Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Reanimatologiya-qəza və təcili tibb olaraq da bilinən tibb sahəsi, dərhal tibbi müdaxilə tələb edən xəstəliklər və ya yaralanmalar ilə fərqlənməmiş, planlaşdırılmamış xəstələrə qayğı göstərən tibb ixtisasıdır. Fövqəladə həkimlər reanimasiya və stabilləşdirilmənin təşəbbüsünə, kəskin mərhələdə xəstəliklərin diaqnozu və müalicəsinə, mütəxəssislərlə qayğı koordinasiya edilməsinə və xəstələrin xəstəxanaya qəbuluna, müşahidə edilməsinə ehtiyacı olduğu müəyyənləşdirilməsinə dair müdaxilələrə başlamağa məsuldur. Fövqəladə həkimlər, ümumiyyətlə, təcili tibbi yardım xidmətləri, təcili tibbi yardım xidmətləri və təcili tibbi yardım vahidləri vasitəsilə xəstəxanada təcili yardım departamentləri, təcili tibbi yardım mərkəzləri, həmçinin təcili tibbi yardım mərkəzləri kimi fəaliyyət göstərə bilərlər.
Təcili tibb üçün müxtəlif modellər beynəlxalq səviyyədə mövcuddur. Anqlo-Amerikan modelini izlədiyi ölkələrdə təcili tibb ilk növbədə cərrahlar, ümumi praktiklər və digər generalist həkimlər idi, ancaq son onilliklərdə öz təhsil proqramları və akademik vəzifələri ilə özəllik kimi tanındı, və ixtisası tibb tələbələri və yeni ixtisaslı tibb elmləri arasında populyar seçimdir. Franco-Alman modelini izləyən ölkələrdə isə ixtisas yoxdur və təcili müalicə yerinə birbaşa anestezioloqlar (ilk reanimasiya üçün), cərrahları, daxili tibb mütəxəssisləri və ya digər ixtisaslar təmin edir. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə fövqəladə tibb hələ də inkişaf edir və beynəlxalq təcili tibbi yardım proqramları resursların məhdud olduğu əsas təcili yardımın yaxşılaşdırılmasına ümid verir.
Fövqəladə Təcili Tibb - fərdi və fiziki və davranış pozğunluqlarının tam spektri olan bütün yaş qrupları xəstələrinə təsir edən xəstəlik və zədələrin kəskin və təcili aspektlərinin qarşısının alınması, tanılanması və idarə edilməsi üçün lazım olan bilik və bacarıqlara əsaslanan təcrübə sahəsi . Bundan başqa, əvvəlcədən xəstəxanaya yerləşdirilən və təcili tibbi yardım sistemlərinin inkişafı və bu inkişaf üçün lazım olan bacarıqları öyrənməkdədir.
Təcili tibb sahələri daxili tibbi və cərrahi şərtlərin kəskin qayğılarını əhatə edir. Bir çox müasir təcili xidmətdə Fövqəladə həkimlərə çox sayda xəstə görmə, onların xəstəliklərini müalicə etmək və yerləşdirmənin təşkili, ya da onları xəstəxanaya qəbul etmə və ya zəruri hallarda müalicədən sonra azad etmək vəzifəsidir. Fövqəladə həkim tez-tez cərrahiyyə prosedurları, travma resuscitasiyası, qabaqcıl ürək həyatının dəstəklənməsi və qabaqcadan hava yolu idarəolunması daxil olmaqla, geniş məlumat sahəsinə və qabaqcıl prosessual bacarıqlara ehtiyac duyur. Onlar bir çox mütəxəssisin bacarıqlarına sahib olmalıdırlar - bir xəstəni reabilitasiya etmək, çətin hava yolunu idarə etmək, kompleks laceration tikmək, qırıqlı sümük və ya dislokasiya olunmuş birgə cərrahi müalicə, ürək böhranını müalicə etmək, vuruşu idarə etmək, vaginal qanaxma ilə hamilə bir xəstəlik hazırlamaq, şiddətli burun boşluğuna (ENT), bir sinə tüpünə xronometr və ultrasəsləri aparmaq və şərh etmək onların vəzifələrindəndir. Fövqəladə həkimlər beləliklə geniş bacarıq səviyyəsində təlimlər keçirirlər və bu birgə yanaşma daha az səmərəli xidmət göstərənlər ilə nəticələnən maneə baxım problemlərini aradan qaldıra bilər. Fövqəladə həkimlər də xəstələrə off-time saatlarda və birincil qayğı göstəriciləri olmayanlara epizodik əsas qayğı göstərirlər.
