Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Qızqalası — Karikos sahil qalasına 200 metr məsafədə olan adada yerləşir. Böyük hissəsi yaxşı vəziyyətdə olan Qızqalasının şimal və cənub səmtləri səkkiz qülləylə qorunmuşdur. Qalanın xarici dairəsinin uzunluğu 192 metr dir. Qızqalası ilə sahildəki qala dənizdən bir yolla bağlanmış, dənizdən gələcək hücumlara qarşı tədbirləralınmışdır. Karamanoğlu İbrahim bəy tərəfindən 1448-ci ildə bərpa olunan qala bu gün bölgənin turizm simvolu halına gəlmişdir.
Tarixi
Qızqalası Romalılar, Bizanslılar, Səlcuqlular, Fransızların (Kipr Krallığı), Qaramanlı və Osmanlıların hakimiyyətində olmuş əhəmiyyətli bir yaşayış məntəqəsidir. Aparılan ilk qazıntılarda buraya ilk yaşayışın e.ə. IV əsrə aid olduğunu göstərir. Məşhur tarixçi Herodot, bu şəhəri Georges adında Kiprli bir knyazın qurduğunu yazır. Miladdan sonra 72-ci ildə Roma hakimiyyətinə daxil edilən Qızqalası 450-ci ilə Roma imperiyasının ərazisi olmuşdur. Bu dövrdə zeytunçuluq geniş şəkildə inkişaf etmişdir və zeytun yağı ixrac mərkəzi olmuşdur. Bizanslılar dövründə Ərəb hücumlarına qarşı olaraq ətrafına qala divarları inşa edilmişdir. Daha sonra bura Səlcuqilərin və Kilikiya Krallığının əlinə keçmişdir. XIV əsrdə artan Karamanoğlu hücumları səbəbilə Kipr Krallığının əhəmiyyətli bir ticarət limanı olan qız qalası 1448-ci ildə Karamanoğlu İbrahim Bəy tərəfindən ələ keçirilmiş və yenidən abad edilmişdir. 1471-ci ildə Osmanlıların əlinə keçən qala bu dövrdə əhəmiyyətini itirməyə başlamışdır. Cem Sultan 1482-ci ildə, Rodos cəngavərlərinin göndərdiyi gəmiyə minmədən əvvəl bir müddət burada qalmışdır.
Qız qalasında addım atılan hər yer tarixi əhəmiyyətə malikdir. Bu gün, qalanın əhatəsində olan əsas yerlərində abidələrə, kilsələrə, ovlara, su kəmərlərinə, qaya məzarlarına, sarkofaqlar, daş döşəməli yollara rast gəlinir.
Qızqalasında qədim dövrlərdən qalma 4–5 kilsə var. Su quyuları və ov yanında, Lemas çayından su kəmərləri ilə gətirilən sular, qalanın su ehtiyacını ödəyir. Böyük kilsəyə gedən daş döşəməli Müqəddəs yolda, yol boyu düzülmüş irili-xırdalı sarkofaqlar görənləri heyrətə salır.
Qızqalasının 10 km şimalında yerləşən vadinin yüksələn qayalıq yamacına oyulmuş və Adamqayalar adı verilən insan füqurları yerləşir. Dövrün rəhbər və nəsillərini simvollaşdıran qabartma fiqurlarda kimisi əlində üzüm salxımı, kimi divana uzanmış haldadır. Roma dövründən qalma cəmi 13 lövhədən ibarət Adamqayalar, Şeytandərəsinə hakim bir yerdədir.
Təxminən 1500 ailədən ibarət olan Qızqalasının əhalisi 8139 nəfərdir (2000-ci ilin əhalinin siyahıya alınmasına əsasən). Yaz fəsli gələndə əhalinin sayı 30 minə qədər olur. Qızqalasıi bu gün Mersin və Erdemli turizminin simvolu halına gəlmişdir. Yerli və xarici turistlərin sıx marağını çəkən qalaya, sahildən balıqçı qayıqları ilə keçilir. Yaz mövsümündə böyük bir turizm sıxlığı baş verən qalada 15000 çarpayı tutumu vardır. Mövcud turizm obyektlərindən bütün il boyu istifadə etmək mümkündür. Qalada yerli və xarici turistlərin inamla girəcəyi biri 300 metr, digəri də 1200 metr uzunluğunda iki çimərlik var. Qızqalası yerli və xarici turistlərin inamla istirahət edəcəkləri bir yer halına gəlmişdir. Əyləncə və ticarət mərkəzləri diqqətləri çəkir. Yaz mövsümündə qəsəbədə keçirilən mədəniyyət, turizm və idman festivalları qəsəbəyə canlılıq gətirir.
