ᚫ | ᚬ | ᚭ | ᚮ | ᚯ |
U+16Bx | ᚰ | ᚱ | ᚲ | ᚳ | ᚴ | ᚵ | ᚶ | ᚷ | ᚸ | ᚹ | ᚺ | ᚻ | ᚼ | ᚽ | ᚾ | ᚿ |
U+16Cx | ᛀ | ᛁ | ᛂ | ᛃ | ᛄ | ᛅ | ᛆ | ᛇ | ᛈ | ᛉ | ᛊ | ᛋ | ᛌ | ᛍ | ᛎ | ᛏ |
U+16Dx | ᛐ | ᛑ | ᛒ | ᛓ | ᛔ | ᛕ | ᛖ | ᛗ | ᛘ | ᛙ | ᛚ | ᛛ | ᛜ | ᛝ | ᛞ | ᛟ |
U+16Ex | ᛠ | ᛡ | ᛢ | ᛣ | ᛤ | ᛥ | ᛦ | ᛧ | ᛨ | ᛩ | ᛪ | ᛫ | ᛬ | ᛭ | ᛮ | ᛯ |
U+16Fx | ᛰ | ᛱ | ᛲ | ᛳ | ᛴ | ᛵ | ᛶ | ᛷ | ᛸ | |||||||
Qeydlər
|
Mənbə
- Symbol Dictionary — Runes — The alphabet of Odin
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Run elifbasi kehanet meqsedleri ucun istifade olunan simvollardan ibaret texminen e e 200 cu ilde yaradilmis qedim Skandinaviya elifbasidir Qedim skandinav mifine gore tanri Odin doqquz gun yarali sekilde Iqqdrasil agacindan dunya agaci basi asagi asilaraq Run elifbasini askar etmisdi Uc melum Run elifbasi var boyuk ve kicik Futark Futark bu elifbanin ilk alti herfinin transliterasiyasidir Anqlo Sakson futorku ve Danimarka skript elifbasi Run elifbasiq skan runMifologiya German skandinav Vikianbarda elaqeli mediafayllar Rune picilti sirr gizli hikmet demekdir Boyuk Futark en qedim elifbadir ve 24 herfden ibaretdir Muxtelif dovrlerde en az on alti en cox ise otuz uc run simvolu movcud olmusdur Run elifbasi evveller dini meqsedler ucun istifade edilmisdir ve bezi alimler inanirlar ki qedimde sadece run elifbasinin oxunmasi ile mesgul olan xususi sinif kahinler movcud olmusdur Boyuk FutarkKicik Futark Uzun iller erzinde bir cox permutasiya ve deyisiklikler boyuk ve kicik Futark ve Danimarka qisa cubuq srifti daxil olmaqla bir nece variantin yaranmasina sebeb olmusdur Nehayet on alti simvoldan ibaret elifbadan daha genis miqyasda istifade olunmaga baslanmisdir Texminen b e 1000 ci ilinde qedim ingilis dilinde yazilmis epik Run poemasi o zaman sayi otuz uc simvola catan isarelerin metaforik ve dini menalarini tesvir etmisdir Hal hazirda run herifleri meditasiya ve kehanet meqsedile Asatru dindarlari terefinden istifade olunur Eddalara tanrilarin poetik saqasina esasen Run elifbasi Odinin hediyyesidir Eddalarda Run elifbasinin kesfi haqqinda deyilir Odin yemek ve su olmadan doqquz gece dunya agacindan yarali veziyyetde asili qalmisdi ve nehayet o run herflerinin sudaki eksini gormusdu Onlar mene corek vermedi Onlar mene icki vermedi Aci feryad ile asagi baxdim Yixildigim agacdan runlari aldim UnicodeRun elifbasi Official Unicode Consortium code chart PDF 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E FU 16Ax ᚠ ᚡ ᚢ ᚣ ᚤ ᚥ ᚦ ᚧ ᚨ ᚩ ᚪ ᚫ ᚬ ᚭ ᚮ ᚯU 16Bx ᚰ ᚱ ᚲ ᚳ ᚴ ᚵ ᚶ ᚷ ᚸ ᚹ ᚺ ᚻ ᚼ ᚽ ᚾ ᚿU 16Cx ᛀ ᛁ ᛂ ᛃ ᛄ ᛅ ᛆ ᛇ ᛈ ᛉ ᛊ ᛋ ᛌ ᛍ ᛎ ᛏU 16Dx ᛐ ᛑ ᛒ ᛓ ᛔ ᛕ ᛖ ᛗ ᛘ ᛙ ᛚ ᛛ ᛜ ᛝ ᛞ ᛟU 16Ex ᛠ ᛡ ᛢ ᛣ ᛤ ᛥ ᛦ ᛧ ᛨ ᛩ ᛪ U 16Fx ᛱ ᛲ ᛳ ᛴ ᛵ ᛶ ᛷ ᛸQeydler Unicode versiya 7 0 Boz hisseler teyin edilmemis kod noqteleridir MenbeSymbol Dictionary Runes The alphabet of Odin