Təcili tibb təcili tibbi yardımdan fərqlənir, daha az fövqəladə tibbi məsələlər üçün dərhal səhiyyə xidmətinə aiddir. Ancaq bir çox təcili tibbi həkim acil baxım halında çalışır. Fövqəladə tibbdə kəskin ilkin qayğıların bir çox aspektləri və ailə dərmanı ilə yaşı, cinsi və ya orqan sistemindən asılı olmayaraq bütün xəstələri görmənin yeganəliyi daxildir. Fövqəladə həkim işçi qüvvəsi digər ixtisaslar üzrə təlim keçən çoxsaylı həkimləri də əhatə edir.
Təcili tibbdə ixtisaslaşan həkimlər palliativ qayğı, kritik qayğı tibb, tibbi toksikoloji, çöl dərmanları, uşaq təcili tibbi yardımı, idman tibb, fəlakət dərmanı, taktik tibb, ultrasəs, ağrı dərmanı, xəstəxanadan əvvəl, təcili tibbi yardım və ya dənizaltı və hiperbarik tibbi bilməlidirlər.
Fövqəladə tibbin tətbiqi çox vaxt məsləhətçilərin və səhiyyə resurslarının az olduğu kəndlərdə çox fərqlidir. Bu sahələrdə fövqəladə tibbdə əlavə bacarıqları olan ailə həkimləri tez-tez fövqəladə şöbələri işləyirlər. Kənd təcili tibbi yardımçıları cəmiyyətdəki yeganə səhiyyə işçiləri ola bilər və birincil qayğı və doğuşdan olan bacarıqları tələb edirlər.
Reanimatologiya sahəsinə dair bir neçə nümunəyə baxa bilərik: Nümunələr ölkə və bölgəyə görə dəyişir. Məsəən,Birləşmiş Ştatlarda fövqəladə həkim praktikasında məşğulluq tənzimləməsi və ya xüsusi (müqaviləyə əsasən fövqəladə şöbəni işləyən həkimlərin birgə qrupu), institusional (həkim ilə müstəqil podratçı əlaqəsi olan həkimlər), korporativ (məsələn, fərdi xidmətdə hərbi xidmət, ictimai səhiyyə xidmətləri, veteranların fayda sistemləri və ya digər dövlət qurumları) işləyərkən bir çox təcili xidmətlərə xidmət edən bir üçüncü tərəfin kadr şöbəsi ilə müstəqil podratçı münasibətidir.
Birləşmiş Krallıqda təcili tibbi yardım üzrə bütün məsləhətçilər Milli Səhiyyə Xidmətində işləyirlər və özəl fövqəladə təcrübələr üçün az miqyasda fəaliyyət göstərirlər. Avstraliya, Yeni Zelandiya və ya Türkiyə kimi digər ölkələrdə fövqəladə tibb mütəxəssisləri demək olar ki, həmişə hökumətin səhiyyə şöbələrinin əməkdaşı və ictimai xəstəxanalarda işləyirlər, özəl və ya qeyri-hökumət əleyhinə olmayan xilasetmə və ya nəqliyyat xidmətlərində məşğulluq cibləri, fövqəladə şöbələri olan xəstəxanalar; onlar qeyri-mütəxəssis tibb işçiləri tərəfindən dəstəklənir və ya dəstəklənə bilər və ümumi praktikçiləri ziyarət edə bilərlər. Kənd təcili xidmətlərinə tək başına ümumi pratisyenlər, bəzən təcili tibbdə qeyri-ixtisas dərəcələri tətbiq oluna bilər.
