Qızıltəpə— İmişli rayonunun Qızılkənd inzibati ərazi vahidində yerləşən hündür təpə. Bu abidə 2018,2019 və 2020-ci illərdə tarixçi Arxeoloq Mikayıl Mustafayevin rəhbərliyi ilə aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində tədqiq olunmuş və bir sıra qiymətli maddi qalıqlar aşkar edilib. Qızıltəpədə aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində Xll əsrə aid Eldənizlər dövlətinin pulları, Ox ucluqları ,800 ilə aid qalanın divarı, yaşı 800 ildən artıq olan təndir və çoxlu saxsı (keramika) qabların nümunələri tapılıb.
Qızıltəpə | |
---|---|
Yerləşməsi | |
Ölkə |
İmişlidə yerləşən Qızıltəpə adlı yaşayış məskənində növbəti arxeoloji qazıntı işlərinə başlanılıb. Ərazidə orta əsrə aid gözətçi qalasının izləri üzə çıxıb. Ekspedisiyanın rəhbəri, AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun tarix üzrə fəlsəfə doktoru Mustafayev Mikayıl bildirib ki, Qızıltəpə yaşayış məskəni müxtəlif tarixi dövrləri əhatə edən abidədir: "Şirvanşahlar dövlətindən Səfəvilərə qədər, həmçinin Ağqoyunlu və Qaraqoyunlu dövlətləri zamanı da bu ərazidə intensiv yaşayış məskənləri olub və bu kimi təpələr həmin dövrlər üçün əlverişli yüksəkliklər hesab edilib. Çünki bu qalalar üzərində inşa edilən gözətçi məntəqələri hücumların qarşısının alınmasında əhəmiyyətli rol oynayıb. Monqol yürüşləri zamanı bu ərazilər dağıntıya məruz qalsa da, Əmir Teymurun səfəri zamanı yenidən bərpa işləri aparılıb. Hazırda yerləşdiyimiz yer Qızıltəpə ərazisidir və ən böyük abidələrdən biridir. Bura artıq təpə yox, möhtəşəm qəsr hesab edilir. Çünki ərazisi 4 hektardan çox olan yerin unikallığı su hövzəsi ilə əhatə olunmasıdır".
Araşdırmalar zamanı məlum olub ki, qalaya giriş tam məhduddur, yalnız bir istiqamətdən daxil olmaq mümkündür. Bu da onu deməyə əsas verir ki, Qızıltəpə qorunan bir qala olub. İlk dəfə 2018-ci ildə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı ərazidə Kür-Araz mədəniyyətindən orta əsrə qədər uzanan tarixi mədəniyyət nümunələri aşkar olunub. Qazıntılar zamanı gil və bişmiş kərpiclərdən ibarət hörgülər də üzə çıxıb. Budəfəki qazıntı isə Titadil adlandırılan hissədə aparılır. Qazıntı 200 kvadratmetri əhatə edir. Qazıntı zamanı ilk dəfə aşkarlanan hörgü divarlarının davamı üzə çıxıb. Həmçinin müxtəlif ocaq izləri, təndir tikililərinin qalıqları və dirəklərin olması bir daha onu göstərir ki, bu ərazi yaşayış məskəni olaraq qorunan bir yer olub. İzlər əsasən orta əsri əhatə edir. Həmçinin vaxtilə Araz çayının tarixi qolu bu ərazidən keçdiyi üçün burada əkinçilik və maldarlıq da inkişaf edib. AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun baş laborantı Nərmin Bayramova qeyd edib ki, ərazidə xeyli sayda maddi mədəniyyət nümunələri də tapılıb. Burada şirli və şirsiz qab qalıqları, həmçinin üzəri naxışlı saxsı əşyalar da üzə çıxıb.
Hazırda təpədə qazıntı işləri davam etdirilir. Tarixi abidənin alt təbəqələrində daha qədim dövrlərə aid izlərin olduğu bildirilir.
