Raku keramikası (|楽焼|raku-yaki|) — yapon çay mərasimində ənənəvi istifadə olunan yapon keramika növü. İlk növbədə çay içmək olan qablar bu keramikadan hazırlanır. Raku keramikası üçün xarakterik xüsusiyyət dulusçuluq dairəsinin əvəzinə gilin əl qəliblənməsindən hazırlanmasıdır. Nəticədə bu keramikadan hazırlanan hər bir əşya öz unikallığı ilə seçilir. Bişirilmənin aşağı temperaturu kifayət qədər məsaməli səthin yaranmasına imkan verir, qabı sobada bərk qızdırıldıqdan sonra götürüb soyumaq üçün xüsusi kapsulaya qoyurlar. Örtük kimi qara və ya şəffaf istifadə olunur.
Tarixi
Raku termini (hərfi tərcümədə "həzz" və ya "sadəlik", "təbiilik" deməkdir) (1537–1598) tərəfindən Kiotoda tikilən Dzyurakuday adlı sarayın adından yaranmışdır. Sarayın tikintisində iştirak etmiş məşhur yapon çay mərasimi ustası Sen no Rikyu bir dəfə tikintidə çalışan bir çinli kirəmit ustasından vabi-sabi estetikasını özündə təcəssüm etdirən qab hazırlamasını xahiş edir. Usta Tanaka Tödziro dzen fəlsəfəsinə müvafiq olan sadə qablar hazırlayır. Usta Tödzironun ailəsinə Raku soyadı bəxş edilmişdir. Təqribən 450 ilə yaxındır ki, artıq bu ailənin 15 nəsli Raku üslubunda qab istehsalı ilə məşğul olur. Vabi-Sabi estetik prinsipinin təcəssümü olan Raku adı və üslubu yapon ədəbiyyatına, bütövlükdə yapon mədəniyyətinə mühüm təsir göstərmişdir.
Bədii xüsusiyyətləri
Əl qəliblənməsi kontura assimetriya verərək məmulatın divarlarının qalınlığını bərabərşəkildə olmasına imkan vermir. Bu cür assimetriya təbiilik və sadəliyin təcəssümüdür. Qalın divara malik olması əllərin yanmamasına, ağız ətrafının isə qlazurdan olması onun əsas üstünlüklərindən biridir. Əl qəlibindən başqa usta Tödziro maladan istifadə edərək məmulatın daxili və xarici səthindəki artıq gilləri kəsib atmışdır. Texnoloji və bədii nöqteyi nəzərdən bu məmulatların hazırlanması çox çətindir. Belə ki Raku keramikasının əsas təyinatı onun tya-no-yu adlanan çay fəaliyyəti zamanı avadanlıq kimi istifadə olunmasıdır. Ənənəvi olaraq, Raku keramikası ustaları qara (kuro-raku) və qırmızı (aka-raku) rəngli çay qabları (tyavan), təmiz soyuq su üçün qablar (midzusasi), ətirli maddələri yandırmaq üçün qablar (koro) və ətirli mücrülər, həmçinin yapon çay mərasimlərində istifadə olunan digər qabları hazırlayırlar.
Hal-hazırda da bu keramika üslubu üzrə məmulatların hazırlanması Kiotoda davam etdirilir. 1978-ci ildə Kiotoda XIV Kitidzaemon tərəfindın Raku muzeyi açılmışdır. Bu muzeydə təkcə Raku ailəsinə məxsus olan qablar yox, Omotesenke və Urasenke çay məktəblərinin də eksponatları nümayiş olunur. Hər iki məktəb çay ustası Sen no Rikyunun nəslinin davamçıları tərəfindən yaradılmışdır. Hal-hazırda Raku nəslinə 1949-cu ildə anadan olmuş XV Kitidzaemon rəhbərlik edir. Avropanı bu keramika növü ilə məşhur ingilis keramika ustası Bernard Liç tanış etmişdir.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2018-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-20.