Fransız İnqilabı dövründə fransız uçan artilleriya döyüş arabalarının döyüş sahələrində manevr etdiyi sürəti görəndə, Fransız hərbi cərrahı Dominique Jean Larrey yaralı əsgərlərin mərkəzə sürətlə çatdırılması üçün təcili yardımlar və ya "uçan vaqonlar" ideyası tətbiq etdi.Larrey sürücülər, korpuslar və zibil daşıyıcılarının təlim keçmiş ekipajları ilə təcili yardıma saldılar və yaralıları mərkəzləşdirilmiş sahə xəstəxanalarına gətirirdilər, müasir MASH birimlərinin öncülarını effektiv şəkildə yaratdılar. Dominique Jean Larrey bəzən fransız müharibələri zamanı öz strategiyaları üçün fövqəladə tibb atası adlanır.
Müstəqil tibb ixtisası kimi təcili tibb nisbətən gəncdir. 1960 və 1970-ci illərdən əvvəl xəstəxananın təcili yardım şöbələri (ED) ümumiyyətlə, həkimlər tərəfindən həkimlər tərəfindən ailələrə, o cümlədən ailə həkimlərinə, ümumi cərrahlara, internistlərə və digər mütəxəssislərə çevrilmişdir. Bir çox kiçik fövqəladə şöbədə tibb bacıları xəstəliyə və xəstəliyə əsaslanaraq xəstələrə və həkimə müraciət edirdi. Ailə həkimləri tez-tez fövqəladə şöbəyə çağırılarkən, təcili yardım şöbəsinin əhatə dairəsinə ehtiyac duydular. Fövqəladə tibbin pionerlərindən bir çoxu ailə həkimləri və təcili yardımla bağlı əlavə təlimə ehtiyac duyulan digər mütəxəssislər idi.
Bu müddət ərzində, həkimlərin qrupları işlərini tamamilə ED-ə ayırmaq üçün öz təcrübələrini tərk edənləri ortaya çıxardı. 1952-ci ildə Böyük Britaniyada Maurice Ellis Leeds General Reviriyasında ilk "casusluq məsləhətçisi" təyin edildi. 1967-ci ildə Mütərəqqi Xəstəlikləri Assosiasiyası Maurice Ellis ilə ilk prezident kimi təsis edilib. ABŞ-də 1961-ci ildə bu cür qrupların birincisinə Dr. James DeWitt Mills başçılıq edirdi. Dr. Chalmers A. Loughridge, Dr William Weaver, Dr John McDade və Dr Alexandre Alexandria'daki İskəndəriyyə Xəstəxanasında Dr. Steven Bednar, "İskəndəriyyə Planı" olaraq bilinən 24/7 illik təcili yardım qurdu.
Amerika Təcili Həkimlər Kollecinin (ACEP) yaradılması, AMA və AOA tərəfindən təcili tibbi dərs proqramlarının tanınması və 1979-cu ildə Amerika Tibb Təşkilatları İdarəsinin tarixi səsverməsinin fövqəladə tibbin tanınmış tibbi ABŞ-də ixtisası. Dünyada ilk təcili tibbi yardım proqramı 1970-ci ildə Cincinnati Universitetində başladı və ABŞ tibb məktəbində ilk Təcili Xəstəxanası 1971-ci ildə Cənubi Kaliforniya Universitetində qurulmuşdu.
1990-cı ildə Böyük Britaniyanın Təsadüfi Cərrahlar Birliyi adı ilə Britaniyanın Qəza və Təcili Yardım Dərnəyi adını dəyişdirdi və sonradan 2004-cü ildə İngilis Təcili Tibbi Tədqiqatlar Assosiasiyasına (BAEM) çevrildi. 1993-cü ildə Universitetin Qəza və Təcili Tibb Fakültəsi (FAEM) İngiltərənin və İskoçyanın altı tibb kral kollecinin "qızıl kollec" kimi formalaşdırılaraq peşəkar imtahan və təlimlər təşkil edir. 2005-ci ildə BAEM və FAEM Fövqəladə Tibb Təcrübəsi Kollecini (indi Təcili Tibbi Koleji) yaratmaq üçün birləşdi, üzvlük və təqaüd imtahanlarını aparır və təcili tibbi yardım təcrübəsi üçün təlimat və standartları dərc edir.
