Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rey Dolbi (ing. Ray Milton Dolby; 18 yanvar 1933, Portlend[…] – 12 sentyabr 2013, San-Fransisko, Kaliforniya) — səs texnologiyaları sahəsində yenilikləri ilə yaddaşlarda qalıb. O, həcmli səs texnologiyalarının yaradıcısı kimi tarixə düşə bilib. Onun texnologiyası sayəsində kino sənayesi yeni bir mərhələyə qədəm qoymuşdur. Reyin ixtiraları kinematoqrafiya və şou-biznes sənayesinə, həm də musiqiçilərin və kinematoqrafçıların yaradıcılığına böyük təsir göstərmişdir. Faktiki olaraq onun məhsulları yalnız elm və texnikanın nailiyyəti olmadı, həm də bədii ifadəliliyin vasitəsi oldu. Rey öz ixtiralarına ABŞ-nin 50-dən çox patentini almışdır.
| Rey Dolbi | |
|---|---|
| ing. Ray Milton Dolby | |
 | |
| Doğum tarixi | 18 yanvar 1933 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 12 sentyabr 2013(80 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | leykoz |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | ixtiraçı, elektrik mühəndisi |
| Elmi dərəcəsi | |
| Üzvlüyü | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Rey Dolbi 18 yanvar 1933-cü ildə Oreqon ştatının Portlend şəhərində anadan olmuşdur.
İkinci dünya müharibəsi bitdikdən sonra balaca Rey audioyazı ilə məşğul olan “Ampex” şirkətində natamam iş vaxtında çalışır. Firma həmin dövrdə bu fəaliyyət növü ilə məşğul olan ilk şirkət idi.
Rey 1953-cü ildə Stenford Universitetində oxumağa başlayır, paralel olaraq “Ampex” şirkətindəki işində qalır. O, maqnit lent üzərində müxtəlif təcrübələr həyata keçirir, yazı və videonun təkrar istehsalının və audio axının yeni texnologiyalarını hazırlayır.
1956-cı ildə Rey Dolbi şirkətin digər mühəndisləri və ilə birlikdə dünyada ilk videomaqnitofonu hazırlayaraq təqdim edir. Videomaqnitofonun ixtira olunması televiziyanın inkişafına xidmət etdi. Əvvəllər yayım yalnız birbaşa həyata keçirilirdi. Sözügedən ixtiranın meydana çıxması ilə verilişi lentə yazmaq mümkünləşdi. Bu da televiziya sənayesinin daha da sürətlə inkişafına səbəb oldu.
Rey 1957-ci ildə Stenford Universitetində elektrotexnika istiqaməti üzrə mükafata layiq görülür. Dolbi Kembric Universitetində təcrübə keçmək üçün Marşall təqaüdü alıb. Orada altı il ərzində uzundalğalı rentgen şüalarını araşdırıb və 1961-ci ildə fizika üzrə dissertasiyanı müdafiə edib.
Rey Hindistanda BMT-nin elmi məsləhətçisi, eləcə də nüvə enerjisi məsələləri üzrə Britaniya konsultantı idi.
Səs texnologiyası sahəsindəki yenilikləri onu dünyada məşhur etdi.
Rey Dolbi 1965-ci ildə Londonda “Dolby Laboratories” şirkətinin əsasını qoydu. O, öz xatirələrində yazır:
“Bir dəfə 1966-cı ildə bir səs rejissoru mənə yaxınlaşıb dedi: Sən vaxtını boş yerə sərf edirsən. İnsanları daha çox görüntü və ulduzlar maraqlandırır, səs isə heç kəsə lazım deyil.”
1960-cı illərin sonları 1970-ci illərin əvvəllərində Dolby A və Dolby B səs təzyiqi sistemi maqnit lentinə səsyazmada inqilab etdi. Dolby A sistemi 1972-ci ildə kino plyonkasına səsyazma üçün uyğunlaşdırıldı.
O, müsahibələrinin birində qeyd edir:
“Mən xatırlayıram ki, ilk dəfə adımın nominal olduğunu eşidəndə şoka düşdüm. Bu çoxdan baş vermişdi. Mən Londonun "Pye Records"undan çıxırdım və birdən bir nəfərin digərinə belə dediyini eşitdim: “Qulaq as, sabah bunları Dolbi studiyasına göndər”.