Yerli əhalinin böyük qismi Ayaş Türkmənlərindən ibarətdir. Türkmənlər köçəri həyatdan oturaq həyata keçmişdilər və əkinçiliklə məşğul olurdular. Yaz fəsli gəldiyi zaman Avgadı və Akpınar (Pınarbaşı) yaylalarına çıxırlar. İçməli su problemi olmayan Qızqalsı qəsəbəsində suvarma suyu Lemas çayından cazibə yolu ilə gətirilir. Bu su kifayət olmadığı üçün qazma quyulardan da istifadə edilir. Qəsəbədə əhali dolanışığını kənd təsərrüfatı və turizmlə təmin edir.
1992-ci ilə qədər kənd ikən eyni il içərisində qəsəbə statusu almış və bələdiyyə qurumu tətbiq olunmuşdur. Qız qalsı qəsəbəsi, Mərkəz, Toroslar, Aralıq və Mavidəniz olmaq üzrə dörd məhəllədən ibarətdir.
Səhiyyə ocağı olan qəsəbədə iki aptek mövcuddur. Qəsəbədə bir məscid, bir orta məktəb, PTT şöbəsi, polis komissarı, jandarm polis bölməsi vardır.
Qızqalasında Aralıq dənizi iqlimi hökm sürür. Köçəri həyat yaşayan Yörüklər isə (xüsusilə Sarıkeçili Yörükləri) qış mövsümünü qəsəbə və ətrafında keçirirlər. Kənd təsərrüfatında yetişdirilən ürünerin başında pomidor, xiyar, lobya, kahı, ispanaq, ərik və sitrus başda gəlir. İstixanalardan çox açıqda tərəvəzçilik inkişaf etmişdir. Yaylaqlara çıxan Yörüklər yaylaqlarda da tərəvəz yetişdirmək ilə məşğul olurlar.
Qızqalası Mersinin ən populyar istirahət mərkəzidir. Qızqalası ilə bağlı bir çox hekayə və əfsanələr mövcuddur. Strateji mövqe səbəbindən hücumlara qarşı tədbir məqsədi ilə dəniz qlasının tikildiyi bu qalanın təcavüzə qarşı ilk müdafiə nöqtəsi olması və quru əraizdəki qalanın müdafiəsi üçün dəstəyi nəzərdə tutulub.
Şəkil qalereyası
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Kızkalesi[ölü keçid]
- Kızkalesi, Erdemli
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Qiz qalasi deqiqlesdirme Qizqalasi Karikos sahil qalasina 200 metr mesafede olan adada yerlesir Boyuk hissesi yaxsi veziyyetde olan Qizqalasinin simal ve cenub semtleri sekkiz qulleyle qorunmusdur Qalanin xarici dairesinin uzunlugu 192 metr dir Qizqalasi ile sahildeki qala denizden bir yolla baglanmis denizden gelecek hucumlara qarsi tedbirleralinmisdir Karamanoglu Ibrahim bey terefinden 1448 ci ilde berpa olunan qala bu gun bolgenin turizm simvolu halina gelmisdir Sahilden gorunusuTarixiQizqalasi Romalilar Bizanslilar Selcuqlular Fransizlarin Kipr Kralligi Qaramanli ve Osmanlilarin hakimiyyetinde olmus ehemiyyetli bir yasayis menteqesidir Aparilan ilk qazintilarda buraya ilk yasayisin e e IV esre aid oldugunu gosterir Meshur tarixci Herodot bu seheri Georges adinda Kiprli bir knyazin qurdugunu yazir Miladdan sonra 72 ci ilde Roma hakimiyyetine daxil edilen Qizqalasi 450 ci ile Roma imperiyasinin erazisi olmusdur Bu dovrde zeytunculuq genis sekilde inkisaf etmisdir ve zeytun yagi ixrac merkezi olmusdur Bizanslilar dovrunde Ereb hucumlarina qarsi olaraq etrafina qala divarlari insa edilmisdir Daha sonra bura Selcuqilerin ve Kilikiya Kralliginin eline kecmisdir XIV esrde artan Karamanoglu hucumlari sebebile Kipr Kralliginin ehemiyyetli bir ticaret limani olan qiz qalasi 1448 ci ilde Karamanoglu Ibrahim Bey terefinden ele kecirilmis ve yeniden abad edilmisdir 1471 ci ilde Osmanlilarin eline kecen qala bu dovrde ehemiyyetini itirmeye baslamisdir Cem Sultan 1482 ci ilde Rodos cengaverlerinin gonderdiyi gemiye minmeden evvel bir muddet burada qalmisdir