Bir çox xəstəxana və qayğı mərkəzində təcili tibbi yardım şöbələri fəaliyyət göstərir, burada xəstələr randevusuz kəskin qayğı ala bilirlər. Bir çox xəstə həyati təhlükəsi yaranan xəsarətlər üçün müalicə olunarkən, başqaları baş ağrısı və ya soyuqluq kimi qeyri-təcili səbəblərə görə təcili yardım şöbəsindən (ED) istifadə edirlər. ("bir neçə saat gecikmənin mənfi nəticələr ehtimalı artırmayacağı şərtlər üçün ziyarət" olaraq təyin olunur). Beləliklə, ED-lər kadrların nisbətlərini tənzimləyə və müxtəlif xəstə ehtiyacları və həcmlərini yerləşdirmək üçün daha tez xəstə dövriyyəsi üçün şöbənin bir sahəsini təyin edə bilər. ED işçilərinə daha yaxşı kömək etmək üçün siyasət (təcili tibb texniki, paramedics və tibb bacısı praktikantları və həkim köməkçiləri kimi orta səviyyəli provayderlər) birbaşa xəstələri birbaşa qayğı həkimləri, acil qayğı klinikaları və ya detoksifikasiya imkanlar. Təcili yardım şöbəsi, sağlamlıq proqramları və sağlamlıq klinikaları ilə yanaşı, sığortalı olmayan, tibbi müalicə ala bilməyən və əhatə dairəsinin düzgün istifadə olunmamasını başa düşən xəstələr üçün sağlamlıq təhlükəsizliyi şəbəkəsinin kritik bir hissəsi kimi xidmət edir.
Fövqəladə həkimlər 2015-ci ildə 26 həkim ixtisasından 10-cu sırada, digərləri ilə müqayisədə daha yüksək səviyyədə kompensasiya olunurlar, orta illik əmək haqqı ildə 306 000 ABŞ dollarıdır. Sözsüz razılaşmalar və ya ekspert şahidi kimi fəaliyyət göstərməyən qeyri-xəstə fəaliyyətlər üçün orta səviyyədə kompensasiya edilir (hər il orta hesabla $ 13,000); 2014-ci ildən 2015-ci ilədək əmək haqqının 12% artımını görmüşdülər (bu, o dövrdə digər həkim ixtisasları ilə müqayisə edilməmişdir). Fövqəladə həkimlər 8-12 saatlıq növbədə işləyərkən və çağırışda çalışmaq istəmirlərsə, yüksək səviyyədə stres və fərqli, kəskin xəstə üçün güclü diaqnostik və triage imkanlarına olan tələbat bu həkimlər üçün yüksək əmək haqqını əsaslandırır. Hər gün hər saatda təcili müalicə təmin olunmalı və daha çox məhdud saat olan bir poliklinika və ya digər xəstəxana bölmələrindən fərqli olaraq 24/7 saytda həkimə müraciət edilməlidir və lazım olduqda yalnız həkimə müraciət edə bilər. Hər gün hər saatda mövcud olan bütün digər diaqnostik xidmətlərlə yanaşı heyətdə həkimə sahib olmaq zərurəti belədir ki, xəstəxanalar üçün xeyli bir təşəbbüsdür.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Reanimatologiya qeza ve tecili tibb olaraq da bilinen tibb sahesi derhal tibbi mudaxile teleb eden xestelikler ve ya yaralanmalar ile ferqlenmemis planlasdirilmamis xestelere qaygi gosteren tibb ixtisasidir Fovqelade hekimler reanimasiya ve stabillesdirilmenin tesebbusune keskin merhelede xesteliklerin diaqnozu ve mualicesine mutexessislerle qaygi koordinasiya edilmesine ve xestelerin xestexanaya qebuluna musahide edilmesine ehtiyaci oldugu mueyyenlesdirilmesine dair mudaxilelere baslamaga mesuldur Fovqelade hekimler umumiyyetle tecili tibbi yardim xidmetleri tecili tibbi yardim xidmetleri ve tecili tibbi yardim vahidleri vasitesile xestexanada tecili yardim departamentleri tecili tibbi yardim merkezleri hemcinin tecili tibbi yardim merkezleri kimi fealiyyet gostere bilerler Reanimatologiya Tecili tibb ucun muxtelif modeller beynelxalq seviyyede movcuddur Anqlo Amerikan modelini izlediyi olkelerde tecili tibb ilk novbede cerrahlar umumi praktikler