Qreyam Torpağı (ing. Graham Land) — Antarktik yarımadasının şimal sahili boyunca ilə Eqessiz burnu arasında yerləşir. Onun uzunluğu 1200 km, qərbdən şərqə eni isə 200 km təşkil edir. Yarımadanın şimal hissəsi Qream Topağı (68 - 63-cü paralelər arası), cənubu isə (74 - 68-ci paralellər arası) adlanır.
Qreyam Torpağı | |||
---|---|---|---|
ing. "Graham Land" | |||
| |||
Ölkə | Antarktida | ||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qreyam Torpağının şimal hissəsi 130 km məsafədə adlanır. Qreyam Torpağının şimal nöqtəsi . Burun həmdə Antarktida materikinin ən ucqar şimal nöqtəsi hesab edilir. Bura Cənubi Amerikaya ən yaxın ərazidir. Qreyam Torpağı qərbdən Bellinshauzen dənizi, şimaldan Skotia dənizi, şərqdən isə Ueddell dənizi ilə əhatələnir. Qreyam Torpağı cənubdan Palmer Torpağı ilə sərhədlənir.
Tarix
Topaq ilk dəfə 1832-ci ildə Britaniya Antarktika ekspedisiyasının rəhbəri Con Bisko tərəfindən Ceyms Qreyamın şərəfinə adlandırılmışdır. 1934-1937-ci illərdə səmadan aparılan çəkilişlər onu göstərmişdir ki, ərazi heç də ayrı bir ərazi deyil. 1961-ci ilə qədər SSRİ, Almaniya və Böyük Britaniya coğrafi xəritələrində ərazi Antarktik yarımadası, ABŞ xəritələrində Palmer Torpağı, Çililərin xəritəsində Berbardo O'Hiqqins Topağı, Argentinaya məxsus xəritələrdə isə San-Martin Torpağı adlandırılırdı. Sakit okean elmi konfransında ərazi Qreyam Topağı olaraq adlandırılır.
Status
Siyasi baxımdan bölgə mübahisəli ərazi kimi qeydə alınmışdır. Əraziyə 1908-ci ildən Böyük Britaniya, 1940-cı ildən Çili, 1943-cü ildən isə Argentina iffia edir. 1961-ci ildə qəbul olunan Antarktida haqqında konvensiyaya görə bütün iddualar dondurulmuşdur.
Qütb stansiyası
Qreyam Torpağı və onun yaxınlığında yerləşən adalarda dünyanın bir çox ölkələrinin qütb stansiyaları fəaliyyət görtərir. Stansiyalara misal kimi General-Bernado-O'Hiqqins (Çili), Bellinshauzen (Rusiya), Komandante Ferras (Braziliya), Rotera (Böyük Britaniya), San-Martin (Argentina), (Argentina), (Argentina), Kapitan-Artura-Prat (Çili), Аrstovski (Polşa), (США), (Çin), (Ukrayna).
Argentinaya məxsus olan «Esperansa» stansiyasında 1978-ci ildə Antarktida tarixində ilk dəfə insan doğulmuşdur ().
İstinadlar
- Scott, Keith. The Australian Geographic book of Antarctica. Terrey Hills, New South Wales: Australian Geographic. 1993. 114–118. ISBN .
- McGonigal, David. Antarctica: Secrets of the Southern Continent. London: Frances Lincoln Ltd. 2009. ISBN .
- Antarktida 2014-10-28 at the Wayback Machine.
- "Born Freezing: Meet Antarctica's First Citizen". WebEcoist. 2012-06-25 tarixində arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qreyam Torpagi ing Graham Land Antarktik yarimadasinin simal sahili boyunca ile Eqessiz burnu arasinda yerlesir Onun uzunlugu 1200 km qerbden serqe eni ise 200 km teskil edir Yarimadanin simal hissesi Qream Topagi 68 63 cu paraleler arasi cenubu ise 74 68 ci paraleller arasi adlanir Qreyam Torpagiing Graham Land Bayraq66 00 c e 63 30 q u Olke AntarktidaXeriteni goster gizle Qreyam Torpagi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qreyam Torpaginin simal hissesi 130 km mesafede adlanir Qreyam Torpaginin simal noqtesi Burun hemde Antarktida materikinin en ucqar simal noqtesi hesab edilir Bura Cenubi Amerikaya en yaxin erazidir Qreyam Torpagi qerbden Bellinshauzen denizi simaldan Skotia denizi serqden ise Ueddell denizi ile ehatelenir Qreyam Torpagi cenubdan Palmer Torpagi ile serhedlenir TarixTopaq ilk defe 1832 ci ilde Britaniya Antarktika ekspedisiyasinin rehberi Con Bisko terefinden Ceyms Qreyamin serefine adlandirilmisdir 1934 1937 ci illerde semadan aparilan cekilisler onu gostermisdir ki erazi hec de ayri bir erazi deyil 1961 ci ile qeder SSRI Almaniya ve Boyuk Britaniya cografi xeritelerinde erazi Antarktik yarimadasi ABS xeritelerinde Palmer Torpagi Cililerin xeritesinde Berbardo O Hiqqins Topagi Argentinaya mexsus xeritelerde ise San Martin Torpagi adlandirilirdi Sakit okean elmi konfransinda erazi Qreyam Topagi olaraq adlandirilir StatusSiyasi baximdan bolge mubahiseli erazi kimi qeyde alinmisdir Eraziye 1908 ci ilden Boyuk Britaniya 1940 ci ilden Cili 1943 cu ilden ise Argentina iffia edir 1961 ci ilde qebul olunan Antarktida haqqinda konvensiyaya gore butun iddualar dondurulmusdur Qreyam TorpagiQutb stansiyasiQreyam Torpagi ve onun yaxinliginda yerlesen adalarda dunyanin bir cox olkelerinin qutb stansiyalari fealiyyet gorterir Stansiyalara misal kimi General Bernado O Hiqqins Cili Bellinshauzen Rusiya Komandante Ferras Braziliya Rotera Boyuk Britaniya San Martin Argentina Argentina Argentina Kapitan Artura Prat Cili Arstovski Polsa SShA Cin Ukrayna Argentinaya mexsus olan Esperansa stansiyasinda 1978 ci ilde Antarktida tarixinde ilk defe insan dogulmusdur IstinadlarScott Keith The Australian Geographic book of Antarctica Terrey Hills New South Wales Australian Geographic 1993 114 118 ISBN 1 86276 010 1 McGonigal David Antarctica Secrets of the Southern Continent London Frances Lincoln Ltd 2009 ISBN 0 7112 2980 5 Antarktida 2014 10 28 at the Wayback Machine Born Freezing Meet Antarctica s First Citizen WebEcoist 2012 06 25 tarixinde arxivlesdirilib