Yaşı 3000 min ilə qədər olan saxsı qablar oradan tapılmışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
https://science.gov.az/az/news/open/10170
- "Arxivlənmiş surət". 2022-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Qiziltepe Qiziltepe Imisli rayonunun Qizilkend inzibati erazi vahidinde yerlesen hundur tepe Bu abide 2018 2019 ve 2020 ci illerde tarixci Arxeoloq Mikayil Mustafayevin rehberliyi ile aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde tedqiq olunmus ve bir sira qiymetli maddi qaliqlar askar edilib Qiziltepede aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde Xll esre aid Eldenizler dovletinin pullari Ox ucluqlari 800 ile aid qalanin divari yasi 800 ilden artiq olan tendir ve coxlu saxsi keramika qablarin numuneleri tapilib QiziltepeYerlesmesiOlke Azerbaycan Imislide yerlesen Qiziltepe adli yasayis meskeninde novbeti arxeoloji qazinti islerine baslanilib Erazide orta esre aid gozetci qalasinin izleri uze cixib Ekspedisiyanin rehberi AMEA nin Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutunun tarix uzre felsefe doktoru Mustafayev Mikayil bildirib ki Qiziltepe yasayis meskeni muxtelif tarixi dovrleri ehate eden abidedir Sirvansahlar dovletinden Sefevilere qeder hemcinin Agqoyunlu ve Qaraqoyunlu dovletleri zamani da bu erazide intensiv yasayis meskenleri olub ve bu kimi tepeler hemin dovrler ucun elverisli yukseklikler hesab edilib Cunki bu qalalar uzerinde insa edilen gozetci menteqeleri hucumlarin qarsisinin alinmasinda ehemiyyetli rol oynayib Monqol yurusleri zamani bu eraziler dagintiya meruz qalsa da Emir Teymurun seferi zamani yeniden berpa isleri aparilib Hazirda yerlesdiyimiz yer Qiziltepe erazisidir ve en boyuk abidelerden biridir Bura artiq tepe yox mohtesem qesr hesab edilir Cunki erazisi 4 hektardan cox olan yerin unikalligi su hovzesi ile ehate olunmasidir Arasdirmalar zamani melum olub ki qalaya giris tam mehduddur yalniz bir istiqametden daxil olmaq mumkundur Bu da onu demeye esas verir ki Qiziltepe qorunan bir qala olub Ilk defe 2018 ci ilde aparilan arxeoloji qazintilar zamani erazide Kur Araz medeniyyetinden orta esre qeder uzanan tarixi medeniyyet numuneleri askar olunub Qazintilar zamani gil ve bismis kerpiclerden ibaret horguler de uze cixib Budefeki qazinti ise Titadil adlandirilan hissede aparilir Qazinti 200 kvadratmetri ehate edir Qazinti zamani ilk defe askarlanan horgu divarlarinin davami uze cixib Hemcinin muxtelif ocaq izleri tendir tikililerinin qaliqlari ve direklerin olmasi bir daha onu gosterir ki bu erazi yasayis meskeni olaraq qorunan bir yer olub Izler esasen orta esri ehate edir Hemcinin vaxtile Araz cayinin tarixi qolu bu eraziden kecdiyi ucun burada ekincilik ve maldarliq da inkisaf edib AMEA nin Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutunun bas laboranti Nermin Bayramova qeyd edib ki erazide xeyli sayda maddi medeniyyet numuneleri de tapilib Burada sirli ve sirsiz qab qaliqlari hemcinin uzeri naxisli saxsi esyalar da uze cixib Hazirda tepede qazinti isleri davam etdirilir Tarixi abidenin alt tebeqelerinde daha qedim dovrlere aid izlerin oldugu bildirilir Yasi 3000 min ile qeder olan saxsi qablar oradan tapilmisdir Hemcinin baxQizilkendIstinadlarhttps science gov az az news open 10170 Arxivlenmis suret 2022 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 18