1975-ci ildə şirkət məşhur "Dolby Stereo" sistemini yaratdı. Bu, praktik olaraq istənilən kinoteatrın avadanlıq hissəsi oldu. "Dolby Stereo" 4 səsli kanalı ehtiva edirdi: musiqi və effektlər üçün sol və sağ, dialoqlar üçün mərkəzi və dördüncü - əhatə edən (surround) - ümumi səsli atmosferin yaradılması üçün.
O, sonra televiziya və radio sənayesi üçün əhəmiyyətli “Dolby Sound System” ixtirasını rəsmən qeydə aldırır.
1976-cı ildə şirkət San-Fransiskoya köçür, orada şirkətin qərargahı və laboratoriyaları yaradıldı.
Corc Lukasın “Ulduz müharibələri” filminin premyerasında “Dolby Stereo” texnologiyasından istifadə edilmişdi və bundan sonra sözügedən sistem kinoteatrlarda populyarlaşdı, kinoteatrlar bu sistemi qurmağa məcbur oldular.
Dolby texnologiyaları əsasında 1990-cı illərin başlanğıcından ev sistemləri hazırlandı: THX Home, THX Surround EX və THX Ultra.
Rey 2007-ci ildə ən yeni sistem yaratdı. Bu sistem hətta həcmli səsi adi televiziya verilişlərinə baxış vaxtı da almağa imkan verirdi. Bir sözlə, Reyin banisi olduğu “Dolby Laboratories” şirkəti böyük nəticələrə nail olub.
Rey öz uzun və şərəfli həyatı ərzində bir çox mükafatlara layiq görülüb. Bu mükafatlar sırasında Audio Mühəndislər Cəmiyyəti və Elektrotexnika və Elektronika Mühəndisləri İnstitutunun medalları, “Oskar”, “Emmi”, “Qremmi” yer alıb. Bundan başqa, Rey Britaniya imperiyasının zabiti ordeninə layiq görülüb. 2012-ci ildə Hollivuddakı “Oskar Evi” “Dolbi evi” adlandırılıb.
2013-cü ilin 12 sentyabrında mətbuatda belə bir informasiya yayıldı:
“Həcmli səs texnologiyalarının yaradıcısı vəfat etdi.”
Bu, Rey Dolbi idi. O, San-Fransiskoda yerləşən evində 80 yaşında dünyasını dəyişib. Ömrünün sonuna yaxın ixtiraçı alsheymer xəstəliyinə tutulur. Ona 2013-cü ilin iyulunda kəskin leykoz diaqnozu qoyulmuşdu.
Maraqlı fikirlər
Rey Dolbi müsahibələrində maraqlı fikirlərlə çıxış edib. Onlardan bəziləri bunlardır:
- "Yaxşı ixtiraçı olmaq üçün, ilk növbədə, gələcəyi görməyi öyrənmək lazımdır. Mən xatırlayıram ki, bu həqiqəti hələ uşaq olarkən anlamışdım. San-Fransiskoda bizim evimiz 1904-cü ildə tikilmişdi və eyni zamanda qaz və elektrik işıqlandırması ilə təchiz edilmişdi. Həmişə bu məni təəccübləndirirdi: doğrudanmı memar təxmin edə bilmirdi ki, işıqlandırmanın hansı növü ən yaxın vaxtda qalib gələcək?"
- "Bütün yeniliklərdən zamanında yararlanmaq lazımdır. Yalnız onda əsil uğur qazanmaq olar. Ayova ştatında illər öncə baş vermiş bir hadisə məni heyran edir. Kondisionerlərin istehsalı artan vaxtda bir çox kinoteatr sahibləri onları zallarda qoymaqdan imtina edirdilər. Onlar hesab edirdilər ki, kondisioner insanlara ziyan edir. Və sonra çoxları sadəcə müflis oldular. Çünki bütün tamaşaçılar zallarında kondisionerlər işləyən kinoteatrlara getdilər."
Mənbə
- Cahangir Atakişiyev. . № 38 (879), 2 oktyabr 2015, səh. 21. (az.)
Xarici keçidlər
- 2004 Interview With Dolby
- Group photo of the Ampex VTR team including Ray Dolby
- http://www.nytimes.com/services/xml/rss/yahoo/myyahoo/2013/09/13/business/ray-dolby-who-put-moviegoers-in-the-middle-is-dead-at-80.xml.
- Bibliothèque nationale de France Ray Milton Dolby // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Ray Dolby, Inventor of Surround Sound, Dies at 80.