- "Arxivlənmiş surət". 2012-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Raku keramikasi 楽焼 raku yaki yapon cay merasiminde enenevi istifade olunan yapon keramika novu Ilk novbede cay icmek olan qablar bu keramikadan hazirlanir Raku keramikasi ucun xarakterik xususiyyet dulusculuq dairesinin evezine gilin el qeliblenmesinden hazirlanmasidir Neticede bu keramikadan hazirlanan her bir esya oz unikalligi ile secilir Bisirilmenin asagi temperaturu kifayet qeder mesameli sethin yaranmasina imkan verir qabi sobada berk qizdirildiqdan sonra goturub soyumaq ucun xususi kapsulaya qoyurlar Ortuk kimi qara ve ya seffaf istifade olunur Raku uslubunda cay qabi Tokio Milli MuzeyiTarixiRaku termini herfi tercumede hezz ve ya sadelik tebiilik demekdir 1537 1598 terefinden Kiotoda tikilen Dzyurakuday adli sarayin adindan yaranmisdir Sarayin tikintisinde istirak etmis meshur yapon cay merasimi ustasi Sen no Rikyu bir defe tikintide calisan bir cinli kiremit ustasindan vabi sabi estetikasini ozunde tecessum etdiren qab hazirlamasini xahis edir Usta Tanaka Todziro dzen felsefesine muvafiq olan sade qablar hazirlayir Usta Todzironun ailesine Raku soyadi bexs edilmisdir Teqriben 450 ile yaxindir ki artiq bu ailenin 15 nesli Raku uslubunda qab istehsali ile mesgul olur Vabi Sabi estetik prinsipinin tecessumu olan Raku adi ve uslubu yapon edebiyyatina butovlukde yapon medeniyyetine muhum tesir gostermisdir Bedii xususiyyetleriEl qeliblenmesi kontura assimetriya vererek memulatin divarlarinin qalinligini berabersekilde olmasina imkan vermir Bu cur assimetriya tebiilik ve sadeliyin tecessumudur Qalin divara malik olmasi ellerin yanmamasina agiz etrafinin ise qlazurdan olmasi onun esas ustunluklerinden biridir El qelibinden basqa usta Todziro maladan istifade ederek memulatin daxili ve xarici sethindeki artiq gilleri kesib atmisdir Texnoloji ve bedii noqteyi nezerden bu memulatlarin hazirlanmasi cox cetindir Bele ki Raku keramikasinin esas teyinati onun tya no yu adlanan cay fealiyyeti zamani avadanliq kimi istifade olunmasidir Enenevi olaraq Raku keramikasi ustalari qara kuro raku ve qirmizi aka raku rengli cay qablari tyavan temiz soyuq su ucun qablar midzusasi etirli maddeleri yandirmaq ucun qablar koro ve etirli mucruler hemcinin yapon cay merasimlerinde istifade olunan diger qablari hazirlayirlar Qerb raku uslubunda hazirlanmis vaza Hal hazirda da bu keramika uslubu uzre memulatlarin hazirlanmasi Kiotoda davam etdirilir 1978 ci ilde Kiotoda XIV Kitidzaemon terefindin Raku muzeyi acilmisdir Bu muzeyde tekce Raku ailesine mexsus olan qablar yox Omotesenke ve Urasenke cay mekteblerinin de eksponatlari numayis olunur Her iki mekteb cay ustasi Sen no Rikyunun neslinin davamcilari terefinden yaradilmisdir Hal hazirda Raku nesline 1949 cu ilde anadan olmus XV Kitidzaemon rehberlik edir Avropani bu keramika novu ile meshur ingilis keramika ustasi Bernard Lic tanis etmisdir Istinadlar Arxivlenmis suret 2018 06 28 tarixinde Istifade tarixi 2016 01 20 Arxivlenmis suret 2012 12 31 tarixinde Istifade tarixi 2016 01 20