ve diger generalist hekimler idi ancaq son onilliklerde oz tehsil proqramlari ve akademik vezifeleri ile ozellik kimi tanindi ve ixtisasi tibb telebeleri ve yeni ixtisasli tibb elmleri arasinda populyar secimdir Franco Alman modelini izleyen olkelerde ise ixtisas yoxdur ve tecili mualice yerine birbasa anestezioloqlar ilk reanimasiya ucun cerrahlari daxili tibb mutexessisleri ve ya diger ixtisaslar temin edir Inkisaf etmekde olan olkelerde fovqelade tibb hele de inkisaf edir ve beynelxalq tecili tibbi yardim proqramlari resurslarin mehdud oldugu esas tecili yardimin yaxsilasdirilmasina umid verir Fovqelade Tecili Tibb ferdi ve fiziki ve davranis pozgunluqlarinin tam spektri olan butun yas qruplari xestelerine tesir eden xestelik ve zedelerin keskin ve tecili aspektlerinin qarsisinin alinmasi tanilanmasi ve idare edilmesi ucun lazim olan bilik ve bacariqlara esaslanan tecrube sahesi Bundan basqa evvelceden xestexanaya yerlesdirilen ve tecili tibbi yardim sistemlerinin inkisafi ve bu inkisaf ucun lazim olan bacariqlari oyrenmekdedir Tecili tibb saheleri daxili tibbi ve cerrahi sertlerin keskin qaygilarini ehate edir Bir cox muasir tecili xidmetde Fovqelade hekimlere cox sayda xeste gorme onlarin xesteliklerini mualice etmek ve yerlesdirmenin teskili ya da onlari xestexanaya qebul etme ve ya zeruri hallarda mualiceden sonra azad etmek vezifesidir Fovqelade hekim tez tez cerrahiyye prosedurlari travma resuscitasiyasi qabaqcil urek heyatinin desteklenmesi ve qabaqcadan hava yolu idareolunmasi daxil olmaqla genis melumat sahesine ve qabaqcil prosessual bacariqlara ehtiyac duyur Onlar bir cox mutexessisin bacariqlarina sahib olmalidirlar bir xesteni reabilitasiya etmek cetin hava yolunu idare etmek kompleks laceration tikmek qiriqli sumuk ve ya dislokasiya olunmus birge cerrahi mualice urek bohranini mualice etmek vurusu idare etmek vaginal qanaxma ile hamile bir xestelik hazirlamaq siddetli burun bosluguna ENT bir sine tupune xronometr ve ultrasesleri aparmaq ve serh etmek onlarin vezifelerindendir Fovqelade hekimler belelikle genis bacariq seviyyesinde telimler kecirirler ve bu birge yanasma daha az semereli xidmet gosterenler ile neticelenen manee baxim problemlerini aradan qaldira biler Fovqelade hekimler de xestelere off time saatlarda ve birincil qaygi gostericileri olmayanlara epizodik esas qaygi gosterirler Tecili tibb tecili tibbi yardimdan ferqlenir daha az fovqelade tibbi meseleler ucun derhal sehiyye xidmetine aiddir Ancaq bir cox tecili tibbi hekim acil baxim halinda calisir Fovqelade tibbde keskin ilkin qaygilarin bir cox aspektleri ve aile dermani ile yasi cinsi ve ya orqan sisteminden asili olmayaraq butun xesteleri gormenin yeganeliyi daxildir Fovqelade hekim isci quvvesi diger ixtisaslar uzre telim kecen coxsayli hekimleri de ehate edir Tecili tibbde ixtisaslasan hekimler palliativ qaygi kritik qaygi tibb tibbi toksikoloji col dermanlari usaq tecili tibbi yardimi idman tibb felaket dermani taktik tibb ultrases agri dermani xestexanadan evvel tecili tibbi yardim ve ya denizalti ve hiperbarik tibbi bilmelidirler Fovqelade tibbin tetbiqi cox vaxt meslehetcilerin ve sehiyye resurslarinin az oldugu kendlerde cox ferqlidir Bu sahelerde fovqelade tibbde elave bacariqlari olan aile hekimleri tez tez fovqelade sobeleri isleyirler Kend tecili tibbi