- http://finance.yahoo.com/news/founder-director-emeritus-dolby-laboratories-204500970.html.
- http://news.cnet.com/8301-10797_3-57602767-235/ray-dolby-sound-pioneer-and-dolby-laboratories-founder-dies/.
- http://www.pugetsoundradio.com/2014/09/11/friday-broadcast-history-sept-12th/.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rey Dolbi ing Ray Milton Dolby 18 yanvar 1933 Portlend 12 sentyabr 2013 San Fransisko Kaliforniya ses texnologiyalari sahesinde yenilikleri ile yaddaslarda qalib O hecmli ses texnologiyalarinin yaradicisi kimi tarixe duse bilib Onun texnologiyasi sayesinde kino senayesi yeni bir merheleye qedem qoymusdur Reyin ixtiralari kinematoqrafiya ve sou biznes senayesine hem de musiqicilerin ve kinematoqrafcilarin yaradiciligina boyuk tesir gostermisdir Faktiki olaraq onun mehsullari yalniz elm ve texnikanin nailiyyeti olmadi hem de bedii ifadeliliyin vasitesi oldu Rey oz ixtiralarina ABS nin 50 den cox patentini almisdir Rey Dolbiing Ray Milton DolbyDogum tarixi 18 yanvar 1933 1933 01 18 Dogum yeri Portlend Vefat tarixi 12 sentyabr 2013 2013 09 12 80 yasinda Vefat yeri San Fransisko Kaliforniya ABSVefat sebebi leykozTehsili San Xose Stat Universiteti 1951 Stenford Universiteti 1957 Fealiyyeti ixtiraci elektrik muhendisiElmi derecesi felsefe doktoruUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRey Dolbi 18 yanvar 1933 cu ilde Oreqon statinin Portlend seherinde anadan olmusdur Ikinci dunya muharibesi bitdikden sonra balaca Rey audioyazi ile mesgul olan Ampex sirketinde natamam is vaxtinda calisir Firma hemin dovrde bu fealiyyet novu ile mesgul olan ilk sirket idi Rey 1953 cu ilde Stenford Universitetinde oxumaga baslayir paralel olaraq Ampex sirketindeki isinde qalir O maqnit lent uzerinde muxtelif tecrubeler heyata kecirir yazi ve videonun tekrar istehsalinin ve audio axinin yeni texnologiyalarini hazirlayir 1956 ci ilde Rey Dolbi sirketin diger muhendisleri ve ile birlikde dunyada ilk videomaqnitofonu hazirlayaraq teqdim edir Videomaqnitofonun ixtira olunmasi televiziyanin inkisafina xidmet etdi Evveller yayim yalniz birbasa heyata kecirilirdi Sozugeden ixtiranin meydana cixmasi ile verilisi lente yazmaq mumkunlesdi Bu da televiziya senayesinin daha da suretle inkisafina sebeb oldu Rey 1957 ci ilde Stenford Universitetinde elektrotexnika istiqameti uzre mukafata layiq gorulur Dolbi Kembric Universitetinde tecrube kecmek ucun Marsall teqaudu alib Orada alti il erzinde uzundalgali rentgen sualarini arasdirib ve 1961 ci ilde fizika uzre dissertasiyani mudafie edib Rey Hindistanda BMT nin elmi meslehetcisi elece de nuve enerjisi meseleleri uzre Britaniya konsultanti idi Ses texnologiyasi sahesindeki yenilikleri onu dunyada meshur etdi Rey Dolbi 1965 ci ilde Londonda Dolby Laboratories sirketinin esasini qoydu O oz xatirelerinde yazir Bir defe 1966 ci ilde bir ses rejissoru mene yaxinlasib dedi Sen vaxtini bos yere serf edirsen Insanlari daha cox goruntu ve ulduzlar maraqlandirir ses ise hec kese lazim deyil 1960 ci illerin sonlari 1970 ci illerin evvellerinde Dolby A ve Dolby B ses tezyiqi sistemi maqnit lentine sesyazmada inqilab etdi Dolby A sistemi 1972 ci ilde kino plyonkasina sesyazma ucun uygunlasdirildi O musahibelerinin birinde qeyd edir Men xatirlayiram ki ilk defe adimin nominal oldugunu esidende soka dusdum Bu coxdan bas vermisdi Men Londonun Pye Records undan cixirdim ve birden bir neferin digerine bele dediyini esitdim Qulaq as sabah