Qiz qalasinda addim atilan her yer tarixi ehemiyyete malikdir Bu gun qalanin ehatesinde olan esas yerlerinde abidelere kilselere ovlara su kemerlerine qaya mezarlarina sarkofaqlar das dosemeli yollara rast gelinir Qizqalasinda qedim dovrlerden qalma 4 5 kilse var Su quyulari ve ov yaninda Lemas cayindan su kemerleri ile getirilen sular qalanin su ehtiyacini odeyir Boyuk kilseye geden das dosemeli Muqeddes yolda yol boyu duzulmus irili xirdali sarkofaqlar gorenleri heyrete salir Qizqalasinin 10 km simalinda yerlesen vadinin yukselen qayaliq yamacina oyulmus ve Adamqayalar adi verilen insan fuqurlari yerlesir Dovrun rehber ve nesillerini simvollasdiran qabartma fiqurlarda kimisi elinde uzum salximi kimi divana uzanmis haldadir Roma dovrunden qalma cemi 13 lovheden ibaret Adamqayalar Seytanderesine hakim bir yerdedir Texminen 1500 aileden ibaret olan Qizqalasinin ehalisi 8139 neferdir 2000 ci ilin ehalinin siyahiya alinmasina esasen Yaz fesli gelende ehalinin sayi 30 mine qeder olur Qizqalasii bu gun Mersin ve Erdemli turizminin simvolu halina gelmisdir Yerli ve xarici turistlerin six maragini ceken qalaya sahilden baliqci qayiqlari ile kecilir Yaz movsumunde boyuk bir turizm sixligi bas veren qalada 15000 carpayi tutumu vardir Movcud turizm obyektlerinden butun il boyu istifade etmek mumkundur Qalada yerli ve xarici turistlerin inamla gireceyi biri 300 metr digeri de 1200 metr uzunlugunda iki cimerlik var Qizqalasi yerli ve xarici turistlerin inamla istirahet edecekleri bir yer halina gelmisdir Eylence ve ticaret merkezleri diqqetleri cekir Yaz movsumunde qesebede kecirilen medeniyyet turizm ve idman festivallari qesebeye canliliq getirir Yerli ehalinin boyuk qismi Ayas Turkmenlerinden ibaretdir Turkmenler koceri heyatdan oturaq heyata kecmisdiler ve ekincilikle mesgul olurdular Yaz fesli geldiyi zaman Avgadi ve Akpinar Pinarbasi yaylalarina cixirlar Icmeli su problemi olmayan Qizqalsi qesebesinde suvarma suyu Lemas cayindan cazibe yolu ile getirilir Bu su kifayet olmadigi ucun qazma quyulardan da istifade edilir Qesebede ehali dolanisigini kend teserrufati ve turizmle temin edir 1992 ci ile qeder kend iken eyni il icerisinde qesebe statusu almis ve belediyye qurumu tetbiq olunmusdur Qiz qalsi qesebesi Merkez Toroslar Araliq ve Mavideniz olmaq uzre dord mehelleden ibaretdir Sehiyye ocagi olan qesebede iki aptek movcuddur Qesebede bir mescid bir orta mekteb PTT sobesi polis komissari jandarm polis bolmesi vardir Qizqalasinda Araliq denizi iqlimi hokm surur Koceri heyat yasayan Yorukler ise xususile Sarikecili Yorukleri qis movsumunu qesebe ve etrafinda kecirirler Kend teserrufatinda yetisdirilen urunerin basinda pomidor xiyar lobya kahi ispanaq erik ve sitrus basda gelir Istixanalardan cox aciqda terevezcilik inkisaf etmisdir Yaylaqlara cixan Yorukler yaylaqlarda da terevez yetisdirmek ile mesgul olurlar Qizqalasi Mersinin en populyar istirahet merkezidir Qizqalasi ile bagli bir cox hekaye ve efsaneler movcuddur Strateji movqe sebebinden hucumlara qarsi tedbir meqsedi ile deniz qlasinin tikildiyi bu qalanin tecavuze qarsi ilk mudafie noqtesi olmasi ve quru eraizdeki qalanin mudafiesi ucun desteyi nezerde tutulub Sekil qalereyasiIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Kizkalesi olu kecid Kizkalesi Erdemli