yardimcilari cemiyyetdeki yegane sehiyye iscileri ola biler ve birincil qaygi ve dogusdan olan bacariqlari teleb edirler Reanimatologiya sahesine dair bir nece numuneye baxa bilerik Numuneler olke ve bolgeye gore deyisir Meseen Birlesmis Statlarda fovqelade hekim praktikasinda mesgulluq tenzimlemesi ve ya xususi muqavileye esasen fovqelade sobeni isleyen hekimlerin birge qrupu institusional hekim ile musteqil podratci elaqesi olan hekimler korporativ meselen ferdi xidmetde herbi xidmet ictimai sehiyye xidmetleri veteranlarin fayda sistemleri ve ya diger dovlet qurumlari isleyerken bir cox tecili xidmetlere xidmet eden bir ucuncu terefin kadr sobesi ile musteqil podratci munasibetidir Birlesmis Kralliqda tecili tibbi yardim uzre butun meslehetciler Milli Sehiyye Xidmetinde isleyirler ve ozel fovqelade tecrubeler ucun az miqyasda fealiyyet gosterirler Avstraliya Yeni Zelandiya ve ya Turkiye kimi diger olkelerde fovqelade tibb mutexessisleri demek olar ki hemise hokumetin sehiyye sobelerinin emekdasi ve ictimai xestexanalarda isleyirler ozel ve ya qeyri hokumet eleyhine olmayan xilasetme ve ya neqliyyat xidmetlerinde mesgulluq cibleri fovqelade sobeleri olan xestexanalar onlar qeyri mutexessis tibb iscileri terefinden desteklenir ve ya desteklene biler ve umumi praktikcileri ziyaret ede bilerler Kend tecili xidmetlerine tek basina umumi pratisyenler bezen tecili tibbde qeyri ixtisas dereceleri tetbiq oluna biler Fransiz Inqilabi dovrunde fransiz ucan artilleriya doyus arabalarinin doyus sahelerinde manevr etdiyi sureti gorende Fransiz herbi cerrahi Dominique Jean Larrey yarali esgerlerin merkeze suretle catdirilmasi ucun tecili yardimlar ve ya ucan vaqonlar ideyasi tetbiq etdi Larrey suruculer korpuslar ve zibil dasiyicilarinin telim kecmis ekipajlari ile tecili yardima saldilar ve yaralilari merkezlesdirilmis sahe xestexanalarina getirirdiler muasir MASH birimlerinin oncularini effektiv sekilde yaratdilar Dominique Jean Larrey bezen fransiz muharibeleri zamani oz strategiyalari ucun fovqelade tibb atasi adlanir Musteqil tibb ixtisasi kimi tecili tibb nisbeten gencdir 1960 ve 1970 ci illerden evvel xestexananin tecili yardim sobeleri ED umumiyyetle hekimler terefinden hekimler terefinden ailelere o cumleden aile hekimlerine umumi cerrahlara internistlere ve diger mutexessislere cevrilmisdir Bir cox kicik fovqelade sobede tibb bacilari xesteliye ve xesteliye esaslanaraq xestelere ve hekime muraciet edirdi Aile hekimleri tez tez fovqelade sobeye cagirilarken tecili yardim sobesinin ehate dairesine ehtiyac duydular Fovqelade tibbin pionerlerinden bir coxu aile hekimleri ve tecili yardimla bagli elave telime ehtiyac duyulan diger mutexessisler idi Bu muddet erzinde hekimlerin qruplari islerini tamamile ED e ayirmaq ucun oz tecrubelerini terk edenleri ortaya cixardi 1952 ci ilde Boyuk Britaniyada Maurice Ellis Leeds General Reviriyasinda ilk casusluq meslehetcisi teyin edildi 1967 ci ilde Mutereqqi Xestelikleri Assosiasiyasi Maurice Ellis ile ilk prezident kimi tesis edilib ABS de 1961 ci ilde bu cur qruplarin birincisine Dr James DeWitt Mills basciliq edirdi Dr Chalmers A Loughridge Dr William Weaver Dr John McDade ve Dr Alexandre Alexandria daki Iskenderiyye Xestexanasinda Dr Steven Bednar Iskenderiyye Plani olaraq bilinen 24 7 illik tecili yardim qurdu