bunlari Dolbi studiyasina gonder 1975 ci ilde sirket meshur Dolby Stereo sistemini yaratdi Bu praktik olaraq istenilen kinoteatrin avadanliq hissesi oldu Dolby Stereo 4 sesli kanali ehtiva edirdi musiqi ve effektler ucun sol ve sag dialoqlar ucun merkezi ve dorduncu ehate eden surround umumi sesli atmosferin yaradilmasi ucun O sonra televiziya ve radio senayesi ucun ehemiyyetli Dolby Sound System ixtirasini resmen qeyde aldirir 1976 ci ilde sirket San Fransiskoya kocur orada sirketin qerargahi ve laboratoriyalari yaradildi Corc Lukasin Ulduz muharibeleri filminin premyerasinda Dolby Stereo texnologiyasindan istifade edilmisdi ve bundan sonra sozugeden sistem kinoteatrlarda populyarlasdi kinoteatrlar bu sistemi qurmaga mecbur oldular Dolby texnologiyalari esasinda 1990 ci illerin baslangicindan ev sistemleri hazirlandi THX Home THX Surround EX ve THX Ultra Rey 2007 ci ilde en yeni sistem yaratdi Bu sistem hetta hecmli sesi adi televiziya verilislerine baxis vaxti da almaga imkan verirdi Bir sozle Reyin banisi oldugu Dolby Laboratories sirketi boyuk neticelere nail olub Rey oz uzun ve serefli heyati erzinde bir cox mukafatlara layiq gorulub Bu mukafatlar sirasinda Audio Muhendisler Cemiyyeti ve Elektrotexnika ve Elektronika Muhendisleri Institutunun medallari Oskar Emmi Qremmi yer alib Bundan basqa Rey Britaniya imperiyasinin zabiti ordenine layiq gorulub 2012 ci ilde Hollivuddaki Oskar Evi Dolbi evi adlandirilib 2013 cu ilin 12 sentyabrinda metbuatda bele bir informasiya yayildi Hecmli ses texnologiyalarinin yaradicisi vefat etdi Bu Rey Dolbi idi O San Fransiskoda yerlesen evinde 80 yasinda dunyasini deyisib Omrunun sonuna yaxin ixtiraci alsheymer xesteliyine tutulur Ona 2013 cu ilin iyulunda keskin leykoz diaqnozu qoyulmusdu Maraqli fikirlerRey Dolbi musahibelerinde maraqli fikirlerle cixis edib Onlardan bezileri bunlardir Yaxsi ixtiraci olmaq ucun ilk novbede geleceyi gormeyi oyrenmek lazimdir Men xatirlayiram ki bu heqiqeti hele usaq olarken anlamisdim San Fransiskoda bizim evimiz 1904 cu ilde tikilmisdi ve eyni zamanda qaz ve elektrik isiqlandirmasi ile techiz edilmisdi Hemise bu meni teeccublendirirdi dogrudanmi memar texmin ede bilmirdi ki isiqlandirmanin hansi novu en yaxin vaxtda qalib gelecek Butun yeniliklerden zamaninda yararlanmaq lazimdir Yalniz onda esil ugur qazanmaq olar Ayova statinda iller once bas vermis bir hadise meni heyran edir Kondisionerlerin istehsali artan vaxtda bir cox kinoteatr sahibleri onlari zallarda qoymaqdan imtina edirdiler Onlar hesab edirdiler ki kondisioner insanlara ziyan edir Ve sonra coxlari sadece muflis oldular Cunki butun tamasacilar zallarinda kondisionerler isleyen kinoteatrlara getdiler MenbeCahangir Atakisiyev 38 879 2 oktyabr 2015 seh 21 az Xarici kecidlerVikianbarda Rey Dolbi ile elaqeli mediafayllar var 2004 Interview With Dolby Group photo of the Ampex VTR team including Ray Dolbyhttp www nytimes com services xml rss yahoo myyahoo 2013 09 13 business ray dolby who put moviegoers in the middle is dead at 80 xml Bibliotheque nationale de France Ray Milton Dolby BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Ray Dolby Inventor of Surround Sound Dies at 80 http finance yahoo com news founder director emeritus dolby laboratories 204500970 html http news cnet com 8301 10797 3 57602767 235 ray dolby sound pioneer and dolby laboratories founder dies http www pugetsoundradio com 2014 09 11 friday broadcast history sept 12th