Amerika Tecili Hekimler Kollecinin ACEP yaradilmasi AMA ve AOA terefinden tecili tibbi ders proqramlarinin taninmasi ve 1979 cu ilde Amerika Tibb Teskilatlari Idaresinin tarixi sesvermesinin fovqelade tibbin taninmis tibbi ABS de ixtisasi Dunyada ilk tecili tibbi yardim proqrami 1970 ci ilde Cincinnati Universitetinde basladi ve ABS tibb mektebinde ilk Tecili Xestexanasi 1971 ci ilde Cenubi Kaliforniya Universitetinde qurulmusdu 1990 ci ilde Boyuk Britaniyanin Tesadufi Cerrahlar Birliyi adi ile Britaniyanin Qeza ve Tecili Yardim Derneyi adini deyisdirdi ve sonradan 2004 cu ilde Ingilis Tecili Tibbi Tedqiqatlar Assosiasiyasina BAEM cevrildi 1993 cu ilde Universitetin Qeza ve Tecili Tibb Fakultesi FAEM Ingilterenin ve Iskocyanin alti tibb kral kollecinin qizil kollec kimi formalasdirilaraq pesekar imtahan ve telimler teskil edir 2005 ci ilde BAEM ve FAEM Fovqelade Tibb Tecrubesi Kollecini indi Tecili Tibbi Koleji yaratmaq ucun birlesdi uzvluk ve teqaud imtahanlarini aparir ve tecili tibbi yardim tecrubesi ucun telimat ve standartlari derc edir Bir cox xestexana ve qaygi merkezinde tecili tibbi yardim sobeleri fealiyyet gosterir burada xesteler randevusuz keskin qaygi ala bilirler Bir cox xeste heyati tehlukesi yaranan xesaretler ucun mualice olunarken basqalari bas agrisi ve ya soyuqluq kimi qeyri tecili sebeblere gore tecili yardim sobesinden ED istifade edirler bir nece saat gecikmenin menfi neticeler ehtimali artirmayacagi sertler ucun ziyaret olaraq teyin olunur Belelikle ED ler kadrlarin nisbetlerini tenzimleye ve muxtelif xeste ehtiyaclari ve hecmlerini yerlesdirmek ucun daha tez xeste dovriyyesi ucun sobenin bir sahesini teyin ede biler ED iscilerine daha yaxsi komek etmek ucun siyaset tecili tibb texniki paramedics ve tibb bacisi praktikantlari ve hekim komekcileri kimi orta seviyyeli provayderler birbasa xesteleri birbasa qaygi hekimleri acil qaygi klinikalari ve ya detoksifikasiya imkanlar Tecili yardim sobesi saglamliq proqramlari ve saglamliq klinikalari ile yanasi sigortali olmayan tibbi mualice ala bilmeyen ve ehate dairesinin duzgun istifade olunmamasini basa dusen xesteler ucun saglamliq tehlukesizliyi sebekesinin kritik bir hissesi kimi xidmet edir Fovqelade hekimler 2015 ci ilde 26 hekim ixtisasindan 10 cu sirada digerleri ile muqayisede daha yuksek seviyyede kompensasiya olunurlar orta illik emek haqqi ilde 306 000 ABS dollaridir Sozsuz razilasmalar ve ya ekspert sahidi kimi fealiyyet gostermeyen qeyri xeste fealiyyetler ucun orta seviyyede kompensasiya edilir her il orta hesabla 13 000 2014 ci ilden 2015 ci iledek emek haqqinin 12 artimini gormusduler bu o dovrde diger hekim ixtisaslari ile muqayise edilmemisdir Fovqelade hekimler 8 12 saatliq novbede isleyerken ve cagirisda calismaq istemirlerse yuksek seviyyede stres ve ferqli keskin xeste ucun guclu diaqnostik ve triage imkanlarina olan telebat bu hekimler ucun yuksek emek haqqini esaslandirir Her gun her saatda tecili mualice temin olunmali ve daha cox mehdud saat olan bir poliklinika ve ya diger xestexana bolmelerinden ferqli olaraq 24 7 saytda hekime muraciet edilmelidir ve lazim olduqda yalniz hekime muraciet ede biler Her gun her saatda movcud olan butun diger diaqnostik xidmetlerle yanasi heyetde hekime sahib olmaq zerureti beledir ki xestexanalar ucun xeyli bir tesebbusdur